Dagblaðið Vísir - DV - 28.03.2002, Blaðsíða 36

44
Helgarblað
LAUGARDAGUR 23. MARS 2002
DV
^ Lambastrimlar í sætri sojasósu
600-800 g beinlaust lambakjöt
3 msk. matarolía
salt og pipar
Grænmetisblanda í sojasósu
200 g ferskt spinat
1/2 blaðlaukur
200 g spergilkál, ferskt eða fryst
100 g sérrítómatar
3 dl kjúklingasoð (vatn og 1/2 Knorr-
m teningur)
1 dl sojasósa, sæt
1 msk. kóríanderlauf, söxuð
Skerið kjötið í strimla. Snöggsteikið í
heitri olíu, bragðbætið með salti og pip-
ar. Eftir eina mínútu er söxuðu og gróft
skomu grænmeti bætt á pönnuna og
steikt áfram í tíu mtnútur. Bætið síðan
sojasósu og kjúklingasoði á pönnuna
ásamt heilum sérrítómötum og kóríand-
erlaufum. Látið suðuna koma upp og
berið fram strax. Berið fram með soðn-
um hrísgrjónum.
Lambagrýta með kóríander
5 matskeiðar af olíu em hitaðar á
pönnu. 3 smátt skomir laukar settir út í
. ■; og 3 matskeiðar af engifer og hvítlauks-
mauki. Steikt létt í 1 mínútu. 5 matsk. af
maukuðum kóríanderblöðum og stilk-
um og 2 matskeiðar af kóríanderfræj-
um, steyttum, ásamt 1 matsk. af kúmen-
fræjum (indverskum), steyttum, og 1
matsk. kanii bætt út í og soðið í 5 min-
útur við vægan hita. Hálft kíló magurt
lambakjöt er sett út í sósuna og látið
malla þar til kjötið er soðið. 4 maukaðir
tómatar og 100 ml jógúrt án bragðefna
sett út í og soðið áfram við mjög hægan
eld þar til allt er vel soðið. Saltað ef
þurfa þykir.
v
Pasta með lambakjöti
í þennan matarmikla pastarétt má
nota afganga af lambi eða öðru kjötmeti.
Uppskrift:
1 msk. ólífuolía
550 g lambakjöt í litlum bitum
1 saxaður laukur
2 gulrætur, skomar í teninga
salt og svartur pipar
600 ml pilsner
600 mlvatn
225 g grænar baunir
í 450 g pastaskrúfur
150 ml sýrður rjómi
paprikuduft.
Hitið olíuna á djúpri pönnu. Brúnið
lambakjötsbitana á pönnunni og bætið
síðan við lauknum og gulrótunum og
kryddið með salti og pipar. Hrærið vel í
öllu og bætið síðan við pilsnemum og
vatninu. Látið sjóða og minnkið síðan
hitann þegar suðan kemur upp og látið
lok á pönnuna. Leyfið blöndunni að
malla á lágum hita í 1 1/2 tíma. Bætið
síðan baununum og pastanu út í, hrær-
ið vel í og látið suðuna koma upp aftur.
Setjið smáslettu af sýrðum ijóma ofan á
hvem skammt sem borbm er fram og
kryddið hann með paprikudufti.
Lambastrimlar með fíkjum og
rúsfnum
800 g beinlaust lambakjöt
3 msk. matarolía til steikingar
1-2 msk. smjör
200 g fíkjur, þurrkaðar
100 g rúsínur
400 g grænar baunir, frystar
4 dl kjúklingasoð (vatn og teningur eða
kraftur)
1-2 msk. maisenamjöl eða sósujafnari
salt og pipar
Skerið kjötið í strimla og snöggsteik-
ið í heitri olíu. Bragðbætið með salti og
pipar. Bætið ávöxtum og grænmeti á
pönnuna og léttbrúnið allt. Hellið þá
kjúklingasoði yfir og sjóðið í eina mín-
y útu. Þykkið með sósujafnara. Sjóðið
áfram í 2-3 mínútur. Berið fram með
grófu brauði og soðnum kartöflum.
