Morgunblaðið - 21.02.2002, Page 12
FRÉTTIR
12 FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGFLOKKUR Samfylkingarinn-
ar hyggst leggja fram tillögu til
þingsályktunar um skipun rannsókn-
arnefndar skv. 39 gr. stjórnar-
skrárinnar til þess að rannsaka emb-
ættisfærslu samgönguráðherra og
forsætisráðherra í málefnum Lands-
símans og einkavæðingarnefndar og
meinta óeðlilega rekstrar- og við-
skiptahætti stjórnenda fyrirtækisins.
Þá mun verða farið fram á það við for-
seta Alþingis að í ljósi mikilvægis
málsins verði það tekið fyrir á þingi
sem fyrst og umræðum um það verði
útvarpað og sjónvarpað í beinni út-
sendingu Ríkisútvarpsins.
Össur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, segir að tillagan
sé lögð fram af öllum þingmönnum
flokksins, þar sem engin leið önnur
virðist fær en skipun rannsóknar-
nefndar til þess að kafa ofan í öll þessi
mál þar sem Ríkisendurskoðun hljóti,
illu heilli, að teljast vanhæf vegna af-
skipta af málinu á fyrstu stigum. Rík-
isendurskoðandi hafi þannig ekki að-
eins lagt blessun sína yfir fyrir-
komulag greiðslna til stjórnarfor-
manns Símans, heldur beinlínis átt
hugmyndina að því fyrirkomulagi
sem stuðst var við.
„Ég tel engar líkur á öðru en for-
seti Alþingis bregðist fljótt og vel við
erindi þingflokksins,
enda fordæmi um slíkar
útvarpsumræðu frá yfir-
standandi þingi. Þá er
ljóst að við eigum á
þessu fulla heimtingu
samkvæmt ákvæðum
þingskapa,“ sagði Össur
við Morgunblaðið í gær.
Í þingsályktunartil-
lögu þingflokks Sam-
fylkingarinnar er kveðið
á um verksvið rannsókn-
arnefndarinnar. Hún
hafi það hlutverk að
rannsaka fjárhagsleg
málefni, viðskiptahætti
og embættisgjörðir eig-
enda og stjórnenda
Landssímans auk tengdra mála er
varða sölu fyrirtækisins og hagsmuni
almennings.
Nefndin taki eftirfarandi þætti
einkum til athugunar:
1. Tildrög starfslokasamnings fyrr-
verandi forstjóra Landssímans og
ábyrgð ráðherra og stjórnar fyrir-
tækisins á þeim samningi. Upplýsa
skal um öll kjör, hlunnindi og annað
sem samningnum tengjast, svo og
hvort og þá hvernig forstjórinn hafi
nýtt sér aðstöðu sína með óeðlilegum
hætti til persónulegs fjárhagslegs
ávinnings. Upplýsa
skal einnig um aðra
starfslokasamninga
sem í gildi eru við aðra
fyrrverandi og núver-
andi stjórnendur fyrir-
tækisins.
2. Hvernig staðið
var að ráðningu fyrr-
verandi forstjóra, hver
tók ákvörðun um ráðn-
ingu hans og hverjar
voru ástæður þess að
forstjórinn var leystur
frá störfum.
3. Hvort eðlilega
hafi verið staðið að
undirbúningi einka-
væðingar fyrirtækisins
af hálfu einkavæðingarnefndar og
hvernig samskiptum einkavæðingar-
nefndar, einkum formanns nefndar-
innar, forsætisráðherra og stjórn-
enda fyrirtækisins var háttað
varðandi allan einkavæðingarferilinn.
Sérstaklega skal kanna ástæður þess
að formaður einkavæðingarnefndar
sagði af sér störfum. Þá skal nefndin
kanna áhrif setu formanns nefndar-
innar í stjórnum annarra fyrirtækja
samhliða störfum sínum fyrir einka-
væðingarnefnd.
4. Hvort hluthafar í fyrirtækinu
hafi skaðast vegna söluferilsins, fjár-
hagsmálefna tengdra stjórnendum
og trúnaðarbrests milli eigenda,
einkavæðingarnefndar og stjórnenda
fyrirtækisins og hvort ástæða sé til að
ætla að þessi þættir hafi leitt til þess
að ekki hefur tekist að selja fyrirtæk-
ið.
