Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2002, Blaðsíða 22
22
HelQOrhlacf X>V LAUGARDACUR II. MAf 2002
Söngvarinn
í ferðatöskunni
Kolbeinn Ketilsson hefur ferðast um Evrópu
og Norðurlönd og sungið í fjórtán ór. Hann
er kominn heim til að sgngja íHollendingn-
um fljúgandi og segir DV frá lífinu í ferða-
Ruttunen, finnskur söngvari, nýlega floginn inn í
hans staö. Þaö má þess vegna segja að það sé ekkert
sérstaklega hátt flugiö á Hollendingnum þennan dag
en göturnar eru fullar af mönnum í matrósafotum
sem horfa vonaraugum á íslenskar stúlkur og þeirra
rómuðu fegurö. Þeir eru skipverjar á skólaskipinu
Gorch Fock sem liggur við festar í Reykjavík.
töskunni, frumraunum íKaupmannahöfn og
sambandi sínu við Wagner.
EITT AF STÆRSTU OG VIÐAMESTU verkefnum á
Listahátíð er sýning á óperu Richards Wagners, Hol-
lendingnum fljúgandi, í Þjóðleikhúsinu. Frumsýning-
in er í kvöld, laugardag, kl. 20.00 en alls verða sýning-
amar fimm. Þetta er samvinnuverkefni íslensku óp-
erunnar, Listahátíðar, Þjóðleikhússins og Sinfóníu-
hljómsveitar íslands.
Hollendingurinn fljúgandi er ein vinsælasta ópera
Wagners og hefur ekki áður verið sett á svið á íslandi
en verkið var flutt í konsertuppfærslu árið 1985.
Óperan gerist við strendur Noregs og fjallar um Hol-
lendinginn fljúgandi sem er dæmdur til að sigla um
öll heimsins höf uns hann finnur konu sem sýnir
honum sanna og tæra ást og svíkur hann ekki.
Daginn sem ég hitti Kolbein Ketilsson óperusöngv-
ara, sem fer með eitt af aðalhlutverkunum í Hollend-
ingnum, er talsvert uppistand í leikhúsinu því söngv-
arinn sem syngja átti aðalhlutverkið, Matthew Best,
er nýlega floginn úr landi vegna veikinda og Esa
Þekki hlutverkið
Þegar ég kem niður aö Húsi Málarans er ég búinn
að mæta um það bil heilli áhöfn. Kolbeinn Ketilsson
syngur hlutverk Eriks í Hollendingnum sem er
stærsta tenórhlutverkið. Hann situr inni á kaffihús-
inu hinn rólegasti og skrafar við Bjarna Daníelsson
óperustjóra þegar mig ber að garði. Kolbeinn söng í
uppfærslu Óperunnar á La Bohéme veturinn 2001 svo
hann er öllum hnútum kunnugur. Kolbeinn sýnist
vera pollrólegur þótt frumsýning sé á næsta leiti svo
ég hlýt að spyrja hvort hann þekki hlutverkið vel.
„Já, ég hef sungið þetta hlutverk sennilega 30-40
sinnum í þremur mismunandi uppfærslum. Þetta er
erfitt hlutverk og ekki sérlega vinsælt af tenórsöngv-
urum en ég reyni að láta mér líka eins vel við þetta
og ég get,“ segir Kolbeinn og fær sér kaffibolla og
vatn og segir að þetta sé einkar skemmtilegt tækifæri
til að fá að syngja þetta hlutverk á íslandi.
„Þessi uppsetning er mikill listrænn viðburður og
einkar ánægjulegt að koma að þessu samstarfi stórra
aðila. Það hefur reynst nokkuð erfitt að samhæfa æf-
ingar en allt tekst þetta að lokum."
