Morgunblaðið - 25.07.2001, Side 35
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ 2001 35
Skagfirðinga sem þá var nýstofnað.
Stuttu síðar var ég ráðinn fram-
kvæmdastjóri félagsins, sannarlega
átti Guðmundur stóran þátt í þeirri
ákvörðun. Þau 15 ár sem við Guð-
mundur störfuðum hjá Útgerðar-
félagi Skagfirðinga eru ein
skemmtilegustu ár ævi minnar en
jafnframt þau erfiðustu. Félagið var
byggt upp af mikilli bjartsýni fjölda
einstaklinga og fyrirtækja í Skaga-
firði, mikið var lagt undir og miklar
væntingar bundnar við félagið. Mikil
spenna var bundin fiskveiðum á
þeim tíma þegar hafið var frjálst til
sóknar kappsömum sjómönnum. Þá
var talað af virðingu til þeirra sem
öfluðu á veisluborð þjóðarinnar og
áttu stærstan hlut í að gera Ísland
að því sem það er í dag.
Það var vel ráðið hjá nýstofnuðu
útgerðarfélagi að fá Guðmund Árna-
son sem skipstjóra, hann kunni vel
til verka, vissi hvernig hlutirnir áttu
að vera enda sjómaður frá unglings-
aldri. Það fór aldrei á milli mála
hver réði um borð, skilaboðin voru
skýr úr brúnni og oft var keyrt
nokkuð stíft í springinn.
Guðmundur var einstakt snyrti-
menni í allri umgengni, hann var
fengsæll fiskimaður sem þekkti haf-
ið, gerði miklar kröfur til áhafnar og
sjálfs sín einnig.
Ein var sú sjóferð öðrum dýr-
mætari sem Guðmundur Árnason
fór á skipum Útgerðarfélags Skag-
firðinga. Hjálparbeiðni hafði borist
frá togara í eigu félagsins sem var
með bilaða vél og rak hratt til lands.
Engin skip voru það nærri að þau
næðu í tæka tíð til björgunar. Í
skyndingu var ákveðið að Drangey
sem þá var í höfn á Sauðárkróki færi
til aðstoðar. Innan ótrúlega skamms
tíma var allt klárt. Tíminn til að ná
til togarans var á þrotum og kallið
kom úr brúnni, „sleppa“. Við vorum
aðeins sex sem komnir voru um borð
og fórum þessa ferð með Guðmundi,
hún verður mér ávallt ógleymanleg.
Guðmundur kallaði á okkur upp í
brú og lagði á ráðin um hvernig
staðið skyldi að verki, hver fékk sitt
ákveðna verkefni, enginn mátti
bregðast. Í þessari gæfuríku ferð sá
ég betur en nokkru sinni fyrr hversu
vel hann kunni til allra verka. Þegar
að björgun togarans kom gekk ná-
kvæmlega allt upp eins og lagt hafði
verið á um. Hér skiptu rétt handtök
og hver mínúta máli. Við sem fórum
þessa örlagaríku ferð vitum að þar
vann Guðmundur Árnason mikið
björgunarafrek, afrek sem vert er
að minnast.
Guðmundur lét af störfum sem
skipstjóri árið 1983 og var síðan ráð-
inn hafnarvörður á Sauðárkóki.
Hann kunni vel við sig í því starfi og
skilaði því með miklum ágætum.
Það var gaman að heimsækja hann í
Hafnarhúsið, veitingar voru á
reiðum höndum og ósjaldan var þar
boðið upp á sérstaka matarrétti sem
hann framreiddi að sínum hætti.
Aldrei skorti umræðuefni, Guð-
mundur hafði mjög ákveðnar skoð-
anir, kvað fast að og dró aldrei und-
an.
Ferð þín er hafin.
Fjarlægjast heimatún.
Nú fylgir þú vötnum
sem falla til nýrra staða
og sjónhringar nýir
sindra þér fyrir augum.
(Hannes Pétursson.)
