Morgunblaðið - 25.07.2001, Page 52
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ 2001 VERÐ Í LAUSASÖLU 165 KR. MEÐ VSK.
ÍSLENDINGAR eiga Norð-
urlandamet í mjólkurneyslu og þá
sérstaklega í neyslu nýmjólkur.
Þessar upplýsingar koma fram í töl-
um um fæðuframboð á Íslandi fyrir
árið 2000, sem Manneldisráð hefur
birt.
Á undanförnum árum hefur
neysla nýmjólkur þó minnkað, var
80,1 kíló á íbúa á síðasta ári, en
heildarneysla mjólkurvara var 178,2
kíló. Sem dæmi má nefna að á ár-
unum 1956–1960 neytti hver íbúi
alls 343,5 kílóa af mjólk og þar af
voru 341,3 kíló af nýmjólk, þannig
að sannarlega hefur dregið úr
mjólkurneyslu Íslendinga. Hlutfall
léttmjólkur og fituminni mjólkur
hefur aftur á móti aukist síðustu ár.
Sykurneysla á Íslandi er ennþá
mjög mikil samanborið við önnur
lönd. Hver Íslendingur borðar sem
samsvarar einu kílógrammi af sykri
á viku og eiga gosdrykkir drjúgan
þátt í sykurneyslunni. Þeir aukast
sífellt og voru árið 1999 komnir í
160 lítra á hvern íbúa á ári eða hálf-
an lítra á dag. Er talið að gosdrykkir
og sælgæti eigi án efa sinn þátt í
aukinni offitu íslensku þjóðarinnar.
Neysla grænmetis hefur tvö-
faldast frá árinu 1975
Lítið virðist hafa orðið ágengt í að
auka grænmetis- og ávaxtaneyslu
Íslendinga síðustu árin og minnkaði
þáttur ávaxta lítillega á árinu 2000.
Neysla grænmetis hefur hins vegar
næstum tvöfaldast frá árinu 1975,
en er þó enn mun minni en æskilegt
getur talist út frá hollustusjón-
armiðum. Hver íbúi borðaði að með-
altali 49 kíló af grænmeti á síðasta
ári og 59 kíló af ávöxtum.
Ein jákvæðasta breytingin sem átt
hefur sér stað á mataræði lands-
manna á undanförnum árum er
hversu mikið hefur dregið úr neyslu
harðrar fitu, eða um 27% á síðustu
tveimur áratugum, en hörð fita
hækkar kólesteról í blóðinu. Minni
smjörlíkisneysla vegur einna þyngst
í þessari þróun. Neysla á olíum og
öðru feitmeti hefur hins vegar auk-
ist.
Neysla svínakjöts jókst mikið á
árinu 1999, en stóð í stað árið 2000.
Kjötneyslan jókst samt lítillega síð-
astliðið ár og er þar aðallega um
aukningu á kjúklinga- og lambakjöti
að ræða.
Kaffidrykkja hefur verið nokkuð
stöðug undanfarna áratugi. Á síð-
asta ári drakk hver Íslendingur að
meðaltali 7,7 kíló af kaffi, en ekki
nema 0,1 kíló af tei. Einstaka sveifl-
ur hafa þó orðið, til dæmis mældust
10,6 kíló af kaffi á hvern íbúa á ár-
unum milli 1966 og 1970.
Tölur Manneldisráðs um fæðuframboð á Íslandi árið 2000
Eigum Norðurlanda-
met í neyslu mjólkur
BLÍÐSKAPARVEÐUR var í Reykjavík í gær og nýtti
fólk sér það út í ystu æsar. Um alla borg mátti sjá
léttklætt fólk við leik og störf.
Þessar ungu stöllur létu fara vel um sig í nýju laug-
inni í Nauthólsvík. Hvað þeim fór á milli er ómögu-
legt að segja, en eitt er víst að þægilegt getur verið
að láta sig fljóta á meðan málin eru rædd. Sú yngsta
stóð hjá, vel búin armkútum og fær í flestan sjó.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Svamlað í sólinni
STAÐAN á ársfundi Alþjóðahval-
veiðiráðsins er mjög óljós eftir að
naumur meirihluti hafnaði í fyrra-
dag aðild Íslands að ráðinu. Hall-
dór Ásgrímsson utanríkisráðherra
segir að ákvörðun um framhaldið
verði tekin að fundi loknum en að-
alatriðið sé að Alþjóðahvalveiði-
ráðið þurfi að endurskoða starfs-
hætti sína ef það eigi að geta orðið
trúverðug stofnun. Íslensk stjórn-
völd hafi gert sér vonir um að þar
hafi margt lagast en ekki séu
mörg teikn á lofti um það.
