Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.2003, Page 12
12 MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER 2003
Fréttir DV
Hildur Fríða Þórhallsdóttir bjó á götunni meira eða minna í tuttugu ár af þeim 35 sem hún hefur lifað.
Óregla stýrði öllu hennar lífi og af þeim sökum hafa þrjú börn verið tekin af henni. Hildur Fríða er nú
edrú og á hraðri leið inn í samfélag manna og lítur framtiðina björtum augum.
Hildur Fríöa telur að ethefmili
fyrir konur í neyslu væri tll hefði
það gert hetini auðvéldara fyrir
að ná sér út ur vímuefnaneyslu.
f augum hennar er glampi; von-
arglampi sem stimir á og þaö má sjá
hve vel henni líður. En ef betur er að
gáð má sjá að þessi sömu augu hafa
orðið vitni að ýmsu sem við hin eig-
um erfitt með að ímynda okkur að
nokkur manneskja geti gengið í
gegnum.
Hildur Fríða Þórhallsdóttir hefur
verið á götunni meira eða minna í
rúm tuttugu ár. Hún er á hraðri leið
á ný inn í samfélag manna og er
þakklát fyrir að vera á lífi. „Ég var
þrettán ára þegar ég var send heim
til íslands frá Svíþjóð þar sem ég bjó
með mömmu. Þegar hún óvænt fyr-
irfór sér tók pabbi við mér hér
heima. Það var erfitt og ég var fjarri
því undirbúin fyrir þá breytingu sem
við tók,“ segir hún og rifjar upp í
huganum fyrstu mánuðina eftir lát
móðurinnar. „Ég sé það núna að ég
hefði þurft á sértækri hjálp að haida.
Pabbi var virkur alkóhólisti og hafði
ekki þá sinnu né getu til að taka við
mér né þeim vanda sem ég var í,“
segir hún hugsi og bætir við að
heima hafi rónar bæjarins setið að
drykkju með föður hennar og hún
flosnað fljótlega upp úr skóla.
„Eftir það var ég send á unglinga-
„Mér þótti samt betra
að ráfa um göturnar
þar til dagur birti á ný
eða hreinlega brjóta
rúðu á einhverri versl-
uninni og bíða eftir að
löggan kæmi og tæki
mig í geymsluna."
heimili sem hafði ekki önnur áhrif
en að þar kynntist ég krökkum sem
voru hörð í dópneyslu. Með þeim
byrjaði ég og það varð ekki við neitt
ráðið. Ég kynntist strák sem ég eign-
aðist fyrsta barnið mitt með þegar
ég var sextán ára og við fluttum út á
land. Þar leið mér nokkuð vel og
neyslan í lágmarki. Það flosnaði upp
úr því og ég var ein með barnið en
tókst ekki að halda mér frá vímuefn-
um. Hann var því aðeins ársgamall
þegar hann var tekinn frá mér og
settur í fóstur,“ segir Hildur og bætir
við að hann búi í Danmörku og hafi
það mjög gott. „Ég er þakklát fyrir
hve góða fósturforeldra bæði hann
og þau sem á eftir komu fengu."
Ráfaði um göturnar
á næturnar
Eftir að barnið var tekið flosnaði
fljótlega upp úr sambandinu. Hildur
átti ekki í nein hús að venda enda
ekki í standi til að leita til fjölskyld-
unnar. „Þá tók ekki annað við en
gatan. Flesta daga sat ég á Keisaran-
um eða þvældist unt á milli staða
þar sem gleðskapur var í gangi. Það
voru náttúrlega ekkert annað en
dópbæli. Oft kom fyrir þegar Keisar-
inn lokaði að ekki var í neitt hús að
venda. Þá var ekki annað en að ráfa
um göturnar, leggja sig inni í bíl eða
jafnvel ruslakompum," segir Hildur
Fríða og augun verða myrk þegar
hún rifjar upp þessi ár. „Mér þótti
samt betra að ráfa um göturnar þar
til dagur birti á ný eða hreinlega
brjóta rúðu á einhverri versluninni
og bíða eftir að löggan kæmi og tæki
mig í geymsluna. Ég gat einhverra
hluta vegna ekki farið og beðið um
gistingu þar,“ segir hún og útskýrir
að ekki hafi annar kostur gefist.
„Farsótt í Þingholtsstræti reyndi
ég einu sinni en gerði það aldrei aft-
ur. Mér var vísað frá og sagt að ekki
væri pláss,“ segir Hildur og bendir á
að fyrir konu felist ákveðin skömm í
því að leita þangað. „Þannig er það
líka með Hjálpræðisherinn. Mér og
þeim sem ég var með þótti erfitt að
fara þangað og biðja um húsaskjól.
