Morgunblaðið - 14.07.2001, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 14. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
............á bólgur,
á eymsli,
á liðverki...
GENGI hlutabréfa í Íslandssíma
lækkaði um 26,3%, úr 5,70 í 4,20, á
Verðbréfaþingi Íslands í gær. Mjög
lítil viðskipti voru að baki lækk-
uninni. Gengi bréfa í félaginu hefur
lækkað um 52%, úr 8,75 í 4,20, frá
útboðsgengi til almennings sem
lauk þann 31. maí sl. Félagið var
skráð á VÞÍ 13. júní sl. Á því tíma-
bili hefur úrvalsvísitalan lækkað um
1,1%.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu í gær sendi Íslandssími frá
sér afkomuviðvörun á fimmtudag
þar sem fram kom að afkoma
félagsins fyrstu sex mánuði ársins
yrði undir væntingum. Meðal
ástæðna sem nefndar eru í afkomu-
viðvöruninni er að kostnaður vegna
gagnasambanda við útlönd og sam-
tengigjalda sé meiri en gert var ráð
fyrir og óhagstæð gengisþróun.
Jafnframt hafi afkoma Títans,
sem Íslandssími á 58% í, verið mun
lakari en áætlanir gerðu ráð fyrir.
Í morgunkorni Íslandsbanka í
gær kemur fram að í útboðslýsingu
Íslandssíma hafi komið fram að
áætlað tap fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði væri 103 milljónir króna á
fyrstu sex mánuðum ársins og
heildartap tímabilsins 304 milljónir
króna. Áætlaður hagnaður Títans
allt árið næmi, samkvæmt útboðs-
lýsingu, 6 milljónir króna.
„Útboðs- og skráningarlýsing Ís-
landssíma er dagsett hinn 14. maí
síðastliðinn og var þar farið ítarlega
yfir áætlanagerð félagsins og
rekstrarhorfur. Að mati Greiningar
Íslandssíma verður að teljast eðli-
legt að félagið gefi nánari skýringar
á frávikum afkomu frá áætlunum,
enda er mjög skammur tími liðinn
frá dagsetningu útboðslýsingar. Í
því samhengi er t.d. rétt að hafa í
huga að nánast öll gengislækkun
krónunnar var þegar komin fram
þegar útboðslýsingin var gefin út,“
segir í morgunkorni Íslandsbanka.
Íslandsbanki annaðist útboð Ís-
landssíma í maí sl.
Afkomuviðvörun ekki til þess
að vekja traust fjárfesta
Í hálf fimm fréttum Búnaðar-
bankans í gær kemur fram að þar
sem svo stutt er síðan félagið gaf út
rekstraráætlun sé erfitt að skýra
hvað hefur breyst í rekstri fyrir-
tækisins á þessum tíma.
„Takmarkaðar upplýsingar eru
veittar í afkomuviðvöruninni og ekki
birtar neinar tölur svo erfitt er að
draga ályktanir um hversu mikil
frávikin frá áætlunum eru. Nefnd
eru neikvæð áhrif vegna gengisþró-
unar en lækkun krónunnar á árinu
var að stærstum hluta komin fram
þegar útboðslýsingin var gefin út
um miðjan maí. Íslenska krónan
lækkaði um 15% frá áramótum fram
að 30. júní en lækkunin frá útgáfu
útboðslýsingar fram að 30. júní var
tæp 4%. Í afkomuviðvöruninni er
ekki skýrt frá ástæðum kostnaðar-
hækkana í gagnasamböndum og
samtengigjöldum. Óvíst er hvort
þessar hækkanir muni hafa áhrif á
reksturinn til lengri tíma eða hvort
um tímabundin áhrif er að ræða. Án
frekari skýringa frá félaginu er því
erfitt að leggja mat á áhrifin á
reksturinn. Þá verður að teljast
óheppilegt fyrir félagið að birta
þurfi afkomuviðvörun svo stuttu eft-
ir hlutafjárútboð og birtingu áætl-
ana og er það ekki til þess fallið að
vekja traust fjárfesta,“ segir í hálf
fimm fréttum Búnaðarbankans.
Íslandssími lækkar
um 52% frá útboði
LANDHELGISGÆSLAN varð vör
við þrjá borgarísjaka út af Vest-
urlandi og Vestfjörðum þar sem
hún var í gæsluflugi í gær. Í til-
kynningu frá Landhelgisgæslunni
eru þeir sagðir nokkuð mynd-
arlegir og standa 75 til 90 metra
upp úr sjó. Sá stærsti þeirra er
talinn botnfastur á 200 metra
dýpi og mun hann hafa verið á
sama stað í fimm daga. Hinir jak-
arnir eru taldir litlu minni. Frið-
rik Höskuldsson, stýrimaður hjá
Landhelgisgæslunni, segir að allt-
af fylgi nokkur hætta á ísjökum
af þessu tagi. „En þeir sjást nú
samt mjög vel í ratsjá, en svo eru
alltaf aðrir litlir á stangli í kring-
um þá og þeir geta líka verið
hættulegir,“ sagði hann. Friðrik
lýsti stærsta jakanum sem svaka-
legum mola. „Hann er líka flott-
ur, með göngum undir eins og
Dyrhólaey. Svo er eins og sund-
laug ofan á öðrum hinna jak-
anna,“ bætti hann við og taldi að
það mundi verða kalt bað sem
ekki væri fýsilegt að stinga sér í.