„Það verður því miður að segja
að mjög margt í kringum Alþjóða-
hvalveiðiráðið er í afskaplega laus-
um skorðum. Viðkomandi ríki hafa
ekki gefið hinum lögfræðilegu og
vísindalegu hliðum þessa máls
nægilegan gaum heldur einungis
rekið mál áfram á grundvelli skoð-
ana ýmissa umhverfissamtaka sem
öll eru ekki mjög vönd að virðingu
sinni,“ segir Halldór Ásgrímsson.
Tómas H. Heiðar, þjóðréttar-
fræðingur utanríkisráðuneytisins
og fulltrúi í sendinefnd Íslands á
ársfundi Alþjóðahvalveiðiráðsins,
segir að ákvörðun ráðsins um að
hafna fyrirvara Íslands við hval-
veiðibanni ráðsins og þar með að-
ild Íslands að ráðinu og hvalveiði-
samningnum sé tvöfalt brot á
þjóðarétti. Hann segir að sú
ákvörðun Alþjóðahvalveiðiráðsins
að taka til afgreiðslu og hafna fyr-
irvara Íslands sé, bæði að því er
varðar málsmeðferð og efni, ógild
og að engu hafandi. Ísland sé
áfram aðili að ráðinu með fyrir-
vara við hvalveiðibanninu að því er
varðar þau ríki sem ekki hafna
fyrirvaranum með sjálfstæðum
hætti og á lögmætum forsendum.
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra
um ákvörðun Alþjóðahvalveiðiráðsins
Ráðið þarf að
endurskoða
starfshætti sína
Síðasta orðið/19
SKATTSKRÁR landsmanna
verða lagðar fram í öllum um-
dæmum þriðjudaginn 31. júlí
næstkomandi. Að sögn Gests
Steinþórssonar, skattstjóra í
Reykjavík, er það sama dag-
setning og hefur verið undan-
farin ár, það er að segja síðasta
virka dag í júlí.
Þann dag ætti því fólki að
verða ljóst hvort það þarf að
greiða viðbótarskatt eða hvort
það má eiga von á endur-
greiðslu frá skattyfirvöldum.
Skattskrár
lagðar fram
31. júlí
NIÐURSTÖÐUR ræktana á sýnum
á gjörgæsludeild Landspítala við
Hringbraut reyndust neikvæðar, en
skurðstofum og gjörgæslu á spítal-
anum var lokað sl. mánudag fyrir
skipulögðum skurðaðgerðum, þar
sem fjölónæm baktería fannst hjá
starfsmanni við venjubundið eftirlit.
Karl G. Kristinsson, sýklafræðingur
við spítalann, segir að þetta bendi til
þess að hafi orðið dreifing á bakt-
eríunni sé hún væntanlega ekki mik-
il. Þessi sýni voru tekin í því um-
hverfi sem líklegast var talið að væri
mengað.
Alls voru tekin um 300 sýni úr
skurðstofunum sl. mánudag og eru
niðurstöður væntanlegar upp úr há-
degi í dag. Fyrr verður ekki ljóst
hvort umhverfismengun sé þar. Karl
segir að beðið sé í ofvæni eftir nið-
urstöðum úr ræktunum á sýnum úr
skurðstofum spítalans.
Sýni á gjör-
gæslu
reyndust
neikvæð
VERÐBRÉFAÞING Íslands telur
skýringar Íslandssíma á afkomuvið-
vörun félagsins 12. júlí sl. vera ófull-
nægjandi. Þegar afkomuviðvörunin
var birt voru einungis tveir mánuðir
liðnir frá útgáfu útboðs- og skrán-
ingarlýsingar félagsins. Stjórn Verð-
bréfaþings hefur óskað eftir frekari
upplýsingum frá Íslandssíma.
Helena Hilmarsdóttir, staðgengill
framkvæmdastjóra Verðbréfaþings,
segir að málið snúist í grundvallarat-
riðum um að afkomuviðvörun var
gefin út einungis tveimur mánuðum
eftir að skráningarlýsingin var birt.
Það veki óneitanlega spurningar um
hvort upplýsingarnar hafi verið full-
nægjandi eða ekki. Útboðs- og
skráningarlýsingar eigi að vera
gefnar samkvæmt bestu vitund.
Engu mikilvægu atriði, sem getur
haft áhrif á verð hlutabréfa, má
sleppa.
Engin viðskipti voru með bréf Ís-
landssíma á Verðbréfaþingi í gær en
í fyrradag var lokaverð bréfanna 4,3.
Útboðsgengi Íslandssíma til al-
mennra fjárfesta var 8,75.
Verðbréfaþing Íslands
Óskar eftir frek-
ari upplýsingum
frá Íslandssíma
Skýringar/17