Dagblaðið Vísir - DV - 07.06.2003, Qupperneq 6

6 FRÉTTIR LAUGARDAGUR 7.JÚNÍ2003
Lögregla lærir af unglingum
Færeysk innrás
NETGLÆPIR: Glæpa- og
misindismenn af ýmsum toga
hérlendis og erlendis hafa nýtt
sér Netið í æ ríkari mæli. Fregnir
hafa borist um viðbrögð við
slíku og er bandaríska leyni-
þjónustan, FBI.sögð hafa ráðið
þrjár fjórtán ára stúlkur til þess
að kenna leyniþjónustumönn-
um hvernig eigi að látast vera
táningurá Netinu. Flvernig þeir
geti rætt við aðra netnotendur
eins og þeir væru táningsstúlk-
ur. Þetta er m.a. gert með því
að nota skrifleg próf um fata-
tískuna og slúðrið um fræga
fólkið. Námið mun vera hluti af
því verkefni FBI að ná til barna-
níðinga og þeirra sem selja
barnaklám og leggja snörur
sínar fyrir táninga á Netinu.
Páll fékk lax
LAXVEIÐI: Páll Magnússon
landaði 12 punda laxi úr
Blöndu þegar laxveiðin hófst
þar á fimmtudag. Okkar maður,
Gunnar Bender, myndaði. Undir
kvöld í gær voru átta laxar
komnirá land,sá stærsti um
15-16 pund. Páll sagði þetta í
fyrsta skipti sem hann veiddi í
Blöndu og lét hann vel af dvöl-
inni norðan heiða.
KNATTSPYRNA: Búistervið
að 600-700 Færeyingar komi
til landsins gagngert til að
fylgjast með landsleik (slend-
inga og Færeyinga sem fer
fram í dag í undankeppni Evr-
ópumótsins.Væntanlega verð-
ur því svakaleg stemning á
Laugardalsvellinum því
óvenjulegt er að svo margir
stuðningsmenn fylgi erlendu
landsliði sem leikur hér.Greini-
legt er að áhuginn á leiknum
er gríðarlegur í Færeyjum því
miðað við fólksfjölda væri
þetta svipað og ef um það bil
3.000 íslendingarfylgdu lands-
liði sínu til útlanda.
Spjallrásir Netsins nýttarí vafasömum tilgangi:
IP-númer koma upp
um klámhunda
Tiltölulega auðvelt er að
rekja slóð manna á borð við
þann sem lögreglan í Reykja-
vík handtók vegna barna-
kláms eftir ábendingu um at-
hæfi hans á Netinu.
Þetta er gert með því að fá upp-
lýsingar um svokallað IP-númer
viðkomandi hjá netþjónustuíyrir-
tæki sem skráð er á nafn tölvunot-
andans.
Spjall fólks á Netinu um svokall-
aðar spjallrásir eða IRC nýtur mik-
illa vinsælda meðal almennra
tölvunotenda, ekki síst meðal ungs
fólks. Þar getur fólk komist á auga-
bragði í samband um allt land og
allan heiminn, ef því er að skipta.
Spjallið getur verið á einföldum
nótum en það getur líka tekið á sig
flóknari myndir. Ástarsambönd
hafa þannig orðið til á irkinu og
jafnvel endað með hjónabandi.
Vafasamir karakterar hafa líka tekið
Þegar menn urðu síðan
varir við gælunafn
mannsins á Netinu voru
það hæg heimatök lög-
reglu að fá upplýsingar
um hver var handhafi
viðkomandi IP-númers á
netþjóni tölvuþjónustu-
fyrirtækis.
Sumt verður ekki metið til fjár
MasterCard erfyrir allt annað
Taktu ekki óþarfa áhœttu ...
Engin áhcetta !
MasterCard korthafar taka ekki qengisáhættu þegar þeir versla með
kortum sínum erlendis. Ekki þarf lengur að hafa áhyggjur af sveiflum á
gengi frá því verslað er og þar til færslur eru reiknaoar í íslenskar krónur,
því það gerist um leið oa færslan berst MasterCard, sem er nær alltaf
samdægurs. Og færslur hafa ekki lengur allt að 30 daga viðdvöl í Banda-
ríkjadölum þó verslað hafi verið í annarri mynt.
Tekur þú óþarfa gengisáhættu þegar þú verslar erlendis ?
Á hvaða gengi verslarþú á netinu með þínu kreditkorti ?
MasterCard korthafar geta nú séð án fyrirhafnar hvað þeir greiða fyrir
erlendar færslur. Ekki er lengur þörf á að bíða reikningsins til að sjá hvað
þarf að greiða fyrir bókina á amazon.com.
Á hvaða gengi verslar þú erlendis með þínu korti ?
Upplýsingar um gengi nœr 200 gjaldmiðla
Á vef okkar, www.kreditkort.is geturðu séð daglegt gengi tæplega 200
gjaldmiðla um allan heim.
Býður nokkur betur ?
Ertu áförum á framandi slóðir ?
... leggðu land undir fót
með MasterCard !
Fœrðþú
MasterCard
ferðaávtsun?
