Morgunblaðið - 26.09.2001, Blaðsíða 1

219. TBL. 89. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 26. SEPTEMBER 2001
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti fagnaði í gær ákvörðun stjórn-
valda í Sádi-Arabíu um að slíta
stjórnmálasambandi við stjórn
talibana í Afganistan vegna stuðn-
ings hennar við hermdarverka-
menn sem taldir eru hafa staðið
fyrir árásinni á Bandaríkin 11.
september. Vladímír Pútín, forseti
Rússlands, lét þau orð falla í ræðu á
þýska þinginu í gær að leiðtogar
ríkja heims bæru ábyrgð á árásinni
vegna þess að þeir hefðu treyst á
úrelt fyrirkomulag í öryggismálum
frá því á tímum kalda stríðsins.
„Ég tel að þetta sé okkur öllum
að kenna, fyrst og fremst stjórn-
málamönnunum, vegna þess að við
treystum á úrelt öryggiskerfi,“
sagði Pútín í fyrsta ávarpi rúss-
nesks forseta á þýska þinginu. „Við
tölum um samstarf en í raun höfum
við aldrei treyst hver öðrum. Við
höfum ekki losað okkur við ákveðn-
ar klisjur og staðlaðar ímyndir frá
kalda stríðinu.“
Pútín bætti við að leiðtogar
margra ríkja heims hefðu ekki enn
áttað sig á því að kalda stríðinu
væri lokið og heimurinn skiptist
ekki lengur í tvo andstæða póla.
Rússum fyndist stundum að
ákvarðanir í alþjóðamálum væru
teknar án þeirra og þeir væru síðan
beðnir um að samþykkja þær. „Er
þetta sönn samvinna?“ spurði hann
og virtist skírskota til Bandaríkja-
stjórnar og Atlantshafsbandalags-
ins.
Stjórn Sádi-Arabíu tilkynnti í
gær að hún hefði rofið öll tengsl sín
við talibana í Afganistan og sakaði
þá um að hafa „verndað og vopnað“
hryðjuverkamenn og stuðlað að
árásinni á Bandaríkin.
Pakistan er nú eina ríkið sem er í
stjórnmálasambandi við talibana-
stjórnina. Pervez Musharraf, for-
seti Pakistans, sagði að ekki kæmi
til greina að slíta sambandinu.
Bush Bandaríkjaforseti fagnaði
ákvörðun Sádi-Arabíustjórnar en
hvatti ekki Pakistana til að fara að
dæmi hennar. Bush kvaðst vera
mjög ánægður með loforð stjórn-
arinnar í Pakistan um að styðja fyr-
irhugaðar aðgerðir gegn hryðju-
verkamönnum í Afganistan. Hann
fagnaði einnig tilboði Pútíns um að-
stoð við Bandaríkin í baráttunni við
hermdarverkamenn.
Utanríkisráðherra Pakistans,
Abdul Sattar, varaði í gær erlend
ríki við því að aðstoða andstæðinga
talibanastjórnarinnar í borgara-
stríðinu í Afganistan og sagði að
slíkt myndi valda „afgönsku þjóð-
inni miklum þjáningum“.
Rússneska stjórnin sagði í fyrra-
dag að hún væri tilbúin að sjá afg-
önskum andstæðingum talibana
fyrir vopnum. Bush sagði að
Bandaríkjamenn vildu samstarf við
Afgana sem væru óánægðir með
stjórn talibana en neitaði því að
meginmarkmiðið með fyrirhuguð-
um aðgerðum væri að steypa henni
af stóli.
Fregnir hermdu í gær að harðir
bardagar hefðu blossað upp í norð-
urhluta Afganistans milli sveita
talibana og andstæðinga þeirra.
Barist var í grennd við borgina
Mazar-e-Sharif sem hefur verið á
valdi talibana í nokkur ár. And-
stæðingar talibana sögðust hafa
náð nokkrum þorpum á sitt vald.
Pútín segir leiðtoga heims vera fasta í hugsunarhætti frá kalda stríðinu
Kennir úreltu öryggis-
kerfi heims um árásina
Reuters
Afganskt barn þiggur mat að gjöf fyrir utan veitingahús í Karachi í Pakistan. Um 100.000 afganskir flóttamenn
dvelja í borginni. Óttast er að um milljón Afgana flýi til Pakistans verði árásir gerðar á Afganistan.
Reuters
Íbúar afgönsku höfuðborgarinnar Kabúl fylgjast með knattspyrnuleik
sem fram fór á íþróttaleikvangi í borginni í gær. Leikvangurinn hefur
einnig verið notaður fyrir opinberar aftökur.
Washington, Berlín, Íslamabad. AFP, AP.
Sharon
samþykkir
fund Peres
og Arafats
Jerúsalem. AFP, AP.
