Frjáls verslun - 01.05.1972, Blaðsíða 59

Víglundur að auk þess væru
afskriftarreglur ekki nógu
góðar hér, svo að notast yrði
við gömul tæki alltof lengi,
sem væri þjóðhagslega slæmt.
HEIT STEYPA LENGIR
BYGGINGATÍMANN.
Nú er aðal annatími steypu-
stöðvanna orðinn hátt í sex
mánuðir og lengist stöðugt,
einkum með tilkomu heitrar
steypu, sem hægt er að nota í
frosti. Þó er mun minna steypt
yfir veturinn, nema þegar
langir góðviðriskaflar koma,
eins og t.d. nú í vetur.
Þessar skyndilegu sveiflur,
sem geta komið að vetrarlagi,
hafa það í för með sér að
stöðvarinnar þurfa helzt alltaf
að vera fullmannaðar til þess
að mæta hrotunum, þegar þær
koma. Svo geta komið langir
dauðir kaflar á milli, þar sem
allur mannskapurinn er samt
á fullu kaupi, en þá er unnið
að lagfæringum til þess að
nýta vinnukraftinn.
Steypustöðin hf.:
Steypa af fullkomnustu gerð
Sú steypa, sem framleidd er
í steypustöðvunum hér í
Reykjavík, stenzt fyllilega þær
kröfur, sem gerðar eru til
hennar, þegar hún er afgreidd
frá stöðvunum, sagði Svemn
Valfells verkfræðingur Steypu-
stöðvarinnar h.f.
Hins vegar taldi hann þá
stepugalla sem fram hafa kom-
ið, en stöðugt verður minna
um. aðallega stafa af of mikl-
um vatnsaustri í steypuna
einkum á minni byggingastöð-
um þar sem viðvaningar eru
að steypa sjálfir.
Steypustöðin h.f. er elzta og
stærsta stöðin hérlendis. Á 25
árum hefur hún steypt yfir
milljón rúmmetra og er hún
einhver elzta steypustöðin í
Evrópu. Stöðin hefur komizt
upp í að steypa 1000 rúmmetra
á einum degi, en það jafngildir
um 17 þriggja herbergja íbúð-
um í blokk, þar sem 60 rúm-
metrar af steypu fara að með-
Pípulagningamaður:
Pípulagnir í hús verða stöð-
ugt ódýrari með aukinni
tækni og meðfærilegri efnivið,
sagði Marinó Jóhannsson pípu-
lagningarmaður, og þannig hef-
ur t.d. vinnukostnaður við
skollagnir innanhúss, lækkað
nýlega um 25% með tilkomu
nýrra plaströra.
Starfssvið pípulagningar-
manna er að leggja heitt vatn
og kalt í hús, leggja hitunar-
kerfi, skolplagnir, frárennsli,
og tengja hreinlætistæki.
altali i íbúð af þeirri stærð.
Sveinn sagði að reksturs-
kostnaður steypustöðva væri
mikill, einkum vegna hinna
miklu sveiflna í verkefnum.
Þannig getur t.d. orðið allt að
fimm til sexfalt meira að gera
yfir sumarmánuðina en að
vetri til, en samt sem áður
þarf stöðin að vera fullmönn-
uð allt árið, því miklar hrotur
geta komið að vetrai'lagi ef tið
er góð.
ÓSTÖÐUGLEIKINN ER DÝR.
Óstöðugleikinn er dýr, sagði
Sveinn, því að nýting tækja
og vinnuafls er að sjálfsögðu
sveiflukennd um leið og verk-
efnin. Að sumarlagi getur jafn-
vel munað 50 til 100% á dög-
um í sömu vikunni, en yfirleitt
er meira steypt síðari hluta
viku.
Af rekstrarkostnaði er launa-
og vélakostnaður mestur. Til
þess að mala hráefnið þarf
vélar. Vélar þarf til að koma
Marinó sagði að nú væri nóg
að gera í Reykjavík, en hann
bjóst við einhverjum erfiðleik-
um í haust, þar sem það ligg-
ur í loftinu að dregið verði
úr lánum til meistara vegna
efniskaupa, svo að þeir þurfi
að staðgreiða allt hráefni.
Hráefniskostnaður og vinnu-
laun við pípulagnir í meðal-
stórar íbúðir er nú 70 til 80
þúsund krónur, og eru þá
hreinlætistæki ekki reiknuð
með.
hráefninu í stöðina, sem er með
sjálfvirku stjórnborði af full-
kominni gerð og geysidýrt.
Fjölda steypubíla þarf til þess
að koma steypunni á byggmg-
arstað, en þeir verða stöðugt
dýrari í innkaupum og þurfa
mikið i rekstur. Og loks þarf
svo mannskap á öll þessi verk-
færi.
STEYPAN AÐEINS 5% AF
BYGGINGAKOSTNAÐINUM.
Sveinn vildi ekki segja um,
hvort steypan þyrfti að vera
dýrari. Hún væri ódýrari hér
en víðast í Evrópu. Sem dæmi
um hvað steypan er lítill hluti
heildarbyggingakostnaðar húsa,
sem væri um 200 fermetrar,
kostaði ekki nema um 200
þúsund krónur, lauslega reikn-
að.
Það er ekki nema um fimm
prósent af heildarbygginga-
kostnaðinum, og mun þetta
hlutfall óvíða vera jafnlágt.
Marinó Jóhannsson:
„Pípulagnir verða ódýrar.''
Plastið er bylting
í pípulögnum
FV 5 1972
59