Morgunblaðið - 26.09.2001, Blaðsíða 33
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER 2001 33
✝ Einar Einarssonfæddist á Eyri
við Skötufjörð í Ísa-
fjarðardjúpi 5. júní
1907. Hann lést á
Hrafnistu, dvalar-
heimili aldraðra
Sjómanna í Reykja-
vík, 16. september
síðastliðinn. For-
eldrar Einars voru
hjónin Sigrún Krist-
ín Baldvinsdóttir, f.
1. júní 1879, d. 9.
mars 1943, og Einar
Þorsteinsson skip-
stjóri, f. 5. ágúst
1875, d. 27. febrúar 1955. Systk-
ini Einars eru Karitas, f. 6. júní
1899, d. 18. janúar 1978; Krist-
ján Jón, f. 27. mars 1902, d. 28.
júlí 1946; Margrét, f. 20. júní
1905, d. 15. október 1938; Unn-
ur, f. 25. júlí 1908, d. 1. janúar
1984; Þorsteinn, f. 8. mars 1910,
d. 13. mars 1996; Elín, f. 11. maí
1911, d. 7. desember 1953; Bald-
vin, f. 2. febrúar 1913, d. 20.
febrúar 1981; Jóakim, f. 30.
október 1914, d. 28.
september 1960;
Karl, f. 12. desem-
ber 1915; og fóst-
urbróðir, Kristján
Ásgeirsson, f. 23.
september 1899, d.
18. maí 1992. Einar
kvæntist 27. maí
1938 Svövu Björns-
dóttur, f. 19. októ-
ber 1896, d. 17. júní
1991 og bjuggu þau
á Mánagötu 9 í
Reykjavík nær all-
an sinn búskap.
Einar byrjaði
snemma að stunda sjómennsku,
mest á togurum. Hann tók við
rekstri síldarsöltunarfyrirtækis
bróður síns, Kristjáns, á Húsa-
vík eftir lát hans 1946 og rak
það í nokkur ár uns hann tók til
starfa við Fiskimjölsverksmiðj-
una Klett í Reykjavík þar sem
hann starfaði síðast.
Útför Einars fer fram frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í dag
og hefst athöfnin klukkan 13.30.
Hann Einar frændi er dáinn, en
svo var hann kallaður af allri sinni
stóru fjölskyldu. Einar var giftur
Svövu Björnsdóttur sem lést fyrir tíu
árum, en þeim varð ekki barna auðið.
Samt áttu þau Svava meira barna-
láni að fagna en margir foreldrar.
Þetta voru systkinabörn Einars og
börn þeirra og barnabörn, sem urðu
mörg hver eins náin og um eigin
börn og barnabörn væri að ræða, og
er mér nærtækasta dæmið okkar
eigin dóttir. Einar var myndarlegur
maður á velli, með sterkbyggðan lík-
ama, mótaðan af áralangri baráttu
við Ægi og vinnu við fisk. Einar var
fríður maður með hlýtt bros. Hann
talaði sterkri og skýrri röddu og fór
ekki í felur með skoðanir sínar. En
umfram allt var hann trygglyndur og
trúr öllum sínum vandamönnum og
vinum og lét sér hag þeirra og vel-
ferð miklu skipta. Hann var ekki í
rónni nema hann heyrði í þeim á
hverjum degi. Þau Svava gengu
mörgum meðlimum fjölskyldunnar
næstum í foreldra stað þegar erfið-
leika bar að höndum, skutu yfir þá
skjólshúsi og önnuðust þá sem eigin
börn. Það er stór hópur sem á Einari
og Svövu mikið að þakka og sakna
þeirra sárt á þessari stundu. Ein
saga er táknræn fyrir þann mann
sem Einar hafði að geyma. Fyrir
mörgum árum hjóp lítil stúlka á bíl
sem Einar ók og meiddist, þó ekki al-
varlega. Þetta var ekki á nokkurn
hátt Einari að kenna. Upp frá þeim
degi hafði Einar alltaf samband við
þessa stúlku sem nú er miðaldra og
lét hvorki afmælis- né jólagjafir
vanta, allt til hinstu stundar.
Einar fór snemma að stunda sjó-
inn með föður sínum og sagði mér oft
frá ævintýralegum sjóferðum sínum
á Ísafjarðardjúpi, allt frá 10 ára
aldri. Þá voru Skötufjörður og Djúp-
ið alltaf full af fiski og þeir réru á
opnum báti um allt Djúp og firði til
að draga björg í bú. Árið 1922
brugðu foreldrar Einars búi og
fluttu til Hafnarfjarðar, þar sem fað-
ir hans gerðist einn af forystumönn-
um sjómanna. Einar réð sig þá á tog-
ara og stundaði togarasjómennsku
um árabil, mest á Karlsefni og Sviða
og sigldi á erlenda markaði. Þetta
starf varð Einari kærast, því hann
var sjómaður í húð og hár og elskaði
sjóinn og sjómennsku. Hann komst
oft í hann krappan og átti því láni að
fagna að bjarga tveimur skipsfélög-
um sínum frá drukknun í ofsaveðri.
