Þjóðviljinn - 27.02.1982, Side 15

Helgin 27.-28. febrúar 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
— Eitthvaö sem tengt er
sterkum svæðisbundnum
menningarfyrirbærum og
straumum. Ekkert hefði ég á
móti þvi að kenna við evrópska
háskóla um sagnir og söngva og
siði kúrekans, indjánans, bónd-
ans á Nýja Englandi, sem hefur
gert sér heilt helgisiðakerfi um
þaö að tappa sýrópi af hlyni.
Bandarikjamenn eru oft
skammaðir fyrir amrikan-
iseringuna hér og þar,
en hún er ekki alltaf þeirra sök.
Venjulegur Kani lætur sig engu
varða hvort unglingar i Sri
Lanka eöa Júgóslaviu vilja
gallabuxur eöa einhvern galla
annan — málið er að Bandarikin
eru i huga þessara unglinga hér
og þar um heiminn svo tengd við
velgengni frjálsari ástir,
peninga, að þeir hafa ekkert sér
til varnar. Einsog ég segi, þetta
er ekki endilega okkur Könum
að kenna. Þetta eru vist fram-
farirnar, sem eru það óréttlæti
sem ein kynslóð fremur gagn-
vart þeirri sem á undan koma
og þeirri sem á eftir kemur.
Einyrki í Maine
Ertu ekki hræddur við að
húmanistar eins og þú verði
ihaldssamur minnihluti, fullur
þvermóðsku?
Æ, ég er ekkert hrifinn af
þeim menntamönnum sem þora
ekki að segja það sem þeim
finnst um mannkynið og framtiö
þess af þvi það eru svo fáir sem
nota heilann, að það er engu lik-
ara en þeir séu eitthvað skrýtnii;
afbrigöilegir. Svo finnst mér
reyndar, aö skipting manna I
menntamenn og ekki mennta-
menn, sé einhver akademisk
uppfinning, sem háskólamenn
standa i af þvi þeir finna til þess
aö þeir eru eins og utanveltu. A
eyjum úti fyrir Irlandi og Skot-
landi og i skógum Mainerikis i
Bandarikjunum hefi ég hitt
menn, sem eru langt frá menn-
ingu og háskólum, en ekki siöur
vel aö sér en háskólaprófessor-
ar og meiri ástæöa til aö hlusta
á þá, þvi aö þeir hafa einveruna
og einveran fæöir af sér hug-
myndir. Ég er oft aö furöa mig á
þvi hvernig þetta fólk talar og
hve margt þaö veit.
A litilli eyju úti fyrir strönd
Maine er einbúi sem ég þekki,
hann var i Haleháskóla fyrir
fimmtiu árum og leiddist og fór
út á eyju aö rækta kindur. Betra
er sauöataö en sauöskinn sagöi
hann — þaö er oröaleikur, sem
lýtur aö þvi aö fótboltarnir sem
menn sparka i háskólum voru
úr sauöskinni. Þarna býr hann,
þyrstur i þekkingu og faömar aö
sér hverja bók sem hann fær —
og yfir rúminu eru harmleikir
Grikkja. Mikiö gætu stúdentar
lært af svona manni sem er svo
fullur af áhuga og bækur eru
honum heilagar. Þær eru ekki
heilagar háskólamönnum, þær
eru eitthvaö til aö matreiöa,
setja i kvörn og hakka i þekk-
ingarfars sem smurt er á sam-
loku og gefiö stúdentum. Og
þetta er vist gott á bragðiö, þaö
fær enginn i magann...
Og næsta bók
Þú hefur skrifaö þrjár bæk-
ur...
Já, og smásögur sem hafa
birst hér og þar. Þaö er erfitt aö
fá smásögur birtar á bók heima,
nú vilja menn ekki annað en
geysiþykkar skáldsögur, helst
700 siður eða 2000, vilja flýja of-
an i svoleiðis doðrant og ekki
koma upp aftur fyrr en eftir
marga daga. Þetta er vist
kreppueinkenni, á fjórða ára-
tugnum var lika mikiö blóma-
skeiö fyrir risaskáldsögur.
