Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.1996, Síða 30

3» .1 fréttir
LAUGARDAGUR 16. MARS 1996 DV
Baráttu innan Leikfélags Reykjavíkur lauk með brottrekstri Viðars Eggertssonar:
Leikhús fáránleikans
Leikfélag Reykjavíkur, LR, hefur
verið á hvers manns vörum eftir að
Viðari Eggertssyni var sagt upp
störfum leikhússtjóra síðastliðinn
þriðjudag af meirihluta leikhúsráðs
félagsins. Uppsögnin kom í kjölfar
samþykktar félagsfundar LR kvöld-
ið áður þar sem á kurteisan hátt var
krafist uppsagnar. Fulltrúar stjórn-
ar LR, Sigurður Karlsson, Þorsteinn
Gunnarsson og Kristján Franklín
Magnús, samþykktu uppsögnina en
fulltrúi borgarinnar í ráðinu, Örn-
ólfur Thorsson, var henni andvígur
og skilaði sérbókun. Viðar tók sam-
an föggur sínar samdægurs. Eftir
þessa uppákomu gengu yfirlýsing-
arnar á víxl. Viðar sagði í DV að
óþarfi væri að ráða nýjan leikhús-
stjóra því þeir væru 70 í LR, Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir borgar-
stjóri varð orðlaus yfir uppsögn-
inni, Þorsteinn og Sigurður sendu
frá sér sameiginlega yfirlýsingu þar
sem uppsögnin var að einhverju
leyti rökstudd og ummælum Viðars
mótmælt og loks kom yfirlýsing frá
Kristjáni Franklín þar sem hann
rökstuddi af hverju hann samþykkti
uppsögn gegn vilja sínum. Þar varð
Kristján að beygja sig undir vilja fé-
lagsmanna og fara að lögum, að
hans sögn.
Næst kom leikhúsráð saman á
fimmtudaginn. Búist var við ein-
hverjum ákvörðunum um framhald-
ið en ekkert kom út úr fundinum
nema hvað Örnólfur lýsti því yfir
Photoshop-mynd Steini
eða lýðræðisins?
- nýr leikhússtjóri líklega ekki ráðinn fyrr en eftir aðalfund LR í maí
opinberlega að hann ætlaði ekki að
taka þátt í vali á nýjum leikhús-
stjóra með núverandi stjórn LR.
Þetta styrkir þá trú manna að nýr
leikhússtjóri verði ekki ráðinn í
stað Viðars fyrr en að loknum aðal-
fundi LR í maí og ný stjórn og jafn-
framt leikhúsráð hefur tekið við
völdum. Á meðan er Sigurður Hró-
arsson enn leikhússtjóri en samn-
ingur hans gildir til 1. september í
haust. Hann tilkynnti leikhúsráði
það á fimmtudag að hann hefði ekki
áhuga á að starfa áfram eftir 1. sept-
ember.
Hér var stiklað á stóru um at-
burði vikunnar. Þegar þetta var rit-
að í gær stóð stjórnarfundur LR enn
yfir. Þaðan var jafnvel búist við
ákvörðun um hvernig ráðningu nýs
leikhússtjóra yrði háttað.
Af hverju var
hann rekinn?
En af hverju var Viðar rekinn?
Meirihluti leikhúsráðs hefur ekki
rakið þær ástæður opinberlega í
smáatriðum nema hvað í yfirlýs-
ingu Þorsteins og Sigurðar var vís-
að til tilboðs um starfslokasamn-
inga sem Viðar gerði þremur leikur-
um af eldri kynslóðinni, þeim Jóni
Hjartarsyni, Soffiu Jakobsdóttur og
Valgerði Dan, konu Þorsteins. Þeir
töldu Viðar hafa farið langt út fyrir
umboð sitt og steypt LR í fjárskuld-
bindingar fram á næstu öld eða yfir
þrefaldan ráöningartíma leikhús-
stjórans. Þessu hefur Viðar mót-
mælt og talið veik rök fyrir upp-
sögn. Hann segist ekki hafa gert
neinum tilboð, þetta hefði verið
hugmynd að umræðugrundveili.
Skyldi þetta vera meginástæða
uppsagnarinnar? Nei, segja flestir af
þeim sem DV hefur rætt við, innan
og utan Leikfélags Reykjavíkur.
Ástæðan hafi fyrst og fremst verið
almenn óánægja með starfshætti
Viðars og verkefnaval fyrir næsta
leikár. Hann hafi, þegar á reyndi,
haft takmarkaðan stuðning innan
LR fyrir hugmyndum sínum. Til
marks um það sögðu tveir leikhús-
ráðsmenn sig úr ráðinu sem réðu
Viðar upphaflega, þau Kjartan
Ragnarsson, sem jafnframt sagði af
sér sem formaður LR, og Sigrún
Edda Björnsdóttir. Töluvert bar á
samstarfsörðugleikum og kvartar
Viðar m.a. undan því í bókun á leik-
húsráðsfundi að loknum brott-
rekstri.
Aðstæður hafa breyst
Þar sem Leikfélag Reykjavíkur
verður 100 ára á næsta ári voru
menn komnir í afmælisstellingar
þegar Viðar birtist, fullur hug-
mynda um nýtt og breytt leikhús.
