Frjáls verslun - 01.10.1975, Blaðsíða 35

Hin kúgaða
stétt
Leó M. Jónsson, tæknifræðingur, skrifar
Öðru hvoru birtast í dagblöðum frásagnir fólks af slæmum viðskiptum þess við bifreiðaverkstæði.
í flestum tilvikum hefur bíleigandinn farið halloka og orðið að bera tjón sitt bótalaust. í nokkr'um
tilvikum hefur verið greitt fyrir vinnu og varahluti, sem ekki voru látin af hendi, — sem sagt
hrein svik.
Öruggt má telja að einungis
lítill hluti þeirra bíleigenda,
sem prettaðir hafa verið, skrifi
um viðskiptin í blöðin. Að
minnsta kosti sumir reyna ekki
að fá leiðréttingu mála sinna
hjá viðkomandi verkstæðum,
vegna fenginnar reynslu.
Þær frásagnir sem iðulega
heyrast á mannamótum um
hrakfarir bíleigenda gegn
verkstæðum eru oft svo lygi-
legar, að fólk veit ekki hvern-
ig á að taka þeim.
Tilefni þessara skrifa er bréf,
sem „argur druslueigandi“
skrifaði Alþýðublaðinu og birt-
ist þar 11. september s. 1. í
þessu bréfi er sagt frá því að
bíleigandi hafi greitt fyrir
nýja kveikju og ný kerti, sem
honum var sagt að nauðsyn-
legt hefði reynst að skipta um,
en var aldrei skipt um. Auk
þess var hann ginntur til að
sleppa því að fá nótu gegn því
að fá afslátt, og niðurfelldan
söluskatt.
Þegar bílinn neitaði að fara
í gang morguninn eftir var
farið með hann á annað verk-
stæði og þar með flett ofan af
svikunum.
Það er einu sinni svo að hér-
lendis eru ekki skýr mörk á
því, hvað er þjófnaður, og hvað
eru svik, en þó er augljóst að í
þessu tilviki hefur söluskatti
verið stolið af ríkissjóði —
nema ef sú gloppa er í lögun-
um að glæpastarfsemi af þessu
tagi sé ekki söluskattsskyld,
þegar grannt er skoðað.
En þótt það sé nú annað mál,
þá ætti fólk að hugleiða, að sá
sem kaupir vöru og gengst
inná það að sleppa kvittun og
söluskatti um leið, er óneitan-
lega meðsekur í því að hafa fé
af ríkissjóði.
SKEMMDARVERK
Til eru dæmi um bein
skemmdarverk, sem greitt hef-
ur verið fyrir samkvæmt hæsta
leyfilega taxta, og jafnvel ver-
ið bætt við sérstöku „tvist-
gjaldi“. í þessu tilviki fór
maður með bílinn sinn á verk-
stæði og vildi fá skipt um
framhjólslegur og pakkdósir.
Það skal tekið fram að nokkuð
slit var í gömlu legunum, án
þess að það fyndist við akstur.
Eigandinn taldi það sjálfsagt,
öryggisins vegna, að skipt væri
um þessa hluti, enda ekki mjög
dýr stykki. Nokkrum dögum
eftir þessa viðgerð losnar ann-
að framhjólið með braki og
brestum. Legan maskbrotin,
nafið kengbogið og spindillinn
allur senni'Jega ónýtur. Fyrir
einskæra heppni varð ekki
slys í þessu tilviki, en hægt er
að rekja þetta atvik til víta-
verðs gáleysis og skorts á þekk-
ingu þess, sem verkið vann,
svo ekki orkar tvímælis.
Þeir, sem eitthvað þekkja til
bílaviðgerða, vita hver hætta
getur af því skapast ef fram-
hjólslegur gefa sig. Enda er
það eitt af því sem Bifreiða-
eftirlit ríkisins tekur sérstak-
lega fyrir við skoðun, hvort
los er á framhjólslegum.
HVER ER ÁBYRGÐ
VERKSTÆÐA?
Það þarf enginn að fara í
grafgötur um að fúsk af þessu
tagi, gæti orsakað slys og jafn-
vel dauða. Nú er það stað-
reynd, að til þess að reka bíla-
verkstæði þarf meistararétt-
indi. í því sambandi hlýtur sú
spurning að vakna hvort því
fylgi ekki ábyrgð að lögum.
f refsilögum nr. 19/1940 18.
kafla 164 grein segir: „Fang-
elsi skal sá sæta, sem bakar
öðrum tjón á lífi, líkama eða
eignum, með því að valda
sprengingu, útbreiðslu skað-
legra lofttegunda, vatnsflóði,
skipreka, járnbrautar-, bif-
reiðar-, eða loftfarsslysi eða ó-
förum annarra slíkra farar- eða
f lutningatækj a“.
Og síðar í sömu lögum, 167.
grein:
,,Ef brot, sem í 164. eða 165.
grein getur, er framið af gá-
leysi, þá varðar það sektum,
varðhaldi eða fangelsi allt að
3 árum“.
Og einnig í sömu lögum 187.
gr. segir:
„Hafi maður fengið opinbert
leyfi til einhverrar einkastarf-
semi eða atvinnurekstrar, sem
ekki er heimilt að stunda án
slíks leyfis, og hann brýtur
síðan gegn skyldum gagnvart
hinu opinbera, sem slíku leyfi
eru samfara, þá skal hann sæta
FV 10 1975
35