Morgunblaðið - 25.07.2001, Side 21

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ 2001 21
Draumavél
heimilanna!
Vegleg brúðargjöf!
Ísaumuð svunta
með nöfnum og
brúðkaupsdegi fylgir!
5 gerðir - margir litir
Borgartúni 20 - sími 562 2901 og 562 2900
60 ára frábær reynsla.
DEILA hefur nú komið upp á
milli Íran og nágrannaríkisins
Azerbaijan eftir að íranskt
herskip hótaði olíurannsókn-
arskipi frá síðarnefnda ríkinu
þar sem það var statt á svæði í
Kaspíahafi sem ríkin hafa áður
deilt um. Atvikið markar upp-
haf nýrrar lægðar í samskipt-
um ríkjanna tveggja. Utanrík-
isráðherra Azerbaijan, Vilayat
Guilyev, sagði í viðtali við
fréttastofu AFP að Azerbaijan
myndi ekki gefa eftir í deil-
unni. „Við munum ekki hefja
stríð en við munum ekki held-
ur gefast upp,“ sagði Guilyev.
Á hinn bóginn sagði sendi-
herra Azerbaijan í Íran að
olíurannsóknarskipið hefði
ekki verið í leyfisleysi á svæð-
inu því það væri í eigu Írana.
Svæðið í Kaspíahafi sem
Azerar og Íranir deila um er
mjög ríkt af olíu.
46 lík fundin
eftir námu-
slysið í Kína
KÍNVERSKIR björgunar-
menn hafa nú fundið 46 lík eft-
ir að sprenging varð í kola-
námu í borginni Xuzhou í
héraðinu Jiangsu í Kína á
sunnudag. Gert er ráð fyrir að
fjöldi látinna geti tvöfaldast.
Björgunarmönnunum tókst að
bjarga 13 manns en talið er að
105 námaverkamenn hafi verið
ofan í námunni þegar spreng-
ingin varð.
Kolanámur í Kína eru þær
hættulegustu í heimi en þar
láta þúsundir verkamanna lífið
ár hvert í sprengingum, elds-
voðum og flóðum.
Mannskæð-
ur stormur
í Moskvu
TVEIR létust og margir slös-
uðust þegar tré féll til jarðar í
stormi sem gekk yfir Moskvu í
gær. Alls slösuðust 50 manns í
fárviðrinu þegar þeir urðu fyr-
ir trjám sem rifnuðu upp, þak-
flísum og öðru lauslegu. Þá
varð fjöldi bílslysa vegna
stormsins auk þess sem loka
varð tveimur neðanjarðar-
stöðvum vegna flóða.
Mikil hitabylgja, sem kostað
hefur um 50 mannslíf, hefur
gengið yfir Moskvu síðustu
tvær vikur og fylgir stormur-
inn í kjölfar hennar.
Mandela með
krabbamein
NELSON Mandela, fyrrver-
andi forseti Suður-Afríku, hef-
ur verið
greindur með
krabbamein í
blöðru-
hálskirtli.
Krabbamein-
ið er þó ekki
talið ógna lífi
hans. Man-
dela mun nú
gangast und-
ir sjö vikna
geislameðferð við meininu sem
ekki er talið alvarlegt. Sam-
kvæmt fréttatilkynningu frá
stofnun Nelson Mandela er
heilsa hans góð þrátt fyrir
þetta.
STUTT
Íranir
og Azerar
deila
Nelson
Mandela
ÞRÁTT fyrir að Bill Clinton, fyrr-
verandi Bandaríkjaforseti, hafi fyrr í
þessum mánuði kennt Palestínu-
mönnum opinberlega um að ekki
tókst að komast að samkomulagi í
Camp David fyrir tæpu ári, hefur nú
komið fram að samningatækni
Ehuds Baraks, fyrrverandi forsætis-
ráðherra Ísraels, hafi líka skap-
raunað honum. Frá þessu var skýrt í
bandaríska dagblaðinu International
Herald Tribune.
