Frjáls verslun - 01.11.1978, Page 68

bvaad
Sérþjónusta og sérverzlanir
skjóta rótum fyrir austan
Frjáls verzlun birtir
greinar úr för blaða-
manns til nokkurra
byggðarlaga á Aust-
fjörðum
Þegar rætt er um atvinnurekstur
á Austfjörðum kemur útgerð og
fiskvinnsla fyrst í hugann, svo
sem eðlilegt er. Þar, líkt og víðast
hvar við sjávarsíðuna, er sjávar-
útvegur undirstaða atvinnulífs.
Hins vegar blekkir sú staðreynd
jafnframt nokkuð, því hún gefur
mynd af mun einhæfara og um-
svifaminna atvinnu- og viðskipta-
lífi en raun ber vitni.
Frjáls Verzlun heimsótti fyrir
nokkru fáeina staði á Austurlandi.
í fyrsta lagi Egilsstaði, og svo staði
á sunnanverðum Austfjörðum.
Voru það Reyðarfjörður, Eski-
fjörður, Neskaupstaður, Seyðis-
fjörður, Breiðdalsvík, Stöðvar-
fjörðurog Fáskrúðsfjörður. Þessar
heimsóknir leiddu í Ijós nokkrar
athyglisverðar staðreyndir um við-
skipta- og atvinnulíf á stöðunum.
Til að mynda þá, að þar er fleira að
gerast en fólk annars staðar á.
landinu hefur vitneskju um.
Fjölbreytt viðskipti
Þaö sem fyrst vekur athygli, er
hversu mikið af sérverzlun og sér-
þjónustu hefur undanfarin ár færst
til þessa landshluta. Er greinilegt
að íbúar þar sætta sig ekki lengur
við að þurfa að sækja allt slíkt til
Reykjavíkur. Þótt enn þurfi margt
að flytja frá höfuðborgarsvæðinu,
hefur mikil bragarbót orðið á.
Ef byrjað er á Fáskrúðsfirði, þá
eru þar tvær verzlanir með al-
mennar matvörur og nýlenduvör-
ur. Þessar sömu verzlanir bjóða
einnig upp á búsáhöld, vefnaðar-
vöru, byggingavörur, rafmagns-
vörur og bókaverzlun.
Á Eskifirði er verslað með vefn-
aðarvöru, byggingavörur, raf-
magnsvörur, íþróttavöru, gólfteppi
og dúka, hreinlætistæki, húsbún-
að, tískufatnað, snyrtivörur, auk
bókaverzlunar og skóverzlunar.
Þar er einnig málningarvöruverzl-
un. Líkt og á Fáskrúðsfirði er
þarna um tvær verzlanir með
svona blandað úrval að ræða.
Á Neskaupstað bjóða verzlanir
upp á teppi, veggfóður, ýmsa inn-
réttingavöru, bókaverzlun og rit-
fangaverzlun, húsgangaverzlun,
hljómflutningstæki, auk almennra
mat- og nýlenduvöruverzlunar. Þá
er þar sérverzlun með tízkufatnað,
sportvöruverzlun og lyfjaverzlun.
Auk þess er rekin þar ein heild-
verzlun.
Þannig er greinilegt, að verzlun
með sérvöru er að dreifast til
staðanna, þótt enn sé þarna að-
eins um vísi að sérverzlunum að
ræða.
Sérþjónusta
Sérþjónusta fyrir fyrirtæki er
einnig að skjóta rótum fyrir austan.
Bókhaldsþjónusta er fyrir hendi á
Seyðisfirði, á Neskaupstað, svo og
að sjálfsögðu á Egilstöðum. Lítið
af sérþjónustu, sem sérstaklega er
ætluð einstaklingum, svo sem
hárgreiðsla, bakarar, efnalaugar
og annað, er telst til nauðsynja á
stærri stöðum, er hins vegar fyrir
hendi enn. Þar sem atvinnufyrir-
tæki eru nógu stór og mörg til að
bera þjónustufyrirtæki, nýtur ein-
staklingurinn góðs af, að svo miklu
leyti sem hann kann að þurfa á að
halda, en hins vegar virðist fólks-
fæð of mikil enn til að starfsfólk á
þjónustusviði þori að setjast að.
Háð viðskipti?
Einkennandi fyrir Austurlandið,
að minnsta kosti sunnanvert, er
hve háðir staðir eru öðrum stöðum
á svæðinu, sem að einhverju leyti
hefur gengið betur.
Egilsstaðir eru óneitanlega mið-
stöð svæðisins. Þar er staösett
mikið af þjónustu og þar eru stað-
sett mörg fyrirtæki, sem reka
starfsemi niður á firðina, svo sem í
byggingariðnaði. Þar eru einnig
höfuðstöðvar Kaupfélags Héraös-
búa, sem síðan hefur útibú á
fjörðunum, að minnsta kosti sum-
um hverjum, og ræður því allmiklu
um viðskiptalíf þar. Til dæmis á
Seyðisfirði. Einnig markast sér-
staða Egilsstaða nokkuð af því að
þar er miðstöð allra samgangna.
Svipuð afstaða kemur fram milli
Breiðdalsvíkur og Stöðvarfjarðar.
Eina verzlunin sem fyrirfinnanleg
er á Breiðdalsvík, er útibú frá
Kaupfélagi Stöðvfirðinga.
Hið sama er að segja í banka-
málum. Á Egilsstöðum eru starf-
ræktir tveir bankar, þaó er Búnað-
arbankinn og Samvinnubankinn.
Búnaðarbankinn þar hefur með að
gera umboðsskrifstofu á Reyðar-
firði. Þar, það er að segja á Reyð-
arfirði, er einnig afgreiðsla frá
Landsbankanum, eða útibúi hans
Frá Eskifirði.
68