Páskalambið
í Sögu daganna eftir Árna Björnsson
segir að páskahátíðin hafi verið til
meðal gyðinga í langan tíma og löngu
fyrir daga Móse, eða meðan hebrear
voru enn hirðingjar. Var hún þá hald-
in til að fagna fæðingu fyrstu
lambanna sem eins konar uppskeruhá-
tíð. Þá átu þeir páskalambið með við-
höfn eins og Jesús síðar með læri-
sveinum sínum.
Lambakjöt hefur verið á borðum
landsmanna frá upphafi
byggðar og er það sívin-
sælt. Flestir landsmenn
hafa alist upp við að
fá ofnsteiktan
hrygg eða læri í sunnu
dagsmatinn en und-
anfarin ár hefur
fjölbreytni í mat
reiðslu þess auk- :
ist mjög,
kannski ekki sist L . * *JÍ
með tilkomu ®;-
nýrra kryddtegunda á íslenskum
markaði. Nýjar vinnsluaðferöir hafa
líka sitt að segja og er vöruþróun stór
þáttur hjá kjötvinnslum.
í rannsókn sem gerð var fyrir
nokkrum árum
V kom fram að
íslenskt lamba-
kjöt er hollara en
s y lambakjöt frá öðrum Evr-
'i;f ópulöndum. Sem dæmi má
■/ nefna að í því er að finna mest
magn og hæst hlutfall omega-3
fitusýra og einnig hefur þaö mjög
hátt hlutfall vöðva á móti fitu og bein-
um. í þessari sömu könnun kom
einnig fram að islenska kjötið var
meyrast af því kjöti sem prófað var.
Grísk tónlist
er lystaukandi
- og fer vel meö matreiðslu lambakjötsins
Mér finnst lambakjötið okkar vera
það besta í heimi,“ segir Sigfrið Þóris-
dóttir, framkvæmdastjóri Pottagaldra
og áhugamaður um mat og matreiðslu,
þegar hún er beðin um að gefa lesend-
um DV góð ráð og uppskriflir að páska-
lambinu. „Og ekki síst vegna þess
hversu aðbúnaður lambanna er góður.
Þau eru frjáls í náttúrlegum beitarlönd-
um undir lífgjafanum sólinni. Fæða
þeirra er hrein náttúruafurð sem skilar
sér í frábæru kjöti. Hvers meira getum
við vænst af einni afurð?“
Tónlist er lystaukandi
Sigfrið segir að sé fólk glatt við
matseldina stundi það hana af meiri
alúð og að það skíli sér í betri mat.
Bendir hún fólki á að nýta sér tónlistina
til að lyfta andanum meðan á matseld
stendur. „Ég mæli sérstaklega með þvi
að setja Pavarotti á fóninn, t.d.
safndiskinn Essential One, hann á svo
vel við lambið. Svo er góður salsadiskur
fmn með tyrkneska lambinu, nú eða
grisk tónlist, hún er svo lystaukandi. Ég
er búin að skoða tengsl tónlistar og mat-
argerðar í mörg ár og veit að matarilm-
ur og tónlist um alla íbúð er mjög
lystaukandi og setur matargerðina á
hærra plan. Svo má líka alltaf fara með
sleifamar inn í stofu og dansa með þeg-
ar maður heyrir einhver skemmtileg
stef.“
En ætti fólk ekki að hlusta á kristi-
lega tónlist á páskum?
„Ekki á meðan það eldar, þá á það að
hlusta á tónlist með gleði. Reyndar ætti
mannkynið að gleðast yfir vígslu Krists
þó hún hafi verið erfið, sbr. krossfest-
inguna. En eftir allar „krossfestingar"
eða krísur kemur upphafning. Vígsla
Krists lyfti vit-
und mannkyns-
ins á hærra
plan og það var
markmið henn-
ar. Þess vegna
eigum við að
þakka og gleðj-
ast yfir þeim
áfanga sem er
enn að verki
þótt 2000 ár séu
liðin. Gleði er
hluti af kær-
leik!“
lhangið
kryddað
Lambiö kryddað
Gott er að væta kryddiö í olíu eða víni og
stinga því svo inn í lítil göt sem skorin hafa
veriö í vöðvann.
og
Sigfríð segir auðvelt aö meðhöndla
lambakjötið, það taki vel við ólíklegustu
kryddtegundum og sé meyrt og gott fái
það að hanga vel. „Ef það er frosið þarf
það að vera í ísskápnum i allt að viku.
