Morgunblaðið - 17.09.2002, Qupperneq 16

LANDIÐ
16 ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
BLÍÐSKAPARVEÐUR einkenndi
Hraunsréttardaginn á þessu hausti
og að venju var margt fólk sam-
ankomið til þess að ná í fé sitt og til
þess að taka þátt í þessari hátíð Að-
aldælinga.
Hraunsrétt, sem hlaðin er úr
hraungrýti og var byggð upp úr
1830, hefur nú verið gerð upp á
nýtt að hluta og er þetta þriðja árið
sem unnið er við að endurgera
vegghleðslur og laga dilka. Hún var
lengi önnur stærsta skilarétt á
Norðurlandi en nú kemur þangað
fátt fé miðað við það sem áður var.
Það breytir ekki því að hún er alltaf
vinsæl og brottfluttir Þingeyingar
sækja hana heim á hverju hausti,
fyrir utan heimamenn, sem jafnan
fjölmenna. Það er orðin hefð að
rétta í Hraunsrétt á sunnudegi en í
þetta sinn varð að fresta Þeista-
reykjagöngum vegna illviðris um
tvo daga og því færðist réttin yfir á
þriðjudag 10. september. Það
breytti ekki því að margt var um
manninn og Hafralækjarskóli gaf
öllum börnum frí sem vildu fara til
réttarinnar og einnig var farin sér-
stök ferð frá leikskólanum í Að-
aldal til þess að sjá féð.
Margt um manninn í Hraunsrétt
Laxamýri
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
ÞRIGGJA daga Comenius-ráð-
stefna var haldin dagana 12. til 15.
september á Hótel Borgarnesi.
Þema ráðstefnunnar var „School
Drop-outs“ eða brotthvarf úr
skóla. Þátttakendur voru frá tólf
Evrópulöndum og um fimmtíu tals-
ins.
Fyrirlesarar voru dr. Jón Torfi
Jónasson, sem kynnti niðurstöður
rannsóknar um brotthvarf úr fram-
haldsskólum, Eiríkur Brynjólfsson,
sem fjallaði um sérúrræði í grunn-
skólum, og Guðni Kolbeinsson, sem
talaði um lestrarskimun og úrræði
í Iðnskólanum í Reykjavík. Þátt-
takendur unnu í þemaskiptum hóp-
um og fjölluðu m.a. um sérkennslu
í skyldunámi, leiðir til að örva
nemendur til náms og til að koma í
veg fyrir brottfall á framhalds-
skólastigi, auk samvinnu skóla við
félagsmiðstöðvar, íþróttamiðstöðv-
ar og foreldrafélög. Meðal þess
sem ráðstefnugestum bauðst utan
hefðbundinnar dagskrár var að
heimsækja Grunnskólann í Borg-
arnesi. Höfðu erlendu gestirnir á
orði að skólinn væri einstaklega
snyrtilegur og vel um hann gengið.
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Hópurinn sem fjallaði um samvinnu skóla við félagsmiðstöðvar, íþrótta-
miðstöðvar og foreldrafélög.
Ráðstefna um
brottfall úr skólum
Borgarnes
LISTAKONURNAR í Sneglu list-
húsi í Reykjavík opnuðu sýningu í
Norska húsinu í Stykkishólmi 31.
ágúst sl. Þar taka 15 listakonur þátt í
sýningunni sem ber yfirskriftina Haf-
ið. Hér er um fjölbreytta sýningu að
ræða og eru flest verkin unnin sér-
staklega fyrir sýninguna í Stykkis-
hólmi.
Verkin eru unnin í margvísleg efni
eins og leir, gler, ull, silki, flauel og
bómull og málverk máluð með olíu,
akrýl og silkilitum.
Listakonurnar fimmtán eiga að
baki viðurkennt myndlistar- og hönn-
unarnám. Þær reka Gallerí Sneglu í
Reykjavík þar sem áhersla er lögð á
vandaða og vel hannaða íslenska list-
muni, einkum textíl, leirlist og mynd-
verk. Sýningin hefur verið vel sótt og
er opin laugardaga og sunnudaga frá
kl. 11–17 til 29. september.
Ljósmynd/Gunnlaugur Árnason
Verkið heitir Líf og er eftir Auð-
björgu Bergsveinsdóttur.
Stykkishólmur
Sneglur í
Norska húsinu
Í STYKKISHÓLMI er skortur á
íbúðarhúsnæði. Ekki stafar það af svo
mikilli fjölgun í sveitarfélaginu.
Ástæðan er fremur sú að eldri hús
hafa verið keypt sem sumarhús og
farið þar með úr byggð. Um 30 hús í
Stykkishólmi eru notuð sem sumar-
hús eða, eins og það heitir nú, tóm-
stundahús.
