Þjóðviljinn - 26.08.1988, Blaðsíða 9
• •
FOSTLJD A( j SFRETTIR
Afríka
Þjóðarmorð í Búníndí
Þeirspara blýið en gernýta stálið. Kannski hafa tútsímenn drepið
hútúmenn tugþúsundum saman. í öllu falli eru líkin fleiri en5.000
Ekki skortir vélbyssur eða
handsprengjur í vopnabúr
stjórnarhers Búrúndímanna.
Ekki er heldur neinn hörgull á
þyrlum ellegar orrustuþotum á
þeim bæ. Skriðdreka eiga höfð-
ingjar tútsímanna ennfremur
ófáa að ekki sé minnst á fallstykk-
in fríðu. Nei, það er ekki af fá-
tæktarsökum að dátar ríkis-
stjórnarinnar setja traust sitt
fremur á byssustingi þegar að því
kemur að murka lífið úr hútú-
mönnum. Orsakirnar eru allt,
allt aðrar.
Byssustingurinn hefur ekki
hátt. Það má ekki styggja ná-
granna þess sem liggur í
andarslitrunum því þá verður
hann floginn úr hreiðrinu þegar
röðin kemur að honum að deyja.
Enn eru engir til frásagnar um
hryðjuverk stjórnarhers Búrúnd-
ís í norðri utan þeir flóttamenn af
hútú-ættbálkinum sem áttu fót-
um fjör að launa og komust til
grannríkisins Rwanda, 41 þúsund
talsins.
Þeir segja margar sögur og ljót-
ar af myrkraverkum tútsí-dáta,
fjöldamorðum sem framin eru í
skjóli nætur. Einn sögumanna er
frú Angela Barbarankuru, vist-
maður á trúboðssjúkrahúsi í
Gakoma.
Grátandi greinir hún frétta-
mönnum frá því að um miðbik
þessa mánaðar hafi sér borist þrá-
látur orðrómur til eyrna; her-
menn gengju berserksgang og
þyrmdu engum mannslífum,
hvorki konum né körlum, börn-
um né gamalmennum.
En hún uggði ekki að sér. Að-
fararnótt 18. ágúst ruddust ein-
kennisbúnir menn inná heimili
hennar, strákofa við rætur Mug-
endofjalls í héraðinu Ntega.
Angelu Barbarankuru og níu
börnum hennar, á aldrinum eins
til fimmtán ára, var skipað að
leggjast á grúfu. Þvínæst gekk
hermaður á röðina og rak byssu-
sting í hálsinn á móður og þörn-
um.
En böðlinum hafa verið
eitthvað mislagðar hendur þessa
nótt, sennilega átt annríkt um
kvöldið og verið því orðinn
þreyttur. Þegar ættingi gekk fram
á valköstinn um morguninn var
lífsmark með móðurinni.
Eitt rennir stoðum undir sann-
gildi frásagna flóttafólksins. Það
eru líkin sem berast inní Rwanda
niður Akanjarúánna, hundr-
uðum saman á degi hverjum.
Hendur flestra eru bundnar sam-
an fyrir aftan bak. Allur þorrinn
hefur verið stunginn þótt stöku
nár beri blý.
Valdsherrarnir í Bújumbúra,
höfuðborg Búrúndís, staðhæfa
að 5.000 manns hafi nýverið látist
í ættbálkaerjum en að stjórnar-
herinn hafi borið klæði á vopnin
og nú sé allt með kyrrum kjörum í
landinu.
Flóttamennirnir standa á því
fastar en fótunum að herinn
fremji morðin. Ríki kyrrð nú sé
það vegna þess að dauðir menn
séu ekki vanir því að vera með
mikla háreysti. Mun fleiri hútú-
menn séu liðin lík en tútsímenn í
valdastólum vilji vera láta.
Tútsímenn eru mun færri en
hútúmenn en hafa bæði tögl og
hagldir í her ogstjórnkerfi. Þessir
ættbálkar hafa sjaldan setið á sárs
höfði og er skemmst að minnast
hryðjuverkanna árið 1972. Ekki
er talið fjarri lagi að þá hafi tút-
símenn drepið um 100.000 hútú-
menn.
Reuter/-ks.
íran/írak
Viðræður
hafnar
Perez de Cuellar stýrir
fundi utanríkisráðherra
beggjaíGenf
Fulltrúar traks og írans fund-
uðu í gær fyrsta sinni „augliti til
auglitis“ eftir að bundinn var endi
á átta ára hjaðningavíg við landa-
mæri ríkjanna. Fundarstjórinn,
Javier Perez de Cuellar, sagði
síðla í gær að viðræðurnar hefðu
borið nokkurn árangur.
Oddvitar sendinefndanna eru
utanríkisráðherrarnir Tareq Az-
iz, írak, og Ali Akbar Velajatí,
íran. Fyrsti fundurinn stóð í fimm
og hálfa klukkustund. Fjendurnir
sátu andspænis hvor öðrum
drjúgan hluta þess tíma en þess á
milli þeyttist de Cuellar á milli
herbergja með skilaboð.
