Vísbending - 18.12.2003, Blaðsíða 29

talað um að samræma skattamálin af því að þeir vilja ekki hafa
skattasamkeppni. Og í hvaða átt ætla þeir að samræma það, í átt
að lægri sköttum? Eg held nú ekki. Þeir ætla að hækka skatta. Við
vildum fara í EES til þess að komast á innri markaðinn. Við urð-
urn að komast inn þar með okkar vörur, í staðinn höfum við þurft
að þrengja ýmislegt í okkar þjóðfélagi og taka inn reglur sem
henta okkur ekki. Ég skal nefna dæmi. Við erum með sérstakan
hvíldartíma fyrir þá sem keyra trukka. Þær reglur eru settar vegna
millilandaflutninga í Evrópu. Það er lítil sem engin hætta á því
að við keyrum frá Islandi til meginlands Evrópu, það sér hvert
mannsbarn. Þannig er verið að samræma reglur sem koma okkur
ekkert við. Við erum að setja reglur um skipaskurð í þinginu,
erum að ræða það grafalvarlegir allir. Samgönguráðherra flytur
vandaða ræðu um skipaskurði af því að við verðum að koma því
í lög sem allra fyrst svo að Evrópusambandið fari ekki út í ein-
hverjar refsiaðgerðir gegn okkur. Það er eitthvað brjálæðislegt
við þetta.
Það er enginn ávinningur af því fyrir okkur að ganga í Evrópu-
sambandið. En þrátt fyrir þessa afstöðu er ég ekkert hræddur við
alþjóðavæðingu, tel reyndar að hún veiti okkur Islendingum mik-
il tækifæri og ekki vafamál að hún hefur margar góðar hliðar.
Sumir hafa af því áhyggjur að þjóðríkið muni hverfa. Ég hef ekki
áhyggjur af því, ég tel að þjóðríkið muni alltaf hafa mikilvægu
hlutverki að gegna. Forsenda þess að alþjóðavæðingin skili ár-
angri er sú að litlar jafnt sem stórar þjóðir geti nýtt sér sínar sér-
stöku aðstæður. Þessar útjöfnunarhugmyndir Evrópusambands-
ins, að jafna allt út með sömu reglum hvernig svo sem það hent-
ar, eru ekki til góðs. Það er enginn vafi í mínum huga á því að
reglur sem henta okkur á Norðurlöndum henta ekkert endilega
suður á Italíu. Það er fráleitt að finna upp einhverjar reglur sem
eiga að passa fyrir allt, fólk er svo óskaplega ólíkt, ólíkar hefðir
og siðir. Ég er nýkominn frá Grikklandi sem verður æ háðara
Evrópustyrkjunum sem draga þrótt úr öllu efnahagslífinu og
fólkinu í landinu. Kappið fer í það að halda í sem mest þegar
styrkirnir fara til Póllands og annarra landa. Það er ekki gott að
vera á evrópskri félagsmálastofnun í marga ættliði.
Þátttaka í klúbbnum
Við erum ekki enn farnir að hugsa svona. Og þó. Samfylkingin
segir við okkur að við eigum að ganga í ESB því að suntar grein-
ar landbúnaðarins fengju meiri styrki en þær fá núna. Þetta eru
reyndar sömu aðilarnir og tala alltaf á móti landbúnaðarstyrkjum
hér heima, en nota þetta sem röksemd fyrir því að ganga í Evrópu-
sambandið. Undarleg hringavitleysa. Mér finnst líka mjög skrýtið
að menn sem voru hlynntir því að ganga í Evrópusambandið fyr-
ir svo sem fjórum, fimm árum láta það ekkert á sig fá þegar ýms-
ar grundvallarforsendur hafa gjörbreyst eins og nú virðist stefna í
með nýrri stjórnarskrá. Þessir menn horfa ekkert á það, þeir eru
alltaf jafnmikið á því að ganga í Evrópusambandið sama hvemig
það þróast. Þetta er alveg furðulegt. Ég gæti t.a.m. hugsað mér að
ganga í einhvern Lionsklúbb en svo væri reglunum breytt í þá
veru að maður þyrfti að ganga nakinn um bæinn til að vera í
klúbbnum. Þá hefði ég ekki lengur áhuga á að vera með.