KreditkorT hf. Ármúla 28-30 IS -108 Reykjavlk www.kreditkort.is
spjallrásir í þjónustu sína og reynt
að tæla t.d. unglingsstúlkur til
fylgilags við sig. Dæmi eru um slíkt
hér á landi.
Týnd stúlka fannst
í gegnum Netið
Fyrir um sjö árum var slíkt athæfí
í fyrsta skipti kært til lögreglu. Talið
var að verið væri að fífla stúlku
undir lögaldri. Stúlkan hvarf og
ekki tókst að hafa uppi á henni.
Ungum tölvuáhugamanni í Hnífs-
dal tókst þá að rekja slóðina heim
til manns í Reykjavflc þar sem stúlk-
an var niðurkomin. Var það gert í
gegnum tölvu sem stúlkan hafði
notað til samskipta við manninn á
spjallrás, eða irkinu svokallaða.
Eðli málsins reyndist þó sem betur
fer vera þannig að ekki þótti ástæða
til að aðhafast neitt í því frekar.
Gómaður á IP-númerinu
f tilviki mannsins sem lögregla
fékk ábendingu um hefði ekki verið
hægt að komast á slóð hans nema
vegna ábendinga og að hægt var að
góma hann þegar hann tengdist
Netinu. Þar hefur lögregla væntan-
lega fengið upplýsingar um undir
hvaða gælunafni maðurinn kynnti
sig á Netinu. í hvert sinn sem við-
komandi tengdist Netinu komu
NETSPJALL: Fólk sem fer á svokallaðar
spjallrásir eða irkið á Netinu getur látið
rekja ósæmileg samskipti þeirra sem
spjallað er við (gegnum svokallað IP-
númer sem fylgir gælunafni viðkom-
andi í þeim samskiptum.
auk gælunafns fram fleíri upplýs-
ingar sem lögregla gat nýtt sér. Þar
er um að ræða svokallað „Intemet
Protocoll address" eða IP-númer
sem er notandanúmer viðkomandi
hjá netþjónustufyrirtæki (server).
Þegar menn urðu síðan varir við
gælunafn mannsins á Netinu aftur
vom það hæg heimatök lögreglu að
fá upplýsingar um hver var hand-
hafi viðkomandi IP-númers á net-
þjóni tölvuþjónustufyrirtækis og
einnig hvenær hann hefur verið á
Netinu. I kjölfarið var síðan hægt
að ganga beint á staðinn þar sem
maðurinn var með tölvuna. Þessar
upplýsingar vistast líka á tölvur
þeirra sem við manninn hafa
spjallað. hkr@dv.is
Hvað er IRC?
IRC er skammstöfun fyrir
Internet Relay Chat sem má
þýða gróflega sem keðju-
tengt Internet-spjallkerfi.
Þetta stafar af því að það sem við
köllum í daglegu tali IRC eða irk er í
raun safn af mörgum þjónum (tölv-
um) sem tengjast saman og láta
ganga sín á milli skilaboðin sem
menn senda hver öðmm. Þegar
maður tengir sig við IRC-þjón á ís-
landi er maður í leiðinni að tengja
sig við stórt net slíkra þjóna sem
allir vinna saman og gera mönnum
kleift að spjalla við fólk um allan
heim. Mörg IRC-net em til í heim-
inum.
Heillandi IRC
IRC er það sem einna helst gerir
venjulegt fólk að „netffldum". Það
verður nánast háð því að tala við
fólk í gegnum tölvu. Sjálfsagt er það
verðugt verkefni fyrir sálfræðinga
að skoða hugsanagang netfflda.
Sumir telja fíknina við IRC-notkun-
ina líkjast mjög því sem gerist þeg-
ar fólk verður háð tölvuleikjum eða
spilakössum. f verstu tilfellum get-
ur fólk hreinlega ekki slitið sig frá
Netinu. Það að tala við annað fólk í
gegnum lyklaborð og tölvu gerir
það lflca að verkum að fólki finnst
það ráða nokkm um atburðarásina.
Feimni má leggja nær alveg á hill-
una, fólk horfist ekki í augu (nema í
einstökum tilfellum í gegnum
myndavél). Þess vegna verða sam-
skipti manna á IRC oft óheftari og
frjálsari en venjulega og fólk getur
auðveldlega gengið lengra en það
annars gerir. IRC-spjallrásirnar em
þó vaktaðar og ef mönnum þykir of
langt gengið er hægt að útiloka
menn frá því komast inn á spjall-
rásirnar. Það er því mikill misskiln-
ingur að menn geti gert það sem
þeim sýnist á Netinu. Menn geta
lflca fengið á sig kæm fyrir að dreifa
ólöglegu efni, eins og klárni, á Net-
Lokað kerfi MSN
Annar möguleiki, og öllu ömgg-
ari ef fólk vill spjalla á Netinu án
þess að óviðkomandi hafi aðgang
að því, er svokallað MSN. Það er
tölvusamskiptaforrit frá Microsoft
þar sem menn geta óhræddir
tengst vinum sínum án þess að aðr-
ir netnotendur hafi möguleika á að
fylgjast með því eins og gerist á irk-
inu. Meira að segja er mögulegt að
nota MSN til netsamskipta í gegn-
um sjónvarp og GSM-síma. hkr@dv.is