Dagblaðið Vísir - DV - 18.09.1999, Blaðsíða 8

8
LAUGARDAGUR 18. SEPTEMBER 1999 UV
fréttir
Samfylkingin í alvarlegri kreppu:
Forystulaus og ráðvillt
„Pólitíska umhverflð á íslandi er
að breytast. Samfylking jafnaðar-
manna, félagshyggjufólks og kven-
frelsissinna er í augsýn,“ sagði Jó-
hanna Sigurðardóttir í kjallaragrein
í DV í júlí 1998, þegar verið var að
undirbúa sameiginlegt framboð fé-
lagshyggjuafla fyrir síðustu kosn-
ingar. Þegar hún ritaði þessi orð
var orðið ljóst að einhugur var ekki
um sameiginlegt framboð vinstra-
fólks og Alþýðubandalagið var klof-
ið í málinu. „Nú virðast nokkrir
ætla að skerast úr leik í Alþýðu-
bandalaginu," skrifaði Jóhanna og
kvaðst harma það. Einhuga og sterk
liðsheild um þá vinstristefnu sem
fyrir lægi gæti ráðið úrslitum um
að jafnrétti, félagshyggja og kven-
frelsi ráði ríkjum í stjórnarráðinu
að loknum næstu kosningum.
„Tækifærið er núna,“ sagði Jó-
hanna.
Sú skoðanakönnun á fylgi flokk-
anna sem DV birti sl. þriðjudag olli
samfylkingarfólki griðarlegum von-
brigðum. Samkvæmt henni myndi
Samfylkingin tapa nærri því tíunda
hluta þess fylgis sem hún hlaut í
kosningunum sl. vor og ekki nóg
með það: Meirihluti „flóttafólksins"
myndi kjósa erkióvininn, Sjálfstæð-
isflokkinn, sem bætir við sig 8,2%
samkvæmt könnuninni. í stað
26,8% kosningafylgis fengi Samfylk-
ingin 17,1% og enn er ekki allt upp
talið því að bæði oddviti Samfylk-
ingarinnar í Reykjavík, Jóhanna
Siguröardóttir, talsmaður hennar,
Margrét Frímannsdóttir, og Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir borgar-
stjóri, sem horft hefur verið til sem
framtíðarleiðtoga, komast allar á
bekk með óvinsælustu stjómmála-
mönnum dagsins í dag. Þar hefur
heldur betur orðið breyting á, ekki
síst í tilfelli Jóhönnu sem oftast
áður hefur verið meðal þeirra vin-
sælustu í könnunum DV á vinsæld-
um og óvinsældum stjómmála-
Margrét Frímansdóttir.
f
Jóhanna Siguröardóttir.
manna. Samfylkingin er forystulaus
og ráðvillt.
Upp og ofan brekkuna
Á stuttri ævi sinni hefur Samfylk-
ingin mátt súpa marga fjöruna. Hún
hefur átt þokkalega spretti og feng-
ið verulegan hljómgrunn meðal
þjóðarinnar og líka hið gagnstæða.
Eftir vel heppnað prófkjör í Reykja-
neskjördæmi og þokkalega heppnað
í Reykjavík jókst tiltrúin aftur eftir
vandræöaganginn sem á undan var
genginn og um tíma voru svo mikl-
ar vonir bundnar við hana að fylgi í
könnunum mældist til jafns við
fylgi Sjálfstæðisflokksins. En fylgið
hefur líka dottið niður í 16% sem er
langt undir samanlögðu fylgi flokk-
anna sem að fylkingunni standa fyr-
ir næstsíðustu kosningar. En Sam-
fylkingunni tókst að rísa úr
öskustónni til hálfs og náöi 26,8%
kjörfylgi í kosningunum sl. vor. Síð-
an þá hefur varla nokkur skapaður
hlutur heyrst í þingmönnum henn-
ar. Oddvitarnir í Reykjavík og á
Reykjanesi, Jóhanna Sigurðardóttir
og Rannveig Guðmundsdóttir og út-
nefndur talsmaður Samfylkingar,
Margrét Frímannsdóttir, hafa varla
æmt eða skræmt þótt tilefni hafi
verið nokkur og ærin í sumar, svo
sem FBA-mál, Eyjabakkamál, bens-
ínhækkanir, verðbólga, launaskrið
og aukin skattheimta, svo dæmi séu
nefnd af handahófí. Um þetta talar
niðurstaða skoðanakönnunar DV á
þriðjudaginn sínu máli.
Ósamstæður hópur
Vandi Samfylkingarinnar er ekki
bara sá að að henni standi nokkrir
stjómmálaflokkar með mismunandi
markmið og áherslur. Hann er ekki
sfst sá að hún er gersamlega for-
ystulaus. Margrét Frímannsdóttir
gegnir að vísu því lítt öfundsverða
hlutverki að vera talsmaður flokks
sem ekki hefur enn og virðist enn
eiga erfitt með að gera upp við sig
hvort hann ætlar að verða flokkur
eða ekki. Þegar Margrét var til-
nefnd til þessa vafasama vegsauka
fyrir hana sjálfa er engu líkara en
Jóhanna Sigurðardóttir, sigurveg-
ari prófkjörsins í Reykjavík, hafi
fyrst við því að varla hefur heyrst í
henni síðan.
Margrét þykir ekki hafa þann
kraft og þá útgeislun sem þarf til að
verða foringi stórs stjórnmálaafls
þótt enginn dragi í efa heiðarleika
hennar og vilja til góðra verka.
