Dagblaðið - 05.10.1981, Qupperneq 12
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 5. OKTÓBER 1981.
12
Framkvnmdastjóri: Sveinn R. EyjóHmson. Ritatjóri: Jónas Kristjénsson.
Aðstoðarritstjóri: Haukur Helgason. Ft ^ttastjóri: Ómar Valdimarsson.
SkrHstofustjóri ritstjómar Jóhannes Reykdal.
Iþróttir Hallur Slmonarson. Aðstoðarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrit Ásgrfmur Pólsson. Hönnun: Hilmar Karisson.
Blaðamenn: Anna Bjamason, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Slgurðsson, Dóra Steféns-
dóttir, ENn Albertsdóttir, Franzisca Gunnarsdóttir, Inga Huld Hékonardóttir, Jóhanna Þréinsdóttir,
Kristján Mér Unnarsson, Lilja K. Möller, Ólafur E. Friöriksson, Sigurður Sverrisson, Vlðir Sigurðsson.
Ljósmyndir BjamleHur BjamleHsson, Einar ólason, Ragnar Th. Sigurðsson,
og Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkeri: Þréinn ÞorieHsson. Auglýsingastjóri: IngóHur P. Stoins-
son. DroHingarstjóri: Valgerður H. Sveinsdóttir.
Ritstjóm: Slðumúla 12. Afgreiðsla, éskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur Þvorholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 línur).
Setning og umbrot Dagblaðið hf., Siðumúla 12.
Ekki ersama, hvað starfað er
Falskar tölur opinberra stofnana um /S
framleiðni í atvinnugreinum landsins
hafa dregið úr möguleikum raunsæs
mats á gildi greinanna fyrir þjóðina.
Sérstaklega hefur skort rétt reiknaðar
tölur um framleiðni einstakra greina.
Tölur um framleiðni landbúnaðar hafa til dæmis
verið byggðar á söluverði afurða hans hér innanlands á
vernduðum markaði innflutningsbanns, niðurgreiðslna
og útflutningsuppbóta. Slíkar tölur eru greinilega út í
loftið.
Hins vegar er unnt að meta framlag einstakra at-
vinnugreina til þjóðarbúsins, ef miðað er við raunveru-
legt markaðsverð. Það er verðið, er gildir á markaði,
sem ekki er verndaður og falsaður. Það er alþjóðlega
markaðsverðið.
Ingjaldur Hannibalsson, hagfræðingur Félags ís-
lenzkra iðnrekenda, lagði fram nýstárlega framleiðni-
reikninga á ráðstefnu um atvinnumál höfuðborgar-
svæðisins í sumar. Þá reikninga byggði hann á heims-
markaðsverði.
Sú viðmiðun er rétt, eins og bezt sést af, að við
kaupum á heimsmarkaðsverði þær vörur, sem
við viljum og fáum að nota frá útlöndum. Sömuleiðis
seljum við á heimsmarkaðsverði þær vörur, sem við
notum til að afla gjaldeyris.
Ingjaldur gengur lengra í útreikningum sínum. Hann
metur kostnað við vinnuafl, hráefni, orku og fjármagn
á einn mælikvarða, reiknaðan í ársverkum sem til-
kostnað atvinnugreinanna, útgerðarkostnaðinn, sem
deilist í virðisaukann.
Að þeirri deilingu lokinni kemur í ljós, að í fisk-
veiðum er virðisaukinn á hvert ársverk, það er fram-
leiðnin, 6,3 í fiskveiðum, 3,4 í fiskvinnslu, 2,9 í iðnaði
og 1,2 í landbúnaði. Þessar tölur sýna gífurlegan mis-
mun atvinnuveganna.
Af tölunum má sjá, að framleiðni í fiskveiðumer
tvöfalt meiri en í fiskvinnslu og iðnaði og rúmlega
fimm sinnum meiri en í landbúnaði, — að fiskveiðar
hafa haldið uppi þessu þjóðfélagi og landbúnaður
hefur haldið því niðri.
Því miður getum við ekki notfært okkur að fullu
þennan hluta niðurstöðunnar, af því að þegar hefur
verið náð fullri nýtingu og sumpart ofnýtingu fiski-
stofna. Við getum ekki, þótt við vildum, aukið fisk-
veiðar frá því, sem nú er.
Þetta reyna stjórnvöld þó með því að leyfa of stóran
og stækkandi fiskiskipaflota. Þar með er verið að
draga framleiðni fiskveiða niður á stig annarra at-
vinnugreina, því að samanlagður útgerðarkostnaður
vex, en afli ekki.
Um fiskvinnslu gildir hið sama og um fiskveiðar, að
hún er háð takmörkuðu aflamagni. Að þessum tveimur
greinum frágengnum er því ekki um annað að ræða en
að beina sjónum að iðnaði sem vaxtargrein framtíðar-
innar hér álandi.
Sagt hefur verið, að iðnaðurinn þurfi að geta tekið
við nærri þúsund manns til viðbótar á hverju ári til að
tryggja fulla atvinnu í landinu. í raun hefur iðnaðurinn
að undanförnu rétt haldið hluta sínum af heildarmann-
afla.
Stjórnvöld hafa nærri ekkert gert til að stuðla að
iðnaði. Á mörgum sviðum nýtur hann verri kjara en
aðrar greinar. Skólakerfið er ekki miðað við, að iðn-
aðar sé þörf. Og lítil aðstoð fæst við vöruþróun og inn-
flutning tækniþekkingar.
