Dagblaðið Vísir - DV - 13.09.1997, Blaðsíða 52
LAUGARDAGUR 13. SEPTEMBER 1997
«> kvikmyndir
y
r
r
ALVlÍBU BfO! mCtoibý
moafflin:
ÖUUM-SOUjW!
4na£tt TUiíhrtai
X
Réttlætið hefur
eignast nýtt
vopn.
Og heimurinn
nýja hetju.
DIGITAL
Spawn er einn \
tæknilegasti, '
harðasti, mest
spennandi og
ævintýralegastri
tryllir sem komið
hefur i bíó í
langan tíma.
Sýnd kl. 5, 7, 9 og 11. Sýnd kl. 5 og 9.
B.i. 16 ára. Stranglega b.i. 16 ára.
Laugavegi 94
Sýnd í A-sal kl. 5, 7,9 og 11. B.i. 14ára.
Sýnd kl. 5 og 7. B.i. 12 ára.
Sýnd kl. 9 og 11. B.i. 16 ára.
Réttlætið hefur
eignast nýtt vopn.
Og heimurinn
nýja hetju.
Spawn er einn
tæknilegasti, X
harðasti, mest \
spennandi og
ævintýralegastri
tryllir sem
komið hefur í
bíó í langan
tíma.
j^l HX
DpriKio/^riiMM
Sími 551 9000
Sýnd kl. 5, 7, 9 og 11. B.i. 14 ára.
Sýnd kl. 4.50, 6.50, 9 og 11.20.
DOUBLE
TEAM
Sýnd kl. 7 og 11.
ONt HNtTOV
Sýnd kl. 4.45, 6.50, 9 og 11.15.
Háskólabíó - When We Were
Kings:
HinnsanniAli
Þaö fór í taugamar á mörgiun
á sínum tíma hversu hinn stór- j A A -J
kostlegi hnefaleikari, Muhammed XT X ^ X,
Ali, áður Cassius Clay, gat nánast
kjaftað alla i hel
og þá var hann
yfirleitt að tala
um sitt eigið
ágæti. Og það er
víst að aldrei varð
Ali mjög vinsæll
maður, til þess
var hann of sjálf-
stæður. Hann lét
frekar dæma sig i
fangelsi heldur en
að láta af sannfær-
ingu sinni. í hinni
frábæru heimilda-
kvikmynd Leon
Gasts er Ali séður
í nýju ljósi og það
er ekki hægt ann-
að en að hrífast af
þessari persónu
sem loks alltof
seint fær sann-
gjarna umflöllun
þar sem gallar hans og kostir koma vel i Ijós. Aldrei
fyrr á mynd hafa náðst myndskeið þar sem sést
greinilega að Ali er ekki sama um það sem er að ger-
ast í kringum hann, er hræddur, en um leið byggir
sjálfan sig upp með stanslausu tali um eigið ágæti.
Umgjörðin er eitt frægasta hnefaleikaeinvígi sem
haldið hefur verið, einvígi Muhammeds Ali og Geor-
ge Formans í Zaire, áriö 1994. Það gekk á ýmsu áður
en þeir börðust kapparnir, einvíginu var frestað um
sex vikur. Meðan á biðinni stóð fór Ali út meðal al-
þýðunnar hvatti fólkiö til dáöa um leið og hann lét
fólkið hvetja sig. Hann átti þvi salinn þegar einvígið
fór loks fram. Foreman var allt öðruvisi á þessum
árum, stór drumbur sem sagði fátt. Húmorinn hjá Ali
kemur best i ljós þegar hann segist aðspurður kunna
illa við Foreman vegna þess að hann tali svo mikið.
When We Were King er samt ekki bara um box og
boxara, hún fjallar einnig um mannréttindamál og
hinn nýlátni einræðisherra Mobutu fær aö finna fyr-
ir því þótt það hafl verið hann sem hélt einvígið og
borgaði brúsann. Tónlistin er fengin frá konsert sem
haldinn var í tengslum við einvígið, æsileg tónlist
þnrngin tilfinningum, blússnillingurinn B.B King
hefur ekki verið betri í kvikmynd.
Það tók Leon Gast tuttugu og þrjú ár að fuilklára
mynd sina, enda hafði hann engan stuðning og var
kominn á hausinn með verkefnið þegar hann kom til
baka frá Zaire með fullar ferðatöskur af filmum. En
Gast hefur unniö verk sitt vel, myndin skipar sér í
hóp meðal bestu og áhrifamestu heimildamynda sem
gerðar hafa verið um íþróttir og íþróttamenn.
Leikstjóri: Leon Gast. Framleiendur: Leon
Gast, David Sonenberg og Taylor Hackford.
Klipping: Leon Gast, Taylor Hackford, Jeffrey
Levy-Hint og Keith Robinson.
