Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.1999, Blaðsíða 11
DV LAUGARDAGUR 24. APRÍL 1999
11
þeim mjólkur-
fernum. „Þær
sögðu nú að þú
værir vön að
gera þetta en
ég hélt að þú
vildir sofa að-
eins lengur."
„ E i n m i 11 “
sagði konan.
Af látbragðinu
mátti merkja að
til þú ferð aftur í vinnuna?“ Það
var svo að sjá að bæði kona og
börn teldu það nokkra lausn að
komast í vinnu og skóla. Frímann
sat eftir og bjó sér til verkefni í
aðgerðaleysinu.
Fyrsta fórnarlambið
Ungi maðurinn á heimilinu var
verkefni þessa annars dags vetr-
arfrísins. Þegar hann kom inn úr
dyrunum að loknum skóla henti
hann af sér yfirhöfninni í nálæg-
an stól og sparkaði af sér skónum.
„Hingað og ekki lengra, drengur
minn,“ sagði faðir hans strangur
á svip. „Svona göngum við ekki
um á þessu heimili. Hengdu hið
snarasta upp þín plögg, góði, og
gerðu svo framvegis." Þá er móð-
ir og dætur komu heim stóð orra-
hríðin enn yfír. Faðirinn, Frí-
mann sjálfur, var kominn vel
áleiðis í ræðu sinni um umgengni
og einbeitti sér nú að herbergi
sveinsins.
Þær heyrðu þann gamla æpa á
strákinn og hóta honum mein-
dýraeyði í herbergið hreinsaði
hann ekki hið snarasta út glös og
diska, gosflöskur og sælgætisbréf.
Þá þóttust þær einnig skilja að
fram færi skyndikennsla í al-
mennum umbúnaði rúma og frá-
gangi fata. Konan taldi að vísu að
þar leiddi haltur blindan en lét
afskiptalaust ef vera kynni að
fyrirlestur þessi hefði bætandi
áhrif á hinn uppkomna son.
Ákall um hjálp
„Hvenær fer pabbi aftur í vinn-
una?“ spurði eldri dóttirin og
leyndi ekki skelfingu sinni. Hún
óttaðist með réttu að röðin kæmi
að sér meðan á vetrarfríi fóðurins
stæði. Martröð hennar birtist í
líki pabbans sem kom út úr
þvottaherbergi heimilisins með
fullt fangið af fötum úr
tauþurrkaranum. „Þarft þú ekki
að læra að strauja, góða?“ sagði
hann og sneri sér beint að dóttur-
inni. „Mamma, gerðu eitthvað,"
hrópaði stúlkan og horfði bænar-
augum á móður sína. „Pabbi er
orðinn óður í þessi vetrarfríi
sínu.“
„Ætli það kæmi sér ekki betur
að þú lærðir að strauja sjálfur
áður en þú ferð að kenna öðrum,“
sagði konan við mann sinn. Hún
taldi nóg komið og snerist til
varnar börnum sinum. Vetrarfrí
húsbóndans var farið að raska
eðlilegu heimilislífi. „Ég er vön að
gera það sem gert er hérna
heima,“ bætti hún við. „Það verð-
ur varla mikil breyting á, hvað
sem líður þessum látum í þér
núna. Hefur þú kannski í hyggju,“
sagði konan við orkubúntið Frí-
mann, „að halda áfram skúring-
um og ryksogi eftir að þessu vetr-
arfríi þínu lýkur? Með fullri virð-
ingu fyrir þér finnst mér það ótrú-
legt.“ Þetta sagði konan um leið
og hún greip straujárnið og
renndi yfir flíkumar. Krakkarnir
komu sér hljóðlega burt. Það var
von á bót. Mamma hafði tekið
málið í sínar hendur.
Langþráðar samvistir
„Hvernig var vetrarfríið?"
spurðu vinnufélagarnir þegar ég
mætti á ný eftir þessa tíu daga.
„Það var fint,“ sagði ég, „bara
slökun heima, langþráðar sam-
vistir fiölskyldunnar. Svona dagar
treysta böndin milli hjóna og ekki
síður milli foreldra og barna.
Slíkt verður ekki metið til fjár.
Það er verst hvað þessir frídagar
eru fljótir að líða. Feður eru allt of
lítið með börnum sínum, geta
ekki leiðbeint þeim og hjálpað
sem skyldi. Þau hljóta
að sakna þess.“
„Hvað er að gerast á þessu
heimili?" spurði konan þegar hún
kom úr vinnunni síðdegis.