„Ég hefi orðið þess áskynja að
báðum málsaðiljum er hjartans
alvara og að þeir hafa í hyggju að
finna viðhlítandi lausn.. .ég tel al-
veg tvímælalaust að viðræðurnar
séu komnar á rekspöl," sagði de
Cuellar og bætti því við að næsti
fundur sendinefndanna yrði í
dag.
Reuter/-ks.
Pólland
Kylfur í höfuð námamanna
„Þeir geta knúið okkur til uppgjafar nú en eftir tvo tilþrjá mánuði byrjar ballið á ný“
Kvlfusveinar Jarúselskís
brugðu bareflum sínum í gær
og brutu á bak aftur verkföll
námamanna í Suður-Póllandi.
Hinsvegar stóðust norðlæg vígi
verkfallsmanna öll áhlaup stjórn-
valda.
Fyrstir til þess að leggja niður
vinnu í þessari verkfallslotu voru
námamenn í þremur kolanámum
í Slésíu. Það gerðist þann 15. ág-
úst. í sömu mund og óeirðalög-
regla réðst inní þessar kolanámur
í gær og batt enda á setuverkfall
námamanna bar „milligöngu-
rnaður" einn sáttarorð frá ráða-
mönnum til Lechs Walesas. Ekki
fengu fréttamenn að heyra það.
Lögregla í Varsjá hafði hraðar
hendur í gær eftir að sá kvittur
komst á kreik að andófsmenn úr
röðum námsmanna hygðust efna
til stuðningsfundar við verkfalls-
menn. Slógu þeir hring um
heimavistir Varsjárháskóla og
voru hvarvetna á varðbergi.
Pólska sjónvarpið greindi frá
því í gærkveldi að verkföll væru á
enda í Krupinski og Z.M.P. nám-
unum og því yrði unnið nánast
hvarvetna á morgun. Aðeins 4
námur væru enn í lamasessi
vegna vinnustöðvana. Heimilda-
menn úr röðum Samstöðufélaga
staðfestu þessar fréttir en bættu
því við að allir verkfallsmenn
hefðu verið knúnir til þess að yfir-
gefa kolanámurnar, lögregla
hefði látið til skarar skríða og
námamenn ekki mátt við margn-
um.
Þótt vinnuátökum í Póllandi
virðist vera að ljúka með sigri
ráðamanna sagðist málsvari
þeirra, Jerzy Urban, enn ekki
geta hrósað sigri. „Því fer fjarri
að ég geti gefið út yfirlýsingu um
slíkt á þessu stigi málsins.“
Samstöðufélagi nokkur skýrði
fréttamanni Reuters frá því að
iðnverkamönnum víðsvegar um
Pólland blöskraði harka sú er lög-
regla hefði sýnt námamönnum í
Slésiu. Sem dæmi um viðbrögð
þeirra nefndi hann að rúmlega
500 starfsmenn eldsneytisiðju í
bænum Plock á Wislubökkum
hefðu hótað því að leggja niður
vinnu ef lögregla héldi upptekn-
um hætti.
Þótt verkfallsnefnd Samstöðu
hefði latt námamenn stórræð-
anna og ráðið þeim frá því að
veita lögreglu mótspyrnu í gær
kom sumstaðar til stympinga.
Einn námamanna sagði stríðinu
um tilverurétt Samstöðu hvergi
lokið þótt þessi orrusta væri á
enda og valdhafar í Varsjá stæðu
uppi sigurvegarar. „Þeir geta
knúið okkur til uppgjafar nú en
eftir tvo til þrjá mánuði byrjar
ballið á ný.“ ,
Reuter/-ks.
Noregur
Evrópubandalag eður ei?
Gro Harlem Brundtland, for-
sætisráðherra Noregs, stökk
uppá nef sér í gær er hún frétti að
íhaldsmenn hygðust beita sér
fyrir því að Norðmenn gengju í
Evrópubandalagið. Hét hún því
að kveða niður alla viðleitni til
þess að vekja máls á þessu við-
kvæma deilumáli í norskri póli-
tík.
Allar götur frá því Norðmenn
höfnuðu því í þjóðaratkvæða-
greiðslu árið 1972 að ganga í of-
annefnt bandalag hefur verið
þegjandi samkomulag rneðal
norskra stjórnmálaflokka um að
hefja ekki umræður um það á ný.
En eftir að aðildarríkin tólf á-
kváðu fyrir nokkru að reisa
tollmúra um „innri markað“ Evr-
ópubandalagsins hafa norskir at-
vinnurekendur hugsað sinn gang.
Um 70 af hundraði norskra út-
flutningsvara fara til banda-
lagsríkjanna en það kann að
breytast árið 1992, þá ganga
tollanýmælin í gildi, nema samn-
ingar takist áður.
Gro kvað af og frá að lands-
rnenn hefðu ný og breytt viðhorf
til Evrópubandalagsins. Það væri
því vesælt klámhögg hjá íhalds-
mönnum að ætla að auka vin-
sældir sínar með því að bjóða
kjósendum aðild að þeim sel-
skap. Reuter/-ks.
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9