Þjóðviljinn - 26.08.1988, Blaðsíða 14

Öruggara
kynlff
Haustnámskeið að
hefjast hjá
Kynfrœðslustöðinni.
Jóna Ingibjörg
Jónsdóttir: Fólkgetur
lifað öllu því kynlífi sem
það vill ef það tekur
ábyrgð á því sjálft
Jóna Ingibjörg Jónsdóttir:
Öruggt eöa hættulaust
kynlíf getur oröið
til að styrkja góð og
náin sam-
skipti fólks.
Mynd: Ari.
*'A
Markmiðið er fyrst og fremst
að fólk endurheimti ánægju sína
yfir því að geta notið kynlífs, og í
þessu sambandi er það aðalat-
riðið að þú getur lifað öllu því
kynlífí sem þú vilt, bara ef þú
tekur ábyrgð á því, en þá er þetta
„bara“ heldur ekkert aukaatriði,
sagði Jóna Ingibjörg Jónsdóttir,
kynfræðingur, er blaðamaður
spjallaði við hana í vikunni í til-
efni af fyrirhuguðu námskeiðs-
haldi hennar um öruggara kynlíf.
Námskeiðið fer fram á Dal í
Holiday Inn eftir rúma viku,
laugardaginn 3. september, og er
ætlað öllum þeim sem hafa áhuga
á hvernig eyðni breytir lífi fólks.
Þetta er eitt altmargra haustnám-
skeiða sem í boði eru á vegum
Kynfræðslustöðvarinnar sem
Jóna Ingibjörg rekur. Námskeið
fyrir pör, Kynreynsla kvenna, og
Kynreynsla karla eru heitin á
nokkrum í viðbót.
Jóna sagði að fyrirhuguðu
námskeiði hefði verið valið nafn-
ið Öruggt kynlíf: gott og spenn-
andi kynlíf, en að vísu mætti færa
að því rök að réttast væri að tala
um öruggara kynlíf fremur en ör-
uggt kynlíf, þar sem ckkert væri
fullkomlega tryggt í þessum efn-
um. Námskeiðið er stutt, samtals
fjórar klukkustundir, en á því eru
áhrif eyðni á kynlíf könnuð með
þátttakendum, sem og leiðir til
að lifa skemmtilegu og spennandi
kynlífi sem jafnframt er öruggt,
eða eins og sagt er á ensku: Safe
Sex.
Tvenns konar
viöbrögð við
eyðni
- Mergurinn málsins er sá að
fólk getur lifað öllu því kynlífi
sem það vill ef það tekur ábyrgð á
því sjálft, sagði Jóna. Hún sagði
að eðlilega væru allir kvíðnir eftir
að eyðni kom til, en viðbrögð
fólks væru tvenns konar; sumir
notuðu þennan kvíða sem hvata
til að breyta hegðun sinni, og þá
annaðhvort á jákvæðan eða nei-
kvæðan hátt. Dæmi um jákvæð
viðbrögð væri að nota smokkinn
og fækka rekkjunautum, en þeir
væru einnig til sem hræddust orð-
ið allt kynlíf og brygðust við með
því að forðast algerlega öll náin
sambönd, en afstöðu af þessu tagi
mætti líta á sem dæmi um nei-
kvæð viðbrögð.
Hinn kosturinn væri að breyta í
engu sinni hegðun, og í því sam-
bandi rifjaði Jóna upp að sam-
þær breytingar sem verða að eiga
sér stað í samlífinu ef þeir ætla sér
að halda áfram að lifa því á hættu-
lausan hátt. Sú spurning er nær-
tæk hvað þú ert að missa miðað
við gamla daga, og því er velt upp
hvað fólki detti helst í hug þegar
talað er um hættulaust eða öruggt
kynlíf.
Breyttar áherslur
í kynlífinu
í öðrum hluta námskeiðsins
uppgötva þátttakendur að mikil
fjölbreytni í kynlífinu stendur
í þriðja hluta námskeiðsins er
lögð áhersla á að gefa ímyndun-
araflinu iausan tauminn, en þátt-
takendur fjalla þá um á hvem
hátt öruggara kynlíf getur verið
kynferðislega æsandi. Leiða er
leitað til að „kynvæða" eða erót-
ísera ömggt kynlíf ef svo má að
orði komast, og þegar hér er
komið sögu er rétt notkun
smokksins tekin fyrir, og þá í
leiðinni notkun réttra smokkat-
egunda, en að sögn Jónu er mikill
misbrestur á því að allar þær teg-
undir smokka sem hér eru á boð-
stólum séu öruggar.
kvæmt nýlegri Gallupkönnun á
vegum landlæknisembættisins
ætlaði aðeins ellefti hver maður
sem í úrtakinu lenti að taka upp
breytta siði í kynlífí.