Borgarís-
jakar út
af Vest-
fjörðum
FRJÓKORN í lofti hafa aukist
að undanförnu og hefur frjó-
talan farið yfir 30 í mælingum
Náttúrufræðistofnunar Ís-
lands.
Margrét Hallsdóttir, jarð-
fræðingur hjá Náttúrufræði-
stofnun, segir að þegar frjótal-
an sé undir 10 sé talað um að
lítið sé af frjókornum í and-
rúmslofti en fari hún yfir 30 sé
talað um að mikið sé af þeim.
Að sögn Margrétar var tek-
in upp sú nýbreytni í sumar að
mæla frjókorn á hverjum degi
til auka þjónustu við fólk, en
hún segir að frjókornaofnæmi
sé þó ekki eins algengt hér á
landi eins og víða erlendis.
„Um 10% íbúa á aldrinum
20 - 44 eru með frjókornaof-
næmi en svo leggst þetta líka
á börn. Þetta lýsir sér með
kláða í nefi sem veldur hnerra
og jafnframt klæjar fólk í aug-
un. Þá fær fólk aukið nef-
rennsli, glært, en ekki eins og
þegar það fær veirusýkingu,
og sumir halda að um kvef sé
að ræða. Fólk fær samt ekki
hita.“
Björn Árdal, barnalæknir,
segir að 5-10% barna á átta
ára aldri séu með frjókornaof-
næmi og hækki sú tala með
unglingsaldrinum en eftir tví-
tugt sé ofnæmið komið fram
hjá flestum. Hann segir að
þessa dagana hafi verið mikil
aukning í að fólk leiti sér að-
stoðar vegna frjókornaofnæm-
is.
„Það hefur verið svo mikið
rigningaveður og á meðan það
er svoleiðis fer ekkert af frjó-
kornum út í loftið. Þannig nær
grasið að þroskast vel og svo
fjúka frjókornin út í loftið í
miklu magni í þurrkinum.“
Margir
leita lækn-
is vegna
frjókorna
KONAN sem slasaðist alvarlega í
bifhjólaslysi í miðbæ Keflavíkur
þann 4. júlí sl. er á batavegi sam-
kvæmt upplýsingum frá vakthafandi
lækni á gjörgæsludeild Landspítal-
ans í Fossvogi.
Konan, sem er um tvítugt, hefur
verið flutt á bæklunardeild spítalans
en hún losnaði úr öndunarvél á mið-
vikudag.
Á batavegi
eftir bif-
hjólaslys
LÖGREGLAN í Reykjavík hefur, í
framhaldi af þeim átökum sem áttu
sér stað í miðborg Reykjavíkur 17.
júní, skoðað hvernig lögregluyfirvöld
eru í stakk búin til að bregðast við að-
stoðarbeiðnum einstaklinga af er-
lendum uppruna, sem ekki tala reip-
rennandi íslensku og þekkja ekki vel
til íslensks réttarkerfis. Lögreglan
hefur haft af því áhyggjur hversu
sjaldan fólk af erlendum uppruna,
sem verður fyrir áreiti eða mismunun
vegna uppruna síns, kærir slík mál til
lögreglu.
Að sögn Karls Steinars Valssonar
aðstoðaryfirlögregluþjóns ráðfærði
lögreglan sig við Miðstöð nýbúa og
eftir ítarlegar umræður um málið var
ákveðið að grípa til þríþættra að-
gerða.
Í fyrsta lagi muni Miðstöð nýbúa
leggja lögreglunni í té ákveðna
fræðslu um þá menningarheima sem
eru að setjast hér að og þau mál sem
því tengjast og nauðsynlegt er að lög-
reglumenn þekki til svo þeir séu í
stakk búnir til að sinna sínu starfi. Þá
mun lögreglan í Reykjavík veita
fræðslu á vegum nýbúasamtakanna
sem tengjast fyrsta þrepi réttarkerf-
isins og að lokum verður ákveðnum
lögreglumanni falið að vera megin-
tengiliður embættisins við Miðstöð
nýbúa og mun það starf líklega hefj-
ast í haust. Miðstöðin geti þá bent
nýbúum á að ráðfæra sig við þennan
lögreglumann, en ekki er enn búið að
ákveða hvort viðkomandi muni taka á
móti kærum eða leiðbeina fólki um
hvernig eigi að haga sér í kerfinu.
„Það getur verið nokkurt skref að
tilkynna til lögreglu um brot, jafnvel
fyrir Íslendinga, hvað þá fyrir fólk
sem jafnvel kemur úr menningar-
heimi þar sem minna traust er borið
til lögreglu en hér er gert. Einnig
geta tungumálaörðugleikar orðið
þess valdandi að fólk leiti síður til lög-
reglu. Við teljum aftur á móti mik-
ilvægt fyrir okkur að geta brugðist á
öruggan hátt við aðstoðarbeiðnum og
veitt þá þjónustu sem lögreglu ber að
veita öllum íbúum höfuðborgarinnar,
óháð uppruna,“ segir Karl Steinar.
Lögregluyfirvöld og fólk af erlendum uppruna
Tengiliður við nýbúa
tekur til starfa í haust
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Stóri ísjakinn er tilkomumikill, en hæð hans úr sjó er á við Hallgrímskirkjuturn og hann talinn vera botnfastur á um 200 metra dýpi.