Þegar ég sit hér heima og set
þessi kveðjuorð á blað gengur sólin
fyrir „Fjörðinn“ og það kemur engin
nótt. Það er komið að kveðjustund.
Skagfirðingar eiga Guðmundi Árna-
syni mikið að þakka fyrir gott dags-
verk. Nú þegar landfestar hafa verið
leystar í síðasta sinn kveð ég þig,
kæri vinur, og þakka mikið og gott
samstarf.
Ég votta Elínu og fjölskyldu mína
innilegustu samúð.
Stefán Guðmundsson.
Í dag verður jarðsunginn frá
Sauðárkrókskirkju Guðmundur
Árnason, en hann hefur undanfarna
mánuði barist við illvígan sjúkdóm
af miklu æðruleysi og dugnaði, ekki
síður en við öldur hafsins, en Guð-
mundur var bæði fengsæll og far-
sæll skipstjóri.
Fyrstu kynni mín af Guðmundi
voru í gegnum talstöð, en ég hlust-
aði mikið á bátabylgjuna í gamla
daga í von um að heyra í manninum
mínum, Baldvini Þorsteinssyni, sem
þá var einnig skipstjóri, en það var
miklu oftar sem ég heyrði í Guð-
mundi, ekki síst vegna þess að hann
var með sterka talstöð, enda var ég
oft bálreið út í þennan mann sem ég
hafði aldrei séð, en var í mínum
huga bæði ljótur og leiðinlegur – en
það álit mitt átti aldeilis eftir að
breytast –maðurinn reyndist hinn
myndarlegasti og skemmtilegur að
auki.
Seinna áttum við Baldi eftir að
tengjast þeim hjónum, Elínu og
Guðmundi, góðum fjölskyldubönd-
um þegar börnin okkar, þau Anna
Jóna og Finnbogi Alfreð fóru að
vera saman. Eftir það hittumst við
við ýmis tækifæri og var það alltaf
jafn gott og gaman að sækja þau
hjón heim.
Elsku Elín, það eru erfiðir tímar
að baki, en það er einnig erfiður tími
framundan, en ég veit að dæturnar
Sigurbjörg, Anna Jóna og Berglind,
sem hafa stutt ykkur og styrkt und-
anfarna mánuði, munu áfram ásamt
fjölskyldum sínum halda utan um
þig.
Að lokum kveð ég vin minn með
virðingu og þökk og vona að það
verði pláss við spilaborðið hjá hon-
um næst þegar við hittumst.
Innilegar samúðarkveðjur til ykk-
ar allra.
Björg Finnbogadóttir.
Guðmundur Árnason réðst sem
skipstjóri hjá Útgerðarfélagi Skag-
firðinga árið 1968. Þá tók hann við
fyrstu Drangey og síðar við einum
af fyrstu skuttogurunum sem Ís-
lendingar gerðu út, Hegranesinu.
Næsta skip sem hann stýrði var ný-
smíðaður skuttogari, Drangey, sem
hann sótti til Japans og kom með
hann gegnum Panamaskurð, svo
óhætt er að fullyrða að Guðmundur
var sigldur maður. Alltaf lukkaðist
skipstjórnin vel og fiskinn var hann
með afbrigðum og lagði líka metnað
og snyrtimennsku í öll sín störf.
Árið 1982 réðst hann sem hafn-
arvörður að Sauðárkrókshöfn og
starfaði þangað til hann varð sjötug-
ur. Ekki breytti hann háttum sínum
eða vinnulagi þótt hann hefði ekki
lengur sjávartré að standa á.
Ég átti fyrst samstarf með Guð-
mundi þegar fyrstu Drangey var
breytt. Þá var ég forstjóri Bifreiða-
og vélaverkstæðis KS sem mikið
vann að þeim breytingum, með að-
stoð og leiðbeiningum frá skipstjór-
anum. Það var ljóst frá fyrstu
stundu að hann vissi hvað hann vildi
og hafði einurð til þess að krefjast
þess að verkin væru vel unnin. Það
sýndi sig líka að ekki þurfti að bæta
um betur og eins líka að þetta skil-
aði árangri, því mikið fiskaðist á það
skip.
