Morgunblaðið - 26.09.2001, Blaðsíða 34
MINNINGAR
34 MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Móðursystir mín,
Margrét Eiríksdóttir
píanókennari, andað-
ist 1. september síð-
astliðinn, áttatíu og sjö ára.
Fyrstu minningar mínar um
Margréti eru þegar hún kom í
heimsókn til foreldra minna hvern
fimmtudag ásamt öldruðum föður
sínum. Þær skiptust á, systurnar,
að fara með honum til eiginkonu
hans, Valgerðar, á Sólvang í Hafn-
arfirði. Á eftir var komið við í kaffi
heima. Þar tók hún líka eldri syst-
ur mína í spilatíma. Einhvern tíma
prófaði hún að setja mér eitthvað
fyrir líka, en við hristum báðar
höfuðið yfir árangrinum. Varð ekki
meira úr því þá, ég vissi ekki að
hún ætti seinna eftir að verða
kennarinn minn og hafa ómælan-
leg áhrif á mig með því að gefa
mér innsýn í þann mikla undra-
heim sem tónlistin er.
Margrét var kennari minn í
Tónlistarskólanum í Reykjavík á
árunum 1977–1985. Hún naut mik-
illar virðingar, enda vandaður
kennari í alla staði. Hún hafði
reynt mikið, lært úti í hinum stóra
heimi, upplifað loftárásir í London,
hlustað á marga mestu tónlistar-
menn heims á tónleikum. Hún
hafði frá mörgu að segja og mikið
að gefa. Hún var ósérhlífin, lagði
allt í kennsluna og á móti krafðist
hún líka mikils af nemendum. Ég
held að málamiðlun hafi ekki verið
til í hennar orðasafni. Hún hafði
sannleikann að leiðarljósi, hvort
sem það var þægilegt eður ei. Hún
gat fengið svitann til að spretta
fram á stundum, samt alltaf svo
heil og traust og faðmur hennar
geypistór. Stundum kom hún með
mergjaðar athugasemdir og á
meðan maður var gapti orðlaus
skellti hún upp úr, hátt og inni-
lega. Á seinni árum sínum í tón-
listarskólanum kenndi hún lengra
komnum nemendum og braut-
skráðust margir frá henni með
kennarapróf, burtfarar- eða ein-
leikarapróf.
Þegar ég kom heim til Mar-
grétar voru alltaf staflar af alls
kyns bókum og nótum uppi við.
Hún var sífellt að kynna sér nýja
hluti, stúderaði sinfóníur eftir
Shostakovich með heyrnartól og
nóturnar fyrir framan sig. Eitt af
síðustu skiptunum sem ég kom til
hennar á Eiðistorg sá ég plötu
með tónlist mjög framsækinna
MARGRÉT
EIRÍKSDÓTTIR
✝ Margrét Eiríks-dóttir fæddist í
Winnipeg í Kanada
22. maí 1914. Hún
lést á Hjúkrunar-
heimilinu Skjóli 1.
september síðastlið-
inn og fór útför
hennar fram í kyrr-
þey 6. september frá
Dómkirkjunni í
Reykjavík.
tónskálda, Boulez og
Stockhausen, að mig
minnir. „Maður verð-
ur að kynna sér
þetta,“ sagði hún.
Hvort henni líkaði það
síðan var annað mál.
En hún dæmdi ekki
án þess að þekkja til.
Hvert sem hún ferð-
aðist notaði hún tæki-
færið til að komast í
nótnabúð, eyddi
nokkrum klukkutím-
um þar til að grúska
og fór síðan út með
heilu staflana. Hún
var alltaf að læra. Það er varla
hægt að gera sér grein fyrir, hví-
líkt áfall það hefur verið fyrir
svona manneskju að missa síðan
þennan eiginleika smátt og smátt,
horfa upp á það sjálf en geta ekk-
ert að gert.
Tónlistararfur Margrétar hefur
dreifst víða. Það eru ófáir tónlist-
arskólar hér sem hafa lærisveina
hennar innan sinna veggja. Maður
heyrir stundum setningar eins og
„það var ekki fyrr en ég fór til
Margrétar að ég lærði að...“. Það
er óhætt að segja að hún hafi átt
mikinn þátt í að móta tónlistar-
kennslu á Íslandi í þá tæplega
hálfu öld sem hún sinnti þessu
starfi. Við sem nutum þess að læra
af henni erum þakklát fyrir. Inni-
legur hlátur hennar hljómar í eyr-
um okkar, heill og sannur eins og
manneskjan sjálf. Hvíli hún í friði.
