Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.1996, Blaðsíða 44

Ik
LAUGARDAGUR 28. SEPTEMBER 1996 13 "V
52
★
*
★
★ ★
Nord-Morue, öflugur útvörður íslensks sjávarútvegs í vínræktarhéruðum Frakka:
Samstarfið við SÍF er ægisterkt
- segir Birgir Sævar Jóhannsson framkvæmdastjóri m.a. um sölustarfsemina
Sölusamband íslenskra fiskfram-
leiðenda, SÍF, hefur rekið vinnslu-
og dreifingarstöð í suðvesturhéruð-
um Frakklands í sex ár undir nafni
fyrirtækisins Nord-Morue. Nord-
Morue er staðsett í smáhænum
Jonzac, skammt frá Bordeaux, og
veitir 140 Frökkum atvinnu að jafn-
aði. Þar starfa fjórir íslendingar í
stjómunarstöðum og framkvæmda-
stjóri er Birgir Sævar Jóhannsson.
Eftir mótbyr af ýmsu tagi hefur
fyrirtækið verið í örum vexti og um
síðustu helgi var ný og endurbætt
verksmiðja opnuð formlega að við-
stöddum um 150 íslendingum sem
fóru þangað í boði SÍF. DV var þar
á meðal og komst að raun um að
stórmerkilegt starf fer fram hjá
Nord-Morue og SÍF í þessu vel-
þekkta vínræktarhéraði Frakka.
Frásögn af opnuninni birtist IDV
sl. þriðjudag en það er ekki úr vegi
að kynna betur framkvæmdastjór-
ann og sögu Nord-Morue frá því SÍF
eignaðist verksmiðjuna af ABBA,
dótturfyrirtæki Volvo-samsteyp-
unnar, fyrir sex árum.
Birgir Sævar kom til starfa hjá
Nord-Morue um mitt ár 1992, þá að-
eins þritugur. Hann hafði áður
gegnt starfi fjármálastjóra SÍF í
nærri fjögur ár og þekkti þvi nokk-
uð til starfseminnar í Frakklandi.
Hann tók við framkvæmdastjóra-
starfinu af Sighvati Bjarnasyni, nú
stjórnarformanni SÍF og forstjóra
Vinnslustöðvarinnar, en Sighvatur
hafði verið frá upphafi í Frakklandi
eða í tvö ár, fyrst sem sölustjóri.
Birgir er fæddur í Eyrarsveit á
Snæfellsnesi en ólst upp í Reykja-
vík. Að loknu stúdentsprófi í Sam-
vinnuskólanum fór hann í við-
skiptafræði í Háskólanum. Næst tók
við mastersnám við Sterling-há-
skóla í Skotlandi með áherslu á
sölu- og markaðsfræði.
Hringiða breytinga
Aðspurður hvað hefði valdið því
að hann gerðist framkvæmdastjóri
Nord-Morue sagði Birgir að auk
þess sem stjóm SÍF hefði viljað
hann í starfið hefði fjölskyldan ver-
ið tilbúin til að breyta til.
„Ég var búinn að vera í fjögur ár
fjármálastjóri og byggja upp fjár-
mála- og reikningsdeild SÍF. Sam-
bönd mín og viðskiptatengsl við
innlenda og erlenda banka komu
sér vel. Við höfðum búið erlendis
áður og vissum að hverju við mynd-
um ganga.“
- Hvernig var staðan hjá Nord-
Mome þegar þú komst út?
„Það er kannski viðkvæmt að
fara út i það en staðan var sú að það
þurfti að fara út í breytingar á fyr-
irtækinu, bæði á markaðsstarfi og
verksmiðjunni sjálfri. SÍF var að
ganga í gegnum breytingar sem end-
urspegluðust til Frakklands. Sala á
saltfiski var gefin frjáls og SÍF var
breytt í hlutafélag. Á sama tíma var
umræðan um EES þannig að það
var erfitt að fóta sig í þessari hring-
iðu breytinga. Eitt af því sem for-
veri minn var að berjast við vom
háir tollar á blautum saltfiski og
hvað þeir vom breytilegir innan
ársins.“
Eldur á versta tíma
Birgir var aðeins búinn að starfa
í nokkra mánuði hjá Nord-Morue
þegar eldur kom upp í verksmiðj-
unni og hluta skrifstofunnar. Elds-
voðinn kom upp á versta tíma, í
nóvembermánuði þegar þurrkun
á stóra saltfiskinum fyrir jólaver-
tíðina stóð yfir. Tjónið nam í kring-
mn 120 milljónum króna.