5. Meinta hagsmunaárekstra sem
tengjast fjárfestingu Símans og per-
sónulegri fjárfestingu fyrrverandi
forstjóra. Sérstaklega skal kanna
ummæli formanns einkavæðingar-
nefndar þess efnis að fyrrverandi for-
stjóri fyrirtækisins hafi rekið fyrir-
tækið eins og hlutabréfasjóð.
6. Hverjir tóku ákvörðun um
áhættufjárfestingar Landssímans
eins og fjárfestingu í @IPbell, þar
sem fyrirtækið tapaði 500 milljónum
króna? Voru þessar fjárfestingar
bornar undir stjórn fyrirtækisins og
voru þær gerðar með vitund og vilja
eigenda fyrirtækisins.
7. Sérstaklega skal kanna ummæli
formanns einkavæðingarnefndar um
að stjórnun fyrirtækisins hafi verið
stórlega áfátt, og hvort, og þá hve-
nær, hann hafi gert formanni ráð-
herranefndar um einkavæðingu, upp-
skátt um þau viðhorf sín, og á hverju
þau byggðust. Í tengslum við það skal
jafnframt kanna hvað olli því að meint
vitneskja formanns einkavæðingar-
nefndar um brotalamir í stjórnun fyr-
irtækisins kom ekki fram í útboðslýs-
ingu, og hvort háttsemi formannsins
hafi í því efni verið í samræmi við lög.
Jafnframt skal kanna, hvort sú hátt-
semi hans hafi bakað ríkinu skaða-
bótaskyldu.
8. Kaup Landssímans á þjónustu
ráðgjafarfyrirtækis í eigu stjórnar-
formanns fyrirtækisins. Sérstaklega
skal kanna hvaða réttarreglur voru
brotnar og hver var hlutur sam-
gönguráðuneytisins og ráðherra í
þessari ákvarðanatöku.
9. Bein og óbein afskipti forsætis-
ráðherra af ákvörðunum er varða
málefni Landssímans svo sem ráðn-
ingu og brottrekstri forstjóra og vali
stjórnarformanns.
10. Hugsanlega skörun á verkefn-
um og ábyrgð stjórnar Landssímans
og einkavæðingarnefndar.
Kanni aðra þætti málsins eftir
því sem ástæða þykir til
Samkvæmt tillögunni skal nefndin
einnig kanna aðra þætti þessara mála
eftir því sem henni þykir ástæða til.
Hún hafi rétt til þess að krefjast
nauðsynlegra gagna um málið og fá
skýrslur, munnlegar og skriflegar,
frá embættismönnum, einstökum
mönnum eða lögaðilum og ráða sér til
aðstoðar sérfróða aðila sé þess þörf.
Þá verði nefndinni heimilt að láta
rannsóknina eða einstaka þætti henn-
ar fara fram fyrir opnum tjöldum.
Hún skal hraða störfum sínum eins
og kostur er og skila niðurstöðum til
Alþingis hinn 1. október 2002. Kostn-
aður við störf nefndarinnar greiðist
úr ríkissjóði.
Þingflokkur Samfylkingar vill rannsóknarnefnd til að rannsaka embættisfærslu ráðherra
Rannsaki fjárhagsleg mál-
efni og embættisgjörðir
Össur
Skarphéðinsson
SIGRÚN Benediktsdóttir, fulltrúi
Samfylkingarinnar í stjórn Lands-
síma Íslands, sagði af sér stjórnar-
setu í gær. Það
gerðu einnig vara-
menn Samfylk-
ingarinnar í
stjórninni, Anna
Kristín Gunnars-
dóttir og Helga E.
Jónsdóttir. Þar
með hafa allir
fulltrúar Samfylk-
ingarinnar í stjórn
Landssímans sagt
af sér, en áður hafði Flosi Eiríksson
tilkynnt um afsögn sína.
