Þjóðviljinn - 10.07.1982, Blaðsíða 6

6 SIÐA — ÞJÓDVILJINN; Helgin 10.-11. júll 1982
DJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Ótgefandi: Otgáfufélag Þjóöviljans.
Vramkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Olafsson.
Fréttastjóri:Þórunn Siguröardóttir.
Umsjónarmaöur sunnudagsblaös: Guöjón Friöriksson'.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiösiustjóri: Filip W. Franksson.
Blaöamenn: Auöur Styrkársdóttir, Helgi Ólafsson, Magnús H.
Gislason. ólafur Gislason, Óskar Guömundsson, Sigurdór Sig-
urdórsson, Sveinn Kristinsson, Vaiþór Hlöðversson.
lþróttafréttaritari: Viöir Sigurösson
Otlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir, Guöjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
Handrita- og prófarkaiestur: Elias Mar, Trausti Einarsson.
Auglýsingar:Hildur Ragnars, Sigriöur H. Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa: Guörún Guövarðardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiösla: Bára Sigurðardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Simavarsla: Sigriöur Kristjánsdóttir, Sæunn óladóttir.
Húsmóöir: Bergljót Guöjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmunds-
son.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Otkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar: Siöumúla 6, Reykjavik,
simi: 8 13 33
Prentun: Blaöaprent hf.
ritstjórnargrein
úr almanak inu
Ekki beöið
í heilt ár
Tveir forystumanna Alþýðubandalagsins hafa i
blaðinu gert nokkra grein fyrir þeim efnahagserfið-
leikum sem við er að etja, nauðsyn róttækra ráð-
stafana og forsendum sem fyrir hendi eru til gagn-
aðgerða.
Útlit er fyrir að þjóðarframleiðsla dragist sam-
an i fyrsta sinn um árabil, og að þjóðartekjur
minnki á þessu ári um 3-6%. Samdráttur útflutn-
ingsframleiðslu og þjóðartekna mun hafa keðju-
verkandi áhrif á alla atvinnustarfsemi og viðskipti
og getur leitt til verulegs atvinnuleysis i flestum at-
vinnugreinum að nokkrum tima liðnum, nema rót-
tækar gagnráðstafanir séu gerðar. önnur einkenni
vandans eru vaxandi verðbólga, sem hlýst af auknu
gengissigi i þágu útflutningsatvinnuvega og ört
vaxandi halli i utanrikisviðskiptum sem gæti sökkt
þjóðinni i skuldafen. Verðtryggingarstefnan hefur
skapað veruleg vandamál og lánsfjárþurrð er i (
bönkum. Vaxtakjör á erlendum lánum hafa versnað
um 40% að meðaltali og gjaldeyrisstöðu hrakað. Þá
hafa markaðir fyrir sauðfjárafurðir brugðist. Og
varla þarf að minna á taprekstur stóriðjufyrirtækja
i landinu.
Það er ljóst að veigamestu orsakir hins bráða
vanda sem fyrir liggur að glima við má rekja til ut-
anaðkomandi ástæðna og hinnar djúpu kreppulægð-
ar sem rikir allt i kringum okkur. Á hinn bóginn er
stjórnkerfi efnahagsmála einnig þannig háttað hér
á landi að á þvi þarf að gera verulegar breytingar.
Svavar Gestsson formaður Alþýðubandalagsins
segir i viðtali við blaðið að flokkurinn muni leggja
áherslu á heildaraðgerðir á efnahagssviðinu sem
byggjast á félagslegum viðhorfum flokksmanna,
kröfu um jafnari skipti i þjóðfélaginu, og fyrirheit-
um stjórnarsáttmála núverandi stjórnar um fulla
atvinnu.
Ragnar Arnalds fjármálaráðherra átelur út-
breitt óraunsæi fjölmargra hagsmunahópa i land-
inu sem imynda sér að þeir geti náð fram umtals-
verðri breytingu til batnaðar á afkomu sinni, þrátt
fyrir þá djúpu kreppulægð sem allir verði að horfast
i augu við. I stað hvetjandi bjartsýni sé alltof mikið
um botnlaust óraunsæi.
Þeir Ragnar og Svavar ræða báðir stöðu rik-
isstjórnarinnar sem hefur ótraustan meirihluta á
þingi. Formaður Alþýðubandalagsins segir að
stjórnin muni ekki vinna sig fram úr vandanum né
veita þá leiðsögn sem nauðsynleg er,nema að staða
hennar sé traust á Alþingi. Fjármálaráðherra gefur
þá yfirlýsingu i grein sinni, að rikisstjórn, sem meti
aðstæðurnar þannig að ekki sé kostur á nauðsynleg-
um gagnaðgerðum i efnahagsmálum, muni ekki
biða aðgerðarlaus i heiit ár eftir lögmætum kosn-
ingum.