Wagner og vinir lians
Richard Wagner hefur nokkra sérstöðu meðal óp-
eruhöfunda og aðdáendur hans skipa sér í harðsnún-
ar fylkingar sem dá sinn mann takmarkalaust og
ferðast gjarnan í stórum flokkum milli landa til þess
að sjá sýningar meistara síns. Þessa mun að sögn
gæta talsvert í tengslum við þessa uppfærslu en stór-
ir hópar koma frá Evrópu til þess að sjá þessa sýn-
ingu. Það er sanngjarnt að segja að hið stóra verkefni
sem Richard Wagner tókst á hendur var að koma nor-
rænum og germönskum menningararfi í tónlistar-
búning og tengsl verka hans við íslenskan sagnaarf
eru augljós. Þess vegna má telja líklegt að hörðum
Wagneraðdáendum þyki sérlega mikið til þess koma
að sjá verk hans færð upp hér norður á barmi upp-
sprettunnar, ef svo má að orði komast."
„Já, ég hef sungið þetta hlut-
verk sennilega 30-40 sinnum í
þremur mismunandi uppfœrsl-
um. Þetta er erftt hlutverk og
ekki sérlega vinsœlt af tenór-
söngvurum en ég reyni að láta
mér líka eins vel við þetta og
ég get, “ segir Kolbeinn og fœr
sér kaffibolla og vatn og segir
að þetta sé einkar skemmtilegt
tœkifœri til að fá að syngja
þetta hlutverk á Islandi.
Kolbeinn segir að leikstjórum í Wagner-uppfærsl-
um, sem hann hefur komið að, þyki jafnvel sérstak-
lega merkilegt að fá íslending, sem aukinheldur er
eins arískur i útliti og Kolbeinn, til að syngja í upp-
færslum snillingsins.
Draumahlutverk í drauinahúsi
„Mér finnst að þegar við erum búin að byggja tón-
listarhús í Reykjavík eigi að færa þar upp Niflúnga-
hringinn fyrir aðdáendur Wagners sem myndu koma
hingað i stórum hópum,“ segir Kolbeinn sem er ný-
lega búinn að hitta mikla Wagner-aðdáendur á Ítalíu
en hann söng fyrir skömmu í óperunni Die Köning-
skinder eftir Engelbert Humperdinck sem var sam-
tímamaður Wagners og lærisveinn. Þeir kynntust
einmitt í Napóli þar sem umrædd uppfærsla fór fram.
Kolbeinn yfirgaf ísland árið 1988 og hélt í víking til
Vínarborgar þar sem hann stundaði söngnám hjá
Leopold Spitzer. Hann hefur síðan ferðast um Evrópu
og sungið flest helstu tenórhlutverk óperubókmennt-
anna og komið fram sem einsöngvari í mörgum sin-
fónískum verkum: Pinkerton í Madame Butterfly,
Macduff í Macbeth, Erik í Hollendingnum, Taminó í
Töfraflautunni, Cavaradossi í Tosca og Don José í
Carmen eru allt góðkunningjar hans en nýlega bætti
hann Radames í Aidu í safnið þegar hann söng það
hlutverk í fyrsta skipti í glænýju óperuhúsi í Gauta-
borg í Svíþjóð.
„Þetta er afskaplega stórt og glæsilegt hús og öll að-
staða til fyrirmyndar. Það má segja að þetta hafi ver-
ið draumahlutverk í draumahúsi,“segir Kolbeinn.
Kolbeinn hefur verið fastráðinn hér og þar i Evr-
ópu, aðallega í Þýskalandi, en er um þessar mundir á
lausum kili og hefur bækistöð í Köln.
„Það skiptir satt að segja ekki miklu máli hvar
maður býr þegar helsta heimili manns er ferðataska
og hótelherbergi," segir Kolbeinn og viðurkennir að
það geti verið á köflum einmanalegt líf.
„En ég kem oft hingaö heim og vitja rótanna og fjöl-
skyldunnar. íslendingurinn í mér þarf meira á því að
halda en söngvarinn að koma heim og hlaða tankana
og síðastliðið eitt og hálft ár hef ég komið oftar heim
en stundum áður. Mér finnst ég þurfa meira á því að
halda eftir því sem ég er lengur í burtu,“ segir Kol-
beinn. Honum finnst hann þekkja alla sem hann sér
á götunni þótt það sé áreiðanlega ekki rétt.