Það er fyrrverandi aðstoðarmaður
Clintons í málum er vörðuðu deilu
araba og Ísraela, Robert Malley,
sem hrekur það að Yasser Arafat,
leiðtogi Palestínumanna, hafi verið
sökudólgurinn í Camp David. Það
gerir hann í grein sem kemur til með
að birtast í New York Review of
Books. Í greininni segir Malley frá
því að Clinton hafi, eins og Arafat,
gramist það að Ísraelar hafi ekki
staðið við gefin loforð en Ísraelar
höfðu áður skuldbundið sig til að láta
af hendi landsvæði á Vesturbakkan-
um. Þá segir í greininni að Clinton
hafi orðið „fokreiður“ þegar Barak
sveik loforð um að láta yfirráð yfir
þremur þorpum á svæði Jerúsalem-
borgar Palestínumönnum í té. Í
greininni er haft eftir Clinton að
hann hafi aldrei fyrr verið látinn
leika „sviksaman spámann“ fyrir er-
lendan leiðtoga.
Skammaði leiðtogana
Í grein sinni segir Malley jafn-
framt frá „ótrúlegu atviki“ í Camp
David þegar Barak dró ákveðnar
sáttatillögur til baka. Orðrétt er haft
eftir Clinton: „Ég get ekki farið á
fund Arafats með niðurskurð,“ þá
bætti hann við: „Þetta getur ekki
verið að gerast.“ Í kjölfarið á Clinton
að hafa skammað ísraelska leiðtog-
ann fyrir að hafa ekki sýnt meira
frumkvæði í fyrri viðræðum við Sýr-
lendinga sem Clinton hafði verið
sáttasemjari í. Að því er fram kemur
í grein Malleys ætlaðist Bandaríkja-
forseti til þess að Palestínumenn
kæmu með gagntilboð á móti tillög-
um Baraks en Arafat og nefndar-
menn hans hafi verið lamaðir af
hræðslu við að verða beittir brögð-
um. Auk þess hafi samninganefnd
þeirra verið klofin. Þetta fór mjög í
taugarnar á Clinton sem ávítaði Ara-
fat. „Ef Ísraelar geta ekki miðlað
málum og þið ekki heldur, þá fer ég
heim. Þið hafið verið hér í 14 daga en
sagt „nei“ við öllu. Þetta friðarferli
er misheppnað,“ sagði Clinton. „Við
sleppum fjandanum lausum og verð-
um að lifa við afleiðingar þess.“
Undir lok fundarins á Clinton að
hafa deilt á Arafat fyrir að vera að
missa af sögulegum samningi við Ís-
raela.
Að því er fram kemur á fréttavef
Washington Post hefur Barak hafn-
að því að hann eigi sök á að viðræð-
urnar í Camp David mistókust og
kennir þess í stað Arafat um. Barak
vísar frásögn Malleys á bug og segir
hana „slúður og skrýtlu“. Þá segir
hann að í Camp David hafi Arafat
sýnt hversu óviljugur hann var að
semja um frið. Barak sakaði Palest-
ínuleiðtogann um hryðjuverk gegn
Ísrael og sagði að honum ætti að út-
skúfa eins og Saddam Hussein, for-
seta Íraks, og Slobodan Milosevic,
fyrrverandi forseta Júgóslavíu.
„Heimurinn á að láta óþokka og svik-
ara svara fyrir gjörðir sínar,“ sagði
Barak.
Clinton pirraður út í
Barak í friðarviðræðunum
Reuters
Bill Clinton, fyrrverandi Bandaríkjaforseti á góðri stund í Camp David ásamt Ehud Barak, fyrrverandi for-
sætisráðherra Ísraels, og Yasser Arafat, leiðtoga Palestínumanna.
KÍNVERSK yfirvöld dæmdu í gær
kínverska fræðikonu, Gao Zhan, sem
búsett er í Bandaríkjunum og starf-
ar við bandarískan háskóla, í 10 ára
fangelsi fyrir njósnir. Þá fékk annar
kínverskur fræðimaður, Qin Gu-
nagguang, sem einnig er búsettur í
Bandaríkjunum, jafnlangan dóm síð-
ar í gær. Bæði voru þau dæmd fyrir
að stunda njósnir fyrir stjórnvöld í
Taívan.