I máli þessara forystumanna Alþýðubanda-
lagsins kemur fram að flokkurinn mun vera þeirri
venju sinni trúr að hlaupa ekki frá vandamálunum.
Hann mun taka á málum af fyllsta raunsæi með
jafnaðarkröfu að leiðarljósi. Hingað til hefur verið
gott samkomulag innan rikisstjórnarinnar um að
ná fram málamiðlunum og engin sérstök ástæða til
þess að ætla annað en að enn sé áhugi fyrir sliku,
enda hefur Gunnar Thoroddsen verið staðfastur i
þeim ásetningi sinum að sitja út kjörtimabilið.
Hinsvegar hrekkur sá vilji skammt, sé bakhjarl
forsætisráðherra á þingi brostið. — ekh.
Kjörin setja
Nú er liöin rúm vika siöan
kjarasamningar voru undirrit-
aöir þar sem alþýöustéttunum
var skenkt 4% kauphækkun og
2.9% visitöluskeröing strax 1.]
september i haust. Lágmarks-
launin i verkalýöshreyfingunnií
veröa samkvæmt nýjustu tölumj
rúmlega 7000 krónur og þykirí
vist engum mikiö.
I kjölfar samninganna kom
skattskráin i Reykjavik út. Þar
kom i ljós þaö sem allir vissu aö
þeir Páimi i Hagkaup og Þor-
valdur i Sfld og fisk hafa tals-
vert meira en 7000 krónur á
mánuöi, enda vist eölilegt þar;
sem þeir hafa lagt hart aö sér
viö aö afla verömætanna sem
viö pöpullinn lifum á.
I Þjóöviljanum á fimmtudag
birtust niöurstööur i könnun á
vinnustööum og vinnuslysum
sem unnin var á siöasta ári á
meöal iönaöarmanna I Reykja-
vik og á Akureyri. Þar kom i
ljós aö rúmlega fimmti hver
iönaöarmaöur haföi oröiö fyrir
vinnuslysi á siöustu 12 mánuö-
um og aö um 6000 manns koma á
Slysavaröstofuna á ári hverju
á manninn mark
eða var einhver að tala um stéttaskiptingu?
vegna áverka sem þeir hafa
hlotiö á sínum vinnustaö.
Þegar nýi meirihlutinn tók við
i höfuöborg landsins i siöasta
mánuöi var strax ákveöiö aö
fækka borgarfulltrúum niöur i
15 á ný vegna þess aö þeir 6
borgarfulltrúar sem settir höföu
veriö á til viöbótar væru allt of
dýrir fjárhag borgarinnar. Um
sama leyti var dregin fram I
dagsljósið sú staöreynd aö sam-
anlögö laun þessara 6 borgar-
fulltrúa gera ekki meira en aö
nema launum borgarstjórans
eins, Daviös Oddssonar!
Vanúi togaraútgeröar á Is-
landi er mikill um þessar mund-
ir sem og endranær, og þvi hafa
stjórnvöld setið á rökstdlum viö
aö finna leiöir til aö bjarga skút-
unni frá þvi aö sökkva. Ein hug-
myndiner sú aö landslýöur gefi
úrgeröarmönnum ca þriöjung
oliuverös, aö landslýöur gefi
frystihúsaeigendum um þaö bil
lOOmilljónir króna í formi eftir-
gjafar á söluskatti og aö togara-
eigendur fái aö hækka fiskverö-
iöán þess aö sú hækkun komi öll
til skipta á milli sjómannanna
sjálfra, þ.e. þeirra sem draga
aflann aö landi.
Þegar veröbætur á laun voru
reiknaöar út 1. júni sl. kom i ljós
aö veröbótahækkunin til ráö-
herra, hæstaréttardómara og
borgarstjóra nam mánaöar-
tekjum meöaljóns i Verka-
mannasam ba ndinu. Þessir
fyrrnefndir heiöursmenn fengu
allt aö 8000 krónur i launahækk-
un en meðaljóninn aðeins 800
krónur ofan á sin laun.
Þaö er litiö hús hér á baklóð
Þjóöviljans sem staöiö hefur
þar um áratuga skeiö og undan-
farin 6 ár i óþökk málgagnsins
þar sem vér viljum gera bila-
stæði þar sem kofinn stendur.