Þau Einar og Svava giftust árið
1938 og fluttust til Reykjavíkur. Þau
bjuggu lengst af á Mánagötu 9, það-
an sem Einar flutti á Hrafnistu í
byrjun ágúst sl. Svava bjó þeim Ein-
ari einstaklega glæsilegt og smekk-
legt heimili, þangað sem gaman var
að koma, enda gestkvæmt.
Eftir seinni heimstyrjöldina tók
Einar við rekstri á síldarplani á
Húsavík af Kristjáni bróður sínum
sem lést árið 1946, aðeins 44 ára
gamall. Stundaði hann síldarsöltun
fram til 1950, uns hann hóf störf hjá
Fiskimjölsverksmiðjunni Kletti í
Reykjavík og vann þar sem eftir var
starfsævinnar.
Dugnaður, heiðarleiki, ljúf-
mennska og trygglyndi einkenndu líf
Einars jafnt í starfi sem í einkalífi.
Einar var víðsýnn í skoðunum og
fróður um menn og málefni, enda vel
lesinn. Þótt hann væri jafnaðarmað-
ur eins og móðurbróðir hans, Jón
Baldvinsson, stjórnmálamaður og
verkalýðsforingi, þá taldi hann
Bjarna Benediktsson merkastan ís-
lenskra stjórnmálamanna.
Við og dóttir okkar, Unnur Steina,
munum sakna þess að heyra ekki á
hverjum degiEinar spyrjast fyrir um
hagi okkar, taka þátt í gleði og erf-
iðleikum og stappa í okkur stálinu.
Hann var okkur sem besti faðir og
afi. Það er gott að eiga minningu um
þennan góða og trygga vin, hann
Einar frænda, og við kveðjum hann
með trega og söknuði
Helga og Björn.
Látinn er frændi minn og fóstri
Einar Einarsson. Nú þegar hann
hefur lagt upp í hinstu sjóferðina að
loknu löngu dagsverki birtast mynd-
ir minninganna á skuggsjánni. Um
skeið var ég tekinn í fóstur af þeim
hjónum Svövu og Einari. Þó þau
væru barnlaus voru þau afar barn-
elsk. Svava hafði annast föður minn
og þau munaði ekki um að taka fleiri
ættliði að sér.
Fyrsta myndin sem birtist er þeg-
ar ég hafði gerst ódæll eitt sinn og nú
þurfti að taka á málum. Aldrei var
tekið á málum af neinum æsingi
heldur reynt að fara þær leiðir sem
leiddu til lausnar. Ég man að Einar
setti í brýrnar og sagði: „Nú verð ég
að fara út í garð að sæka hrís.“ Þetta
kom strákstaula í opna skjöldu svo
hann þurfti að spyrja til hvers. „Nú
það er nú vaninn að hýða óþekk börn
með hrísvendi, og ég þarf að fá mér
einn slíkan.“ En undir þungum brún-
um glampaði í glettnina í augunum.
Hann þurfti ekki að verða sér úti um
hrís því sá stuttu lofaði bót og betr-
un. Framvegis þurfti einungis að
nefna hrísvöndinn svo allt félli í ljúfa
lög.
Einar starfaði nær allt sitt líf við
störf tengd hafinu. Fyrst sem sjó-
maður, þá síldarspekúlant og svo
starfsmaður Síldar- og fiskimjöls-
verksmiðjunnar Kletts. Annað
myndbrot kemur í hugann er und-
irritaður fékk ósjaldan að sitja í Ford
’55 vörubílnum á leið í skólann. Þeir
Einar áttu vel saman. Báðir sterkir
og seigir.
Þau hjónin Einar og Svava voru
mjög samrýmd og því mikill missir
þegar Svava dó fyrir tíu árum. Þá
fyrst sá ég Einari brugðið og hann
kominn á annað hnéð í glímunni við
Elli kerlingu.
En glaðværðinni tapaði hann ekki
og í síðustu skiptunum sem ég heim-
sótti hann á Mánagötunni gekk hann
með mér fram þó hann væri orðinn
fótlúinn. Ég sagði honum að hann
þyrfti nú ekki að fylgja mér út, ég
væri farinn að rata. Hann brosti sínu
góða stríðnisglotti og sagði: „Þarf ég
ekki að fara og ná í smá hrís?“
Héðan að norðan eru sendar
kveðjur og þakklæti fyrir mig og
mína. Einar hefur leyst festar og far-
inn á önnur mið. Megi hann fara í
friði.
Gísli Baldvinsson.
