Morgunblaðið - 17.01.2003, Blaðsíða 37

okkur út á hlað. Þar sátum við hnugg-
in úti á stéttinni og innst inni höfum
við sennilega skynjað að stríðið var
tapað. Svo var líka og það leið ekki á
löngu þar til Gestur hætti að heita
bara Gestur, hann fór að heita Gestur
og Rúna.
Þó Rúna hafi unnið orrustuna hafði
hún ekki unnið stríðið alveg, því Gest-
ur hélt uppteknum hætti að ærslast
með okkur krökkunum, og svo mikið
er víst að í Laugarneshverfinu hefur
aldrei sést annar eins meistari í
drullukökubakstri. Hann var svo
flinkur að ég sagði honum, í föðurleg-
um tóni, að hann ætti að verða bakari,
og það gerði hann líka, – á sinn hátt.
Ég hef ákveðið að trúa því að Gesti
hafi allt til loka tekist guðsblessunar-
lega að komast hjá því að verða „full-
orðinn“.
Þorgrímur Eiríksson.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Þetta erindi kom upp í hugann þeg-
ar ég frétti lát Gests Þorgrímssonar.
Gestur og Rúna, þetta hefur alltaf
verið samtvinnað í huga mér. Rúna og
Gestur voru falleg hjón, ekki síst á efri
árum og studdu þau og styrktu hvort
annað. Aðdáunarlega annaðist Rúna
hann þessi síðustu ár. Hefur mér alltaf
fundist ást þeirra líkjast hinni sönnu
ást. Rúna hefur mér fundist vera mín
önnur systir alla tíð og Gestur var mér
eins og besti bróðir, kom að nokkru
leyti í stað bræðranna sem ég fékk
ekki að eiga hér á jörðinni. Gestur var
einn besti myndhöggvari þessa lands
og skilur eftir ótal listaverk bæði hér-
lendis og erlendis. Myndirnar – stein-
arnir – eru yndislega fallegir. Einnig
voru leirverkin hlý og mjúk, ég lít í
kringum mig og horfi á vasana og
skálarnar sem þau gáfu mér á liðnum
árum og finn hvað mér þykir innilega
vænt um þau. Þegar ég var krakki
montaði ég mig af að þekkja Gest, einn
af bestu skemmtikröftum okkar, ég
man hvað mér fannst stórkostlegt að
heyra hann herma eftir og hann gat
framkallað hin ýmsu hljóðfæri með
nefinu. Ég kynntist samt Gesti best
þegar við unnum, ásamt Guðjóni Guð-
jónssyni á Fræðslumyndasafni ríkis-
ins við Laufásveg. Þar var oft glatt á
hjalla, að Gesti laðaðist alls konar fólk
og sat ég þar stelpan og drakk í mig
ýmsa háleita speki. Þessar kaffipásur
voru mér kærkomnar því þá gat ég
tekið mér frí frá að gera við filmur,
sem var mitt aðalstarf. Það var gott að
tala við hann, hann kunni bæði að
hlusta og segja frá. Hann var ótrúlega
fróður og fyndinn. Gestur hafði ynd-
islegar hendur og man ég að mamma
hafði tröllatrú á lækniskunnáttu hans.
Hún mamma hafði ekki trú á læknum,
hennar helstu læknar voru Gestur og
Helga Vigfúsdóttir, enda varð hún 98
ára. Að lokum langar mig að þakka
Gesti og Rúnu fyrir allt gott og sér í
lagi fyrir góðmennsku og hlýju sem
þau gáfu móður minni. „Elsku Rúna
og fólkið þitt. Megi Guð styrkja ykkur
og styðja.“
Gunnvör Björnsdóttir.
Þegar góður og náinn vinur deyr, er
líkt og skorinn sé stór geiri úr lífi
manns sjálfs. En síðan gerist undrið:
Minningin um samveruna við slíkan
vin, allar þær gleðilegu stundir sem
við áttum saman um áratuga skeið,
taka að fella þennan part inn í líf
manns á ný, svo allt vex aftur saman í
heilt og söknuðurinn verður að þakk-
læti fyrir auðugra líf á dögum okkar
beggja. Það er undrið, undur lífsins og
dauðans.
Gestur Þorgrímsson var glaðvær og
skemmtinn maður, en þar á ofan afar
greindur og margfróður, einkum að
því er laut að tækni eða raunvísindum,
en þar var ég á núllinu. Leiðir okkar
lágu víða saman, erlendis og við gerð
útvarpsþátta um hverja helgi heilan
vetur.
Nú jaðraði það við sögufölsun ef
einhver skildi orð mín svo, að hann
hafi arkað sinn veg sem hver annar
einstaklingur. Það var aldeilis ekki!