Sigrún Benediktsdóttir segir
stjórn Landssímans ekki njóta þess
trúnaður og trúverðuleika sem henni
er nauðsynlegur. Hún sendi í gær frá
sér eftirfarandi yfirlýsingu til fjöl-
miðla:
„Málefni Landssíma Íslands hafa
verið mikið til umfjöllunnar í íslensku
samfélagi síðustu árin. Það er ekki
óeðlilegt í ljósi þess, að hér er um að
ræða öflugt og þýðingarmikið þjón-
ustufyrirtæki fyrir almenning í þessu
landi, auk þess sem verðmæti þess í
krónum talið er umtalsvert á íslensk-
an mælikvarða. Stundum hafa verið
skiptar skoðanir um einstök mál er að
félaginu hafa snúið og það er og skilj-
anlegt.
Langur og strangur aðdragandi að
sölu fyrirtækisins og bein og óbein
aðkoma einkavæðingarnefndar af
ýmsum málefnum þess, hefur hins
vegar gert erfiðari en ella nauðsyn-
lega markvissa stefnumörkun og
stjórnfestu sem öflugu fyrirtæki á sí-
breytilegum fjarskiptamarkaði er
nauðsynleg.
Þrátt fyrir það hefur fyrirtækinu
tekist ágætlega að halda sjó og eflast
á ýmsa lund.
Síðustu vikurnar hefur hins vegar
keyrt um þverbak í neikvæðri um-
ræðu um þetta mikilvæga þjónustu-
fyrirtæki í eigu þjóðarinnar. Ég hef
setið í stjórn Landssíma Íslands frá
árinu 1997 og hef frá fyrsta degi unn-
ið af heilindum og fagmennsku innan
stjórnarinnar og reynt að leggja mitt
af mörkum til hagsbóta fyrir félagið,
starfsfólk þess og eigendur alla –
þjóðina.
Mér þykir hins vegar einsýnt, eins
og nú er komið málum, að stjórnin
njóti ekki þess trúnaðar og trúverð-
ugleika sem henni er nauðsynlegur.
Afskipti valdamikilla pólitískra að-
ila utan stjórnar af málefnum fyrir-
tækisins hafa reynst mun meiri en
eðlilegt getur talist. Af þeim ástæðum
hafa ýmis mikilvæg mál ekki farið um
borð stjórnarinnar, heldur um þau
verið tekin ákvörðun hjá öðrum að-
ilum. Það er óeðlilegt.
Á stjórnarfundi hinn 18. febrúar
síðastliðinn, þar sem m.a. voru til um-
ræðu sérstakar greiðslur til fyrirtæk-
is stjórnarformanns vegna ráðgjafar-
starfa, lagði ég mig fram um að
andrúmsloftið yrði hreinsað innan
stjórnarinnar og reynt yrði að gera
hana starfhæfa á nýjan leik.
Var ég því aðili að yfirlýsingu þeirri
sem þar var samþykkt og kvað á um
að stjórnarformaður harmaði að hafa
ekki upplýst stjórnina um áðurnefnd-
ar greiðslur. Vonaðist ég til þess að
stjórnin yrði í kjölfarið starfhæf á
nýjan leik.
Af þjóðfélagsumræðu síðustu daga
er mér hins vegar ljóst, að sitjandi
stjórn mun ekki að óbreyttu leggja
fyrirtækinu það lið sem því er nauð-
synlegt. Trúðverðugleiki hennar
meðal þjóðarinnar hefur borið hnekki
– með réttu eða röngu. Það er ekki
mitt að dæma hvort sú gagnrýni á
stjórnina er réttmæt eður ei. En úr
því sem komið er skiptir það ekki höf-
uðmáli. Ef stjórn mikilvægs fyrirtæk-
is nýtur ekki óskoraðs trausts og
trúnaðar meðal eigenda, þjóðarinnar,
þá dregur mjög úr starfshæfi hennar.