En næsta bókin sem ég skrifa
verður draugasaga. Hún gerist i
Maine en ég tel mig aö sjálf-
sögöu ekki yfir þaö hafinn aö
styðjast við efni sem ég hefi
fengið á trlandi og íslandi. Ég
hefi mætur á þessum þjóöum
sem eru svo skyldar i draugatrú
— imyndunarafliöer I betra lagi
hjá þeim sem hafa drauga en
öörum, og svo þetta næmi á hiö
endalausa i mannlifinu...
áb
STANDIÐ ÞIÐ
ÁTÍMAMÓTUM ?
BESTU ÓSK3R UM LÁNSAMA FRAMTÍÐ
Allir þeirsem standa á þeim merku tímamótum að veröa fjárráöa,
eöa gangi þeir í hjónaband
á því ári sem þeir hefja eöa Ijúka söfnun
geta fengiö alveg sérstakt plúslán: Tímamótalániö.
Mismunurinn er sá aö lánsfjárhæöin er 50% hærri
en venjulegt plúslán.
Endurgreiöslutíminn lengist tilsvarandi.
Tímamótalán getur veriö verötryggt eöa ekki
skv. ákvöröun lántaka.
Er ekki Útvegsbankinn einmitt banki fyrir þig?
UTVEGSBANKANS
ÞÖ SAFNAR OG BANKINN BÆTIR VIÐ
Peking 2172. — Nixon kom i
nótt er leið fyrstur Bandarikja-
forseta til Kina og átti þegar i dag
viðræður viö Mao Tse-tung og Shú
En-læ forsætisráðherra. Tekið
var á móti forsetanum af kurteisi
Þjóðviljinn fyrir 10 árum
en án skipulagðra fagnaðarláta
og útboðs á ibúum höfuðborg-
arinnar. Nixon lék þó á als oddi i
veislu i kvöld og vitnaði i Maó
máli sinu til stuðnings.
(22. febrúar).
Frá fréttaritara Þjóðviljans i
Helsinki, Svavari Gestssyni:
Bjarni Guðnason talaði við al-
mennu umræöurnar á þingi
Norðurlandaráðs á sunnudag og
ræddi einkum um þær fyrir-
ætlanir islensku rikisstjórnar-
innar aö senda herinn úr landi og
færa landhelgina út i 50 milur 1.
september 1972. Lagði Bjarni
áherslu á að Islendingar væntu
þess að frændur okkar á Noröur-
löndum sýndu málstað okkar
fullan skilning i þessum efnum.
(22. febrúar).
Lúðvik Jósepsson sjávarút-
vegsráðherra á blaðamanna-
fundi: Aukning togaraflotans er
brýnt hagsmunamál.
(Fyrirsögn 22. febrúar).
1 Lögbirtingablaðinu 9. febr. sl.
er skýrt frá þvi að hinn 30.
nóvember 1971 hafi forseti
Islands að tillögu heilbrigöis-
málaráðherra skipaö Ingibjörgu
R. Magnúsdóttur deildarstjóra i
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráöuneytinu frá 1. nóvember 1971
að telja. Ingibjörg er eina konan
sem nú er deildarstjóri hjá ráðu-
neyti- (23. febrúar).
Bandariska blaðið Saturday
Rewiew heldur þvi fram nýlega
að siðan 1970 hafi það 363 sinnum
komið fyrir i Vietnam aö
bandariskir hermenn hafi reynt
aö drepa — eða beinlinis drepið —
liðsforingja sina með hand-
sprengjum eða jarðsprengjum.
-Taliö er vafalaust aö 45 liðsfor-
ingjar hafi látið lifið i þessum að-
gerðum. (23. febrúar).