Hilmar Karlsson.
Samspil lióss og skugga
Á árunum eftir fyrri
heimsstyrjöldina allt
fram til valdatöku nas-
ista var blómaskeið í
þýskri kvikmyndalist.
Tímabilið sem kennt er
við þýskan expression-
isma gat af sér nokkra af
merkustu kvikmynda-
leikstjórum sögunnar og
nægir að nefna Robert
Wiene, F.W. Murnau,
Fritz Lang og Carl
Dreyer. Expressionismi
hefur sterk sérkenni
sem lita alla þætti kvik-
myndarinnar, jafnt svið-
setningu, lýsingu, tökur
og leikstfl. Áherslan er á
innra líf manneskjunnar
og sýna leikararnir þvi
tilílnningar með mikl-
um tilþrifum sem nú
þykja eflaust ýkjukennd-
ar. Sérkennileg lýsing,
þar sem áhersla var lögð
á skörp skil ljóss og
skugga, óvenjuleg sjón-
arhom og stflfærð leik-
mynd undirstrikuðu
draumkennt andrúms-
loft myndanna. Vera-
leikaskynjunin var ann-
arleg og brjálæði, flrring
og hryllingur réðu ríkj-
um. Expressioníski skól-
inn hafði áhrif á verk
margra af mestu leik-
stjórum kvikmyndasög-
unnar, s.s. Alfred
Hitchcock, Orson Welles
og Billy Wflder.
Þekktasta kvikmynd
stefnunnar, Das Kab-
inett des Doktor Calig-
ari (1919), var leikstýrt
af Robert Wiene. Maður
að nafni Francis segir
sögu vinar sins Alans og
unnustu hans, Jane.
Þeir félagar fara á mark-
aö þar sem doktor Calig-
ari sýnir svefngengflinn
Cesare. Cesare er gædd-
ur þeirri náðargáfu að
geta sagt fyrir um fram-
tíðina og þegar Alan
spyr hversu langt líf
hann eigi í vændum seg-
ir svefngengillinn að
hann deyi áður en sól
rís. Spádómurinn rætist
og Cesare er grunaður
um ódæðið. Hann brýst
inn til Jane og rænir
henni. Myndinni lýkur
þar sem Francis hefur
elt doktorinn inn á geð-
veikrahæli og niöurlag-
ið er eitt það eftirminrti-
legasta í kvikmyndasög-
unni.
Sagan af leirmannin-
um sem er gæddur lífi
Nosferatu, 1922. Leikstjóri F.W.
Murnau.
er þekkt þjóðsaga og minnir um
margt á Frankenstein. Tvær myndir
voru gerðar um Goleminn og var
þeirri síðari og þekktari, Der Golem
(1920), leikstýrt af Carl Boese og Paul
Wegener. Hún segir frá því er rabbí-
inn Loew skapar risavaxinn leir-
mann tfl þess aö vemda gyðinga frá
ofsóknum keisarans. Goleminn rís
upp gegn skapara sínum, myrðir
flölda manna og er ekki stöðvaöur
fyrr en í lokin þegar barnslegt sak-
leysi sigrast á ofbeldi og dauða. Önn-
ur mynd eftir sömu leikstjóra er Der
Student von Prag, eftir þekktri sögu
Hanns Heinz Ewers. Líkt og með Der
Golem eru til tvær útgáfur af henni
Das Kabinett des Doktor Caligari,
1919, leikstjóri Ftobert Wiene.
Av-
Alfred Hitchcock.
Vampíra, 1932.
Leikstjóri Carl Dryer.
frá 1913 og 1926.
Blóðsugunni voru gerö skil i
tveimur meistaraverkum stefnunn-
ar. Mynd eins og W. Murnau, Nos-
feratu, Symphonie des Grauens
(hryllingshljómkviðan, 1922), byggir
á sögu Bram Stokers Dracula þótt
frjálslega sé fariö með söguþráð.
Max Schreck er frábær i hlutverki
vampírugreifans sem hefur ekki
þann hefðarmannssvip sem festist
við hann eftir túlkun Lugosis tíu
árum síðar. Myndin var endurgerð
af Werner Herzog 1979 með Klaus
Kinski i hlutverki greifans. Draum-
kenndari er mynd danska leikstjór-
ans Carls Dreyer, Vampyr - Der
Traum des Allan Grey (1932), eftir
sögu Sheridans Le Fanu. Ferðalang-
ur (David Gray) kemur i eyöilegan
kastala. Ekki líður á löngu þar til
hann er horfinn inn í heim annar-
leika þar sem ekkert er sem sýnist.
Frægasta sena myndarinnar lýsir út-
fór Davids þar sem hann horflr upp
um lok á kistunni á leið niður að
gröfinni .ge