Frekar héngum við úti.“
Hildur Fríða tekur fram að á
sumrin hafi ekki verið mjög erfitt að
koma sér eitthvað inn til félaga eða
vera bara úti alla nóttina. „Veturnir
voru erfiðari. Þá beit kuldinn og
mikið fjári var manni oft kalt. A
morgnana beið ég eftir að verslanir
opnuðu til að geta stolið mér ein-
hverju að borða. Oftar en ekki fór
það sem ég stal í skiptum fyrir dóp
eða vín. Föt náði ég mér í fyrir utan
Rauða Krossinn í pokum sem stund-
um voru þar fyrir utan frá fólki sem
hafði skilið þá eftir. “
Missti frá sér þrjú börn
Inn á milli fór Hildur Fríða í með-
ferð; oftast þegar hún var ólétt. „Ég
reyndi alltaf að vera edrú þegar ég
gekk með börnin en það gekk mis-
jafnlega. Sjaldnast gekk það nema
smátíma. Ég var út og inn í meðferð
en náði aldrei að vera edrú nema
þegar ég flutti út á land með sambýl-
ismanni sem ég kynntist eftir að ég
átti fyrsta barnið. Mér leið oftast vel
þar. Hann reyndi að vinna og það
komu tímar sent við vorum í mjög
lítilli neyslu og hegðuðum okkur
eins og venjulegt fjölskyldufólk. Eftir
að ég eignaðist annað barnið reyndi
ég að halda í það. Sagði skilið við
barnsföðurinn og fékk inni á
mæðraheimili."
Hildur reyndi virkilega að vera
edrú en féll reglulega inn á milli.
„Sjálfsvirðingin var
svolítil; mér fannst ég
vera algjör lúser og
ég gæti þetta ekki. Nú
veit ég að það er
sjálfsvirðingin sem
skiptir öllu máli."
Hún segist hafa reynt að taka sig á
en staðið hafi til að taka barnið strax
við fæðingu. Hún fékk tækifæri og
fylgst var með henni og að því kom
að hún missti þann dreng líka. „Það
var hræðilega erfitt; ég gafst alveg
upp og átti mjög erfitt með að sætta
mig við að missa hann. Ég var svo
lengi búin að berjast við að halda
honum. Það er huggun að hann er
líka í fóstri hjá góðu fólki og ég veit
að honum h'ður vel.“
Var orðin óskaplega þreytt
á lífinu
Þegar Hildur Fríða hugsar til baka
og veltir íyrir sér hvers vegna henni
hafi þótt svona erfitt að vera edrú
þrátt fyrir löngunina að halda
drengnum, segir hún ekki vafa á að
sjálfsvirðingin hafi skipt sköpum.
„Sjálfsvirðingin var svo lítil; mér
fannst ég vera algjör lúser og ég gæti
þetta ekki. Nú veit ég að það er sjálfs-
virðingin sem skiptir öllu máli,“ segir
hún og ljómar. Hún gerir sér ljóst að
þessi rúmu tuttugu ár hafa verið erfið
og hefðu ekki þurft að vera svona
mörg. „Ég var orðin nieira en þreytt
en þegar maður er í miklu rugli er svo
erfitt að stoppa. Þetta er ein hringrás
sem ekki er hægt að rjúfa nema eitt-
hvað komi til." Hún tekur undir að ef
til hefði verið heimili sem hægt hefði
verið að koma á og láta renna af sér
og fá að bíða eftir meðferð hefði það
gert henni léttara að losa sig. „Mér
hefur fundist vanta þannig heimili
fyrir konur sem er undanfari fyrir
meðferð. Ég veit að það hefði hjálpað
í það minnsta mér og ég hefði að öll-
um Kkindum ekki verið öll þessi ár í
neyslu á götunni."
Bjart fram undan
Hildur er nú á Dyngjunni. Hún
hefur verið þar í fjóra mánuði og
hefur aldrei liðið betur. Hún hefur
misst frá sér þrjú börn sem hún sér
mjög eftir þrátt fyrir að hún viti að
þeim líði vel. Þessa dagana er hún
að byggja sig upp til að geta tekið
við tvíburum sem eru tveggja ára og
hún hefur fullt forræði yfir. „Þeir
eru í pössun og ég tek þá um helgar.
í janúar koma þeir alfarið til mín og
ég hlakka óskaplega til. Áður fannst
mér ég alltaf þurfa eitthvað öryggi
frá karlmanni en nú sé ég fram á
tíma með þeim einum og finn ekki
fyrir þeirri tilfinningu að karlmaður
þurfi að vera í spilinu. Ég er ekki
hrædd og óörugg lengur. Þvert á
móti verður gaman að geta verið
með þeim og alið þá upp og notið
þess,“ segir hún og hugsar með
hryllingi til áranna á götunni þar
sem hún vissi aldrei hvar hún
myndi vakna að morgni. Hún
stundar AA-samtökin og fer á fundi
með konum sem hafa lent í því
sarna og hún. Frá þeim fær hún
styrk til að takast á við lífið. „Nú veit
ég að besta víman er að vera edrú,“
segir Hildur og ljómar í framan þeg-
ar hún hugsar til þeirrar framtíðar
sem hún sjálf ætlar að byggja sér og
börnum sínum.