Aðstæður hafa töluvert breyst frá
því Sigurður Hróarsson sagði upp í
fyrra, einkum fjárhagslega. Þá var
afstaðinn erfiður vetur þar sem lítið
kom í kassann. En í vetur hefur ver-
ið dúndrandi aðsókn á langflestar
uppfærslur og brvddað upp á mörg-
um nýjungum í starfi Borgarleik-
hússins sem flestar hafa komið vel
út. Vegna þessa, og ekki síst eftir
brottrekstur Viðars, hefur þeim
Fréttaljós á
laugardegi
Björn Jóhann Björnsson
fjölgað innan LR sem telja rétt að fá
Sigurð Hróarsson til að gegna áfram
stööu leikhússtjóra, að minnsta
kosti fram yfir afmælisárið 1997.
Þannig takist að skapa vinnufrið
eftir ólgu undanfarinna mánaða
sem var orðin slík að hún var farin
að bitna verulega á listrænu starfi
innan veggja Borgarleikhússins. En
Sigurður vill hætta þannig að leit
þarf að hefjast að nýjum leikhús-
stjóra. Gárungar hafa haft á orði að
rétt væri að fá Vigdísi Finnboga-
dóttur aftur til Leikfélags Reykja-
víkur en hún var sem kunnugt er
leikhússtjóri í Iðnó áður en hún fór
til Bessastaða.
Hróflað við „klíkunni"
Fylgismenn Viðars sem DV ræddi
við sögðu brottrekstur hans sanna
að vonlaust væri að hrófla við starf-
semi Leikfélags Reykjavíkur við nú-
verandi stjórnskipulag. Viðar hefði
gerst „svo djarfur" að bjóða eldri
leikurum starfslokasamninga, leik-
urum sem tilheyrt hefðu „heiðurs-
mannaklíkunni" svokölluðu innan
LR sem unnið hefði baki brotnu við
uppbyggingu leikfélagsins. „Eftir
þessa uppsögn verður ekki öfunds-
vert hlutskipti að vera leikhússtjóri
Leikfélags Reykjavíkur," sagði einn
viðmælenda blaðsins.
Af samtölum við leikara í Borgar-
leikhúsinu er að heyra sem verk-
efnaval Viðars næsta vetur hafi
mætt takmörkuðum skilningi. Leik-
ritin hafi flest þótt of þung og lítil
von um góða afkomu. Þetta sé hin
raunverulega ástæða brottrekstrar-
ins. Meðal annars hafi Viðar ráð-
gert nokkurra klukkutíma sýningu
með grískum harmleikjum. í sam-
tali við DV sagði Viðar að gagnrýni
á verkefnaval sitt einkenndist af
upplýsingaskorti viðkomandi. Hann
hefði sett saman fjölbreytt efnisval
með gamni og alvöru I bland.
Áherslan hefði verið lögð á vandað
og metnaðarfullt leikhús.
r
Ovissa um
samstarf við borgina
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hefur
sagt að með brottrekstri Viöars hafi
fótunum verið kippt undan þeirri
vinnu sem fram hefði farið við end-
urskipulagningu leikfélagsins. Vitn-
aði hún til þeirrar skýrslu sem unn-
in var í fyrra af tveimur fulltrúum
LR og tveimur fulltrúum borgarinn-
ar. Þar hefði m.a. verið kveðið á um
aukna listræna ábyrgð og sjálfstæði
leikhússtjóra.
Með þessum orðum hefur borgar-
stjóri gefið f skyn að áratuga löngu
samstarfi LR og borgarinnar hafi
verið stefnt í voða. Of seint er þó að
breyta 140 milljóna króna framlagi
borgarinnar til LR á þessu ári en
óvissa gæti ríkt um framlög næstu
ára. í þessu sambandi skal bent á að
Reykjavík verður ein menningar-
borga Evrópu árið 2000 og því ljóst
að koma þarf skikki á samstarf
þessara aðila fyrir þann tíma.
Svo aðeins sé vikið að stjórn-
skipulagi LR þá fer aðalfundur með
æðsta vald í málum félagsins. Aðal-
fundur kýs þriggja manna stjórn
sem fer með æðsta vald á milli aðal-
funda. Síðan er leikhúsráð skipað
stjórn LR, leikhússtjóra og fulltrúa
Reykjavíkurborgar. Leikhúsráðið
hefur eftirlit með leikhúsrekstri og
rekstri Borgarleikhúsbyggingarinn-
ar. Eftir breytingar á lögum LR í
fyrra var Viðar fyrsti leikhússtjór-
inn ráðinn af leikhúsráði en áður
hafði stjórn LR verið ráðningaraðili
að fenginni umsögn félagsfundar.
Uppbygging LR gengur með öðr-
um orðum út á það að stjóma félag-
inu með lýðræðislegum hætti. Nú
var það í raun félagsfundur LR sem
réði brottrekstri Viðars, stjórnin
var bundin af meirihlutasamþykkt
fundarins samkvæmt lögum. Kristj-
án Franklín velti þeim spurningum
upp í yfirlýsingu sinni hvort verkn-
aðurinn hafi verið siðferðilega verj-
anlegur og „hvort hið margrómaða
lýðræði Leikfélags Reykjavíkur hafi
þarna snúist upp í andstæðu sína“.
Yfirlýsing Kristjáns ýtir undir þá
„kenningu" eins viðmælenda blaðs-
ins að Borgarleikhúsið sé ekki leng-
ur leikhús lýðræðisins heldur leik-
hús fáránleikans! Eflaust umdeilt að
leggja dæmið upp með þeim hætti
en kannski ekki svo fjarri lagi eftir
að hafa kannað málið nánar.
-bjb