Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2003, Síða 11

LAUCARDAGUR 28. JÚNÍ2003 SKOÐUN 7 7
Varamaður við völd
flfPl LAUGARDAGSPISTILL
Jónas Haraldsson
aöstoðarritstjóri - jhar@dv.is
Mæður eru undirstaða hverr-
ar fjölskyldu, hvers heimilis-
halds. Um það þarf ekki að
deila. Feður eru í flestum til-
fellum aðeins varamenn,
íhlaupamenn, fáist ekki það
besta. Á þessu eru auðvitað
undantekningar en þær
sanna aðeins regluna.
Aldrei hefur neinn vafi leikið á því
á mínu heimili hver leikur aðalhlut-
verkið. Börnin hafa gegnum árin
leitað til móður sinnar með flest og
fengið góða úrlausn. Það er frekar í
mjög sérhæfðum málum sem leitað
er álits eða fulltingis föðurins.
Þetta er ágætt kerfi og þrautreynt
þó sumir vilji breyta því. Þótt mæð-
ur taki til jafns við feður þátt í störf-
um utan heimilis halda flestar
þeirra engu að síður stöðu sinni
innan heimilis. Óhætt er að fullyrða
að álagið á þær sé talsvert og karl-
dýrið á heimilinu sleppi yfirleitt
léttar frá ábyrgðinni. Vera kann að
yngri feður standi sig eitthvað betur
en þeir eldri en á hitt ber að líta að
konur sleppa ógjarnan stöðu sinni
og völdum innan heimilis. Það er
aðeins ef þær bregða sér frá í
skemmri eða lengri tfma sem þær
kalla til varamann.
Hvers eiga börnin að gjalda?
Ég var kallaður inná í vikunni
sem leið, hafandi verið lengi á
bekknum. Konan brá sér til út-
landa, sem vart er í frásögur fær-
andi. Staða mín er önnur en áður,
börnin uppkomin nema eitt á tán-
ingsaldri og þau eldri flogin úr
hreiðrinu. Það þarf því ekki að hafa
beinar áhyggjur af þeim eða annast
þau sérstaklega. Þau vakna sjálf og
koma sér í vinnu, hvort heldur er
unglingavinna eða annað, fá sér
morgunmat án minnar hjálpar, þó
með því skilyrði að ég sjái til þess að
nóg sé til af seríosi og kornflexi og
mjólk út á.
Það er raunar aðeins á því sviði
sem varamaður móðurinnar þarf
að láta til sín taka á heimilinu, að sjá
til þess að það sé nóg að éta fyrir
ungana. Þeir opna gogginn á sama
tíma og áður þótt stórir séu. Á þetta
reynir helst þegar kvölda tekur. Af-
kvæmin finna til sárrar svengdar,
vilja sinn mat og engar refjar. Þá er
hringt í varamanninn í vinnuna því
yfirleitt vinnur hann lengri vinnu-
tíma en ungviðið, fer fyrr og kemur
síðar heim.
„Pabbi," er sagt í símann, „á ekk-
ert að borða á þessu heimili? Eigum
við að gjalda þess að mamma er
ekki heima?" segir sá sem hefur orð
fyrir heimilismönnum. Ég hef
málsvörn mína á því að benda við-
komandi á að það sé ekki mitt mál
að sjá fyrir fullorðnu fólki, það geti
gert það sjálft. Nær væri að það
byggi til undirstöðugóðan kvöld-
verð fyrir föðurinn og hefði hann
tilbúinn þegar hann kæmi örþreytt-
ur heim.
Rétt ályktun
Athugasemdin þykir ekki svara-
verð heldur eru nefhdir helstu
skyndibitastaðir borgarinnar. „Viltu
ekki skreppa í Subway," segir for-
mælandi afkvæmanna, „og taka
nokkra stóra með heim, einn með
pitsusósu, pepperóni, miklu af káli
og tómötum og annan með. . .“ Ég
næ að stöðva ungmennið áður en
það telur upp alla brauðréttina á
veitingastaðnum.
Það er raunar aðeins á
því sviði sem varamað-
ur móðurinnar þarf að
láta tilsín taka á heim-
ilinu að sjá til þess að
nóg sé að éta fyrir ung-
ana. Þeir opna gogginn
á sama tíma og áður
þótt stórir séu.
„Ef ég elda þegar ég kem heim,“
segi ég við afkvæmið, „þá hef ég
fisk. Og ekki bara fisk heldur
þverskoma ýsu, tólg og soðnar kart-
öflur. Enga fiskrétti með einhverju
jukki heldur sjálfa undirstöðuna.