Mig langar til að kveðja ástkæran
afa minn í hinsta sinn með nokkrum
orðum. Í raun og veru var hann bróð-
ir Kristjáns föðurafa míns en honum
kynntist ég aldrei þar sem hann lést
þegar pabbi minn var aðeins átta ára
gamall. Amma mín giftist aftur og
eignaðist ég þá yndislegan afa en þau
voru þó alltaf heldur langt í burtu
þar sem þau hafa alltaf búið norður í
landi, þess vegna held ég að það hafi
komið til að ég fór að kalla Einar afa
og hann hefur aldrei verið neitt ann-
að í mínum augum en afi. Hann var
eini afinn minn hérna fyrir sunnan
og á ég margar góðar minningar um
hann. Á meðan konan hans hún
Svava lifði þá var alltaf talað um þau í
sömu setningunni, maður fór í heim-
sókn til Einars afa og Svövu. Það var
alltaf gott að koma á Mánagötuna til
þeirra þar sem manni var tekið opn-
um örmum með bros á vör og boðið
upp á konfekt og litla kók í gleri, þá
tölti maður sér með afa í kjallarann
þar sem alltaf var til kók-kassi.
Svona man maður þau tvö á mínum
yngri arum. Það var engin bíóferð í
Austurbæjarbíó sem þá var og hét án
þess að koma við hjá þeim. Einnig er
það mér minnisstætt þegar við sát-
um þrjú í eldhúsinu og borðuðum
ristað brauð með músaosti, það var
voðalega spennandi og enn þann dag
í dag hef ég aldrei skilið þá leikni afa
míns að geta tekið eggjaskurnina af
harðsoðnu eggi af án þess að brjóta
hana, hann notaði eldhúshníf og tók
annan helming skurnarinnar af í
heilu lagi þvílíkt sem það vakti alltaf
undrun mína. Einnig voru ófáir rúnt-
arnir sem teknir voru niður á höfn til
að skoða skipin, það þótti honum afa
mjög skemmtilegt, að skoða þau og
fræða mig um leið. Ég var líka svo
lánsöm að hafa þau alltaf hjá okkur
um jól og sem betur fer hélt hann
áfram að vera hjá okkur eftir að
Svava dó en næstu jól á eftir að vanta
mikið við veisluborðið þar sem hann
var vanur að sitja.
Það er skrítið til þess að hugsa að
hann sé horfinn sjónum manns en
hann var orðin háaldraður og var
hvíldinni feginn, við spjölluðum mik-
ið saman síðustu vikuna sem hann
lifði og sem betur fer var hann enn
nokkuð klár í höfðinu, mundi eftir
öllu sínu fólki og spurðist frétta. Þó
kom aldrei til þess að ég segði honum
hversu mjög mér þótti og þykir vænt
um hann og þykir mér það miður en
vonandi hefur hann vitað það þó svo
það hafi verið látið ósagt. Það var
ríkt í mér þessa síðustu daga hans að
reyna að vera sem mest hjá honum
því mér þótti miður ef hann myndi
skilja við og enginn væri hjá honum,
því miður hlotnaðist mér ekki að
vera hjá honum hans síðustu andar-
tökin, því þegar ég kom til hans á
sunnudeginum hafði hann skilið við
aðeins einni mínútu áður en ég kom.
Þrátt fyrir það held ég að við höfum
bæði verið búin að kveðja hvort ann-
að og það var ekki ætlað mér að eiga
með honum fleiri stundir, á föstu-
dagskvöldinu áttum við gott samtal
en það var okkar síðasta þar sem
hann svaf í þau skipti sem ég kom á
laugardeginum. Með þessum fátæk-
legu orðum vil ég kveðja ástkæran
afa minn og vona að vel hafi verið
tekið á móti honum af þeim sem á
undan honum hafa farið.
Elsku hjartans afi minn, ég vil
þakka þér fyrir allt sem þú varst mér
og takk fyrir að hafa alltaf verið til
staðar. Ég mun sakna þín mikið þótt
ég gleðjist með þér yfir því að þú haf-
ir fengið hvíldina sem þú varst lengi
búinn að bíða eftir. Þú munt ávallt
eiga stað í hjarta mínu og ég mun
aldrei gleyma þér. Guð geymi þig,
elsku afi minn.
Þín elskandi,
Þórunn Ýr Elíasdóttir.
EINAR
EINARSSON
!
# $%%
!"#
$% "!$% $! !$% $! !$! !$% &
'(
)
!*+!,
!
&'
# ((%
-.! - /+"#
/+- 0! .#*
1 .#*
!!!* .#* 0 "!-.%,2! !"#
"!3 .#*"# !"#-&
! &
) *
' +
+
4
- (
)
556 ,
'
!
-
.
# /
' 0.0
780 "
9! !78"#
5 0!:&5 0;:, !2!!<!="#
$! !$% &
) *
6 )&96
5(7
-!" %>?
,.!,
'
"
!
1+
' 20
!'
!
( + 3%%
! !
! !"#
9&/
$! !$% $! !$! !$% &
4+
'
+
@ 264) 4
)
556
1!
5
.
3 )! ""
%*4,"#
3 &)! "# (# 9 (!, $
%*9 (# "# )! "(# &
+
'
+
-(24- )695
)
556 "!! 0 "
0
-! ! %AA
$ ! !" 9! !9. "#
$! !$% $! !$! !$% &