Ég hef mikinn metnað fyrir hönd
Landssíma Íslands hf. og mér er fyr-
irtækið og starfsfólk þess kært eftir
að hafa átt þess kost að sitja í stjórn
þess frá upphafi. Sem stjórnarmaður
vil ég leggja allt mitt af mörkum til
hagsbóta fyrir félagið. Mér þykir sýnt
að umræður og kringumstæður nú
um stundir draga mjög úr þeim
möguleikum mínum sem og stjórnar-
innar í heild. Í ljósi ofangreinds og
eftir að hafa íhugað málið ofan í kjöl-
inn hef ég komist að þeirri niður-
stöðu, að mér sé ekki sætt lengur í
stjórn Landssímans. Við þessar að-
stæður tel ég mig ekki gera félaginu
það gagn sem mér ber og ég vil gera,
sem fulltrúi í stjórn þess. Ég hef því
gert ráðherra samgöngumála grein
fyrir afsögn minni úr stjórn Lands-
síma Íslands frá deginum í dag að
telja. Samstarfsfólki mínu innan
stjórnar sem og öðrum starfsmönn-
um Landssímans þakka ég ánægju-
legt samstarfs og góð kynni. Ég óska
þeim og fyrirtækinu alls hins besta.“
Í yfirlýsingu Önnu Kristínar segir
að ástæður úrsagnar úr stjórn séu
augljósar þegar litið sé til umræðu og
atburða undanfarinna daga.
Sigrún Benediktsdóttir segir sig úr stjórn Landssímans
Segir stjórnina ekki
njóta trúnaðar
Sigrún
Benediktsdóttir
NÚ STENDUR yfir á Egilsstöðum
sameiginleg ráðstefna Skógræktar
ríkisins, Landgræðslu ríkisins og
Náttúruverndar ríkisins, en saman
mynda þessar stofnanir vinnuhóp
sem nefnist í daglegu tali NASL.
Héraðsskógar eru einnig sam-
starfsaðili ráðstefnunnar.
Í gær kynntu stofnanirnar sam-
starf sitt og það sem efst er á
baugi innan þeirra vébanda. Má
þar nefna nýja landgræðsluáætlun
2002–2014, sem nú er til með-
ferðar á Alþingi og náttúruvernd-
aráætlun sem komin er vel á veg í
undirbúningi. Þá kynnti Skógrækt-
in vinnu vegna svæðisskipulags
fyrir landshlutabundna skógrækt.
Einnig var fjallað um alþjóðlegt,
sameiginlegt samstarf stofn-
ananna.
Jón Loftsson skógræktarstjóri
sagði að þingið væri afar áhuga-
vert og málefnalegt. „Þungamiðjan
í ráðstefnunni er samstarf skóg-
ræktar-, landgræðslu- og umhverf-
isgeiranna,“ sagði Jón. „Það sem í
mínum huga stendur upp úr varð-
andi daginn í dag, þó að hér séu
margir góðir hlutir leiddir fram,
er þetta nýja verkefni í samstarfi
sérfræðinga Náttúrufræðistofn-
unar Íslands og sérfræðinga Rann-
sóknastöðvar Skógræktar ríkisins
á Mógilsá. Verkefnið kallast Skóg-
vist og snýst um lífbreytileika,
framvindu og kolefnishringrás í ís-
lenskum skógi.
Það er mjög mikilvægt,“ segir
Jón, „að menn séu ekki að deila
um það fram og aftur í fjölmiðlum
og á fundum hvort rjúpan sé að
hverfa eða hvað, heldur taki bara
á og setji niður alvöru rann-
sóknaverkefni, spyrji spurninga og
reyni að fá svör á vísindalegan
hátt.“
Milli 70 og 100 manns sækja ráð-
stefnuna á Hótel Héraði og fyrir-
lestrar eru vel á þriðja tug talsins.
Ráðstefnan er opin almenningi og
henni lýkur kl. 17 á föstudag.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Frá ráðstefnu Landgræðslu, Skógræktar og Náttúruverndar ríkisins.
Ráðstefna um málefni náttúruvernd-
ar, skógræktar og landgræðslu
Opnuð sýn á verk-
efni vísindamanna
SÍÐDEGIS í gær handtók lög-
reglan á Ísafirði 24 ára gamlan
karlmann sem hafði um fimm
grömm af kannabisefnum í fór-
um sér.
Í fréttatilkynningu frá lög-
reglunni á Ísafirði kemur fram
að maðurinn kom til Ísafjarðar
með áætlunarflugi og fannst
efnið við leit á honum.
Manninum var sleppt að
loknum yfirheyrslum. Hann á
von á allhárri sekt vegna fíkni-
efnabrots.
Flaug með
5 grömm af
kannabis