Sem formaður hafnarstjórnar var
ég nokkurs konar yfirmaður Guð-
mundar í ellefu ár og vil þakka öll
okkar samskipti á þeim vettvangi.
Það var mikil heppni að hafa Guð-
mund í brúnni í hafnarskúrnum og
eins að fara með honum á árlega
fundi Hafnarsambandsins. Þar
þekkti hann flesta og allir höfðu
heyrt hans getið. Fyrir landkrabba
var oft gaman að sitja og hlusta á
þeim stundum. En þótt Guðmundur
hætti að stjórna skuttogurum var
sjómennskan honum ástríða og
fimmtán árin, eða svo, gerði hann út
og stjórnaði aflaskipinu Alka, ásamt
öðrum. Sannaðist þar að sama er
hvert fleyið er; ef aflasældin er fyrir
hendi er mikið hægt að draga þótt
skipið sé ekki stórt.
Fyrir rétt um ári sigldi Guðmund-
ur Árnason Alka sínum út úr Sauð-
árkrókshöfn í síðasta sinn, með
stefnu á Súgandafjörð. Þaðan komst
hann aðeins í nokkra róðra áður en
þau veikindi sem drógu hann til
dauða gerðu vart við sig.
Ekki get ég skrifað minningar-
grein um Guðmund Árnason. Þessar
línur eru settar á blað til að þakka
samveruna og eins að votta honum
hinstu virðingu mína sem hann svo
sannarlega hefur unnið til. Öllum
aðstandendum sendi ég samúðar-
kveðjur.
Brynjar Pálsson.
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sími 581 3300
Allan sólarhringinn — www.utforin.is
Suðurhlíð 35, Fossvogi
Sverrir
Olsen
útfararstjóri
Bryndís
Valbjarnardóttir
útfararstjóri
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri
Landsbyggðarþjónusta. Áratuga reynsla.
Fyrir okkur strák-
ana sem ólumst upp á
Blönduósi, fyrir utan
á, 1960 til 1970, stóð
Skuldarheimilið opið.
Og þangað lá oft leiðin, hvort sem
erindið var að fá lánaðar bækur
eða sækja heim þá bræður Nonna
og Svein. Það var óbrigult ráð, ef
við höfðum ekki þegar ákveðið
markmið í huga til leikja, að þeir
bræður könnuðu, hvort önnur
systkini sín væru heima. Ef svo
var ekki, mátti leita þeirra á
ákveðnum stöðum í nágrenninu, í
einhverjum spennandi leik, svo
sem fallin spýtan, yfir eða öðrum
þeim fjölmörgum boltaleikjum og
öðrum leikjum sem þá voru stund-
aðir, til að taka þátt í leiknum.
Umhverfi Skuldar var bryggjan og
Skúlahornið á aðra hönd og allar
kaupfélagsbyggingarnar, slátur-
hús, pakkhús, og vöruskemmur á
hina. Var þetta mikill ævintýra-
heimur í þá daga, að ógleymdri
fjörunni, Stórasteini og öðrum
klettum. Varðandi bækurnar er
það að segja, að innan dyra í Skuld
var hver veggur þakinn bókum. Ég
held, að eldhúsið og forstofan hafi
verð einu staðirnir, þar sem ekki
var bókahilla. Þarna mátti finna
ógrynni barna- og unglingabóka,
GUÐLAUG
NIKÓDEMUSDÓTTIR
✝ Ingiríður Guð-laug Nikódemus-
dóttir fæddist á
Sauðárkróki 30.
október 1914. Hún
lést á Landspítalan-
um 12. júlí síðastlið-
inn og fór útför
hennar fram frá
Blönduóskirkju 21.
júlí.
