Dagblaðið Vísir - DV - 03.04.1996, Blaðsíða 11
MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL 1996
11
SÁÁ að Staðarfelli
til frambúðar
Eins og margir muna var með-
ferðarheimili SÁÁ að Staðarfelli í
Dölum til umræðu þegar rætt var
um niðurskurð ríkisútgjalda
vegna heilbrigðismála. Við af-
greiðslu fjárlaga 1994 var tekin
ákvörðun um fjárveitingar svo
tryggja mætti reksturinn, jafn-
framt þeirri ákvörðun að heimilt
væri að semja við SÁÁ um yfir-
töku eigna á Staðarfelli þannig að
meðferðarheimilið fengi húsakost
og land til umráða fyrir starfsemi
sína.
Hæfileg einangrun
Með þeirri samþykkt var því
leitast við að tryggja starfseminni
aðstöðu tO frambúðar. Þann 26.
þ.m. var undirritaður samningur
milli fjögurra ráðuneyta og SÁÁ
um Staðarfell. Með honum er lok-
ið því verki sem hafið var með
heimildinni í 6. grein fjárlaga 1994.
Ber að fagna þeim mikilvæga
áfanga sem felur í sér ákvarðanir
um viðgerðir húsanna og fram-
kvæmdir sem nauðsynlegar eru á
staðnum svo starfsemi SÁÁ á
Staðarfelli megi ganga sem best.
Samkvæmt upplýsingum for-
svarsmanna SÁÁ hefur þýðing
Staðarfells aukist til muna við
meðferð þeirra fjölmörgu sem
þurfa á hjálp að halda vegna of-
neyslu fíkniefna sem virðist enn
vera vaxandi vandi í þjóðfélagi
okkar. Staðsetning Staðaifells, að-
staða, umhverfi og hæfileg ein-
angrun og fjarlægð frá þéttbýlinu
skiptir þar miklu máli.
Frá því hefur verið greint í
fréttum að fjórir ráðherrar hafi
skrifað undir samninginn við
SÁÁ, auk þess sem heilbrigðisráð-
herra hefur skrifað um þau
ánægjulegu tíðindi. Af því tilefni
er nauðsynlegt að rifja upp að-
draganda þessa máls.
Kjallarinn
Sturla Böðvarsson
alþingismaður Sjálfstæðisflokksins
á Vesturlandi
Eftirgjöf skuldara
Reksturinn á Staðarfelli hafði
verið eins og fyrr segir í óvissu,
m.a. vegna þess að SÁÁ hafði ekki
tryggan samning um staðinn og
takmarkaða fjármuni. Eftir mikið
þóf í þinginu og ráðuneytum tók
meirihluti fjárlaganefndar af skar-
ið með tillögu um fjárveitingu til
rekstrar og með því að samþykkt
var í 6. grein fjárlaga 1994 „að fjár-
málaráðherra væri veitt heimild
til þess að semja við Samtök
áhugafólks um áfengisvandamálið
um yfirtöku og afnot eigna ríkis-
sjóðs að Staðarfelli í Fellsstrandar-
hreppi, að höfðu samráði við
menntamálaráðherra og fjárlaga-
nefnd“ eins og segir í fjárlögum.
Samningar fóru þá þegar af stað
á vegum fjármálaráðuneytis og er
nú lokið með farsælum hætti.
Önnur ráðuneyti en fjármálaráðu-
neytið komu nánast ekki að mál-
inu að öðru leyti en því að leggja
til blek í penna þeirra ráðherra
sem undirrituðu samninginn.
Með samningnum er heimiluð
eftirgjöf skuldar SÁÁ við ríkissjóð
sem Alþingi á þó eftir að sam-
þykkja. SÁÁ þarf að afla sér tekna
eða framlaga til þess að bæta húsa-
kostinn og skapa betri aðstöðu á
Staðarfelli. Það er von mín að það
megi takast, svo mikilvægt sem
það er að bæta aðstöðu fyrir þá
sorglega mörgu sem þurfa á með-
ferð að halda. Meirihluti sjúklinga
á Staðarfelli mun vera ungt fólk
sem er að reyna að losna úr heljar-
greipum vímuefnanna. Það er
skylda okkar að leggja því lið.