„Því miður olli þetta tjón aftur-
kipp í okkar markaðsstarfi. Þó
kaupendur sýndu okkur skilning
vegna bmnans þá fengu þeir ekki
allan þann fisk sem við höfðum lof-
að í samningum. Tölvan brann
þannig að við urðum að afgreiða all-
ar pantanir næstu daga á eftir með
gamla laginu. Vinnslan fór í gang
innan 48 tíma frá brunanum en
starfsemin var ekki komin í
samt lag fyrr en vorið
eftir,“ sagði Birgir.
Eldsupptök
gríðarlega þýðingarmikil. Frakkar
fá sitt og ailir eru í rauninni að
græða á þessu. Þeir eru jákvæðir í
garð íslendinga og ég er viss um að
við gætum nýtt okkur það á fleiri
sviðum. Við höfum gott orð af okk-
ur héma og erum teknir mjög alvar-
lega. Sjáifsagt væri hægt að nýta
það á frekari máta en gert hefur
verið.“
Af hverju ekki
á íslandi?
Við getum náð miklum árangri með
því.“
- Gildi starfseminnar í Frakk-
landi fyrir íslenskan sjávarút-
veg er væntanlega mikil?
„Ég held að það leynist
engum. Á hverju ári höf-
um við skilað upphæðum
heim til íslands sem
nema um og yfir 100
milijónum. Það er ekki
allur ávinningurinn.
Hann er frekar að geta
stýrt flæðinu, gert
áætlanir og lágmarkað
áhættuna í þessum við-
skiptum. Sparnaður ís-
lenskra framleiðenda hvað
tolla varðar skiptir nokkur
milljónum.“
Birgir sagði nálgunina við
markaðinn vera afar mikil-
væga. Gott samstarf væri við
sölufyrirtæki SÍF á Spáni og
Ítalíu og ekki ólíklegt að svipaðri
verksmiðju og Nord-Morue yrði
komið upp á Ítalíu.“
„Það er svo napurt að klippa vínviðinn í janúar," sagði Birgir Sævar Jóhannsson, framkvæmdastjóri Nord-Morue,
þegar hann neitaði því að ætia í vínræktina að lokinni saltfisksölu fyrir SÍF í Frakklandi.
DV-myndir Björn Jóhann Björnsson
- Af hverju er ekki hægt að gera
þetta allt heima á íslandi?
„Meginmáli skiptir að við erum
að vinna með vörur í flestum okkar
vinnslulínum sem hafa það skamm-
an líftíma að eftir framleiðslu verð-
um við að afhenda frá okkur innan
sjö daga til verslana. Þetta á við all-
ar reyktu afurðimar, léttsöltuðu
flökin og útvatnaða flatta fiskinn. í
öðra lagi erum við aö bjóða upp á
þjónustu þar sem menn koma og
skoða fiskinn, velja það sem þeir
þurfa á að halda og minnka þar með
áhættuna. Lenda ekki með eitthvað
magn sem þeir geta ekki notað. í
þriðja lagi erum við að taka vörum-
ar að heiman sem mest unnar áður
en kemur að tollun inn í Evrópu-
sambandið. Sem dæmi má nefna
reyktu síldarflökin. Það er enginn
tollur á frystum og roðlausum sild-
arflökum. Við tökum þau hingað
inn. Ef að þau væru reykt eða sölt-
uð á íslandi þá eru komnir á tollar.
Það gerir samkeppnisaðstöðu okkar
ómögulega."
Stórum áfanga lokið
Birgir er kvæntur Lindu Hannes-
dóttur og eiga þau þrjú böm; 13 ára
dóttur, 9 ára son og nýjasti fjöl-
skyldumeðlimurinn er fæddur í
Frakklandi, sonur sem verður 2 ára
nk. febrúar. Þau búa í smábænum
Royan við vesturströnd Frakklands,
skammt frá Jonzac þar sem verk-
smiðja Nord-Morue er staðsett.