svo sem Tarzanbæk-
urnar allar með tölu,
Jóabækurnar, Benna-
bækurnar, Tom Swift,
að ógleymdum Bazil
fursta og Manninum
með stálhnefana. Oft
byrjaði maður að
glugga í bækurnar út
í Skuld og fékk þær
svo lánaðar. Þá voru
þarna bækur af öllu
mögulegu tagi og fjöl-
margar vandaðar bók-
menntir norrænar og
ferðasögur. Man ég
eftir einni bók sem
var uppáhaldsbók Ara heimilisföð-
urins, sem var mikill bókasafnari,
en það var bókin Wosse skipstjóri,
eftir Alexander Kielland, sem seg-
ir af lífi sjómannsfjölskyldu í
Norður-Noregi á fyrri hluta síð-
ustu aldar. Benti Ari mér á að lesa
þessa bók. Nokkuð einhæft væri að
lesa aðeins Bazil fursta.
Það var oft svo, er við strákarnir
komum úr svaðilförum, höfðum til
dæmis hætt okkur nokkuð langt út
fyrir bryggju, út í kletta, og ekki
sloppið vel heim fyrir flóð og því
aðeins vöknað í fætur, að komið
var í Skuld og fengið heitt kakó
hjá húsmóðurinni, Gullu í Skuld,
en í þorpinu gekk hún undir því
nafni. Var þá gjarnan sett út í
kakóið matarkex, sem síðan var
borðað með teskeið. Ef einhverjum
var kalt á höndum tók Gulla þær í
handarkrika sína. Var þá ekki að
sökum að spyrja. Fljótt hlýnuðu
fingur. Þannig voru móttökurnar í
Skuld í gamla daga.
Gulla í Skuld, sem fullu nafni hét
Guðlaug Nikódemusdóttir og var
skagfirskrar ættar, er nú látin há-
öldruð hér í Reykjavík, en Gulla
var áberandi í þorpinu Blönduósi á
sínum tíma. Gulla var myndarleg
kona og hispurslaus í framkomu og
hafði sína skoðun á mönnum og
málefnum, sem hún lá ekki á. Tók
hún virkan þátt í félagslífi þorps-
ins, sem og hennar stóri barnahóp-
ur. Var hún því nokkuð umtöluð.
Maður Gullu var Ari Jónsson,
hæglátur og fróður vel og vann hjá
kaupfélaginu. Saman áttu þau
þessi börn: Karl, Þorleif, Ingi-
björgu, Valgerði, Jón, Svein, Har-
ald, Guðrúnu, Ara og Önnu. Fyrir
átti Gulla börn frá fyrra hjóna-
bandi, Brynjólf, Grétar og Jón
Sveinberg. Látin eru Grétar, Val-
gerður og Þorleifur, sem var
drengur góður og virkur í mannlífi
Blönduóss. Ari maður Gullu lést
frá konu og börnum árið 1966. Var
þá Sveinn jafnaldri minn og vinur
14 ára, en Haraldur, Guðrún, Ari
og Anna vart af barnsaldri. Var
þetta þungt högg fyrir þessa sam-
heldnu fjölskyldu og mikill missir,
ekki síst fyrir félaga mína, Nonna
og Svein, sem þá voru á viðkvæm-
um aldri. Við tók harðari lífsbar-
átta. Hélt Gulla heimilinu saman
með aðstoð eldri barna sinna. Veit
ég að Ingibjörg dóttir hennar var í
því efni betri en enginn. Öll kom-
ust börnin vel til manns enda
dugnaðarfólk. Árið 1970 flutti
Gulla til Reykjavíkur og vann þar
við þjónustustörf og heimahjúkr-
un, þar til hún lét af störfum kom-
in á áttræðisaldur.
Skuldarheimilið er mér einkar
ljúft í minningunni. Veit ég að svo
á við um marga jafnaldra mína frá
Blönduósi, sem þangað lögðu leið
og áttu góðar stundir. Fyrir þær
er nú þakkað með þessum fátæk-
legu línum, um leið og ég votta
börnum Gullu í Skuld og öðrum af-
komendum hennar samúð mína.
Látin er góð kona, sem skilaði
verðugu ævistarfi.
Steingrímur Þormóðsson.