Svipaða sögu er af Rannveigu Guð-
mundsdóttur að segja. Þá þykir Jó-
hanna heldur ekki vænleg. í það
minnsta þarf ekki lengi að ganga á
óbreytta krata um forystuhæfileika
Jóhönnu í Samfylkingunni áður en
þeir segja að hún sé of mikill einfari
til þess. Hún rekist illa í samstarfi.
Hún sé alltaf tilbúin að gagnrýna
það sem miður fer í eigin flokki og
jafnvel ríkisstjórn en sjáist svo
hvergi þegar móta þarf stefnu eða
Fréttaljós
Stefán Ásgrímsson
bregðast þarf við vandamálum eins
og nú, þegar minnkandi tiltrú er á
Samfylkingunni. Þegar hér er kom-
ið sögu vísa kratar til þess er hún
yfirgaf Alþýðuflokkinn á sínum
tíma eftir mikil átök, stofnun Þjóð-
vaka og endaloka þess flokks og síð-
an framboð í kratahólfmu í próf-
kjöri Samfylkingar í Reykjavík.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir.

i
Sighvatur Björgvinsson.
Forystukreppa
Samfylkingin er í forystukreppu.
Það viðurkenna margir þingmanna
hennar í samræðum við DV en
benda um leið á að Róm hafi ekki
verið byggð á einum degi og að það
sé nú meira en að segja það að
stofna nýjan stjórnmálaflokk. Bæði
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir og
Margrét Frímannsdóttir leggja
áherslu á það að verið sé að vinna
hörðum höndum að því að festa
Samfylkinguna í sessi sem stjórn-
málasamtök. Mikið starf hafi verið
unnið í sumar í því efni sem lagt
verði fyrir stofnanir þeirra flokka
sem að henni standa. Ásta Ragn-
heiður sagði að ekki stæði til að
leggja niður flokkana áður en búið
er að stofna stjórnmálahreyfmguna
formlega. Flokkarnir komi síðan
inn í hana í fyllingu tímans. „Það er
ósköp eðlilegt að fólk nefni okkur
ekki í skoðanakönnunum meðan
við erum í rauninni ekki orðin
formlegt stjómmálaafl," sagði Ásta
Ragnheiður. Hún sagði að þegar
búið væri að stofna Samfylkingar-
flokkinn væri fyrst tímabært að
kjósa forystu. Aðspurð um þessa
forystukreppu og deyfð Samfylking-
arþingmanna í því að taka þátt í
stjómmálaumræðunni sagðist hún
telja að það breyttist þegar þing
kæmi saman eftir næstu mánaða-
mót. „Við höfum ekki svið til að
vera með okkar umræðu á. Það er
auðveldara fyrir ríkisstjórnina sem
er með völdin mUli þinga, sagði
hún. Málin era hins vegar i góðum
farvegi. Það er búið að vinna mjög
góða vinnu í sumar í sambandi við
undirbúning flokksstofnunar og
kynning er að hefjast á henni innan
flokkanna sem að Samfylkingunni
standa," sagði Ásta Ragnheiður Jó-
hannesdóttir. Næsta skrefiö verði
síðan að fara í að stofna flokkinn og
kjósa honum forystu og hún vænti
þess að það gæti orðið snemma á
næsta ári.
Hvorki hún, Margrét Frímanns-
dóttir né aðrir Samfylkingarþing-
menn vildu ræða forystukreppuna
út í hörgul og sínar eigin væntingar
í þeim efnum heldur að ný forysta
ætti eftir að koma i ljós, enda væri
innan Samfylkingarinnar mikið af
hæfileikafólki og margir kæmu til
greina. Af könnunum DV á fylgi
flokkanna og vinsældum stjórn-
málamanna má ráða að þær þrjár
forystukonur sem hér hafa verið
nefndar, þ.e. Margrét, Jóhanna og
Ingibjörg Sólrún, séu ekki ofarlega í
hugum almennings sem væntanleg-
ir foringjar Samfylkingarinnar sem
sópi að fylginu. Það eru reyndar
ekki heldur þingmennirnir Sighvat-
ur Björgvinsson og Rannveig Guð-
mundsdóttir sem ekki komust á
blað i síðarnefndu könnuninni.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hefur
haft yfir sér ám aðsópsmikils for-
ystumanns félagshyggjufólks. Hún
er leiðtogi R-listans og hefur í
tvígang leitt sundurleita hjörðina til
sigurs gegn Sjálfstæðisflokknum í
borgarstjórn Reykjavíkur. Hún og
Davíð Oddsson hafa átt það sameig-
inlegt að hafa mikið aðdráttarafl,
nógu sterkt til að halda sundurleit-
um öflum saman. Ýmislegt bendir
hins vegar til að sól Ingibjargar hafi
heldur lækkað á lofti. Ungu ljónun-
um í borgarstjórnarflokki sjálfstæð-
ismanna hefur tekist að læsa í hana
klónum í byggingarmálinu í Laug-
ardalnum, i deilunum um Reykja-
víkurflugvöll og nú síðast vandræð-
unum í sambandi við gagnaflutn-
ingafyrirtæki borgarinnar, Linu.net
hf. Viðbrögð hennar virðast ekki
falla almenningi í geð. Þetta kann
að vera ein ástæðan fyrir því að í
könnun DV nefna 3,7% aðspurðra
hana sem þann stjórnmálamann
sem þeir hafi minnst álit á og 2,2%
tilnefna hana sem þann sem þeir
hafa mest álit á.
Rannveig Guðmundsdóttir.