Morgunblaðið - 17.09.2002, Síða 10

FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
GUÐNI Ágústsson landbúnaðar-
ráðherra segir að hann sé að auka
útflutningsskyldu úr 21% í 25% frá
því í fyrrahaust, en ekki að lækka
hana, eins og fram kom í Morg-
unblaðinu á sunnudag, en þar var
rætt við Guðmund Lárusson,
stjórnarformann Kjötframleiðenda
hf.
„Það er lágmark að menn fari
með rétt mál. Í fyrsta lagi er ég að
auka útflutningsskyldu úr 21% í
25% frá því fyrrahaust, sem þýðir
250–300 tonn og Guðmundur Lár-
usson á að vita betur en hann lætur
í þessu viðtali. Hins vegar fellst ég
ekki á tillögu Bændasamtakanna
um að fara með hana í 28% eins og
þeir lögðu til, en mér finnst það nú
vera bitamunur en ekki fjár,“ sagði
Guðni.
Hann sagði að það munaði um
200 tonnum á tillögu hans og tillögu
Bændasamtakanna, en hann væri
fyrst og fremst með þessu að hvetja
til aukinnar innanlandsneyslu á
lambakjöti. Kjötneysla hér á landi
væri að stóraukast á sama tíma og
lambakjötsneysla væri enn og aftur
að dragast saman. Afurðastöðvar
bænda yrðu bændanna vegna að
halda neyslunni eins og hún hefði
verið og hann hefði bent á ýmsar
leiðir í þeim efnum.
Ekki sjálfsagt mál
að lambakjötið víki
„Ég tel það ekkert sjálfsagðan
hlut að lambakjötið sé hér útfalls-
vara sem víki, eins og ég heyri í tali
forystumanna bænda og formanns
landbúnaðarnefndar, Drífu Hjartar-
dóttur, að það sé alveg sjálfsagður
hlutur þegar mikið er á markaðnum
af svíni og kjúklingi að þá víki
lambakjötið og sauðfjárbændur fái
minna fyrir sína vöru,“ sagði Guðni.
Hann sagði að það væri ekkert
sjálfgefið að lambakjötið viki út af
markaðnum hér þótt það seldist
dýrast í útlöndum af öllum kjötteg-
undum og sér sýndist að svína-
bændur hefðu áttað sig á því að þeir
yrðu að láta eitthvað af sínu magni í
útfall og ætluðu að flytja út 2–300
tonn af kjöti samkvæmt blaðafregn-
um.
„Ég er auðvitað fyrst og fremst
að minna menn á, og ég hef
ákveðnar skoðanir í þeim efnum, að
hægt er að gera á sumum sviðum
miklu betur á innanlandsmarkaði
heldur en gert hefur verið, bæði
sláturleyfishafarnir sjálfir og í sam-
starfi við verslanir í landinu,“ sagði
Guðni ennfremur.
Hann bætti því við að sláturleyf-
ishafarnir væru ekkert bundir af
því að fara út með þau 25% sem
hann hefði ákveðið. Þeir gætu farið
út með 30% þess vegna eða flutt út
gamlar birgðir til að létta á birgða-
stöðunni. Þeim væri það í sjálfsvald
sett. Aðalatriðið væri að það væri
vaxandi áhugi fyrir kaupum, eins og
komið hefði fram hjá bandarískum
kjötkaupmönnum og bændum sem
hér hefðu verið. Þeir hefðu hrifist af
íslenskum landbúnaði og vildu
borga hátt verð fyrir lambakjöt.
„Það er mér mjög í mun að
bændurnir standi saman. Það þarf
ákveðna bjartsýni til, og ég trúi því
að bændaforystan taki mína ákvörð-
un sem staðreynd, sætti sig við
hana og vinni samkvæmt því,“ sagði
Guðni að lokum.
Guðni Ágústsson landbúnaðarráðherra um útflutningsskyldu
Lágmark að menn
fari með rétt mál
ELDSNEYTISFLUGVÉL frá
bandaríska varnarliðinu lenti í vand-
ræðum með nefhjólsbúnað um hádeg-
isbilið í gær, en tókst að lenda á Kefla-
víkurflugvelli heilu og höldnu nokkru
seinna.
Áhöfn vélarinnar tókst að að koma
nefhjóli vélarinnar niður og fékk eftir
það heimild til lendingar. Viðbúnaður
var á flugvellinum, meðal annars var
slökkviliðið á Keflavíkurflugvelli í við-
bragðsstöðu. Samkvæmt upplýsing-
um frá flugmálastjórn á Keflavíkur-
flugvelli gekk lendingin að óskum og
var viðbúnaði aflétt. Fjórir voru í
áhöfn vélarinnar, sem er að gerðinni
Boeing 707 KC-135 Strato Tanker.