ARIEL Sharon, forsætisráðherra
Ísraels, tilkynnti í gær að Shimon
Peres, utanríkisráðherra landsins,
myndi ræða í dag við Yasser Arafat,
leiðtoga Palestínumanna, til að hefja
viðræður um formlegt vopnahlé.
Sharon staðfesti þetta eftir að hafa
rætt í síma við Tony Blair, forsætis-
ráðherra Bretlands. Blair reyndi að
sefa Sharon eftir að Jack Straw, utan-
ríkisráðherra Bretlands, hafði valdið
uppnámi í Ísrael með því að tengja
árásina á Bandaríkin 11. september
við „ástandið í Palestínu“ eftir fund
með ráðamönnum í Íran á mánudag.
Ísraelsk stjórnvöld sögðu að með
þessum ummælum hefði Straw ýjað
að því að Bretar kenndu Ísraelum um
árásina á Bandaríkin.
Sharon aflýsti fyrirhuguðum fundi
sínum með Straw vegna ummælanna
en ákváð í gær að ræða við hann í dag
að beiðni Blairs.
Gert er ráð fyrir því að fundur Ara-
fats og Peres verði fyrir sólarupprás í
dag. Sharon afboðaði fund sem Peres
og Arafat ráðgerðu á sunnudag en gaf
síðan eftir í gær vegna mikils þrýst-
ings frá Bandaríkjastjórn sem leggur
nú fast að Ísraelum að semja um
formlegt vopnahlé við Palestínumenn
til þess að hægt verði að tryggja
stuðning múslímaríkja við herferðina
gegn hryðjuverkamönnum.
SAMTÖK flugmanna í Norður-Ameríku
(ALPA) hvetja til þess að bandaríska þingið setji
lög sem heimili flugmönnum að bera skotvopn í
stjórnklefa. Segja samtökin að þetta gæti komið
í veg fyrir flugrán.
„Þetta endurspeglar hversu miklu hryðju-
verkin 11. september hafa breytt um hvernig lit-
ið er á flugrán og hermdarverkastarfsemi,“
sagði John Mazor, talsmaður ALPA. Sagði hann
að hugmyndin markaði mikla stefnubreytingu
hjá samtökunum, en hún nyti yfirgnæfandi
stuðnings meðal félagsmanna.
Bandaríska loftferðaeftirlitið (FAA) leyfir
ekki að flugmenn séu vopnaðir í stjórnklefanum.
Félagsmenn í ALPA eru um 67 þúsund og starfa
hjá 47 flugfélögum í Bandaríkjunum og Kanada.
Samkvæmt hugmyndum samtakanna yrðu flug-
menn ekki skyldaðir til að bera vopn, heldur yrði
það undir flugmönnum sjálfum komið.
Þeir yrðu að gangast undir nákvæma bak-
grunnsrannsókn og sálfræðipróf. Þá fengju þeir
kennslu í vopnaburði og sagði Mazor að farið
hefði verið fram á það við bandarísku alríkislög-
regluna, FBI, að hún sæi um þessar rannsóknir
og kennslu. Ekki hefði borist svar frá FBI.
Samtökin hafa hvatt flugmenn til að bregðast
hart við hryðjuverkamönnum. Til dæmis eru all-
ir stjórnklefar búnir öxi og ráðleggja samtökin
flugmönnum að hugleiða að nota öxina sem vopn
verði reynt að ræna flugvélum þeirra.
Flugmenn verði vopnaðir
Washington. AP.
VAXANDI atgervisflótti hefur ver-
ið frá Danmörku síðastliðin fimm ár
og nú er svo komið, að dönsku
vinnuveitendasamtökin hafa skorað
á ríkisstjórnina að láta fólk með ein-
hverja þekkingu og menntun ganga
fyrir sem innflytjendur til landsins.
Þróunin hefur verið sú, að
menntað fólk í góðu starfi flyst á
brott en í staðinn kemur ómenntað
fólk frá ýmsum þriðjaheimslöndum.
Var frá þessu skýrt í Jyllands-
Posten í gær.
Innflutningur fólks til Danmerk-
ur frá öðrum OECD-löndum þar
sem menntun er almennt góð hefur
verið að minnka og miklu minna er
um það nú en áður, að Danir, sem
flytjast brott, snúi heim aftur.
„Haldi þessi atgervisflótti áfram
fer að vanta hér fólk með þekkingu
og reynslu. Gegn þessu verður að
vinna, til dæmis með því að gefa
menntuðum útlendingum svokallað
grænt kort en út á það geta þeir
sest hér að og starfað hindrunar-
laust,“ segir Henrik Bach Morten-
sen, formaður vinnuveitenda-
samtakanna.
Atgervis-
flótti frá
Danmörku
♦ ♦ ♦