Sturla Böðvarsson
„Meirihluti sjúklinga á Staðarfelli mun
vera ungt fólk sem er að reyna að losna
úr heljargreipum vímuefnanna. Það er
skylda okkar að leggja því lið.“
; £ ' * - •>' r r .. f L ■
Staðsetning Staðarfells, aðstaða, umhverfi og hæfileg einangrun og fjar-
lægð frá þéttbýlinu skiptir miklu máli, segir Sturla m.a.
Aðför að eldra fólki
og réttindum þess
Atlaga stjórnvalda að áunnum
réttindum og kjörum eldra fólks
og öryrkja við fjárlagagerð yfir-
standandi árs er nýafstaðin og
tæpast að blekið sé þornað á þeim
gjörningi þegar næsti þáttur hefst,
þrátt fyrir ítrekuð varnaðarorð.
Hér er um að ræða þrjú lagafrum-
vörp sem lögð hafa verið fram eða
eru í vinnslu fyrir framlagningu á
Alþingi og varða launþegahreyf-
ingarnar í landinu og auðvitað áð-
urnefnda hópa aldraðra og ör-
yrkja.
Lífróður gegn aðför
Undirritaður skorar á eldra fólk
að taka höndum saman við laun-
þegahreyfingar opinberra starfs-
manna í landinu sem róa nú líf-
róður gegn þessari aðfor ríkis-
valdsins að samningsbundnum
réttindum og kjörum. Aðeins eitt
kemur til greina, þ.e. að lagafrum-
vörpin þrjú verði öll dregin til
baka og í framhaldinu verði tekn-
ar upp viðræður við launþega-
hreyfingarnar um réttindi og
skyldur samfara almennum launa-
kjörum.
Áríðandi er að eldra fólk geri
sér grein fyrir því að það á órofa
samleið með launþegasamtökum
þeim sem lagt hafa grunninn að
áunnum réttindum þess. Félög
eldri borgara innan Landssam-
bands aldraðra eru nú komin vel á
Kjallarinn
Hafsteinn S. Þorvaldsson,
Styrktarfélagi aldraðra á Selfossi
fimmta tuginn og félagafjöldi
skiptir þúsundum. Áríðandi er að
eldra fólk, 60 ára og eldra, fylki sér
undir merki félaganna og taki þátt
í þessari baráttu, sé það ekki enn
virkir félagar í sínum stéttarfélög-
um.
Þá er vert að geta þess að Lands-
samband aldraðra er til orðið fyr-
ir frumkvæði launþegahreyfing-
anna í landinu og þess vegna eig-
um við samleið með þeim þegar
vegið er að áunnum réttindum
okkar og kjörum. Verum minnug
þess að baráttan tekur aldrei enda
og aldur skiptir þar engu máli.
Réttindamál sem umræddir hópar
eldra fólks berjast nú við að halda
inni hafa ekki unnist baráttulaust,
frekar en önnur samningsbundin
og áunnin réttindamál launþega í
jessu landi.
Krafa okkar er skýr
Mörgu eldra fólki finnst sem
hyldjúp gjá sé að myndast milli
ungra stjórnmálamanna og eldra
fólks í þessu landi þar sem því er
jafnvel haldið fram að öll auðæfi
og peningaleg eign sé i eigu aldr-
aðra og þangað sé fyrst og síðast
rétt að sækja fé til sameiginlegra
þarfa. Engu virðist skipta að með
bærilegri fjárhagsstöðu sé þessum
þegnum sæmilega borgið, nei, all-
ir skulu niður á bónbjargamörk.
Halda menn virkilega að slík aðfor
auki á heilbrigði aldraðs fólks, þ.e.
að skapa því slíkt óöryggi á efri
árum?
Krafa okkar er skýr og henni
verður fylgt eftir með órofa sam-
stöðu. Við ætlum að standa vörð
um áunnin réttindi okkar, af-
komuöryggi sem kostað hefur okk-
ur alla ævina að spara fyrir.
