Morgunblaðið - 30.01.2001, Qupperneq 13

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 2001 13
Umboðs- og heildverslun
Nethyl 3-3a - 110 Reykjavík
Sími 53 53 600 - Fax 567 3609
Plastkassar
Heildarlausnir
fyrir fyrirtækið
fyrir smáhlutina
Netverslun - www.isold.is




  







 
  
ÍSLENDINGAR undirbúa nú þátt-
töku í uppbyggingarstarfi í sjávar-
útvegi á Austur-Tímor og hefur rík-
isstjórnin ákveðið að leggja til þess
um 8,5 milljónir króna á árinu. Björn
Dagbjartsson, framkvæmdastjóri
Þróunarsamvinnustofnunar Íslands,
og Hjálmar Jónsson, alþingismaður
og stjórnarmaður ÞSSÍ, eru nú á
ferð austur þar og munu að ferðinni
lokinni setja fram tillögur í stjórn
ÞSSÍ um nánari ráðstöfun fjárins.
„Hér í Dili, höfuðborg Aust-
ur-Tímor, leynir sér ekki sú gífur-
lega eyðilegging sem varð í frels-
isstríðinu sem endaði þannig að
Indónesar brenndu 85–90% allra
bygginga í landinu. Þjóðin hefur því
gengið í gegnum hryllilegar raunir,“
segir Hjálmar Jónsson en stríðinu
lauk í september 1999.
Hjálmar segir uppbyggingu nú
hafna og séu í raun stórkostlegir
hlutir að gerast. „Þjóðin hefur verið
langkúguð og voru Portúgalar
herraþjóðin í margar aldir. Eftir að
yfirráðum þeirra lauk á áttunda ára-
tugnum komu Indónesar í kjölfarið
og vildu sýna að þeir væru stórveldi.
Þeir lögðu ágæta vegi og byggðu
hús en brugðust með hörku og að-
haldi við vaxandi frelsisþrá Tímor-
búa.“
Vestur-Tímor er ennþá undir yf-
irráðum Indónesíu og sama er að
segja um Mólúkkaeyjar og Papúa
Gíneu og að sögn Hálmars hafa íbú-
ar landanna einnig uppi óskir um að
losna undan yfirráðum Indónesa.
Þingmaðurinn segir að Íslendingar
hafi stutt vel við Austur-Tímor í
sjálfstæðisbaráttu þeirra og segir
kvennalistakonur hafa tekið þjóðina
upp á arma sína og þess vegna hafi
verið tekið eftir Íslendingum löngu
áður en stríðið braust út. Íslending-
ar hafi verið meðal
hinna fyrstu til að
vekja máls á baráttu
þeirra í Norðurlöndum,
Evrópuráðinu og á
vettvangi Sameinuðu
þjóðanna. „Þetta varð
meðal annars til þess
að Belo biskup og
Ramos Horta fengu
friðarverlaun Nóbels
og Íslendingar mega
vera stolti af hlut sín-
um,“ sagði Hjálmar og
taldi það ekki ósvipað
því sem gerðist með
Eystrasaltslöndin.
Megintilgangur
heimsóknar Björns Dagbjartssonar
og Hjálmars Jónssonar er að finna
leiðir fyrir stuðning Íslendinga við
íbúa Austur-Tímors. Hann sagði
landið fá nokkuð góðan fjárhagsleg-
an stuðning en vegna margra ára
kúgunar hefðu íbúar ekki mikið
frumkvæði, menntun vantaði á öll-
um sviðum, m.a. í iðnaði. Hjálpar-
stofnunin TimorAid er stofnun
heimamanna og á vegum hennar
hefur verið ákveðin lánastarfsemi
þar sem bankastarf er vart fyrir
hendi í landinu. „Smáverkefnasjóður
TimorAid lánar í lítil verkefni á sviði
iðnaðar, til dæmis trésmiðju, bíla-
viðgerða, sláturhúss, og þannig er
margs konar starfsemi komið í gang
í grasrótinni. Hér hef-
ur heldur ekki verið al-
menn hungursneyð en
þó er til dæmis skortur
á próteini vegna ein-
hæfrar fæðu.“
Upphaf aðstoðar Ís-
lendinga nú má meðal
annars rekja til heim-
sóknar Jose Ramos
Horta til Íslands á síð-
asta ári en þá átti hann
viðræður við Halldór
Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra, Ólaf Ragnar
Grímsson, forseta Ís-
lands, og Jónas Þóris-
son, framkvæmda-
stjóra Hjálparstarfs kirkjunnar.
Ætlað að fiska
fyrir heimamarkað
Hjálmar segir að aðstoð Íslend-
inga verði m.a. í því fólgin að koma
útgerð landsmanna af stað að nýju-
..„Þessum bátum er ætlað að fiska
fyrir heimamarkað en núna er nán-
ast allur fiskur á hótelum og veit-
ingastöðum fluttur inn frá Ástralíu
en auðug fiskimið eru við eyjarnar
og á landgrunninu eru einnig taldir
möguleikar á olíuvinnslu.“ Hjálmar
segir að vegna þessa sé mjög brýnt
að stofnað verði sjálfstætt ríki sem
taki við af núverandi bráðabirgða-
stjórn og að hún nái stjórn á fisk-
veiðum og annarri nýtingu sjávar-
auðlinda við landið en hann segir að
auk Ástrala séu Indónesar og ekki
síst Japanir mikið við fiskveiðar við
Austur-Tímor. Segir hann stefnt að
kosningum í landinu og myndun rík-
isstjórnar fyrir árslok. Þá segir
Hjálmar mikilvægt í þessu sam-
bandi að íbúar landsins treysti þjóð-
um eins og Íslendingum sem eigi
engra hagsmuna að gæta í þessum
heimshluta og því reiði þeir sig á
slíka aðstoð og Íslendingar séu
aufúsugestir.
„Austur-Tímor á nokkra vana sjó-
menn sem hafa snúið heim eftir að
stríðinu lauk og okkur Birni sýnist
rakið að koma útgerð þeirra af stað
með fjárframlagi okkar og fleiri að-
ila. Við leggjum bæði til þekkingu og
tæki og erum að kanna með hvaða
hætti þessari aðstoð verður best
hagað,“ segir Hjálmar.
Fulltrúar Þróunarsamvinnustofnunar Íslands heimsækja Austur-Tímor
Undirbúa stuðning við
uppbyggingu fiskveiða
Sr. Hjálmar Jónsson
SAMFYLKINGIN tapar fylgi,
en Vinstri grænir og Fram-
sóknarflokkurinn vinna á ef
marka má niðurstöður skoð-
anakönnunar DV sem gerð var
á sunnudag.
Samkvæmt niðurstöðum
könnunarinnar fengi Sjálfstæð-
isflokkurinn 37,3% atkvæða ef
kosið væri nú, Vinstri hreyfing-
in – grænt framboð fengi
29,3%, Samfylkingin 16,5%,
Framsóknarflokkurinn 14,8%,
og Frjálslyndi flokkurinn með
2%.
Spurt var hvaða lista fólk
myndi kjósa ef kosningar færu
fram nú og var úrtakið 600
manns sem jafnt var skipt milli
höfuðborgarsvæðis og lands-
byggðar og milli karla og
kvenna. Afstöðu tóku 400 eða
66,7% og óákveðnir og þeir sem
svöruðu ekki voru 200.
Skoðanakönnun DV
Samfylk-
ingin tap-
ar fylgi