Ef ég hef ekki viku þá læt ég það liggja
á eldhúsborðinu yfir daginn tii að ná úr
því mesta frostinu áður en því er stung-
ið í ísskápinn. En það þarf alltaf nokkra
daga þar.“
Mjög gott er að krydda lamb 2-3 dög-
um áður en það er eldað, en mér finnst
það taka best við fjallajurtum eins og
timian, rósmarín, majoran, oregano og
svo auðvitað hvítlauk. Hjá Pottagöldr-
um eru framleiddar tvær kryddblöndur
sem hafa verið mjög vinsælar á lamba-
kjöt; lamb islandia og villijurtablanda
DV MYNDIR: HARI
Páskalamb með fjallajurtum
Sigfríö Þórisdóttir, framkvæmdastjóri Pottagaldra, með
páskalambið. Hún segir að sé fólk glatt við matseldina
stundi það hana af meiri alúð og að það skili sér í betri
mat. Bendir hún fólki ð að nýta sér tónlistina til aö lyfta
andanum meðan á matseld stendur.
og séu þær notaðar þarf einnig að salta
og pipra kjötið.
Sigfríð mælir með því að stinga lítil
göt í Kjötið
með hnífi og
stinga krydd-
inu þar inn
auk þess að
krydda það
að utan.
Þannig nær
kryddbragðið
alveg inn að
beini. Krydd-
ið verður
meðfæriiegra
efþaðervætt
í smáolíu eða
víni, svo sem
rauðvíni,
hvitvíni,
púrtvíni eða koníaki.
Villisveppasósa
Skógarsveppi og/eða villisveppi má
fá í mörgum verslunum og sósa úr þvi
hráefni hentar vel með jurtakrydduðu
lambalæri. Þar sem sveppimir eru af-
skaplega bragðsterkir þarf litið magn í
sósu, kannski um 10 g. Sveppimir em
bleyttir upp í vatni í smá stund og síðan
léttsteiktir. Siðan er soðinu af lærinu
hellt yfir sveppina og sósan þykkt. Þeir
sem vilja geta svo alltaf leikið sér meira
með sósuna. Vatnið sem sveppimir
vom bleyttir upp í má nota til að bragð-
bæta hana en af því er sterkt sveppa-
bragð. Þekkt herkænskubragð i mat-
reiðslu er að nota osta, t.d camembert,
bóndabrie eða gráðaost, og rifsbeija- eða
blábeijasultu til að gera himneskar sós-
Með þessu eru
bomar fram
kartöflur; brún-
aðar, bakaðar
eða bara soðnar.
Einnig er hægt
að skera kartöfl-
umar í báta,
með hýðinu og
baka þær í ofhi.
Þá er gott að
salta þær eða
setja hvítlauk
með. Annað
meðlæti fer svo
eftir smekk þess
sem eldar en þar
má nefna salat
og rauðkálið og
grænu baunim-
ar standa alltaf
fyrir sínu.
lýrkneskt
læri.
Þeir sem vilja
breyta til og
prófa eitthvað
nýtt um páskana
geta matreitt
tyrkneskt lamb.
Matreiðsla þess
er einfold og það
er afskaplega
gott. Kjötið er
kryddað á sama
hátt, nema hvað
nú er notað
kebabkrydd. Síðan er hreinni jógúrt eða
örlítið þeyttum sýrðum ijóma smurt
utan á. Lærið er síðan bakað í potti í
ofninum.