Stjórnmálamenn sem ekki skilja
slíkt, hvar í flokki sem þeir
standa, þurfa ekki að búast við
miklum stuðningi í næstu kosn-
ingum. Ég þori að fullyrða að
vandlega verður eftir því tekið
hvort saman fara orö og efndir
varðandi stuðning við okkar mál-
stað, sem er varðveisla „velferðar-
kerfisins" og áunninna lífeyris- og
eftirlaunaréttinda.
Hafsteinn Þorvaldsson
„Mörgu eldra fólki finnst sem hyldjúp gjá
sé að myndast milli ungra stjórnmála-
manna og eldra fólks í þessu landi þar
sem því er jafnvel haldið fram að öll auð-
æfi og peningaleg eign sé í eigu aldraðra
og þangað sé fyrst og síðast rétt að sækja
fé til sameiginlegra þarfa.“
Með og á
móti
Á að takmarka sókn á
Flæmska hattinn?
Engin þörf á
takmörkun
„Mín skoð-
un er sú að
það sé engin
þörf á því að
takmarka sókn
á Flæmska
hattinn að svo
komnu máli.
Það byggist
fyrst og fremst
á því að ég er
með í höndum
rannsóknir á rækjustofninum á
svæðinu sem ekki hafa verið
birtar. Þetta er mestu rannsókn-
ir á svæðinu fyrr og síðar og
sýna að það er enn langt í það að
stofiiinn sé fullnýttur. Eins og ég
sagði hefur þessi niðurstaða
ekki verið birt þannig að þeir
sem eru þvi fylgjandi að fara að
takmarka veiðar núna eru þeirr-
ar skoðunar án þess að hún sé
grundvölluð á nokkrum skyn-
samlegum rökum.
Að öðru leyti er það ljóst að
veiðireynsla íslenskra útgerða á
úthafinu á síðustu tímum hefur
stækkað svo mikiö veiðimögu-
leika og veiðisvæði íslenskra
skipa að ef það væri frjáls sókn í
nánustu framtíð á öll þessi
svæði, það er að segja Barents-
hafið, Síldarsmuguna, Reykja-
neshrygg, Flæmska hattinn,
Svalbarða og önnur Atlantshafs-
svæði eins og við Azoreyjar og
Suður-Reykjaneshrygginn þá er
langt I frá að íslenski flotinn sé
nægilega stór til að stunda þær
úthafsveiðar sem hann hefur
möguleika á með eðlilegum
hætti. Þess vegna er langt frá því
að það sé tímabært að setja
skorður á nokkur af þessum
veiðisvæðum fyrst um sinn.“
rækjuframleiðandi.
Sverrir Leósson út-
gerðarstjóri.
Aflamarks-
kerfi skyn-
samlegt
„Það liggur
orðið ljóst fyr-
ir að sóknin er
alltaf að þyngj-
ast á Flæmska
hattinum. Það
eru alltaf fleiri
og fleiri sem
stefna á þetta
svæði. Ég held
að það sé skyn-
samlegt fyrir
alla aðila að sókn þarna verði
takmörkuð til að það verði
tryggt að ekki verði gengið of
nærri rækjustofninum. Það er
alveg ijóst að þetta vegur þungt
fyrir mörg íslensk útgerðarfyrir-
tæki þannig að það þarf að um-
gangast þennan stofn á Flæmska
hattinum með mikilli varúð. Ég
er mjög hlynntur aflamarkskerfi
og ég tel að þaö ætti að viðhafa
það þarna neðra og deila þessu á
skip.
Hitt er annað að það er ekki
nóg að við íslendingar höfum
vilja tU þess. Þarna þarf náttúr-
lega að vera samstaða þjóðanna
sem hafa stundað veiðiskap á
þessu svæði. Það virðist nú eitt-
hvað hafa lagast og við skulum
vona að lendingin verði sú að til
næstu framtíðar geti íslensk
skip stundaö rækjuveiðar á
Flæmska hattinum."
Kjallarahöfundar
Æskilegt er að kjallaragreinar
berist á tölvudiski eða á netinu.
Hætt er við aö birting annarra
kjallaragreina tefjist.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@centrum.is