Lesbók Morgunblaðsins - 17.12.1990, Blaðsíða 33

Mötuneyti Steiner-skólans, bókabúð og fleira.
Steiner-skólinn í Járna
Bókasafn og fræðahús. Vandvirkni við
smáatriði einkennir öll hús Steiner-'
skólans.
Verðlaunaskjöldur sænskra arkitekta
fyrir frábæra hönnun í Járna.
Eftir ÓLA HILMAR
JÓNSSON
áma er lítill bær, u.þ.b. 30 km suður af Stokk-
hólmi. Nú hin síðustu ár hefur þessi litli bær orð-
ið frægur víða um heim, einkum fyrir sérstæðan
arkitektúr Steiner-skólans.
Steiner var Austurríkismaður, fæddur 1861 en
Við skólann eru haldin
námskeið í Qölmörgum
greinum eins og
hljóðfæraleik, lífrænni
ræktun, litameðferð,
ballett, málun,
höggmyndalist,
uppeldismálum og fleiru.
lést 1925. Hann starfaði mest í Þýskalandi
og Sviss. Hann var heimspekingur, arki-
tekt, rithöfundur, vísindamaður og margt
fleira. Hann lét flesta þætti mannlífsins til
sín taka, allt frá landbúnaði til málaralistar.
Allt of langt mál væri að fjalla um kenn-
ingar hans hér, en í stuttu máli þá kenndi
hann og trúði á, að gott umhverfi, rétt
fæði og.uppeldi, litir og tónlist hefði bæt-
andi og þroskandi áhrif á sálina og mannlíf-
ið. Hann hélt því fram, að jörðin væri háð
„kosmískum" kröftum og að andlegi þáttur-
inn væri ekki síður mikilvægur en verald-
legi þátturinn.
Steiner var sagður skyggn og var mikill
mannvinur. Fræði hans eru kölluð „antro-
posofi“ og svokallaðir „Waldorf-skólar" fyr-
ir börn hafa kenningar hans að leiðarljósi.
Tónlistarhúsið í Járna. Húsið hefur fengið form af granítklettunum í kring.
Þess má geta að Sólheimar í Gímsnesi eru
á vissan hátt byggðir á kenningum Stein-
ers, en forystu um það starf hafði sú merka
kona Sesselja Sigmundsdóttir.
í Járna er allt lífrænt ræktað, bæði ávext-
ir, grænmeti og krydd. Þar er úrgangsvatn
hreinsað með því að leiða það í læk sem
fellur í litlum fossum um kerskálar.
Öll húsin við Steiner-skólann hafa sína
sérstæðu mildu en fallegu liti sem bæði
hvíla og örva í senn, og það er eins og þau
séu hluti af sjálfri náttúrunni. Við skólann
eru haldin námskeið í fjölmörgum greinum,
eins og t.d. hljóðfæraleik, lífrænni ræktun,
litameðferð, ballett, málun, höggmyndalist,
uppeldismálum og ýmsu fleiru. Þar er hægt
að búa á vist gegn vægu verði. Þú getur
líka tekið þátt í starfseminni, ræktað og
byggt-
Yfir staðnum svífur þægilegur andi eða
öllu heldur tónn. Allir eru vingjarnlegir og
þeir sem þar starfa eru iðnir án þess að
strita. Stöðugur straumur ferðamanna er
nú til Járna en heimafólkið lætur það ekki
á sig fá, né trufla á nokkurn hátt.
Arkitektar hvaðanæva úr heiminum koma
Lækurinn sem fellur í litlum fossum
milli kerja og hreinsast um leið.
í „pílagrímaferðir“ þangað til að skoða og
læra. Meira að segja fremstu arkitektar
Finna í dag hafa orði fyrir miklum áhrifum
frá Járna. Flest húsin þarna hefur arkitekt-
inn Erik Asmussen teiknað ásamt sam-
starfsmönnum sínum. Erik er raunar dansk-
ur en hefur starfað allt sitt líf í Svíþjóð.
Hafir þú áhuga á að kynnast þessari
merku stofnun nánar og þeim störfum sem
þar fara fram, er hægt að skrifa til: Rudolf
Steiner seminariet, S-15300 Járna, Sverige.
Höfundur er arkitekt.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS '17. DESEMBER 1990 33