Frjáls verslun - 01.11.1978, Qupperneq 12

STIKLAÐ A STORU...
Tvö ný skip sambandsins
Eins og fram hefur komið í fjöl-
miðlum hefur Skipadeild Sam-
bandsins samið um kaup á tveimur
flutningaskipum frá útgerðarfélag-
inu Mercandia i Kaupmannahöfn.
Eru þetta systurskip, sem smíðuð
voru 1974 og 1975 hjá Fræderiks-
havn Værft & Tördok A/S í
Frederikshavn, og eru þau hvort
um sig 3050 lestir að burðargetu.
Áætlað er, að fyrra skipið,verði
afhent deildinni nú í nóvember, en
hið síðara í febrúar. Verða þau
bæði afhent að lokinni lögskipaðri
fjögurra ára flokkunarviðgerð.
Lestarými skipanna er 134.250
rúmfet, lengd þeirra er 78,50 metr-
ar, breidd 13,00 metrar og djúprista
5,74 metrar. Skipin eru smíðuð í
samræmi við kröfur norska flokk-
unarfélagsins Det Norske Veritas,
þau eru búin 2000 hestafla Alpha
dísilvélum, og ganghraði er um 13
sjómílur. Skipin eru hvort um sig
með þremur Liebherr farmkrönum,
með Becker-stýri og skiptiskrúfum.
Skipin verða afhent meó gámafest-
ingum á dekki, og einnig verða
settir hlífðarlistar á hliðar beggja
skipanna með hliðsjón af aðstæð-
um í íslenzkum höfnum. Þessar
breytingar er'u innifaldar í verði
skipanna, en það er 16,8 milljónir
danskra króna fyrir þau bæði.
Peningalegur sparnaður
Árið 1961 svaraði frjáls peninga-
legur sparnaður til 11,6% af þjóð-
arauði. Næstu ár fór hlutfallið vax-
andi og náði hámarki 1966, 14,0%.
Þá hófst samdráttartímabil sem
stóð í þrjú ár, en næstu tvö árin
jókst hlutfallið á ný og nam 11,6% á
árinu 1971. Næstu 4 ár hrapaði
hlutfallið niður í 8,2% árið 1975 en
hefur staðiö í stað síðan. Þróun
innlána í innlánsstofnunum hefur
ráðið mestu um þessar sveiflur, en
annar frjáls sparnaður, þ.e. spari-
skírteini ríkissjóðs, happdrættis-
skuldabréf og seðlar og mynt í um-
ferð, svaraði til 2,1% af þjóðarauöi
árið 1955, en lækkaði nokkuð
næstu ár. Árið 1969 var hlutfallið
1,4% og hefur hækkað síðan og
náði 2,1% árið 1977.
Á árabilinu 1955-1977 var kerfis-
bundinn sparnaður lægstur 7,7% af
þjóðarauði, árið 1961, en hæstur
9,3% árið 1972. Síðan lækkaði
hann og var 6,6% árið 1976 og
svipaður árið 1977.
Samvinnustarfsmenn innan
stéttarfélaga
Sú hugmynd kom fram á þingi
Landssambands ísl. samvinnu-
starfsmanna á síðasta ári, að sam-
vinnustarfsmenn semdu beint við
Vinnumálasamband samvinnufé-
laganna um kaup og kjör. Nú í
september efndi LÍS til sérstakrar
ráðstefnu um þetta efni í Bifröst, og
í framhaldi af því gerði sambands-
stjórn LÍS sérstaka ályktun um
þessi mál.
í ályktun sambandsstjórnarinnar
er þessi hugmynd talin mjög at-
hyglisverð, en þó lýsir hún þeirri
skoðun sinni, að samvinnustarfs-
menn eigi ekki að kljúfa sig út úr
stéttarfélögunum, og að þeir eigi að
vinna að bættum kjörum sínum
innan verkalýðshreyfingarinnar. Þá
ítrekaði stjórnin fyrri samþykktir L(S
um stofnun sérstaks orlofsheimila-
sjóðs innan samvinnuhreyfingar-
innar og taldi það mjög óréttlátt, að
samvinnufélögin haldi áfram að
greiða í orlofsheimilasjóði stéttar-
félaganna, á sama tíma og sam-
vinnustarfsmenn hafi byggt og
annist rekstur á tugum orlofshúsa
um land allt, án nokkurs stuðnings
frá stéttarfélögunum. Einnig taldi
stjórnin, að ekki mætti dragast öllu
lengur, að samvinnuhreyfingin
stofnaði sérstakan fræðslusjóð,
ekki sízt með tilliti til stóraukins
námskeiðahalds á vegum Sam-
vinnuskólans fyrir samvinnustarfs-
menn.
Mannvirkjajarðfræðifélag
ísiands
( október stofnuðu nokkrir á-
hugamenn um mannvirkjajarðfræði
og jarðtækni með sér félag sem
hlaut nafnið Mannvirkjajarðfræða-
félag (slands. Stofnfélagar geta
orðið allir þeir, sem starfa í mann-
virkjajarðfræði, byggingaverkfræði
og skyldum greinum, eða hafa
áhuga á slíkum málum.
Samkvæmt lögum félagsins er
markmið þess m.a. að:
a) Vekja athygli á nauðsyn jarð-
fræðilegra athugana við mann-
virkjagerð og koma á framfæri vit-
neskju um þessar athuganir.
b) Efla samskipti jarðfræðinga og
verkfræöinga og annarra aðila sem
starfa á líku sviði.
c) Stuðla að söfnun og samræm-
ingu upplýsinga um jarðfræöilegar
aðstæður við mannvirkjagerð hér á
landi.
Góðar markaðshorfur á Vesl-
urlöndum
Á haustfundi ullariðnaðarins sem
Útflutningsmiðstöð iðnaðarins
gekkst fyrir var rætt um erfiðleika í
þessari iðngrein á síðastliðnu ári,
vegna samdráttar á sölu ullarvöru
til Sovétríkjanna. Vonir standa til að
auka þessa sölu, en í heild er
nauðsynlegt að aðlaga iðnaðinn
eftir þetta áfall aö breyttum mark-
aðshorfum.
V
12