Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1958, Blaðsíða 26
874
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
hann eitthvað hvítt og bjart koma
á móti sér frá hinum brúarsporð-
inum. Þegar ljós þetta kom í nánd
við hann, sá hann, að þetta var
heitkona hans. Engu var h'kara en
mærin væri ummynduð. Hún var
hærri vexti og í undraljóma.
Sem hún kom þar í myrkrinu,
hvíldi einskær mildi og því nær
tignarleg hryggð yfir henni. Hann,
sem gekk þar með ljóskerið, hugs-
aði, að aldrei hefði hann getað
ímyndað sér að hún væri tillíka
svo glæsileg. í þeirri andrá minnt-
ist hann þess, að hann hafði farið
út með ljóskerið til þess að lesa á
sáhr manna, og skildi, að hann sá
hér eigi jarðneska heitkonu sína,
heldur hið andlega sjálf hennar.
Sæluhrollur fór um hann við það
að sjá hana.
En hún gekk á móti honum,
augnaráðið var ásakandi, og hún
mælti, einmitt í því er hún stóð
fyrir framan hann:
„Þótt leitirðu heiminn á enda
við skinið af ljóskeri þínu, finn-
urðu aldrei sál, er unni þér heitara
en ég“.
Og við það glaðvaknaði hann.
Síðan spratt hann upp, og hon-
um var ljóst, að hann ætti aldrei
að yfirgefa hreinlyndu, göfugu
æskuvinuna, sem unni honum
fölskvalaust.
Því að ætt hans var býsna ein-
kennileg, og honum kippti í kyn-
ið. Veruleika, sem þreifa mátti á,
gat hann aldrei trúað, en hann gat
hætt sáluhjálp sinni af einum sam-
an draumi.
Og bréfið, sem hann skrifaði ....
Hann stóð og velti því fyrir sér.
Ekki var unnt að forða því að illt
hlytist af bréfinu með því að
skrifa að nýju. Nú varð hann að
ferðast sjálfur og biðjast vægðar.
Honum var ekki til setunnar boð-
ið, ef freista skyldi þess að greri
um heilt. Það bráðlá á. Hann varð
i að halda af stað án tafar.
Dinimt var í herberginu, en úti
á strætinu var bjarmi og einhverj-
ir á ferh. Þegar honum tókst að
tendra á kerti, sá hann, að úrið
hans hafði stanzað um fjögurleyt-
ið. Hann skildi nú, að hann hafði
sofið yfir sig, steinsofið allt að-
fangadagskvöldið og jólanóttina í
tilbót, og það var morgunn, og
fólk var á leið til óttusöngs.
Nú braut hann upp bréfið, sem
hann hafði ekki orkað að lesa dag-
irm fyrir. Það var þá bréf frá föð-
ur hinnar stúlkunnar, boð um að
dveljast hjá þeim í góðum fagn-
aði á aðíangadagskvöld.
Hann haíði sofið svo rækilega
yfir sig, að ekki var framar unnt
að þiggja það boð, en hvað hefði
eigi getað komið fyrir, ef hann
hefði álpast þangað! Honum flaug
í hug að harrn hefði ekki sofið aí
sér mikla lukku, hulinn verndar-
kraftur héldi yfir honum hlífi-
skildi. „Það hlýtur að vera gamh
jólafaðirinn, sem vakir yfir mér“,
sagði hann. Aldrei hafði hann gert
sér átakanlegar grein fyrir smæð
sinni, og aldrei hafði hann verið
tillíka ánægður.
Ekki leið á löngu áður en hann
heyrði khngja glatt í bjöllum úti
á strætinu, og hann þaut út að
glugganum. Jú, ekki var um að
villast, ljóskeramangarinn var Þar
á ferð og ók hratt að venju, en
nam nú staðar fyrir utan port
hans.
Brátt var drepið á dyr, og veit-
ingakonan kom inn.
„Ég sé, að Lénharður ætlar að
vekja hrafnana í dag . . . í gær
sváfuð þér svo fast, að ekki var
viðht fyrir neinn mann að vekja
yður. En hér er staddur bóndi“.
Fyrir aftan hana stóð ljóskera-
mangarinn og flutti mál sitt af
venjulegri orðgnótt. Hann kvaðst
vera að sér heilum og hfandi úr
Smálöndum og úr þeirri sókn, sem
herranum úr ráðuneytinu væri
kunnugt, þar sem hann ætti heit-
konu sína, sko, því að það væri nú
eins gott fyrir hann að tala við
réttan heitsvein, villást eigi á
mönnum! Nú væri lokið þessu
ferðalagi hans til að kaupslaga
lítið eitt og ferðinni heitið heim.
— Þegar hann hefði lagt af stað
að heiman ,hefði herraseturseigand
inn, nágranni hans, orðað við hann,
að gæti hann haft uppi á heitsveini
kennslukonunnar og flutt hann
með sér þangað suður, Þá væri það
skemmtilegt og góður greiði, því
að þau hefðu öll mætur á kennslu-
konunni, og hún þráði víst ósköpin
öll að hann kæmi; ekki leyndi sér
að hún væri stúrin upp á síðkast-
ið. Já, og svo væri hugmyndin að
bjóða herranum úr ráðuneytinu að
aka með suður til Smálanda, ef
honum þóknaðist að vera sam-
ferða og hann léti svo lítið að aka
með mangara og gæti tygjað sig
fljótt.
Sannarlega gæti maður hallazt
að því að leggja trúnað á að Það
hafi verið rétt til getið hjá Lén-
harði unga að hans göfgi, gamli
jólafaðirinn, væri sjálfur kominn
til að stuðla að friði og gæfu á
jörðu.
Einar Guðmundsson þýddi.
FYRIR EINNI ÖLD
JÓLAMESSUR
Eiríkur á Brúnum var fæddur 1824
og ólst upp í Hlíð undir Eyjafjöllum.
Hann hefir sagt svo frá: í ungdæmi
mínu man ég vel eftir, að ég og allt
kirkjufólk og presturinn (séra Ólafur
Pálsson) var komið til Steinakirkju
á jólanóttina og var Þá tekið til að
hringja og embaetta í dögum og byrjað
á sálminum: Dagur ef, dýrka ber
o. s. frv. Þá var ekkert úr né klukka.
Þá var farið á fætur um miðnætti,
gefið öllum skepnum, lesinn Jólanætur.
lesturinn í Jónsbók, borðað og búið sig,
allt fyrir dag, en ekki var kaffið Þá
til að vekja sig á.