Frjáls verslun - 01.05.1976, Síða 18

IXlýjar horfur:
Viðskipti Sovétríkjanna
við Vesturlönd
- eftir Alexander Gúber (APIM)
Stjórnarformaður „General Electric“, R. Johns, lýsti jiví nýlega
yfir, að viðskiptamenn í Bandaríkjunum hefðu mikinn áhuga á á-
ætlunum Sovétríkjanna á sviði utanríkisviðskipta, sem samþykkt-
ar voru á 25. þingi sovéska kommúnistaflokksins. A næstu fimm
árum (1976—1980) mun velta utanríkisviðskipta Sovétrikjanna,
sem á árinu 1975 nam um það bil 51 milljarði rúblna (ca. 68 millj-
arðar dollarar), a'ukast um þriðjung.
aðstöðu. í hinu nýja Bella
Center rúmast 6 þús. ráðstefnu-
gestir, þar af 4250 manns í ein-
um sal. Margir smærri salir
fyrir 20 til 260 manns eru
þarna einnig. Bella Center rek-
ur ennfremur eigið sjónvarps-
fyrirtæki, sem útbýr sjónvarps-
kynningarmyndir fyrir fyrir-
tæki og stofnanir til notkunar
við fyrirlestra og gestaheim-
sóknir. í þessu skyni starfrækir
Bella Center eigin sjónvarps-
sal. Þá má ekki gleyma túlkun-
araðstöðunni sem er við það
miðuð, að túlkað sé á sex tungu-
mál samtímis eins og krafa er
gerð um hjá Efnahagsbanda-
lagi Evrópu.
VEITINGAR
í hinu nýja Bella Center eru
fjórir veitingasalir og tvær
kaffiteríur. Það er SAS Cater-
ing, sem annast þessa veitinga-
starfsemi en gert er ráð fyrir
að veltan í henni verði um 20
mi'lljónir danskra króna innan
fárra ára. Framleiðslugetan er
sögð vera 16 þús. smurbrauð-
sneiðar á dag og ótilgreindur
fjöldi heitra og kaldra rétta.
ATHYGLISVERÐAR
SÝNINGAR
Scandinavian Fashion Week
í Bella Center er tizkusýning,
sem haldin er vor og haust.
Segja má, að hún sé orðin meiri-
háttar viðburður og veki at-
hygli um allan heim. Þarna
sýna fatafyrirtæki á Norður-
löndum framleiðslu sína og
kaupendur koma úr öllum
heimshornum til að skoða og
gera innkaup. Öll hótelherbergi
í Kaupmannahöfn voru fullbók-
uð meðan sýningin stóð yfir í
marzlok í vor og þá komu á
sýninguna 16.600 kaupendur
frá 33 löndum. Var þetta fjölg-
un um rúmlega fjögur þúsund
frá i fyrra. Um sjö hundruð
fyrirtæki, sem þátt tóku í sýn-
ingunni, gáfu til kynna, að sala
hefði aukizt mikið frá í fyrra.
íslenzkir aðilar, sem þarna
sýndu voru Álafoss, Samband-
ið, Gráfeldur, Hilda, Steinar
Júlíusson og Alís. Eins og nöfn-
in gefa til kynna var það ís-
lenzkur ullar- og skinnfatnaður,
sem fyrirtækin sýndu.
Viðskiptamenn Vesturlanda
vita mætavel, að möguleikar á
gagnkvæmt hagstæðu samstarfi
við Sovétríkin eru einnig fyrir
hendi. Hlutur Sovétríkjanna 1
viðskiptaheiminum er í engu
samræmi við hlut þeirra í iðn-
aðarframleiðslu heimsins (sem
nemur einum fimmta) og orð-
stír þeirra á sviði vísinda og
tækni. Það hefur heldur ekki
farið framhjá athugulum mönn-
um, að meira en helmingur af
utanríkisverslun Sovétríkjanna
fer fram við RGE-löndin
(Comecon), sem fyrir sitt leyti
framleiða 13—14% af iðnaðar-
framleiðslu heimsins (ef fram-
leiðsla SSSR er talin með nem-
ur framleiðsla RGE þriðjungi af
heimsframleiðslunni). Með öðr-
um orðum: innr og útflutnings-
möguleikar Sovétríkjanna nýt-
ast mun betur innan Ráðs gagn-
kvæmrar efnahagsaðstoðar
(Comecon) en á hinum kapítal-
íska heimsmarkaði. Þar af leið-
ir, að Vesturlönd verða að
miklu leyti af góðum og traust-
um viðskiptamöguleikum. Hér
er um að ræða milljarða rúblna,
hvort sem er á sviði inn- eða út-
flutnines. Þ.e.a.s. upphæðir sem
enginn hefur efni á að fúlsa við.
FLEIRI SAMKEPPNISHÆFAR
SOVÉZKAR VÖRUTEGUNDIR
En hér er ekki aðeins um að
ræða möguleika, sem túlkaðir
eru með mörgum núllum. Sú
fimmáraáætlun, sem nú er haf-
in, er nýtt skref í baráttunni
fyrir auknum gæðum fram-
leiðslunnar og aukinni fram-
leiðni. Hvað viðkemur alþjóða-
viðskiptum þýðir þetta mikla
aukningu á samkeppnishæfum
sovéskum vörum á heimsmark-
aðinum. Auk dráttarvéla og
bifreiða, flugvéla, úra og hvers-
kyns véla, sem hlotið hafa við-
urkenningu um allan heim,
koma þá á markaðinn nýjar
vörur sem fullnægja kröfum
jafnvel kræsnustu viðskipta-
vina.
Sovéskar vörur birtust ekki á
heimsmarkaðinum að heitið
gæti fyrr en fyrir 15—20 árum.
Á hinum erfiðu árum fyrstu
fimmáraáætlananna og eftir
seinni heimsstyrjöldina sneru
Vesturlönd baki í Sovétríkin
sjálfum sér til efnahagslegs
tjóns, í þeirri von að geta þann-
ig klekkt einu sinni enn á þjóð-
arbúskap Sovétríkjanna. Þareð
utanlandsmarkaðurinn var svo-
til alvee lokaður nevdHi=t sov-
éskur iðnaður til að binda sig
aleerlega við innanlandsmark-
aðinn. Þörfin á öllum nauð-
svniavörum — allt frá fatnaði
til bifreiða — var svo mikil, að
kröfur voru aðallega gerðar um
magn og endingu. Fagurfræði-
legir eiginleikar og gæði urðu
að sitja á hakanum, nema unnt
18
FV 5 1976