Skipasmíðastöðin Skipavík vill
koma til móts við þörfina og er að
byggja tveggja íbúða raðhús við
Tjarnarás í Stykkishólmi. Hvor íbúð
er um 120 fermetrar og þar af bílskúr
sem er 30 fermetar.
Íbúðirnar seljast á
mismunandi bygging-
arstigi, allt eftir vilja
kaupandans. Gert er
ráð fyrir tveimur rað-
húsum til viðbótar við
Tjarnarás og segir
Svævar Harðarson,
framkvæmdastjóri
Skipavíkur, að gangi
vel að selja íbúðirnar
ætli Skipavík að halda
áfram og byggja
næsta raðhús. Eitt
annað íbúðarhús er í
byggingu í Stykkis-
hólmi um þessar
mundir.
Verkefnastaða Skipavíkur er
þokkaleg, en engin stórverkefni eru
framundan.
Skipavík
byggir
raðhús
Stykkishólmur
Smiðirnir eru Vilberg Guðjónsson, Eyþór Lár-
entínusson og Kristján Gunnlaugsson.
Ljósmynd/Gunnlaugur Árnason
HAGNAÐUR Norðuráls á fyrri
helmingi þessa árs nam 404 milljón-
um króna eða um 4,7 milljónum
Bandaríkjadala. Á sama tímabili á
síðasta ári var hagnaðurinn um 3,7
milljónir dala.
Fram kemur í tilkynningu frá fé-
laginu að nettóvelta fyrirtæksins hafi
verið 4,2 milljarðar króna á fyrstu sex
mánuðum þessa árs eða 48 milljónir
dala. Á sama tímabili árið áður var
veltan 3,8 milljarðar króna eða 36
milljónir dala. Framleiðsla á áli var 45
þúsund tonn á tímabilinu en 30 þús-
und tonn árið áður. Á miðju þessu ári
var eitt ár liðið frá því stækkun verk-
smiðjunnar úr 60 þúsund tonna árs-
framleiðslu í 90 þúsund tonn var tekin
í notkun.
Álverð var 1.367 dalir á tonn fyrstu
sex mánuði yfirstandandi árs en 1.550
dalir á sama tímabili í fyrra. Segir í
tilkynningu félagsins að gert hafi ver-
ið ráð fyrir 1.500 dölum á tonnið. Útlit
sé fyrir fremur lágt álverð það sem
eftir er ársins og sé verðið liðlega
1.300 dalir á tonn um þessar mundir.
Í tilkynningunni kemur fram að er-
lent ráðgjafarfyrirtæki hafi unnið spá
fyrir Norðurál um þróun álverðs
næstu 5 árin. Þar er því spáð að með-
alverð verði rétt rúmlega 1.500 dalir á
tonn, en jafnframt er gert ráð fyrir
nokkrum sveiflum á milli einstakra
tímabila. Þá segir í tilkynningunni að
horfur séu á áframhaldandi aukningu
á spurn eftir áli í heiminum og sé gert
ráð fyrir að framleiðslan þurfi að
aukast árlega um 700-800.000 tonn á
ári að meðaltali.
„Nokkur breyting hefur orðið á
ytra rekstrarumhverfi Norðuráls
miðað við fyrstu sex mánuði ársins
2001. Í lok júní í fyrra fengust 104
krónur fyrir hvern dollar en ári síðar
86 krónur fyrir hvern dollar. Tekjur
félagsins og bókhald eru í dollurum
sem veldur því að innlendur kostn-
aður hefur hækkað. Kostnaður við
rafskaut er umtalsverður þáttur í
rekstri álversins en verð rafskauta er
í evrum. Evran hefur styrkst um 18%
frá miðju ári 2001 til miðs árs 2002.,“
segir í tilkynningunni.
Samfara lántöku vegna stækkunar
álversins gerði Norðurál vaxtaskipta-
samning á miðju ári 2000 sem gilti til
miðs árs 2002. Hann fól í sér að
breytilegum LIBOR vöxtum var
skipt fyrir fasta vexti. „Breytilegir
vextir í dollurum hafa lækkað veru-
lega og mun það draga verulega úr
fjármagnskostnaði á síðari hluta
þessa árs. Lækkun skulda um 21
milljón dollara mun einnig hafa já-
kvæð áhrif á vaxtakostnað.“
Hagnaður
Norðuráls 404
milljónir króna
ÚTLIT er fyrir að verð á frosinni
síld muni lækka um meira en 30%
frá síðasta ári. Miklar birgðir í Nor-
egi og styrking íslensku krónunnar
eru helstu ástæður verðlækkunar-
innar.