Já, þetta er kofi, enda þótt þar
búi einsetumaður, sem ekki hef-
ur getaö séö náö fyrir augum
Féiagsmálastofnunarinnar I
Reykjavik þegar hann hefur
leitaö hófanna meö aö fá sóma-
samlegt húsnæöi. Hann veröur
væntanlega enn um sinn aö láta
sér nægja kalt vatn, oliukynta
Valþór
Hlöðverssorí
skrifar
miöstöö og hripleka glugga. A
sama tima safnast menn i þús-
undavis við skrifstofur borgar-
stjórnar og heimta fleiri lóöir til
að geta byggt milljónahús yfir
sig og sina.
Ég hygg aö þessi 7 dæmi, sem
vissulega eru tekin af handa-
hófi, segi meira um stéttaand-
stæöurnar á Islandi en langir
talnadálkar eöa fræöilegar rit-
geröir. Núna hefur veriö viö
völd i þessu landi rikisstjórn
sem Alþýöubandalagiö á aöild
aö og hefur flokkurinn dyggi-
lega stutt viö bakiö á fulltrúum
sinum i stjórnkerfinu. „Okkar
menn” hafa nú setiö viö þá kjöt-
katla sem flestum ylja i 4 ár og
eftir þvi sem Mogginn segir,
haft fingurinn á slagæð þjóöfé-
lagsins og tögl og hagldir i þeim
bastaröi sem stundum hefur
veriö nefndur rikisstjórn Gunn-
ars Thoroddsens og Eggerts á
Bergþórshvoli.
En foringjar okkar hafa bar-
ist á fleiri vigstöðvum. Okkar
menn i verkalýöshreyfingunni
hafa og veriö býsna duglegir við
aö berja á helv... kapitalistun-
um —-eöa hvaö? Svo langt sem
elstu menn muna hefur eitt af
grundvallarsjónarmiöum Al-
þýöubandalagsins varöandi
kjaramál falisti þvi viöhorfi aö
aldrei skuli skeröa veröbætur á
laun. Aö öflugasta aöferö fjár-
magnsaflanna viö aö niöa niöur
kjör alþýöustéttanna væri aö
magna upp veröbólguna og þvi
væri eina ráöiö gegn þeim
fjanda aö koma á óskertum
veröbótum á laun. En hvaö hef-
ur gerst? Hvernig hefur flokk-
urinn brugöist viö þar sem afls
hans hefur notiö viö? 1 rikis-
stjórninni ákvaö flokkurinn aö
kyngja ölafslagavisitölunni þar
sem stórfelldir fjármunir voru
færöir úr vösum launafólks yfir
i hit peningajöfranna. Tilgang-
urinn var auðvitaö sá að
„bjarga þjóöabúinu” og ráð-
herrasósialismi flokksins hafði
auðvitað fullan skilning á „þörf-
um atvinnuveganna”. Innan
verkalýöshreyfingarinnar
reyndu menn þó aö malda i mó-
inn en gáfust upp þegar reikni-
meistarar Þjóöhagsstofnunar
höföu sannfært þá um aö hvergi
væri peninga aö hafa til bjargar
„undirstööua tvinnu vegunum ’ ’
nema i kistuhandraða öreigans.
Og þaö var „sæst” á aö skeröa
laun manna I landinu um 2.9% i
haust, ekki bara hæstarréttar-
dómaranna, ráöherranna og
borgarstjórans, heldur og þá
hungurlús sem Sóknarkonan,
Dagsbrúnarmaöurinn og Iöju-
fólkið hefur til aö kreista mill-
um fingra sér.
Eg hygg aö einhverjum þyki
nóg komið i umræöunni i mál-
gagni sdslalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóöfrelsis. En
viö sem störfum hér á Þjóðvilj-
anum erum mörg hver oröin
þreytt á þvi aö verja frammi-
stööu foringjanna á vettvangi
dagsins.
Eöa hvers vegna eru veröbæt-
ur á laun láglaunafólksins i
landinu skertar? Hvar er jafn-
launastefná verkalýöshreyfing-
arinnar og Alþýöubandalags-
ins? Hver hefur gefiö verka-
lýðsleiötogum leyfi til aö semja
um 7000 króna lágmarkslaun?
Hvers vegna borga Eimskip og
önnur tugmilljóna fyrirtæki
engan skatt til samneyslunnar?
Hvers vegna er þaö látiö liöast
aö ráöherra hafi 5föld laun
verkamannsins? Hvers vegna
er þaö látiö liöast aö hæstu
skattgreiöendur I Reykjavik
hafi allt aö 40föld laun láglauna-
mannsins? Og siöast en ekki
sist: Hvern fjandann erum viö
aö gera i þessari rikisstjórn?
Spyr sá sem ekki veit.