Dómarnir tveir varpa skugga á
heimsókn Colin Powell, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, til Peking
en þangað er hann væntanlegur á
laugardag. Vonast hafði verið til að
heimsókn Powell myndi minnka
spennuna sem verið hefur í sam-
skiptum ríkjanna tveggja. Sakfelling
fræðimannanna er talin hafi dregið
úr þeim vonum.
„Við erum kvíðin vegna þess að við
höfðum farið fram á að fá að vera við-
stödd réttarhöldin yfir Gao en stuttu
áður en þau hófust var okkur til-
kynnt að við mættum ekki mæta,“
hafði fréttastofa AFP eftir háttsett-
um embættismanni bandaríska
sendiráðsins í Kína sem ekki vildi
láta nafns síns getið.
Gao, sem er 39 ára gömul, var
dæmd til 10 ára fangelsisivistar eftir
réttarhöld sem aðeins stóðu yfir í
tæpar þrjár klukkustundir. Engin
vitni voru kölluð fyrir í málinu. Lög-
maður hennar, Bai Xuebiao, sagði að
réttarhaldinu loknu að þau myndu
fara fram á að hún verði látin laus til
reynslu vegna læknisfræðilegra
ástæðna en Gao þjáist af hjartasjúk-
dómi. Þá sagði lögmaðurinn að Gao
hefði látið Li, bandarískan ríkisborg-
ara sem var dæmd fyrir njósnir gegn
Kína 14. júlí sl., upplýsingar í té
„sem hún hefði ekki haft nokkra
ástæðu til að ætla að væru leynd-
armál“. Einn Kínverji til viðbótar
var dæmdur í 13 ára fangelsi fyrir
njósnir í gær en hann var talinn hafa
látið Gao og Li ríkisleyndarmál í té.
Áætlað er að Powell, sem nú er í
ferðalagi um Asíu, hitti kínverska ut-
anríkisráðherrann, Tang Jiaxuan, í
Peking á laugardag.
Þrír dæmdir fyrir njósnir í Kína
Kvíði í Banda-
ríkjamönnum
REUTERS
Kínverska fræðikonan, Gao
Zhan, ásamt fimm ára syni sín-
um. Gao er búsett í Bandaríkj-
unum og sonur hennar er
bandarískur ríkisborgari.
Hanoi, Peking. AFP. AP.
RÚSSNESKA stjórnin hefur
tilkynnt að hún hyggist hvetja
fólk af rússneskum uppruna,
sem býr í öðrum löndum, að
flytja búferlum til Rússlands
vegna mikillar fólksfækkunar
eftir hrun Sovétríkjanna.
Míkhaíl Kasjanov forsætis-
ráðherra sagði að Rússland
þyrfti á innflytjendum að
halda og að ríkisstjórnin hygð-
ist gera ráðstafanir til að laða
þangað fólk af rússneskum
ættum. Alexander Blokhín,
sem fer með málefni innflytj-
enda í stjórninni, sagði að um
milljón manna þyrfti að flytj-
ast til Rússlands á ári hverju
til að fjöldi íbúa landsins héld-
ist óbreyttur.
Ef svo fer fram sem horfir
fækkar íbúunum úr tæpum
146 milljónum á liðnu ári í 85
milljónir eftir hálfa öld.
Stjórnvöld ætla þó að herða
baráttuna gegn ólöglegum inn-
flytjendum, en talið er að þeir
séu nú um 1,5 milljónir.
Mikil umræða hefur verið í
Rússlandi um hvernig bregð-
ast eigi við fólksfækkuninni og
ýmsar tillögur hafa komið
fram. Meðal annars hefur is-
lamskur klerkur lagt til að
fjölkvæni verði heimilað og
þjóðernissinninn Vladímír
Zhírínovskí vill að fóstureyð-
ingar verði bannaðar í tíu ár.
Fólksfækkunin
í Rússlandi
Reynt
að fjölga
innflytj-
endum
Moskvu. AFP.