Morgunblaðið - 07.01.2003, Blaðsíða 48
48 ÞRIÐJUDAGUR 7. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Sýnd kl. 6, 8 og 10.
DV
Hún var flottasta
pían í bænum
Stórkostlegt ævintýri
frá Disney byggt á hinu
sígilda og geysivinsælu
ævintýri um Gull Eyjuna
eftir Robert Louis
Stevenson
l i i
i i
í il i i l
i i ll j
i i
Sýnd kl. 5.45.
Yfir 55.000 áhorfendur
Sýnd kl. 8. B.i. 12.
H.K. DV
GH. VikanSK RadíóX
SV. MBL
GH. Kvimyndir.com
Sýnd kl. 10.15. Sýnd kl. 8.
Sýnd kl. 8 og 10. Sýnd kl. 6. með íslensku tali.
Mbl
1/2 Kvikmyndir.is
Sýnd kl. 6.10 og 10.10.
Roger Ebert
Kvikmyndir.is
HL MBL
E I N N I G M E Ð Í S L E N S K U T A L I
ÁLFABAKKI KRINGLAN AKUREYRI
Sýnd kl. 3.45 íslenskt tali. / Sýnd kl. 4 og 6 íslenskt tali. Sýnd kl. 8. Enskt tal. / Sýnd kl. 6 íslenskt tali. Vit 468
Stórkostlegt ævintýri frá Disney
byggt á hinu sígilda og geysivinsælu
ævintýri um Gulleyjuna eftir Robert
Louis Stevenson
Sýnd kl. 5 og 8 Ísl. tal. / Sýnd kl. 5 og 8 Ísl. tal. Sýnd kl. 6 og 9.15 enskt tal. / Sýnd kl. 5 Ísl. tal. Vit 468
KRINGLAN ÁLFABAKKI AKUREYRI
Mbl
SEGJA má með nokkrumrökum að hryllingssögur ávið þær, sem þeir skrifa,meistarar óhugnaðarins,
Stephen King, Clive Barker og Neil
Gaiman, séu ævintýri fyrir full-
orðna, framhald af Grimms-
ævintýrum æskunnar og norskum
þjóðsögum þar sem allt er upp fullt
með þursa, drauga og mannætur.
Það kemur því ekki á óvart að
margir helstu hryllingssagnasmiðir
eru fyrirtaks barnabókahöfundar
eins og sannast til að mynda á ný-
legum verkum þeirra síðastnefndu,
Neils Gaimans og Clives Barkers.
Stutt er síðan mjög skemmtileg
bók Gaimans, Coraline, kom út í
kilju, en fram að því var hann helst
þekktur fyrir Sandman og spennu-
hryllinginn American Gods. Coral-
ine var aftur á móti skemmtileg
dæmisaga um það að ekki vilji mað-
ur í raun allt það sem maður óskar
sér. Söguhetjan er ung stúlka sem á
erfitt með að sætta sig við að vera
flutt á nýjar slóðir með foreldrum
sínum. Hana langar til að lífið verði
öðruvísi, en þegar það gengur eftir
er það of dýru verði keypt og hún
verður að taka á honum stóra sín-
um til að komast aftur í sitt gamla
líf; skemmtilega hryllileg saga og
spennandi sem endar vel eins og
ævintýri eiga að gera.
Clive Barker hefur skrifað bók
með álíka inntaki, The Thief of Al-
ways, þó framvinda og umbúnaður
sé talsvert öðruvísi, en í henni segir
frá drengnum Harvey Swick sem
tekur fegins hendi því að mega
gera allt sem hann vill í skemmti-
húsi hr. Hoods. Hann kemst
snemma að því að allt hefur sinn
verðmiða og kostnaðurinn meiri en
hann getur hugsað sér að borga
þegar á reynir. Stutt og skemmti-
leg saga. Ný bók Barkers, Abarat,
er aftur á móti allt annað en stutt,
fyrsta bindi af fjórum er um 400
síður. Í henni er söguhetjan stúlka
og sagan óhemju ævintýraleg.