Lenti þrátt
fyrir vandræði
með nefhjól
HOLLUSTUVERND ríkisins er
með urðunarmál Sæsilfurs hf. í Mjóa-
firði til athugunar, en starfsmenn fyr-
irtækisins urðuðu þar nýlega nokkur
tonn af sjálfdauðum laxi með sam-
þykki oddvitans en án þess að hafa til
þess opinbert leyfi. Heilbrigðisfulltrúi
Austurlands skoðaði urðunarsvæðið
og tók myndir af því um helgina, en
síðan tekur Hollustuvernd ákvörðun
um framhaldið eftir að hafa fengið
skýrslu frá Sæsilfri.
Guðmundur Valur Stefánsson,
framkvæmdastjóri Sæsilfurs hf., seg-
ir að málið hafi borið brátt að. Í kjöl-
far slæms veðurs um nýliðin mánaða-
mót hafi fyrirtækið setið uppi með
nokkur tonn af dauðum laxi, sem hafi
verið byrjaður að úldna í kvíunum. Í
10 daga hafi menn unnið við það að
hreinsa kvíarnar og ekki hafi verið
önnur lausn í sjónmáli en að urða fisk-
inn, en þótt sveitarfélagið hafi unnið
að því að fá ákveðinn urðunarstað
samþykktan hafi það ekki verið frá-
gengið. Engu að síður hafi verið talið
eðlilegt að urða laxinn, ekki síst vegna
þess að um hafi verið að ræða fersk-
an, náttúrulegan fisk án sjúkdóma,
sem rotni hratt og verði að góðum
náttúrulegum áburði.
Sigfús Vilhjálmsson, oddviti í
Mjóafirði, segir að hann hafi gert þau
mistök að sækja ekki um urðunarleyfi
til Hollustuverndar ríkisins og hafi
ekki áttað sig á því fyrr en það hafi
verið um seinan, en Hollustuvernd sé
að vinna í því að finna skynsamlega
lausn á málinu. Hann segist ekki hafa
talið að einhver umhverfishætta væri
fyrir hendi enda hefði hann þá aldrei
farið út í urðunina en það sé reyndar
ekki sitt að dæma um það. Laxinn
hafi verið urðaður á tiltölulega þurr-
um stað, djúpt undir yfirborði, og um
hafi verið að ræða venjulegan sjálf-
dauðan fisk. Sigfús segir að þar sem
alltaf megi gera ráð fyrir sjálfdauðum
fiski í laxeldinu sé mikilvægt að fund-
inn verði staður í Mjóafirði þar sem
megi urða fisk.
Helgi Jensson, forstöðumaður
mengunardeildar Hollustuverndar
ríkisins, sagði fyrirtækið hafa brotið
tvö ákvæði í starfsleyfinu, annars
vegar að tilkynna ekki um atburðinn
og hins vegar að urða fiskinn á stað
sem ekki væri til þess gerður. Kvaðst
hann líta þetta alvarlegum augum en
vildi að örðu leyti ekki tjá sig fyrr en
skýrsla Sæsilfurs um málið hefði skil-
að sér.
Ekki leyfi fyrir
urðun fiska
í Mjóafirði
UNGIR sjálfstæðismenn vilja
leggja niður embætti forseta Ís-
lands, fækka ráðherrum, sameina
ráðuneyti, leggja Samkeppnisstofn-
un, Byggðastofnun og Fjármálaeft-
irlitið niður, færa almannatrygg-
ingakerfið á frjálsan trygginga-
markað að hluta og aðskilja rekstur
og fjármögnun heilbrigðiskerfisins.
Þessi atriði eru meðal áherslna í
ályktunum málefnaþings SUS, sem
fram fór á Hellu um helgina, og
Davíð Oddssyni forsætisráðherra
voru afhentar í gær.
Leggur SUS m.a. áherslu á að
sala áfengis verði færð til einka-
aðila. Þá er lagt til að opinber birt-
ing álagningar- og skattskráa verði
lögð af og ríkisvaldið hætti afskipt-
um af nafngiftum. Notkun yfirvalda
á eftirlitsmyndavélum verði tak-
mörkuð, tryggt verði að ekki verði
sett lög sem banni einkadans eða
aðra starfsemi sem ekki brýtur rétt
á þriðja manni. Einnig er lögð
áhersla á að aðskilja ríki og kirkju,
opna landið enn frekar fyrir erlend-
um ríkisborgurum og réttindi
þeirra verði aukin. Öll fjölskyldu-
form njóti sömu réttinda óháð kyn-
hneigð og sambúðarformi.
SUS vill senda ríkið í megrun,
eins og það er orðað, og draga út-
gjöld ríkisins saman um fjórðung.
Ingvi Hrafn Óskarsson, formaður
SUS, segir að það markmið ætti að
nást ef tillögum um niðurskurð
verði fylgt eftir. Þá er lögð áhersla
á að hlutfall samneyslu af vergri
þjóðarframleiðslu verði að hámarki
20%, en í fyrra var hlutfallið 24,3%.