„Okkur líður vel hérna. Vissulega
tók tíma að aðlagast vegna tungu-
málsins og vegna þess hversu hugs-
anagangurinn er öðruvísi en heima
eða í Skotlandi þar sem við bjugg-
um um hríð. Það er ómögulegt að
segja hvað við verðum lengi héma.
Núna er stórum áfanga lokið og
margt spennandi tekur við. Ætli
þetta verði ekki tvö eða upp í tíu ár.
Eina sem við vitum er að við ætlum
^kkur að flytja einhvern tímann til
íslands.“
- Þið ætlið ekki út í vínræktina?
„Nei, það er svo napurt að
klippa vínviðinn í janúar,“ sagði
Birgir og glotti við tönn. -bjb
Verksmiðja Nord-Morue í Suð-
vestur-Frakklandi selur tæp 7
þúsund tonn af saltfiski á
mörkuðum í Evrópu. Hér stafl-
ar starfsmaður Nord-Morue

saltfiski í stæöu áður en hann
fer í flokkun til pökkunar.
vom rakin til rafmagnsbilunar í
tölvubúnaði.
0g aftur kviknaði í
Rúmu ári eftir að endurskipu-
lagningu eftir brunann lauk kom
upp annar eldsvoði í verksmiðju
Nord-Morue, að þessu sinni í um-
búðalager fyrirtækisins.
„Það varð ekki eins mikil truflun
á starfseminni og í fyrri brunanum
en eldurinn var svakalegur. Hann
komst í pappír og plast og mikinn
reyk lagði frá verksmiðjunni. Heil
álma eyðilagðist sem við rifum síð-
an niður og byggðum upp á nýtt.“
Tjónið í þessum eldsvoða var í
kringum 150 milljónir króna. Þrátt
fyrir ítarlegar rannsóknir hefur lög-
reglan ekki komist að eldsupptök-
um í seinni brunanum en grunur
leikur á að starfsmenn hafi í leyfis-
leysi verið að reykja í um-
búðalagernum.
Áður en seinni bruninn kom upp
hafði SÍF þegar ákveðið að endur-
bæta verksmiðjuna og stækka en í
kjölfar brunans var farið í enn
meiri framkvæmdir. Verksmiðjan
var stækkuð um 4 þúsund fermetra
og er í dag tæplega 14 þúsund fer-
metrar að stærð. Framleiðslulínur
og tækjabúnaður var endurnýjaður
og afköstin hafa aukist úr rúmum
10 þúsund tonnum í um 15 þúsund
tonn á ári.
Aukin sala jafnt og þétt
Eins og sést á meðfylgjandi grafi
hefur sala Nord-Morue aukist
stöðugt frá því SÍF eignaðist verk-
smiðjuna. Áætlun fyrir þetta ár ger-
ir þó ráð fyrir eilítið minni sölu en
í fyrra, einkum vegna breytinganna
sem staðið hafa yfir. En er Birgir
ekki bjartsýnn á framtíðina?
„Vissulega hefur gengið vel hjá
okkur. Við höfum byggt upp öflugt
sölu- og markaðsnet, bæði í Frakk-
landi og í öðrum löndum með um-
boðs- og söluskrifstofum. Fjárfest-
ingaráætlanir eru í gangi sem miða
að því að auka afköstin enn frekar,
bæði í þeim afurðum sem emm með
í dag, eins og þurrkuðum saltfiski
og reyktum fiski, og ekki síður með
fjölbreyttara vöruframboði. Það
dylst engum lengur að þetta samtarf
SÍF og Nord-Mome er ægisterkt.
Frakkar eru
jákvæðir
- Verk-
smiðja Nord-
Morue hefur
einnig mik-
ið vægi
ir Frakka,
ekki síst á
þessu
svæði þar
sem at-
vinnuleysi
er í kring-
um 20 pró-
sent?
„Já, hún
gerir það. Út
frá atvinnu-
sjónarmið-
um er hún
Afurðasala Nord-Morue
- í þúsundum tonna 1989 -1996 -
12 þús. t 10 10,164 9.826 iattun
8 ■. ~ 9-153
1MA
6 6.529 6,925
4.884
3.830
2
o
1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996
* SÍF hefur átt Nord-Morue frá 1990
{^3=