Í kjúklingahöfuðborg heimsins
Sagan hefst þar sem Candy
Quackenbush, sextán ára gömul, er
að vinna að ritgerð um heimabæ
sinn, kjúklingahöfuðborg heimsins,
Chickentown USA, smábæ í Minne-
sota. Líf hennar er heldur hráslaga-
legt, lífið í bænum snýst allt um
kjúklinga enda vinna allir við kjúk-
lingarækt eða eitthvað henni tengt,
og fólk með ímyndunarafl, líkt og
Candy, er litið hornauga. Svo fer og
að fyrir ritgerðina, sem er býsna
ævintýraleg, er henni vísað til
skólastjóra en í stað þess að fara
þangað heldur hún út á sléttuna
sem umkringir bæinn og áður en
varir er hún komin í annan heim,
Abarat, þar sem hún flækist í bar-
áttu á milli nætur og dags.
Það má einfalda flækjuna og
segja að bókin snúist um að nótt og
dagur, hið illa og hið góða, berist á
banaspjót og sigri hið illa sé allt
glatað. Málið er aftur á móti ekki
svo auðvelt. Að hætti Barkers hefur
tákngervingur hins illa, Chri-
stopher Carrion, á sér fleiri hliðar
en hreinræktaða vonsku, hann var
eitt sinn ástfanginn og svikinn í
tryggðum, að því honum finnst
sjálfum, með þeim afleiðingum að
hann hyggst hefna sín á heiminum.
Þrátt fyrir ótrúlega kæruleysislega
grimmd liggur við að lesandi hafi
samúð neð aumingja karlinum á
milli þess sem hann kímir að ill-
virkjum hans. Öllu ógeðfelldari er
amma hans, sem saumar saman
fólk og virðist illa geðbiluð. Hún á
eflaust eftir að koma óþyrmilega
við sögu síðar.
Annað illmenni, sem kemur við
sögu í þessu fyrsta bindi, er tákn-
gervingur framfara, virkjana,
iðnþróunar, fjarskipta og tækni,
semsagt alls þess sem leitast við að
útrýma töfrum úr heiminum – sem
leggur fjárgildi á allt og hagar mál-
um samkvæmt því. Pixler er þó
ekki alvondur, það sem hann gerir
er vont en hann vill vel á sinn hátt.
Svo er því farið með svo margt í
þessum heimi, allar persónur hafa á
sér margar hliðar, þ.e. allar persón-
ur nema söguhetjan Candy Quac-
kenbush. Hingað til að minnsta
kosti, það eru þrjú bindi eftir.
Bókin keypt óskrifuð
Clive Barker, sem er tæplega
sextugur, fæddur í Bretlandi en
hefur búið í Bandaríkjunum í mörg
ár, hefur átt mikilli velgengni að
fagna síðan hann sló í gegn sem
höfundur Hellraiser, en sú saga og
síðar kvikmynd kom fótunum undir
hann í Hollywood. Síðan hafa
margar bækur komið frá honum,
náð metsölu og verið kvikmyndað-
ar með góðum árangri. Þegar síðan
spurðist hvernig sögu hann væri
með í smíðum tóku útgefendur
heldur en ekki við sér, sáu fyrir sér
nýtt Harry Potter-æði.
Disney var hlutskarpast í slagn-
um sem í hönd fór og náði að festa
sér bækur Barkers um Candy
Quackenbush og ævintýri hennar í
Abarat fyrir um átta hundruð millj-
ónir króna, fjögur hundruð millj-
ónir strax og fjögur hundruð til
þegar fyrsta kvikmyndin yrði tilbú-
in, en á spýtunni hangir nefnilega
kvikmyndarétturinn og fleira. Að
sögn þeirra Disney-manna sjá þeir
fyrir sér fjórar kvikmyndir hið
minnsta, sjónvarpsþáttaröð, rússí-
bana og hryllingshús í skemmti-
görðum, tölvuleiki, leikföng, fatnað
og ýmislegt smádót svo fátt eitt sé
talið. Að sögn keyptu menn bókina
án þess að hafa lesið staf í henni,
enda Barker þá ekki byrjaður að
skrifa. Hann kveikti í mönnum með
því að segja þeim söguna og sýna
myndskreytingar, en hann málaði
250 olíumálverk með persónum
sögunnar sem skreyta bókina.