Nú er hún Helga
mín búin að fá friðinn
eftir erfið veikindi síð-
ustu ár og ég vona og
trúi að hún hitti nú
eiginmann sinn, Kristmund, sem dó
af slysförum fyrir 14 árum.
Ég vil minnast hennar með
nokkrum orðum um kynni mín af
þeim hjónum í Grænuhlíð. Stundum
kynnumst við afburðafólki, svona
einu sinni á ævinni, fólki sem við
geymum í hjarta okkar alla tíð.
Helga og Kristmundur í Grænuhlíð
voru svo sannarlega þannig fólk.
Helga var dugleg kona og vann alla
daga og varð aldrei misdægurt,
þvottar og kleinubakstur sinn hvorn
fimmtudaginn. Allt þvegið hátt og
lágt.
Helga var róleg og alvörugefin
kona og hörkudugleg. En hlýjuna
fann ég alltaf í gegnum festuna.
Kristmundur var léttari og gam-
ansamari með limrur á færibandi á
góðum degi.
Ég kynntist Helgu og Kristmundi
sem lítil stelpa þegar þau buðu mér
sveitadvöl yfir sumarið. Sumarið
breyttist í fleiri sumur og vinátta
okkar entist alla tíð.
Ég kom til þeirra sem rótlaus
ung stúlka og kynntist hjá þeim
festu og reglu sem var kannski ekki
það sem ég hafði kynnst mikið fram
að því. Hlýja þeirra og heiðarleiki
kenndi mér mun á réttu og röngu.
Já, heilsteyptara og betra fólki hef
ég ekki kynnst á ævi minni. Ef ekki
væri fyrir kynni mín af þeim og
HELGA
EINARSDÓTTIR
✝ Helga Einars-dóttir fæddist í
Selhaga í Stafholts-
tungum 27. desemb-
er 1915. Hún lést á
Heilbrigðisstofnun-
inni á Blönduósi 16.
júlí síðastliðinn og
fór útför hennar
fram frá Blönduós-
kirkju 22. júlí.
veru mína í Grænuhlíð
hefði líf mitt orðið
öðruvísi og ég hefði
sjálfsagt farið út í lífið
með annað gildismat.
Það var svo mikill
spenningur á vorin að
komast norður að ég
fékk að taka prófin
fyrr til þess að komast
í sauðburðinn. Þótt
það væri kannski lítil
hjálp í mér fyrstu árin
var þetta viðburður
sem ég mátti ekki
missa af. Mér var fljótt
treyst fyrir ýmsum
störfum, fékk ábyrgð sem ég stóð
held ég vel undir. Það kenndi mér
sjálfstæði og ábyrgðartilfinningu,
það var ekki alltaf verið að kvabba í
mér. Þau leyfðu mér að læra á mis-
tökunum sjálf. Ég man alltaf eftir
ferðum okkar í kaupstaðinn Blöndu-
ós, það var var mikill viðburður.
Alltaf fékk ég ópalpakka, það þótti
mikið sælgæti að fá einn pakka, því
ekki var verið að ofdekra mann.
Mér finnst ég samt hafa verið dekr-
uð í Grænuhlíð, því ég fékk að vera
ég sjálf, áhyggjulaus og hamingju-
söm.
Ég sendi ættingjum og vinum
Helgu samúðarkveðju og ég veit að
við erum öll ríkari fyrir að hafa
þekkt slíka manneskju.
Sæmunda Fjeldsted.
EIGI minningargrein að birt-
ast á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: Í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. Í mið-
vikudags-, fimmtudags-, föstu-
dags- og laugardagsblað þarf
greinin að berast fyrir hádegi
tveimur virkum dögum fyrir
birtingardag. Berist grein eftir
að skilafrestur er útrunninn
eða eftir að útför hefur farið
fram, er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi. Þar
sem pláss er takmarkað getur
þurft að fresta birtingu greina,
enda þótt þær berist innan hins
tiltekna skilafrests.
Skilafrestur
minningar-
greina