Með lærinu em bomar fram kartöfl-
ur sem skomar hafa verið í báta og bak-
aðar með hvítlauksolíu. Þegar þær
koma úr ofhinum eru þær skreyttar
með ferskri steinselju. Ostagratín hent-
ar líka vel á kartöflumar en nota verð-
ur feitan ost, eins og t.d Gouda til að það
verði virkilega gott.
Jógúrtið og safinn sem kemur af kjöt-
inu er notað sem sósa og þá er gott að
hafa naan brauö eða tortiilas til að dýfa
ofan í sósuna.
Með þessu er gott að hafa steinselju-
salat. í þvi em smátt skomir tómatar og
fullt af ferskri steinselju og ólífuolíu
hellt yfir. Notið ekki mjúka kjötið innan
úr tómötunum.
Þeir sem ekki vilja setja jógúrt eða
sýrðan rjóma á lærið sjálft geta gert
kalda sósu til að hafa með tyrkneska
lærinu. T.d. má hræra ítölsku hvít-
laukskryddi saman við sýrðan ijóma og
fæst þá fersk og góö sósa eða ídýfa.
Að þíða
lambakjöt
Til að tryggja að lambakjötið
verði bragðmikið, meyrt og safa-
ríkt er því pakkað inn i þéttar
plastumbúðir og látið þiðna í kæli-
skáp. Best er að láta sneiðar þiðna
í 2-3 sólarhringa og heil læri og
hryggi í 3-5.
Hvemig er best
að marinera?
Veltið kjötinu upp úr kryddleg-
inum eða berið hann á kjötið með
pensli. Látið kjötið liggja í krydd-
leginum í um 3 klst. við stofuhita
eða í a.m.k. 1-2 sólahringa í kæli
meðan á afþíðingu stendur.
Ekki má nota salt við mariner-
ingu vegna þess að það dregur safa
úr kjötinu. Betra er að salta við
matreiðsluna.
Hve lengi
á að steikja?
Steikið kjötið í ofni við 225' C.
Bleikt - 10 min. á hver 450 g og 20
mín. að auki.
Meðalsteikt - 13 mín. á hver 450 g
og 20 min. að auki.
Vel steikt - 20 mín. á hver 450 g og
20 mín. að auki.
Önnur góð aðferð er að loka kjöt-
inu við 250' C í 20 mín., lækka svo
hitann niður í 180' C og steikja í 1
klst. Þessi tími passar vel við með-
alstór íslensk lambalæri.
Leyfið kjötinu alltaf að standa i
minnst 10 mín. áður en það er
skorið.
Lambastrimlar
með sinnepssósu
600-800 g beinlaust lambakjöt
3 msk. matarolia
salt og pipar
Sinnepssósa með grænmeti
16 stk. ferskur aspas, grænn
1 bakki smámais
2-3 gulrætur
1 dl hvítvin, óáfengt
2 dl kjúklingasoð
1 dl ijómi
2-3 msk. sinnep, sterkt
Skerið kjötið í strimla og snögg-
steikið í heitri ohu. Bragðbætið með
salti og pipar. Leggið til hliðar.
Sósan: Flysjið aspasinn, skerið í
grófa bita (fleygið endunum) og
skerið gulrætur í strimla. Hitið
olíu á pönnu og léttbrúnið græn-
metið. Hellið hvítvíni út á ásamt
kjúklingasoði, sjóðið í 1-2 minútur.
Bætið þá ijóma saman við ásamt
sinnepi. Blandið vel og setjið að
síðustu lambakjötsstrimlana út í.
Hitið í gegn. Berið fram með soðn-
um hrísgrjónum. Heimild: Uppskriflir.is
Næringargildi
Lambalæri eru væntanlega eins misjöfn og lömbin eru mörg en eftirtald-
ar tölur gefa til kynna næringarglldi fitusnyrtra læra eftir að þau hafa
Efnainnihald í hundraö grömmum er:
Hltaeiningar 730 Kalk 6 mg Kolvetni O g
Flta 10,9 g Prótín 19,2 g Jám 1,90 mg