Önnur rök sem notuð hafa verið fyrir inngöngu eru þau að lítil
lönd hafi svo mikil áhrif. Nú er verið að breyta því á þann hátt,
með nýrri stjórnarskrá og öðrum tilskipunum, að lítil lönd hafa æ
rninni áhrif. Við kreíjumst þess að hafa sjávarútvegssamninginn
þannig að við fáum að ráða sjálf yfir fiskimiðunum okkar en allir
sem til þekkja segja að við fáurn ekki að ráða því þar sem valdið
fari til Brussel. Samt skipta menn ekki um skoðun heldur setja
undir sig hausinn og halda áfrarn að berjast gegn staðreyndum. Ég
spyr um ástæður þess að við ættum að ganga í Evrópusantbandið
en það er fátt um svör.
Hin stóra þjóð
Við köllum okkur örríki, því við erum einungis 300 þúsund
manns. Hvernig getur hlutafjármarkaðurinn starfað í 300 þúsund
manna hópi, blokk á Manhattan eins og menn segja? Það santa á
við um þjóðfélagið sjálft, hvernig getur það starfað með jafn
ágætum hætti, þrjú skipafélög, flugfélög, hátæknifyrirtæki, öflug-
ur útflutningur, sendiráð víða, háskóla sambærilega við það sem
gerist annars staðar, og þannig mætti lengi telja.
Þegar erlendir bankar þurfa að lána til íslands þá skoða þeir í
sínum reikningum hvers virði Island er sem skuldari, þá sjá þeir
að landið er jafnhátt skrifað og Bandaríkin og Þýskaland. Þeir
velta sér ekkert uppúr því að við erunt einungis þrjú hundruð þús-
und, þeir sjá bara að við stöndum jafnfætis Bandaríkjamönnum
og Þjóðverjum og vilja því lána þjóðinni. Okkur fmnst þetta sjálf-
sagt, en það er það í rauninni ekki.
Auðvitað má spyrja sig þessara spurninga eða trúa því sama og
Egill Ólafsson, sem er sannfærður um að við séum sennilega tvær
milljónir, dæmið gangi ekki upp annars. Það eru tónleikar hér út
um allt, fimmtíu tónleikar á kvöldi. Hvar fæst mannskapur í þetta,
ekki bara til þess að spila heldur til að hlýða á þetta líka? Mig
grunar að Egill hafi rétt fyrir sér en ég þori ekki að spyrja Hag-
stofustjóra að þessu ef þetta skyldi vera satt.
Stórir draumar
Það er eitthvað mjög skrýtið element í okkur því það er stundum
eins og við viðurkennum ekki að við séum bara þrjú hundruð þús-
und. Við sendum lið á Ólympíumótið í skák og lendum í fimmt-
ánda sæti og allir verða slegnir og skilja ekkert í því hvað gerðist
í samkeppni við 170 þjóðir. Helst þarf að segja að allir hafi feng-
ið magapínu eða þjálfarinn hafi ekki verið nógu góður af þvf að
við sættum okkur ekki við þetta. Við viljum vera í toppnum. Hún
kernur okkur vel þessi hugsun að við hljótum að vera í fremstu
röð alls staðar. Það er góður eiginleiki þó að hann virki stundum
brjálæðislegur. Ég held að þessi þverstæða sé drifkraftur sem
fleytir okkur áfram. Það er líka í okkur ákveðin sjálfumgleði, að
þetta sé allt svo auðvelt fyrir okkur. Auðvitað er þetta ekkert auð-
velt, fólk þarf að leggja hart að sér. Sem betur fer sjáurn við hjá
unga fólkinu að þessi hugsun, að allt komi fyrirhafnarlaust, er að
hverfa. Það er þessi dirfska, kraftur og framþróun sem er að verki.
Þannig hef ég trú á því að þjóðin sé ekkert að gefa eftir, síður en
svo, hún mun standa sig afar vel. Landið er stórt og öflugt og það
þarf að gæta að því, varðveita kosti þess með skynsamlegum hætti
eins og gert hefur verið hingað til. Ég sé ekki annað fyrir mér en
að við getum átt góða möguleika í framtíðinni. Þegar við minnumst
Hannesar Hafsteins verður okkur ljóst að við höfum alla vega efni
á að láta okkur dreyma, því að forsendurnar eru fyrir hendi, við
sjáum hvað hefur verið gert. Ef hann gat dreymt svona stórt í allri
eymdinni, maður sem óð forina upp að húsinu hérna á hverjum
einasta degi og horfði á lækinn fyrir utan gluggann. Orðið lækur
hljómar mjög vel en í raun var þetta holræsi bæjarins. Ef hann gat
dreymt svona stóra draunta þá höfunt við alla kosti til þess að láta
okkur dreynta enn stærri drauma nú. ♦$♦
29