Dagblaðið Vísir - DV - 18.09.1999, Blaðsíða 20

Ungfrúin góða og Húsið, ný kvik-
mynd byggð á smásögu eftir Halldór
Laxness sem fyrst kom út árið 1933 í
smásagnasafninu Fótatak manna,
verður frumsýnd á næstu dögum.
Handritshöfundur og leikstjóri er Guð-
ný Halldórsdóttir, sú hin sama og
gerði Karlakórinn Heklu, Kristnihald
undir Jökli, Skilaboð til Söndru eftir
Jökul Jakobsson og skrifaði handrit
að einhverri skemmtilegustu kvik-
mynd sem framleidd hefur verið á ís-
landi, Stellu í orlofi.
Guðný hefur einnig verið höfundur
og leikstjóri Qölda áramótaskaupa sem
nutu mikilla vinsælda almennings fyr-
ir þann beitta húmor sem í þeim var.
En í Ungfrúnni góðu og Húsinu söðlar
hún um. Húmorinn er settur í
geymslu - í bili að minnsta kosti - því
þessi nýjasta kvikmynd, sem frum-
sýnd verður 24. september, er há-
dramatísk.
„Sagan segir frá tveimur systrum
sem eru flnustu dömurnar í þorpinu
„Eyvik" og lenda í því að eignast sama
elskhugann úti í Danmörku. Úr því
verður mikið drama sem endar með
því að sú eldri eyðileggur líf hinnar
yngri,“ segir Guðný. „Óhamingjan
byrjar á því að yngri systirin er send
til Kaupmannahafnar til að læra
saumaskap og mannasiði en kemur
heim ólétt. Þar með byrja ógæfuhjólin
að snúast því þetta er svo fínt fólk að
það má ekki spyrjast út að stúlkan sé
að eignast barn í lausaleik."
I Ungfrúnni góðu góðu og Húsinu eru leikarar frá Isiandi og Skandinavíu. Ragnhildur Gísladóttir fer með hlutverk
Rannveigar, yngri systurinnar, og Tinna Gunnlaugsdóttir með hiutverk þeirrar eldri, Þuríðar. Aðrir teikarar er Egill
Ólafsson, Björn Floberg, Ghita Nörby, Agneta Ekmanner og Reine Brynolfsson, svo einhverjir séu nefndir.
Fágað yfirborð, dúndr-
andi óhamingja
Fylgirðu sögunni eins og hún var
upphaflega skrifuð?
„Nei, það þarf að bæta við hana
ýmsu, taka út annað og opna hana. Ég
hef ekkert undir rós. Sagan er mikið
skrifuð undir rós og er ágæt þannig,
og skemmtileg saga vegna þess að á
einu stigi málsins skilur maður hana.
En sem kvikmynd hefði hún orðið
óskiljanleg. Ég byggi mína vinnu á
því sem faðir minn sagði mér um sög-
una fyrir löngu og visa í formála hans
að smásagnasafninu þar sem hún birt-
ist fyrst og segir: „Vinnan hefur eink-
uift verið fólgin að leitast við að opna
lesandanum nauðsynlegar útsýnir,
svo að hann geti sjálfur „skrifað" hin-
ar löngu sögur er leynast á bak við.“
Hvenær gerist þessi saga?
„Hún gerist um síðustu aldamót,
áður en síminn kom. Það eru mikil
bréfaskipti sem eiga sér stað - og
skipaferðir."
Hvers vegna valdirðu þessa sögu af
öllum sögum fóður þíns?
„Ég valdi hana vegna þess að það
eru fáir sem hafa lesið hana og hún
fellur mjög vel að dramatískri mynd
um konur fyrir hundrað árum. Lif
þeirra var svo erfitt. Það voru karl-
amir sem börnuðu konurnar en þær
voru lentar í synd og tiifmningar
voru aldrei með í dæminu. Þetta er
eins og hjá skvísunum í Buckingham-
höll, Díönu og Söru Ferguson. Það á
allt að vera svo fínt á yfirborðinu þótt
allt sé í dúndrandi óhamingju og
dellu.“
Er boðskapur í myndinni, eða ertu
að segja sögu?
„Ég er fyrst og fremst að segja sögu
en það er boðskapur í henni. Faðir
minn hefur alltaf tekið upp hanskann
fyrir konur í öllum sínum sögum. Það
má kannski segja að einn sterkasti
boðskapurinn í þessari sögu sé fyrir-
gefningin - og maður þarf að vera
sterkur til að geta fyrirgefið."
Fólkið og Húsið
Eru systurnar sterkar konur?
„Sú eldri er rosalega sterk. Ungfrú-
in góða er eiginlega of góð fyrir heim-
inn, eins og svo margar konur em, og
það er oft sest ofan á þær. Hún er eig-
inlega engill."
Nú er þessi smásaga skrifuð á und-
an flestum stóru skáldsögum Hall-
dórs. Eru systurnar skyldar öðram
kvenpersónúm í verkum hans?
„Já, ætli það ekki. Eldri systirin er
gríðarlega hörð, eiginlega alveg ótrú-
leg. Þær gætu alveg verið upptaktur
að síðari kvenpersónum hans, rétt
eins og mörgum atvikum úr fyrri sög-
um hans bregður aftur fyrir seinna í
stóra skáldsögunum. Enda, eins og
hann segir í formálanum, var hann
ekki búinn að skrifa söguna til fulls.
En þegar ég hugsa um það, þá má
segja að eldri systirin sé lik Snæfríði
íslandssól og sú ljúfa lík Sölku Völku.
Þetta gætu verið frænkur, en með
ólíka genablöndu.“
En það koma fleiri við sögu en syst-
urnar, ekki satt?
„Jú, heO fjölskylda sem sam-
anstendur af prófastshjónunum og
tengdasyni sem, fyrir utan að halda
uppi kristnihaldinu í Eyvík, eiga út-
gerðina og verslunina. Þorpsbúarnir
líta svo upp til ^ölskyldunnar að þeir
kalla hana „Fólkið“, með stórum staf,
og heimilið þeirra „Húsið“ með stór-
um staf.“
Hvar standa prófastshjónin í átök-
um systranna?
„Pabbinn vill ekki gera upp á milli
systranna en mamman vorkennir
dóttur sinni sem er uppburðarlítil. En
á einu stigi málsins tekur eldri systir-
in yfir prófastshjónin og allt saman.
viðtal LAUGARDAGUR 18. SEPTEMBER 1999 I3k V
W Guðný Halldórsdóttir kvikmyndaleikstjóri: x
Ég hef ekkert undir rós
- Ungfrúin góða og Húsið