Valgerður Andrésdóttir.
Með Margréti Eiríksdóttur pí-
anóleikara er genginn einn af
máttarstólpum í uppbyggingu ís-
lensks tónlistarlífs. Margrét
stundaði nám í píanóleik, fyrst við
Tónlistarskólann í Reykjavík og
síðan við virtar erlendar mennta-
stofnanir hjá framúrskarandi
kennurum og hélt fjölmarga tón-
leika hér heima að loknu námi.
Hún var skólastjóri Tónlistarskól-
ans á Akureyri og síðar píanó-
kennari, einnig við Tónlistarskól-
ann í Kópavogi og síðast við
Tónlistarskólann í Reykjavík. Hún
var eina konan í hópi þeirra 12
tónlistarmanna sem stofnuðu Fé-
lag íslenskra tónlistarmanna árið
1940 og sýndi málum félagsins
áhuga alla tíð. Margrét var heið-
ursfélagi F.Í.T. og að leiðarlokum
minnumst við hennar með virðingu
og þökk fyrir framlag hennar til
tónlistarmála og tónlistarkennslu.
Aðstandendum Margrétar vottum
við innilega samúð.
F.h. Félags íslenskra tónlistar-
manna,
Margrét Bóasdóttir.
Hinn 1. september sl. lést í
Reykjavík Margrét Eiríksdóttir,
píanóleikari og kennari. Margrét
fæddist 22. maí 1914 í Winnepeg í
Kanada og var því 87 ára að aldri
er hún lést. Margrét var ein af
fjórum fyrstu útskriftarnemendum
Tónlistarskólans í Reykjavík 1934
og síðasti eftirlifandi nemandinn
úr þessum hópi. Hinir voru Björn
Ólafsson, konsertmeistari Sinfón-
íuhljómsveitar Íslands, Helga Lax-
nes, píanóleikari, og Katrín Dal-
hoff Bjarnadóttir, píanó- og
fiðluleikari, sem lést fyrir ári síð-
an.
Margrét hélt til framhaldsnáms
í píanóleik í London, þar sem hún
var fyrst í einkatímum hjá York
Bowen 1936-37. Hún stundaði nám
við Royal Academy of Music árin
1937-39 og lauk því námi með
Diploma-prófi, Licentiate-prófi
(LRAM) 1939. Veturinn 1942 var
Margrét í einkatímum í Glasgow
hjá hinum þekkta nemanda Franz
Liszt, Frederic Lamond. Í fram-
haldi af því námi innritaðist Mar-
grét í Royal College of Music þar
sem hún naut leiðsagnar Kathleen
Long árin 1943-45. Þaðan lauk hún
öðru Diploma-prófi, ARCM.
Margrét hélt marga tónleika að
námi loknu, í Reykjavík árið 1936,
1940, 1941 og ’43. Auk þess hélt
hún tónleika víða um land. Á milli
þess sem hún var í námi erlendis
kenndi Margrét í Reykjavík 1939-
42. Eftir að hún kom alfarin heim
var hún skólastjóri Tónlistarskól-
ans á Akureyri 1946-50. Hún
kenndi og prófdæmdi við skólann
árin 1950 til 1970. Hún hóf kennslu
við Tónlistarskólann í Reykjavík
1970 og kenndi óslitið allt til 1987.
Áður hafði hún einnig kennt við
Tónlistarskóla Kópavogs, 1969-72.
Margrét tók virkan þátt í fé-
lagsmálum tónlistarmanna og
kennara. Hún var ein af stofn-
endum Félags íslenskra tónlistar-
manna 1940 og síðar heiðursfélagi
og hún var formaður Félags tón-
listarkennara 1975-76. Ég kynntist
fyrst Margréti er hún kom til
starfa við Tónlistarskólann í
Reykjavík 1970, en hafði mörgum
árum áður heyrt um hið merka
starf hennar við Tónlistarskólann
á Akureyri. Eftir að Margrét tók
að kenna við Tónlistarskólann í
Reykjavík tók ég sérstaklega eftir
hinni miklu virðingu sem hún bar
fyrir listinni og hve miklar kröfur
hún gerði til nemenda sinna í
kennslu sinni með óvenju vönd-
uðum vinnubrögðum. Var þetta
mér, ungum kennara, ómetanlegt
veganesti og sýndi hvaða árangri
er unnt að ná með slíkum vinnu-
brögðum. Í kennslu Margrétar
birtist árangur þeirra í öruggri
tækni og ígrundaðri túlkun. Henni
tókst að undirbúa nemendur sína
undir próf og tónleika þannig, að
þeir virtust búa yfir óvenjulegri
yfirvegun og öryggi. Túlkun þeirra
náði að spanna mótun verka allt
frá stórum dráttum til smæstu
blæbrigða. Vald á fallegri tón-
myndun voru sérstök einkenni
nemenda hennar. Allir þessir mik-
ilvægu þættir í kennslu Margrétar
lifa nú áfram í nemendum hennar
og munu bera ávöxt um ókomin ár.