Námskeið Jónu um öruggara
kynlíf skiptist í fjóra hluta, en það
er unnið eftir erlendri fyrirmynd.
í fyrsta hlutanum gefst þátttak-
endum kostur á að tjá viðbrögð
sín og tilfinningar hvað varðar
þeim enn til boða. Fjallað er um
hvernig megi minnka áhersluna á
þess konar kynlíf sem mætti kalla
fullnægingarkynlíf, en auka þess i
stað áherslu á svokallað ánægju-
kynlíf, en undir það fellur meðal
annars meiri áhersla á forleikinn,
nauðsyn þess að tala saman og að
báðir beri sinn hluta ábyrgðar-
innar, og fjallað er um öruggar
snertingarleiðir.
í í
ALLIR A RUNTINN
SPORTBÍLL OG SPÍTTBÁTUR
Hvar eru mörkin?
Hvernig hagar maður sér svo
þegar á hólminn kemur er meðal
þeirra atriða sem þátttakendur
velta fyrir sér í fjórða og síðasta
hluta námskeiðsins um öruggara
kynlíf. Þeir læra í hópvinnu
hvernig megi ræða um og taka
ákvörðun um að stunda hættu-
laust kynlíf og hvar eigi að setja
mörkin. Þetta eykur sjálfsörygg-
ið og er því góður undirbúningur
upp á framtíðina.
Jóna lauk námi við
Pennsylvaniuháskóla í Banda-
ríkjunum, og við spurðum hana
hvernig henni þætti landinn
stemmdur gagnvart hennar
fræðum. Hún sagði að það fólk
sem hefði samband við sig væri
mjög spennt og opið, og við-
brögðin væru í einu orði sagt
mjög jákvæð. „Ég er mjög bjart-
sýn og langar að gera margt,“
sagði hún, og tiltók sérstaklega
rannsóknir og að eins væri brýnt
að stokka upp fræðsluna í grunn-
skólunum. Hún sagði jafnframt
að hér á landi skorti mjög fag-
mennsku á sviði kynfræðslu, og
því væri þörf á að fólk færi utan til
að mennta sig í þessum fræðum.
Sjálf væri hún fyrst og fremst
menntuð í kynlífsfræðslu og nám-
skeiðsgerð, en mörg fleiri sérsvið
væru til staðar.
Eyðni sér okkur
ekki aðeins fyrir
vandamálum
Aðspurð hvort áhugi á nám-
skeiðunum væri fyrir hendi hjá
báðum kynjum sagði Jóna að svo
væri. Ég varð vör við það í fyrra
þegar ég hélt námskeið fyrir kon-
ur um þeirra kynfullnægju að
margir karlar voru vonsviknir að
fá ekki svipað námskeið fyrir sig,
sagði hún. Jóna sagði að strákar
væru nú orðið miklu opnari en
fyrr; það er að koma upp þessi
mjúka lína, þar sem strákarnir
leyfa sér að vera heilsteyptari
persónuleikar, og þeir sem ég hef
talað við segja að þeim finnist
tími til kominn.
- Eyðni sér okkur ekki aðeins
fyrir vandamálum heldur einnig
ýmsum tækifærum, sagði Jóna
þegar við spurðum hvað henni
fyndist trúlegt um framvinduna í
kynferðis- og fjölskyldumálum í
ljósi þessa sjúkdóms; öruggt eða
hættulaust kynlíf getur orðið til
að styrkja góð og náin samskipti
fólks þar sem ekki er bara ein-
blínt á að sofa hjá. En auðvitað
eru þetta aðeins vangaveltur sem
koma upp í hugann sem viðbrögð
við spurningunni, og býður upp á
viðamiklar rannsóknir.
Annað atriði sem gjarnan má
koma fram í þessu sambandi er
það að konur hafa alltaf þekkt
það að þurfa að passa sig í kynlífí
þar sem þær hafa borið ábyrgðina
á getnaðarvörnum. Nú getur
kynlífið táknað spurningu um líf
og dauða, og því þurfa karlar að
axla sinn þátt ábyrgðarinnar. Því
mætti leiða að því líkur að þegar
upp er staðið stuðli þetta hrein-
lega að bættum samskiptum
kynjanna.
HS
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN - NÝTT HELGARBLAÐ