Af tölum Ingjalds má svo sjá, að landbúnaðurinn er
hrikalegur baggi, sem heldur niðri lífskjörum þjóðar-
innar og varpar skugga á framtíð hennar með því að
soga til sín mannafla og fjármagn, sem betur ætti
heima í iðnvæðingu.
Leiguhúsnæði
þarf að
auka verulega
í þeirri umræðu sem fram hefur
farið um húsnæðismálin í borginni
hafa talsmenn íhaldsins einkum haft
á hornum sér byggingu leiguíbúða.
Og margir þeirra hafa talað eins og
Ieiguíbúð sé eitthvað sem ekki sé
bjóðandi fólki. Reynt er að halda því
að fólki að félagslega fbúðakerfið sé
þeim ihaldsmönnum sérstaklega að
skapi, og allt kapp eigi að leggja á
uppbyggingu þess. Það kemur því
fram hjá talsmönnum Sjálfstæðis-
flokksins í húsnæðismálum, aö þeir
sjá ofsjónum yfir þvi, að hinum lægst
launuðu sé gert kleift að eignast eigin
íbúð með því að fá 90% lánaö. Og
það læðist að mér sá grunur að það
séu æði margir í þeim flokki, sem sjái
ofsjónum yfir þeim kjörum sem eru í
verkamannabústaðakerfinu, og telji
að braskarar og aðrir slikir eigi að fá
að græða og græða vel á þeim frum-
þörfum hvers manns sem húsnæði er.
En það þarf varla að taka það
fram.svo oft sem það hefur verið
gert, að í hugum okkar alþýðubanda-
lagsmanna, ber að efla verkamanna-
bústaðakerfiö eins og nokkur kostur
er. Þessi sjónarmið okkar hafa sýnt
sig í nýjum lögum um verkamanna-
bústaðakerfið, sem sett voru fyrir
forgöngu Svavars Gestssonar félags-
málaráðherra. Og í þeim efnum er
farið að vilja verkalýðshreyfingarinn-
ar, sem hefur lengi barist fyrir um-
bótum í húsnæðismálum.
Nauðsynleg
skyndikönnun
Það hefur víst ekki farið fram hjá
neinum að veruleg vöntun er á íbúð-
arhúsnæði í Reykjavík um þessar
mundir. Þó hefur umræðan um þessi
mál m.a. leitt til þess að heldur hefur
0 . •. og eitt af síðustu verkum sjálfstæðis-
manna í borgarstjórn fyrir kosningarnar
1978 var að afnema að hluta til hið félagslega
kerfi með því að afsala borginni forkaupsrétti
á íbúðum sem byggðar voru með hagstæðum
lánum frá borginni.
KARVELENN
í VIDJUM
MNGEYRAR-
FUNDARINS
Skammt er nú stórra högga á milli
hjá Karvel Pámasyni, kýlir hann í
ýmsar áttir og gefur út stórorðar yfir-
lýsingar og minnir helst á
Múhammeð Alí fyrir hnefaleika-
keppni þegar hann er inntur álits á
mönnum og málefnum. Taki Karvel
Pálmason sér aftur á móti fyrir
hendur að skrifa blaðagrein, er það
einna líkast því að Idi Amín sé farinn
að læra að draga til stafs, en eins og
kunnugt er var hann hvorki læs né
skrifandi meðan hann sat á valda-
stóli. En tilefni þess, að undirr. setur
þessar línur á blað, er, að þessi stór-
stjarna Þingeyrarfundarins frá ’79,
Karvel Pálmason, hélt að hann væri
að svara grein undirritaðs í DB
frá 21. ágúst um verkalýðsmál á
Vestfjörðum. Nokkurn veginn er það
sama hvaða málefni Karvel er að
fjalla um hvort hann er að svara
undirr., segja álit sitt á samflokks-
mönnum eða þá hann er að svara
spurningum um aukin umsvif
Sambandsins, allt ber að sama
brunni. Allt og allir sem eru á önd-
verðum meiði við þetta undrabarn
íslenskra stjórnmála eru annað hvort
vitgrannir, heimskir, tómir, fávísir
eða illgjarnir. Og það sem kemur
Kjallarinn
V
Finnbogi
Hermannsson
kannski mest á óvart, að einkunninn
sem undirr. fær hjá Karvel er
næstum hin sama og hann gefur
flokksbræðrum sinum, sósíaldemó-
krötum, þegar á þarf að halda. Mér
sýnist hins vegar að mig flokki hann
með kommúnistum hvað svo sem það
táknar í hugarfylgsnum hans.
Þegar samvinnumenn færa úr
kvíarnar í frystihúsabransanum er
Karvel Pálmason spurður álits. Hann
lætur móðan mása og telur að gjalda
verði varhug við auknum umsvifum
Sambandsins og þá vafalaust félags-
hyggjumanna í landinu. Þetta er sami
maður og löngum hefur haft á
munnlegri stefnuskrá sinni að
sameina alla lýðræðisjafnaðarmenn
og samvinnumenn i einum flokki
eins og það hét á máli Samtaka frjáls-
lyndra og vinstri manna. Auk þess er
það yfirlýst stefna flokks þess sem
Karvel Pálmason tilheyrir þessa
stundina að atvinnutæki landsmanna
séu rekin á félagslegum grundvelli og
reyndar er það eina stoðin sem
Alþýðuflokkurinn rambar enn á, sá
þáttur sem hann á í islenskri félags-
málalöggjöf. Kæmi ekki á óvart að
Karvel Pálmasyni þætti
Alþýðuflokkurinn orðinn hallur úr
heimi héðan og ástæða til að fara að
líta í kringum sig eftir nýju rúmi.
Stefnu Alþýðuflokksins lætur hann