Fyrsta bókin, sem heitir einfald-
lega Abarat, kom svo út 1. október
síðastliðinn, en ætlunin er að ný
bók komi svo út á níu mánaða
fresti.
Ný unglingasaga sem sögð er geta
orðið næsta Harry Potter-æðið
Ævintýri
í Abarat
Abarat eftir Clive Barker fæst í Máli
og menningu og Pennanum-
Eymundsson. Hún er 389 síður og 25
síðna viðauki innbundin.
Það er stutt bil á milli
ævintýrabóka fyrir ung-
linga og fullorðna. Árni
Matthíasson segir frá
nýrri unglingasögu
hryllingssagnahöfund-
arins Clives Barkers
sem Disney-veldið hefur
þegar tryggt sér kvik-
myndaréttinn á.
MICHAEL Connelly þekkja
glæpasagnavinir fyrir bækur hans
um lögreglumanninn Hieronymous
„Harry“ Bosch. Fyrsta Bosch-bókin
kom út fyrir áratug og sú síðasta,
sem var býsna góð, í sumar. Í skáld-
sögunni Chasing the Dime er Bosch
aftur á móti víðs fjarri því þótt bókin
gerist á sömu slóðum, í Los Angeles,
er söguhetjan tölvumaður, eða rétt-
ara sagt hugbúnaðarhugsuður sem
flækist inn í dularfullt mál og kemst
heldur en ekki í hann krappan.
Bókin hefst
þar sem sögu-
hetjan, Henry
Pierce, nýskilin
og flutt í blokk-
aríbúð, tengir
símann sinn til
þess eins að kom-
ast að því að
símanúmerið var
áður í notkun og
er enn tengt fyrri
notanda, Lilly, fylgdarstúlku / gleði-
konu, sem enn er með númerið á vef-
síðu sinni. Pierce gengur í að fá hana
til að skipta um númer á vefsíðunni,
enda búið að kynna öllum viðskipta-
vinum og samstarfsmönnum nýja
númerið þannig að einfaldara virðist
að að skipta út númeri á vefsíðu en
að fara allan hringinn aftur. Það er
þó enginn hægðarleikur að ná í Lilly
en Pierce gefst ekki upp, leitin að
Lilly verður að þráhyggju sem setur
hann í verulega hættu.
Þótt Chasing the Dime standist
ekki samjöfnuð við bestu bækur
Connellys um Harry Bosch, sérstak-
lega finnst mér Henry Pierce
álappalegur í samanburði við Bosch,
er bókin ágæt skemmtun. Nokkuð
spillir henni hversu mikið er lagt í að
útskýra hvað það er sem tölvufyr-
irtæki Pirece fæst við, sérstaklega
finnst tölvufróðum slíkar útskýring-
ar óþarfi, en má segja Connelly til af-
sökunar að hann gerir þetta til að
undirbyggja veigamikinn hluta flétt-
unnar sem snýr að tilganginum fyrir
öllu saman.
Á köflum er bókin vel skrifuð, til
að mynda er kaflinn í geymsluhús-
næðinu sterkur og ofbeldi í henni er
eins hrátt og viðurstyggilegt og of-
beldi er vissulega. Lokauppgjörið er
ævintýralegt eins og Connelly er von
og vísa og þó að söguþráðurinn sé á
köflum fáránlega ótrúlegur leggur
lesandinn bókina frá sér nokkuð
sáttur.
Leitin að
Lilly
Chasing the Dime, skáldsaga eftir Mich-
ael Connelly. Litle, Brown & Company
gefur út 2002. 371 síða innb. Kostar
3.395 í Pennanum-Eymundsson.
Árni Matthíasson
Forvitnilegar bækur