Dagblaðið Vísir - DV - 21.06.2003, Blaðsíða 28

28 DVHELGAftBLAÐ LAUGARDAGilR 21. JÚNÍ2003
Maðurinn
sem safnar söfnum
Söfnum á Islandi hefur fjölgað mjög
síðari ár og menningartengd ferða-
þjónusta er talinn efnilegur vaxtar-
broddur. DV ræddi við Eggert Þór
Bernharðsson um uppsetningu safna
og miðlun upplýsinga
Það er gríðarleg gróska í safnaheiminum á
íslandi. Um allt land eru menn að átta sig á
því að gott safn getur virkað eins og segull á
ferðamenn og gefur þeim færi á að skoða og
njóta sögu og menningar hvers héraðs fyrir
sig.
Það eru 25 byggðasöfn á íslandi og alls um
80 söfn eða staðir sem bjóða upp á sögusýn-
ingar af einhverju tagi. Er þá ekki allt talið því
um landið eru lítil einkasöfn og víða má finna
sérmerkta sögustaði með margvíslegum
upplýsingum.
Eggert Þór Bernharðsson er sagnfræðingur
og því finnst manni einhvern veginn liggja í
hlutarins eðli að hann hafi yndi af því að
skoða söfn og sýningar sem varða hans fag.
Eggert Þór hefur stigið ögn lengra því hann
hefur nú ferðast um landið á annað ár og
skoðað söfn með kerfisbundnum hætti. Til-
gangur rannsókna hans tengist safnanám-
skeiði sem hann kennir við Háskóla Islands.
Afraksturinn má síðan sjá um þessar mundir
á Árbæjarsafni þar sem nemendur Eggerts
hafa lokið starfi sínu með því að setja upp
sýningu sem heitir: Dagur í lífi Reykvíkinga -
6. áratugurinn. Þar er reynt að sýna gestum
inn í líf fólks í Reykjavík á sjötta áratugnum.
DV hitti Eggert á kaffihúsi og tók hann tali um
söfn og safnamenningu á íslandi.
Margt kemur á óvart
„í tengslum við námskeiðið hef ég verið að
reyna að átta mig á stöðu safna- og sýninga-
mála og reyna að læra af því sem vel er gert
og því sem miður kann að hafa farið. Ég hef
ekki séð öll söfn landsins og sýningar en
býsna margar og var seinast í skoðunarferð á
norðanverðu Snæfellsnesi í vikunni og í síð-
ustu viku á Hvolsvelli að kynna mér Njálu-
sýninguna og Kaupfélagssafnið," segir Egg-
ert.
„Það hefur margt komið mér á óvart í þess-
um safnaleiðöngrum mínum en augljóst er
að almennt er mikil gróska í söfnum á Isiandi
í dag og þeim hefur fjölgað mikið á undan-
fömum árum. Til hægðarauka flokkaði ég
söfnin í nokkra hópa og vinn sfðan út frá
þeim. Það sést víða að menningartengd
ferðaþjónusta er mjög vaxandi og hefur haft
áhrif á safnauppbyggingu um allt land."
Síldin er í uppáhaldi
- Það er auðvitað mjög freistandi að spyrja
sagnfræðinginn hvert sé eftirlætissafn hans á
Islandi?
„Þau eru nokkur en Síldarminjasafnið á
Siglufirði er í sérstöku uppáhaldi hjá mér. Þar
má segja að sjáist skemmtileg dæmi um
hefðbundið safn á neðri hæðinni með viðeig-
andi upplýsingum en á efri hæðinni er hin
tilfinningalega upplifun í öndvegi þar sem
gesturinn gengur um og hefur á tilfinning-
unni að síldarfólkið hafi rétt brugðið sér frá.
Ég er mjög hallur undir tilfinningalega nálg-
un og snertiskoðun og þess vegna er þetta
safn í miklum metum hjá mér.
Það kom mér einnig á óvart hve fjölbreytt
safnaflóran var á Austurlandi þar sem söfnin
frá Hornafirði til Norðfjarðar eru hvert með
sínu sniði og því margt að skoða."
- Safn er auðvitað mjög teygjanlegt hugtak
en tæknisöfn eins og búvélasafn eða sjó-
minjasafn virðast við fyrstu athugun ekki eiga
margt sameiginlegt með gömlum torfbæ full-
um af öskum og amboðum eða minningar-
stofu um einhvern mektarmann en þessir
hlutir eru þó allir skyldir. Eggert segir að
mörg byggðasöfn úti á landi hafi tekið sig á
undanfarin ár og sýni vel heppnaðar afmark-
SAFNARINN: Eggert Þór Bernharðsson hefur skoðað fleiri söfn á (siandi en margur annar og hann hefur sérstakt námskeið fyrir nemendur við Háskóla (slands um
söfn og sýningar. DV-myndirGVA