Sala á frosinni síld fer fyrst og
fremst fram á veturna en mikilvæg-
ustu markaðirnir eru í Mið- og Aust-
ur-Evrópu, auk þess sem nokkuð fer
til Norðurlanda og Frakklands.
Hilmar Júlíusson, deildarstjóri upp-
sjávarfiskdeildar SÍF hf., segir að
verð á frosinni síld geti lækkað um
allt að 30% í erlendri mynt. Þá hafi
íslenska krónan styrkst töluvert frá
síðasta ári og því geti raunlækkunin
verið nokkuð meiri. Hann segir að
ástæður verðlækkunarinnar liggi
fyrst og fremst í miklum birgðum í
Noregi frá síðustu vertíð. Hins veg-
ar líti hann svo á að hér sé ekki um
verðlækkun að ræða, heldur leið-
réttingu á verði. „Verð á frosinni síld
hækkaði um nánast 100% á síðustu
vertíð. Það er ljóst að markaðurinn
þolir ekki svo hátt verð og því er hér
miklu frekar um leiðréttingu að
ræða að mínu mati. Þetta kemur
mér að minnsta kosti ekki á óvart.“
Hilmar á ekki von á að verð á salt-
síld breytist mjög frá síðustu vertíð,
þótt vissulega sé fyrir hendi þrýst-
ingur á verðlækkun. „Það eru ágæt-
ar söluhorfur bæði á saltsíld og freð-
síld. Reyndar hafa verðhækkanir
alltaf þau áhrif að markaðir dragast
saman. Það er mjög erfitt að ná aft-
ur til neytenda ef þeir hætta að
borða síld. En þetta verðhækkunar-
tímabil var fremur stutt og vonandi
verður þessi leiðrétting til þess að
markaðirnir jafni sig,“ segir Hilmar.
Í Morgunkorni Íslandsbanka í
gær kom fram að verð á frystri síld
hefur verið mjög hátt síðustu tvö ár-
in og afkoma af frystingu síldar á sjó
og landi hefur verið mjög hagstæð.
Að mati Greiningar ÍSB er ljóst að
afkoman muni heldur versna í haust
og vetur en mjög erfitt sé að leggja
mat á það hversu langvinn áhrifin
verða. Það ráðist ekki aðeins af
verðþróun á helstu mörkuðum, held-
ur einnig af gengisþróun krónunnar
og þróun olíuverðs.
Verð á freðsíld
lækkar um 30%
PLASTPRENT hf. hefur undirritað,
með fyrirvara um niðurstöðu áreið-
anleikakönnunar, samning um kaup á
plastframleiðslufyrirtækinu Unifleks
í Riga, Lettlandi.
Unifleks er í sambærilegri starf-
semi og Plastprent, hjá því starfa um
180 manns og velta þess nemur 400-
500 milljónum króna, að því er fram
kemur í tilkynningu frá Plastprenti.
Unifleks er með söluskrifstofur í
Eystrasaltslöndunum þremur.
Áreiðanleikakönnun á viðskipta-
legu og lagalegu umhverfi stendur nú
yfir. Endanleg afstaða til kaupanna
verður tekin að henni lokinni í októ-
bermánuði. Að sögn Ásgeirs Thor-
oddsen hrl., stjórnarformanns Plast-
prents hf., er jafnvel búist við því að
ýmislegt komi fram við áreiðanleika-
könnunina sem taka þurfi sjálfstæða
afstöðu til. Að hans sögn eru kaupin
því ekki eins endanleg og oft er þegar
komið er að áreiðanleikakönnun,
ýmsir fyrirvarar séu enn gerðir. Af
þeim sökum verður ekki greint nánar
frá kaupverði en að sögn Ásgeirs
verða hugsanleg kaup að mestu leyti
fjármögnuð af Lateko-bankanum í
Riga í Lettlandi.
Ef af kaupum verður telur Plast-
prent að starfsemi Unifleks geti
styrkt heimamarkað Plastprents sem
og veitt aukin tækifæri til útrásar.
Ásgeir segir að framleiðsla Unif-
leks sé aðallega einfaldari plastvörur
en styrkur Plastprents liggi í vanda-
samari framleiðslu. Stjórn Plast-
prents telji fyrirtækin því falla ágæt-
lega saman og hugsanleg sameining
muni auka möguleika Plastprents á
að koma framleiðsluvörum Plast-
prents á markað í Eystrasaltslönd-
unum og jafnvel víðar.
Plastprent íhugar kaup
á fyrirtæki í Lettlandi