„Oj, pabbi, hvað þú getur verið
ógeðslegur. Hver heldurðu að vilji
þennan viðbjóð? Þetta lætur enginn
undir áttræðu ofan í sig, hvað svo
sem þessi þverskorna ýsa þfn er. Ég
hringi í mömmu."
Þar með lauk þessu fyrsta matar-
símtali vikunnar. Afkvæmið lét
raunar ekki verða af hótun sinni um
að hringja í æðsta ráðið heldur beið
örlaga sinna í þeirri vissu að faðir-
inn nennti ekki að sjóða ýsu og því
síður kartöflur og tólg. Það beið
heima svangt og auðmjúkt eins og
aðrir heimilismenn í þeirri von að
slík framkoma skilaði betri árangri.
Það var rétt ályktun. Kvöldið endaði
á Subway.
Djúpvitur kaupmaður á horn-
inu
„Eigum við ekki að fara í búð?“
sagði í matarsímtalinu næsta dag.
Annað afkvæmi varamannsins tók
að sér að hringja í þetta sinn. „Þú
ættir að sjá fsskápinn hjá okkur,"
sagði afleggjarinn, „hann er eins og
eyðimörk." Ég tók fálega í tillöguna
um búðarferðina - mátti raunar
ekki vera að því stússi. „Ekki er það
mér að kenna,“ sagði ég, „þótt þið
ryksugið upp allt sem þið finnið í
skápnum. Eg veit ekki betur en
mamma ykkar hafi skilið eftir fullan
skáp þegar hún fór. Þið hljótið að
finna eitthvað.“
Símtalinu lauk með þeim orðum
en þess var ekki langt að bíða að
sfminn hringdi aftur: „Við verðum
að fara út í búð, þú getur ekki gert
okkur það að hanga hérna matar-
laus. Það er ekkert eftir í ísskápnum
nema gamall kálhaus, piparsósa og
þessar ólífur þínar sem enginn vill
nema þú. Viltu láta kæra þig til
bamarvemdaryfirvalda fyrir að
halda börnunum þínum vannærð-
um á heimilinu? Þokkalegt væri ef
það kæmist f blöðin."
Ég þakkaði fýrir samtalið og lagði
á. Kom samt við í búðinni á heim-
leiðinni til þess að bjarga málum.
Innkaupin vom öðmvísi en venju-
lega - líkari þvf sem verið væri að
kaupa til útilegu. Ég keypti flatkök-
ur og hangikjöt, slatta af salötum,
bakaðar baunir, spagettí í
tómatsósu í niðursuðudós, stafla af
jógúrtum, kex, ís og ávaxtasafa. Ég
handlangaði vömrnar að kassanum
hjá kaupmanninum á horninu.
Hann skáskaut á mig öðm auganu
um leið og hann renndi strika-
merkjunum í gegn. „Konan ekki
heima," sagði hann og glotti. „Á
þetta að duga í söfnuðinn?" bætti
hann við með áratuga reynslu mat-
vömkaupmannsins á bakinu.
„Þessa samsetningu kaupa aðeins
tvær tegundir manna, piparsveinar
eða grasekklar. „Þú endar, minn
kæri, ef mér leyfist að segja það, á
skyndibitastað í kvöld. Krakkarnir
líta ekki við þessu."
Við fómm á Domino’s.
Eitthvað létt og hollt
Matseðill vikunnar var alþjóðleg-
ur, að minnsta kosti hvað nöfnin
varðaði. Hann samanstóð af réttum
frá Subway, Domino’s, Nings, Ken-
tucy Fried Chicken, Pizza Hut, Tex
Mex og Tong’s Take Away. Tekið
skal fram, til að koma í veg fýrir mis-
skilning, að þetta em allt íslenskir
veitingastaðir. Ég hætú að þrasa við
krakkana þegar leið á vikuna. Við
fómm orðalaust á nýjan stað á
hverju kvöldi. Konan mín og móðir
bamanna ætlaði hvort sem er ekki
að vera nema viku í burtu.
„Hvernig gekk, elskan?“ sagði
konan þegar hún kom til baka og
tók við völdum á ný. „Bara vel,“
sagði ég. „Ég reyndi að vera með
eitthvað létt og hollt á hverju kvöldi,
brauðrétti, álegg, kjúkling og rækj-
ur. Ég held að það hafi bara lukkast
ágæúega. Krakkarnir hafa að
minnsta kosti ekki kvartað undan-
farna daga.
Það mætti víst ekki,“ sagði ég og
sneri mér að frúnni, „bjóða þér
spagettí í tómatsósu, svona úr dós.
Eg á eina óopnaða."