„Skúraðir þú. gólfið? Misstir þú
eitthvað niður, góði minni, og
þurftir að hreinsa það í örvænt-
ingu?“ Hún beindi orðum sínum
til eiginmanns sins á fyrsta degi
nokkurra daga vetrarfrís. „Ég
verð nú að segja það,“ sagði kon-
an og vissi enn ekki hvað hún átti
að halda, „að þetta er í fyrsta
skipti í okkar sambúð sem þú
skúrar gólf óumbeðið. Er ekki allt
í lagi með þig?“ spurði hún og
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
aðstoðarritstjóri
bætti því við að sambúðin hefði
staðið langt á þriðja áratug. Því
væri vart hægt að tala um breytt-
an og bættan mann heldur endur-
hannað eintak.
„Já, elskan," svaraði ég. „Ég
rétt si svona fór með þvegilinn
yfir parketið,“ bætti ég hæversk-
ur við og talaði eins og maður
sem hefði haft viðurværi af skúr-
ingum. „Það er alveg spurning
hvort við ættum ekki að endur-
nýja þessar græjur okkar,“ hélt ég
áfram og lét að því liggja að skúr-
ingasett heimilisins væri fábrotið.
„Ættum við ekki að fá okkur
svona vagn sem hægt er að keyra
um gólfin, stinga þveglinum í og
vinda?“
„Er þetta í fyrsta skipti sem þú
sérð skúringakústinn, hvað þá
handleikur hann?“ sagði frúin.
„Ég veit ekki hvað hefur hlaupið í
þig. Ef þú heldur að þú sért að
skúra gólfin 1 Laugardalshöllinni
þá er það misskilningur." Hún
benti á eldhúsið og stofuna. „Þessi
kústur hefur dugað á þennan bleð-
il og dugar áfram. Við þurfum
ekki farartæki á hjólum til þess
að renna yfir þetta. Rök tuska
nægir."
Lengi ífríi?
Konan leit yfir sitt
hefðbundna yfirráða-
svæði á heimilinu og
spurði svo. „Ryksug-
aðir þú líka? „Já,“
sagði ég með sama
litiilætinu og fyrr, „ég
renndi yfir með ryksug-
unni og barði motturnar."
Konunni varð svo um að
hún settist og mátti ekki
mæla um stund. „Þið gangið
svo snyrtilega um heimili ykkar,
krakkar," sagði ég og beindi máli
mínu til ungmennanna. „Verður
kallinn lengi i fríi, mamrna?"
spm’ði ungi maðurinn á heimil-
inu. Honum leist engan veginn á
fóður sinn eftir þennan fyrsta dag
í seintekna vetrarfríinu. „Ég held
að hann verði hér heima í eina tíu
daga,“ stundi konan. Hún mátti
loks mæla. Greinilegt var að
henni leist heldur ekki á blikuna.
Víst var um miklar framfarir að
ræða hjá eiginmanninum. Hún
þekkti sinn mann þó það vel að
hún reiknaði með einhverjum
aukaverkunum samfara hrein-
lætisæðinu.
Frímann einn á ferð
Sama gilti um börnin þótt bróð-
irinn hefði einn orðað vandann.
Systurnar á heimilinu biðu þess
eins sem verða vildi. Þau borðuðu
þögul um kvöldið. Vetrarfrí eru
nefnilega allt annars eðlis en sum-
arfrí. í sumarfrium fer fjölskyldan
saman í ferðalög og gleymir
hvunndagserli. í vetrarfríi er yfir-
leitt aðeins
einn. Aðrir
heimilis-
menn halda
áfram í sinni
vinnu eða
skóla. Frí-
mann gengur
því einn um
sali og hætt
er við að
hann baki
öðrum vand-
ræði því
hann
langt
þangað
stendur skyndilega
frammi fyrir því að
hafa ekkert að
gera. Kona og
börn sáu hið
bráða aðgerða-
leysi heimilisföður-
ins brjótast út í skelfílegu tusku-
brjálæði.
Vart með sjálfum sár
Næsta morgun, á öðrum degi
vetrarfrís húsbóndans, vaknaði
hann fyrstur manna, gott ef ekki
við fyrsta hanagal. „Ég held að þú
sért ekki eölilegur," sagði konan
þegar hún kom fram löngu
síðar. „Þú
kannt ekki að
vera í fríi,
allra síst
einn.“ „Ég
gekk frá
skólanesti
fyrir stepum-
ar,“ sagði ég,
„smurði brauð
og stakk að
auka-
verkan-
ir Frí-
manns
væm
enn að
koma
fram.
Hið
snöfur-
mann-
morgunat
væri hluti
þeirra.
„Má ekki
bjóða þér
kaffi og eina
ristaða, elsk-
an?“ sagði ég
og hellti um
leið snarpheitu
kaffi i bolla frú-
arinnar. „Hvort
viltu epla- eða
appelsínusafa
með?“ Konan
starði á stökk-
breyttan eigin-
mann sinn. „Ég
held í alvöru
að ég verði að
láta líta á
þig,“ sagði
hún, „þú ert
ekki með
sjálfum
þér. Hvað
er eigin-
heima
sökun