Frjáls verslun - 01.08.1977, Síða 41

Starfsmönnum í þessum iðn-
aði í Danmörku fækkaði t.d. úr
43.400 í 31.000 á sama tímabili.
Vefja- og fataiðnaður í Noregi
fær almennt ríkisstyrk er nem-
ur Nkr. 2.40 pr .unna klst. Sví-
ar veita mikla fjárfestingastyrki
t.d. ef fyrirtæki í þessum iðnaði
sameinast og nema þeir styrk-
ir um 10 millj. Skr. auk þess fá
fyrirtæki í Norður-Svíþjóð Skr.
5.00 pr. unna klst. og Skr. 15.00
pr. unna klst. hjá starfsmönn-
um sem eru yfir 50 ára. Þann-
ig mætti halda áfram að
tíunda styrkjakerfið í lönd-
unum í Norður-Evrópu. Nú virð-
40 milljónir í styrk til ráðgjafa-
starfsemi til þessa iðnaðar.
ist stefnan þó vera sú í vaxandi
mæli að auka opinbert fjár-
magn og styrki til hagræðingar
og tæknivæðingar vefja- og
fataiðnaðarins í þessum lönd-
um .T.d. veita Svíar u.þ.b. Skr.
Skóiðnaðurinn í Evrópu held-
ur áfram að flytjast til láglauna-
landa og v-þýsk stórfyrirtæki
láta nú framleiða mikið fyrir
sig erlendis t.d. í Taiwan og
framleiðendum fækkar stöðugt
en fyrirtækin sem eftir verða
stækka. (Skóframleiðendum i
V-Þýskalandi fækkaði þannig
um 19 árið 1976).
Leður- og skinnavörumark-
aðurinn í Evrópu á við sömu
vandamál að stríða og markaðs-
hlutdeild landanna í Austur-
löndum fjær og Austur-Evrópu
virðist stöðugt vaxa. Vandamál
á Bandaríkjamarkaði eru sama
eðlis en 30% af hinum mikla
viðskiptahalla i Bandaríkjunum
1976 var vegna aukins innflutn-
ings vefja- og fatnaðarvöru.
Markaðshorfur
íslenskar ullar- og skinnavör-
ur bera háa tolla í Bandaríkj-
unum og Kanada sem gerir sam-
keppnisaðstöðuna mjög erfiða,
en í Efnahagsbandalagslöndun-
um njóta þessar vörur tollfríð-
inda samkvæmt viðskiptasamn-
ingi íslands við EBE og 1. júlí
1977 féll tollurinn alveg niður.
Það er brýnt hagsmunamál ís-
lenskra framleiðenda að sér-
staða íslenskrar ullar- og
skinnavöru verði viðurkennd í
Bandaríkjunum og við fáum
svonefnda sérstöðu (Most Fa-
vored Nation Status) fyrir þess-
ar vörur en slíkar undantekn-
ingar eru algengar í Bandaríkj-
unum. Sovétríkin hafa undan-
farin ár verið stærsti kaupandi
á ullar- og skinnavörum frá Is-
landi en þangað voru fluttar út
ullar- og skinnavörur fyrir tæp-
lega 750 milljónir króna árið
1976. Jafnvel þótt verð hafi
ekki alltaf verið há á þessum
markaði hefur verið hér um
að ræða stórar pantanir sem
hafa verið hagkvæmar í fram-
leiðslu og er því síst ástæða til
að gera lítið úr þýðingu þessa
markaðar .
Hér er þó fyrst og fremst um
fjöldaframleiðslu að ræða, en
hin yfirlýsta stefna hefur verið
að framleiða gæðavöru í sér-
flokki sem stendur framarlega
sem dýr tískuvara. Sovétmark-
aðurinn uppfyllir ekki þau skil-
yrði, en er hins vegar fastur
punktur sem gott er að hafa
með á sveiflukenndum tísku-
vörumarkaði.
Af því sem að framan getur
má vera ljóst að markaðshorfur
eru ekki sérstaklega bjartar og
ekkert útlit fyrir öðru en sam-
keppni muni halda áfram að
fara harðnandi.
Vefja- og fataiðnaðurinn á í
vök að verjast í nær öllum
löndum V-Evrópu þrátt fyrir
mikla opinbera styrki. Sérstak-
lega hefur samkeppnin verið
hatröm þar sem gerfiefni eiga
í hlut en náttúrleg efni — ull
og skinn — hafa staðið sig bet-
ur. Það verður að hlúa að þess-
um iðnaði og gæta þess að sam-
keppnisaðstaða hans verði ekki
skert hér heima fyrir og starfs-
aðstaðan verði ekki verri en
þeirra fyrirtækja sem keppa
þarf við erlendis. íslenska hrá-
FV 8 1977
41