Dagatal Kolbeins er þéttskipað þessi miss-
erin og þegar þessu verkefni lýkur liggur
leið hans til Kaupmannahafnar þar sem
hann kemur fram í fyrsta sinn á ferli sín-
um í dönsku ríkisóperunni. Þetta eru tvö
verkefni. Annars vegar dönsk ópera sem verður færð
upp í Konunglega reiðskólanum í sumar en Danir
hafa þann háttinn á að þá tvo mánuði sem húsið losn-
ar moka þeir sandinum út og drífa upp óperu enda
hljómburður í þessu gamla húsi rómaður. Þar verður
fyrir valinu frumflutningur danskrar óperu eftir
Ruud Langgaard. Síðan eftir áramót tekur við hlut-
verk Don Carlosar í leikhúsinu sjálfu og Kolbeinn
segist hlakka til að takast á viö þessi verk.
„Ég er búinn að fara og hitta hljómsveitarstjórann
og leikstjórann og mér líst mjög vel á allar aðstæður
og skipulag.“
í millitíðinni liggur leið Kolbeins til Ítalíu, síðan til
Leipzig í Þýskalandi að syngja í Les Troyens og
einnig mun hann syngja hlutverk Freys í Niflunga-
hring Wagners í ríkisóperunni í Múnchen undir
stjórn hins fræga Zubins Mehta. Síðan mun einnig
rætast gamall draumur Kolbeins um að syngja í
Fidelíó eftir Beethoven í Freiburg i Þýskalandi og í
náinni framtíð á hann einnig að syngja á rússnesku í
Berlín í Lady Machbeth eftir Shostakovitsj. Ég kemst
að því að óperusöngvarar raða á dagatalið sitt 10 ár
fram í tímann ef þarf og njóta til þess fulltingis fjög-
urra umboðsmanna eins og í tilfelli Kolbeins.
Þetta er alltaf spurning um að vera á réttum stað
og tima og Kolbeinn kann sögur af ýmsu sem hann
hefði getað gert í stað þess að syngja í Wagner á ís-
landi því síminn stoppar aldrei.
„En það þarf líka tíma til þess að fara til söngþjálf-
ara og læra hlutverkin og það þarf líka að gefa sér
tíma til þess að hvíla sig því að hvíldin er eitt af því
mikilvægasta í lífi söngvarans,“ segir Kolbeinn að
lokum.
Kolbeinn og fleiri
Hér hafa þegar verið nefndir tveir stórsöngvarar
sem halda Hollendingnum á flugi en fleiri fá loft und-
ir vængi á sviði Þjóðleikhússins. Hinn dimmraddaði
Viðar Gunnarsson syngur hlutverk Dalands þannig
að stuðlabergið skelfur og helsta kvenhlutverkið er í
höndum Magneu Tómasdóttur sem er kornung söng-
kona sem samt hefur komist í lokakeppni Wagner-
söngvara í Þýskalandi og er þetta nánast frumraun
hennar á Islandi. Alina Dubik er íslendingur ættuð
frá Póllandi sem hefur sungið víða í Evrópu. Hún og
Snorri Wium, sem ekki hefur sést mikið á íslensku
leiksviði, syngja lítil hlutverk i Hollendingnum. Það
er Kór íslensku óperunnar sem annast kórsöng í Hol-
lendingnum sem er umtalsverður. Gregor Buhl
stjórnar hljómsveitinni, Saskia Kuhlmann er leik-
stjóri, Heinz Hauser gerir leikmynd og Þórunn S. Þor-
grímsdóttir búningana en Björn Bergsteinn Guð-
mundsson hannar lýsingu. Aðstoðarfólk þeirra eru
Filippía Elísdóttir og Randver Þorláksson.
-PÁÁ