Ungir sjálfstæðismenn vilja sömu-
leiðis lækka skatta, að tekjuskattur
og útsvar einstaklinga verði 30%,
afnema erfðafjárskatt og sérstakan
tekju- og eignaskatt.
SUS leggur áherslu á að Sjálf-
stæðisflokkur taki við heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneyti og að
sjúklingar sem liggja á sjúkrahús-
um greiði fyrir fæði að fullu og lyf
upp að vissu marki. Rekstur stoð-
og þjónustudeilda ríkisrekinna
sjúkrastofnana verði boðinn út og
heilsugæslulæknum veitt frelsi til
að starfa sjálfstætt. Hámarks-
greiðslur fyrir læknisþjónustu og
heilsugæslu verði hækkaðar og
hjúkrunarrýmum fjölgað.
Vill SUS að einkaframkvæmd
verði nýtt við frekari uppbyggingu
og hagræðingu í rekstri mennta-
stofnana. Skólagjöld verði hækkuð
verulega við Háskóla Íslands og
starfsemi Lánasjóðs íslenskra
námsmanna verði færð til banka-
kerfisins. Sömuleiðis að Íbúðalána-
sjóður verði einkavæddur.
Litið verði á aflaheimildir
sem eignaréttindi
Tryggt verði að jafnræði ríki
meðal atvinnugreina og látið verði
af sértækum aðgerðum, ríkisstyrkj-
um, veitingu sérleyfa og ríkis-
ábyrgðum. Tekjuskattur fyrirtækja
verði lækkaður niður í 10%. Rek-
starumhverfi landbúnaðarins verði
endurskipulagt, hömlur á fram-
leiðslu verði afnumdar sem og rík-
isstyrkir og verndartollar. Hætt
verði við áætlanir um auðlindaskatt
á aflaheimildir í sjávarútvegi og lög
um hámarksaflaheimildir fyrir-
tækja og hömlur á fjárfestingu er-
lendra aðila í greininni afnumin.
Framsal aflaheimilda verði gefið
frjálst og aflaheimildir skilgreindar
sem eignaréttindi. Einnig að ríkið
láti af afskiptum af menningarstarf-
semi.
Í utanríkismálum vilja SUS-liðar
að áfram verði tryggð aðild Íslands
að NATO, Bandaríkjamönnum
verði sýnd samstaða í baráttunni
gegn hryðjuverkum en hún verði þó
ekki notuð sem yfirvarp til að
skerða persónufrelsi einstaklinga.
Ísland styðji aðgerðir sem Bretar
og Bandaríkjamanna áforma um að
halda í skefjum eða velta úr sessi
Saddam Hussein í Írak. Tryggt
verði að EES-samningurinn haldi
virkni sinni en SUS er andsnúið
umsókn Íslands að Evrópusam-
bandinu. Þá vill SUS að dregið
verði úr útgjöldum utanríkisþjón-
ustunnar.
Ráðuneytum og ríkis-
stofnunum verði fækkað
Morgunblaðið/Anna Ólafsdóttir
Geir H. Haarde fjármálaráðherra var meðal þeirra sem heimsóttu mál-
efnaþing ungra sjálfstæðismanna sem haldið var á Hellu um helgina.
Morgunblaðið/Þorkell
Ingvi Hrafn Óskarsson, formaður SUS, afhendir Davíð Oddssyni forsætis-
ráðherra ályktanir málefnaþings sambandsins í stjórnarráðinu í gær.
Málefnaþing SUS vill að ríkið hætti afskiptum af nafngiftum
LOGI Úlfarsson, framkvæmdastjóri
Íslensks markaðar hf., segir að ekki
sé verið að hindra framgang forvals
varðandi verslunarrekstur í Flugstöð
Leifs Eiríkssonar. Með kæru til Sam-
keppnisstofnunar sé verið að gera at-
hugasemdir við hvernig staðið sé að
málum og vill Íslenskur markaður að
stofnunin athugi meðal annars hvort
eðlilegt geti talist að FLE stundi
blandaðan rekstur, þ.e. samkeppnis-
rekstur og einkaleyfisrekstur, án
þess að sundurgreina hann í starf-
semi sinni og reikningum.
Í Morgunblaðinu á sunnudag var
rætt við Höskuld Ásgeirsson, fram-
kvæmdastjóra Flugstöðvar Leifs Ei-
ríkssonar, í tengslum við að Íslenskur
markaður hefur nú kært til Sam-
keppnisstofnunar starfsemi FLE á
Keflavíkurflugvelli. Logi segir að
Höskuldur minnist þar hins vegar
ekki á efni kærunnar sem lögð var
inn. Auk þess sem óskað er eftir því
að Samkeppnisstofnun kanni hvort
eðlilegt sé að FLE stundi blandaðan
rekstur gerir Íslenskur markaður, að
sögn Loga, athugasemdir við að
stærsti og verðmætasti hluti sölunnar
í flugstöðinni og öll bestu sölusvæðin
séu undanþegin forvali.
Ekki verið
að koma
í veg fyrir
forval
♦ ♦ ♦