Frjáls verslun - 01.09.1995, Page 20

FORSÍÐUGREIN
og Útgerðarfélag Akureyringa eru
stærri.
Harðfylgi þeirra frænda er löngu
þekkt og um það eru til margar sögur.
Þegar fréttamaður Sjónvarps spurði
hvort þeir slægjust aldrei þá svaraði
Kristján Wilhelmsson:
- Því miður, nei.
Deutsche Fischfang Union er tíu
ára gamalt og á fjögur skip. Þrjá
frystitogara, stærri en nokkurt ís-
lenskt fyrirtæki, og einn ísfiskstog-
ara. Það velti um 50 milljónum
marka á síðasta ári, á 7000 tonna
þorsk- og ýsukvóta í Barentshafi,
4000 tonna ufsakvóta við Noreg,
600 tonn af karfa við ísland og 15
þúsund tonna síldar- og makrílkvóta
í Eystrasalti. Fyrirtækið hefur átt í
kröggum og skip þess verið bundin
við bryggju.
HUGMYNDIN KVIKNAÐI í V0R
Stór þýsk sjávarútvegsfyrirtæki
eru ekki beinlínis auglýst föl í smá-
auglýsingum. En Samherji og Sam-
herjamenn eru hluti af alþjóðlegum
sjávarútvegi og innan þeirrar at-
vinnugreinar fylgjast menn ágæt-
lega vel með því sem er að gerast í
þeirra nánasta umhverfi. Þess vegna
vissu Samherjamenn mætavel
hvernig högum DFFU var háttað og
sáu vel þau tækifæri sem fólust í
þessu laslega fyrirtæki. Það, sem var
freistandi í málinu, var hinn mikli út-
hafskvóti DFFU og hallarekstur sem
gerði það að verkum að slyngir við-
skiptamenn gátu þama gert reyfara-
kaup.
Það mun hafa verið á útmánuðum
eða snemma í vor sem Samheija-
menn settu það fyrst niður fyrir sér
hvemig þær gætu hugsanlega eignast
stóran hlut í DFFU og hvaða aðferð-
um ætti að beita til þess að snúa
rekstrinum á bökkum Saxelfar úr
vöm í sókn. Þeir frændur og bræður
eru sagði hafa skeggrætt málið fram
og til baka og á miðju sumri varð ekki
beðið lengur heldur héldu þeir bræð-
ur, Finnbogi og Þorsteinn Már, á fund
þýskra og kynntu þeim hugmyndir
sínar.
Hér var ekki við einn aðila að eiga
því ríkið, þ.e. Neðra-Saxland átti
41%, Nordstern Lebensmittel átti
27%, alþjóðaauðhringurinn Unilever
átti 27% og höfnin í Cuxhaven átti
5%. Fljótlega urðu bræðumir þess
varir að vel var tekið í hugmyndir
þeirra og töldu því rétt að hefja samn-
ingaviðræður og ganga hreint og
beint til verks eins og þeirra er vandi.
Tvennt er sagt hafa komið þeim
verulega á óvart. Annarsvegar hvað
þýskir fjöhniðlar, bæði stærri blöð
Keppnismenn slaka á í keilu úti í Dan-
mörku. Frá vinstri: Þorsteinn Már Bald-
vinsson, Kristján Vilhelmsson, Aðal-
steinn Helgason, ffamkvæmdastjóri
Strýtu (fyrirtækis í eigu Samherja),
Finnbogi Baldvinsson og ónefndur
danskur keilustjóri.
s.s. Frankfurter Allgemeine og
smærri blöð s.s. bæjarblöðin í Cux-
haven, sýndu málinu mikinn og lifandi
áhuga strax frá fyrsta degi. Hitt var
að það var ekki aldeilis eins einfalt og
þeir höfðu haldið að semja sig inn að
hjartarótum stórs fyrirtækis. Stað-
reyndin var sú að þótt rúmlega 80
milljónir manna byggju í Þýskalandi
og þótt DFFU með sína 270 starfs-
menn sé ekki ýkja stórt í þeirri flóru
fyrirtækja, sem þrífst og dafnar í
norðurhéruðunum, þá er þýskum
stjórnmálamönnum og verkalýðsfor-
ingjum afar annt um hvert einasta
starf. Fljótlega varð ljóst að flóknar
og tímafrekar samningaviðræður
þurfti við verkalýðshreyfinguna
vegna þeirrar ætlunar Samherja-
manna að fækka í hverri áhöfn og
breyta kjarasamningum frá því að
greiða sjómönnum föst laun yfir til
þess hlutaskiptakerfis sem íslenskir
sjómenn búa við og hafa gert frá sögu-
öld. Stefnan með samningunum var
sú að fækka eigendum DFFU þannig
að Nordstern Lebensmittel yki sinn
hlut og yrði helmingseigandi DFFU á
móti Samherja. Til þess þurfti að
kaupa hina eigenduma út.
Þeir bræður bjuggu ekki á hóteli
heldur leigðu sér íbúð þar sem heitir
Seeterrasse í Cuxhaven. Þar höfðust
þeir við og lágu yfir pappírum og út-
reikningum milli þess sem þeir sátu
langa samningafundi, ýmist í höfuð-
stöðvum DFFU í Cuxhaven eða á
skrifstofum Nordstem Lebensmitt-
el í Bremerhaven sem er næsta
borg. Fundir með fulltrúum verka-
lýðsfélaganna, sveitarstjórnar-
mönnum og fulltrúum hinna ýmsu
ráðuneyta fóru fram bæði í þessum
tveimur borgum en einnig í Ham-
borg, Kiel og Bonn svo segja má að
leikurinn hafi borist víða um norður-
hluta Þýskalands. Vinnudagurinn
mun oft hafa verið mjög langur,
bæði byrjað snemma á morgnana og
vakað lengi fram eftir á kvöldin, og
ekki gafst alltaf tími til að borða með
reglulegum hætti kvölds og morgna
heldur gerðist það oft á hlaupum
milli staða. Þeir bræður, Finnbogi
og Þorsteinn Már, voru oftast tveir
fulltrúar Samherja en höfðu þýskan
aðstoðarmann sem var þeirra hægri
hönd á meðan á viðræðunum stóð.
HVAR ER LÖGFRÆÐINGURINN?
Það var oft heitt, bæði úti og inni, í
Cuxhaven sem er sennilega smáborg
á þýskan mælikvarða en þar búa að
sögn um 60 þúsund manns og er bær-
inn vinabær Hafnarfjarðar í Þýska-
landi.
Takturinn var oft nokkuð hraður og
ekki alltaf staldrað við smáatriði og
þau látin tefja málið. Einhverju sinni á
fundi með fulltrúum DFFU og Nord-
stem kom atriði upp sem forstjóri
Nordstern taldi að lögfræðingur fyrir-
tækisins þyrfti að segja álit sitt á.
í ljós kom að lögfræðingurinn var í
fríi á Spáni.
Fundi var frestað til morguns og
þar var lögfræðingurinn mættur, kol-
brúnn og sællegur, hafði verið sóttur
niður á Spánarströnd með flugvél og
lét ljós sitt skína varðandi það sem
ætlast var til. Þessi litla saga sýnir
betur en margt annað andann í samn-
ingaviðræðunum.
Þetta gerðist í nokkrum lotum og
stóð sú seinasta í um sex vikur sam-
fleytt án þess að Samherjamenn
20