Halldór Haraldsson.
Undir háu hamrabelti
höfði drúpir lítil rós,
þráir lífsins vængja-
víddir
vorsins yl og sólarljós.
Ég held ég skynji hug þinn allan,
hjartasláttinn, rósin mín,
er kristaltærir daggardropar
drjúpa milt á blöðin þín.
HALLDÓRA
LÁRUSDÓTTIR
✝ Halldóra Lárus-dóttir fæddist í
Georgshúsi á Akra-
nesi 5. september
1938. Hún varð bráð-
kvödd á heimili sínu
á Akranesi 10. ágúst
síðastliðinn og fór
útför hennar fram
frá Akraneskirkju
20. ágúst.
Æsku minnar leiðir lágu
lengi vel um þennan
stað,
krjúpa niður, kyssa
blómið,
hversu dýrlegt finnst
mér það.
Finna hjá þér ást og
unað,
yndislega rósin mín.
Eitt er það sem aldrei
gleymist,
aldrei, það er minning
þín.
Senn líður að fyrsta
fundi okkar Lions-
kvenna á Akranesi. Það ríkir alltaf
tilhlökkun þegar nýtt starfsár er
að hefjast, en því miður verðum við
að hefja vetrarstarfið að þessu
sinni án eins stofnfélaga okkar.
Þegar fór að fækka sumarnóttun-
um og stytta daginn féll frá, langt
um aldur fram, félagi okkar Hall-
dóra eða bara hún Hadda eins og
við kölluðum hana. Alltaf var hún
jákvæð í hugsun og lagði öllum
gott til. Við félagar hennar eigum
eftir að sakna þess að heyra ekki
hennar dillandi hlátur lengur. Það
var alltaf stutt í glensið og gamanið
hjá Höddu og því fengum við að
kynnast, bæði á fundum og í ferð-
um okkar þar sem hún gat verið
hrókur alls fagnaðar og munu til-
svör hennar seint gleymast. Hadda
hafði þennan sérstaka húmor sem
við félagar hennar eigum eftir að
sakna. Að lokum viljum við í Lions-
klúbbnum Eðnu þakka Höddu vel
unnin störf á liðnum árum. Ástvin-
um hennar sendum við innilegar
samúðarkveðjur. Sofðu rótt, kæri
félagi.
F.h. Lionsklúbbsins Eðnu á
Akranesi,
Margrét Gísladóttir.
+
'
+
4 2&
6)
556 !
) *
6 $%%
7
!
8
(# ! !"" "# *B
"" *!
*! ! !"#
9.!! *! !$.!"#
*!"# 5 1 !"
B*!
$! !$! !$% &
) *
' +
"
+
<
64-(
)
556 !
9 !
6 3%%
7
!
'
,
'
(# !
!! !$
!*"#
!!
! B"#
$! !$% &
6 62 )2 )
*5! !
"!*
,
'
' 9 !
$ :
&'
'
' ;
*
!
( + ((%
( !0 ""#
1 6 0 "!
&9!"#
)!6 0 "! !-&(# ! "#
3 6 0 "!"# !- ",0 "
!+!6 0 "!"#
9.!!
(# ! !6 0 "!"# #$C :
$! !$% $! !$! !$% &
+
5 7 1-(
2 ! %D
!00! !
.
#
!
-!
# $%%
7
!
<0
!
7
+
!(# "# 1 $.% !
-,1#1 $.%
!*"
!*"#
2! +
!*"# -! /-! ! &
=
6
6 6
!
)E DF
,.!,
!
8
!'
# $%%
:
! ' -
<$
.# "#
2! 2! "#
@*! G ! !2&!,"#
0 9 (&!"#
9! 3 (3"#
! "#
1 *"#
!*(# ! "#&