Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1950, Blaðsíða 12
592
LESBÓK MORGUNBLAÐSTNS
Frumskógur í Gambíu
ar. Flestir eru þeir Múhamedstrú-
ar, en halda þó fast við forna siði
og dansa á síðkvöldum gamlan
stríðsdans, er þeir kalla Kan Kan,
og eru hljóðfærin þar trumbur og
litlar handhringlur.
í Gunjar er ekki skólaskylda og
ganga örfáir drengir í skóla, en
stúlkur aldrei. Hjer eru heldur
engin blöð nje bækur, nema kór-
aninn, prentaður á arabisku, en
hana lesa fæstir Svertingjar.
Um húsgögn þeirra er það að
segja að þau eru ckki margbrotin,
borð og rúm, en sumir hengja upp
hjá sjer mynd af arabiskum presti
með einhverju lesmáli, og er þessi
mynd lík gömlum persneskum
teikningum, sem jeg hef sjeð í
ferðasögu Marco Polo. Eitt bús-
áhald eiga þeir öllum öðrum nauð-
synlegra, en það er hálf skurn af
gríðarstórum ávexti, sem heitir
kalabas og er um 30 þumlunga í
þvermál. — Þessi ílát eru þeirra
mjóikurfötur, vatnsfötur on í þeim
bera þeir alt, t. d. ávext; ú- skóg-
unum. Alt bera þeir á hö!""mt, er
krökkum kent að bora b kt-rúsir
og tómar flöskur á h ifðinp -' ur en
þau læra að tala. Þessi hötuðburð-
ur hefur þann kost að Svertingjar
verða vel vaxnir og beinir í baki.
Vegna þess hvað húsakynni
Svertingja eru lítil, elda þeir mat
sinn úti á hlóðum og eru stund-
um margar fjölskyldur um sama
matreiðslustaðinn. Mestmegnis lifa
þeir á ávöxtum, en einnig á fiski
og svo er gnægð af kjöti á boðstól-
um á markaðnum: kjöt af flóðhest-
um, gazellum, skjaldbökum og öp-
um, en apakjöt þykir Svertingjum
gott.
Kvenfólkið er mjög skrautgjarnt
og gengur með stóra hringa í eyr-
um og stundum með gerfihár úr
hampi, vegna þess að það er svo
að segja hárlaust að eðlisfari eins
og karlmennirnir. En þeir eru líka
glysgjarnir og ganga oft með stór-
ar perlufestar um hálsinn.
Svertingiar eru allhagir, smíða
t. d. ágæta eintrjáningsbáta, sem
eru 22 fet á lengd, og er róið með
smáspöðum. Jeg kom tvisvar út í
slíkan bát og eru þeir furðu stöð-
ugir þótt alda sje, en þá fvllir altaf
í landtöku nema þeim sje siglt í
land. Svertingjar stafusetja altaf
vessa báta sína og er það seinlegt
ve-k.
Þá e-u sumir ágætir silfursmiðir
og smíða víravirký í festar og skart-
gripi.
Messað er á föstudögum, því að
föstudagurinn er hvíldardagur
Múhamedsmanna. Ekki mega Ev-
Hjer er nóg af banönum.
rópumenn koma inn í kirkjur
þeirra og oft fara Svertingjar ekki
heldur í kirkjuna en standa úti
fyrir hópum saman og hlýða þar á
og taka þátt í athöfninni, hneigja
sig hvað eftir annað svo að ennið
snertir jörð og ganga þessar beyg-
ingar oft í klukkustund. Á morgn-
ana gera þeir oft bæn sína og
hneigja sig í duftið og leggja ennið
við jörð þegar sól kemur upp.
Það er ævintýralegt að ganga úti
á kvöldin og horfa á dansa þeirra
þegar tunglskin er. Tunglið er hjer
öðru vísi en heima, því að þegar
það er hálft sýnist það vera á
hvolfi. Geislar þess varpa töfrablæ
á skóginn, en stjörnuhröp eru oft
svo mikil að ekki er hægt að líkja
við annað en mestu flugelda.
Jól í Gunjar.
JÓLAHÁTÍÐ þeirra í Gunjar fer
fram 14. júlí, ef þá er tunglsljós,
apnars ekki fyr en 17. júlí. Og að
þessu sinni varð að fresta hátíð-
inni. Var þá mikið um dýrðir hjá
Svertingjum.
Fyrir okkur hófst hátíðin með
því, að Svertingja höfðinginn sendi
til okkar sex prúðbúnar og bik-
svartar gleðikonur, til þess að
koma okkur í jólaskap og reyna að
fá okkur til að gefa jólagjafir. Við