Aldrei sögðum við Ásgerður „að fara
til Gests“ eða „fara til Rúnu“. Ævin-
lega „til Gests og Rúnu“. Svo eitt og
heilt voru þau saman, og heimili
þeirra, hvort heldur var í Vanlöse, á
Hofteigi eða við Laugarásveg, var alla
tíð mannræktarvé í áhugamálum um
bókmenntir eða aðrar listir, enda
spruttu af metnaði þeirra einstakling-
ar sem eru óðum að marka sér svið í ís-
lenzkri menningu, Þorgrímur, Ragn-
heiður Góa og yngri systkinin.
Einkum er mér minnisverður frosta-
veturinn harði 1946–’47, en þá voru
þau saman að listnámi í Konunglega
Akademíinu í Kaupmannahöfn, Gest-
ur, Rúna og Ásgerður Ester. Þennan
fimbulvetur bjuggu þau í litlu húsi
norður í Vanlöse, og hjá þeim öðling-
shjónin, foreldrar Rúnu, Guðjón Guð-
jónsson skólastjóri og Ragnheiður
Jónsdóttir skáldkona. Ekki deyfði það
manngöfgina á því heimili! En þar
kom í vetrarhörkunum, að þau urðu að
flýja húsið vegna kulda og leituðu þá
inn í borgina, inn í volgraðan leiguhjall
fyrir neðan Holmens Kanal. Af spaug-
semi sinni sagði Guðjón (og orti ef-
laust um), að ekki væri þetta nú par
þjóðlegt: Fyrr á öldum hefðu landar
okkar reynt að flýja af Brimarhólmi,
en nú flýðu þau inn á Brimarhólm!
Síðasta heimili þeirra Gests og Rúnu
var við Austurgötuna í Hafnarfirði,
fagurt og að þeirra hætti í senn vinnu-
stofa lista og enn hið fyrra mannrækt-
arvé. Þar uxu upp til manns börn
þeirra, eldri og yngri, og barnabörn á
mannvænlegan legg. Þar stóðu þau
öll í kringum foreldra sína sem hlýr
og ástúðlegur veggur, allt til hinztu
stundar föður síns og vinar okkar. Sé
þeim eilíflega þökk fyrir alla þá elsku
og umhyggju, og þeim Rúnu fyrir
langa vináttu og auðugra líf á þessari
vegferð.
Björn Th. Björnsson.
Gestur Þorgrímsson var óvenju-
legur hvar sem að honum var komið.
Óvenjulega hæfileikaríkur. Hann var
leikari, söngvari, uppistandari og út-
varpsmaður af vönduðustu gerð.
Hann var rithöfundur og myndlistar-
maður, fyrst og fremst myndhöggvari
en kennari jafnframt, alla tíð með á
nótunum, alla tíð með vakandi, póli-
tíska vitund, var alls staðar heima,
lifði lífinu lifandi og glaður. Við kynnt-
umst honum fyrst sem kennara og
þess vegna var hann alla tíð kennari í
huga okkar en þó aðallega vinur.
Sumir menn verða á svipstundu eins
og hluti af manni sjálfum og við þá
ræðir maður hvað sem er hvar sem
er. Kannski var það hispursleysið og
hlýjan í fari Gests sem gerðu hann
umsvifalaust eins og einn af okkur.
Hann bætti alin við hversdaginn og
gerði hátíðisdaginn hátíðlegri; snjall
maður, útsjónarsamur og þó fyrst og
fremst tengdur okkur lifandi, sjálf-
sprottinni taug sem aldrei slitnar.
Gestur kom snyrtilegur í tauinu inn
í kennslustofu í Kennaraskólanum,
lét lítið fara fyrir sér og ætlaði alls
ekki að berja neina list eða list-
kennsluaðferð inn í okkur heldur fá
okkur til að hugsa á forsendum mynd-
listar. Og varð á sömu stundu sá sem
maður gat reitt sig á og spurt í þaula,
ekki aðeins í kennslustundum heldur
allan daginn alla daga allt til enda. Ár-
um saman sáumst við ekki en vissum
hvert af öðru. Svo allt í einu var þráð-
urinn tekinn upp aftur. Mörg andar-
tök ógleymanleg. Eitt dýrt: Meistar-
inn með göngustaf og hefur upp
ásjónuna, syngur Alþjóðasönginn
með tár á hvörmum á fjölmennum úti-
fundi fyrsta maí í Toledo.
Ég fer
horfi yfir farinn veg
kem aftur
og verð.
(G.Þ.)
Þannig orti Gestur. Við rengjum
hann ekki.
Gunnar og Hildur.
Kveðja frá Kennara-
háskóla Íslands
Gestur Þorgrímsson var kennari
við Kennaraskóla Íslands frá 1963 til
1971 og við arftaka hans Kennarahá-
skóla Íslands frá 1971 til 1984. Eftir
tuttugu ára starf í þágu kennara-
menntunar ákvað hann að láta af
störfum sextíu og þriggja ára gamall
til að einbeita sér að listsköpun sinni.
Gestur hafði alla starfsævina sinnt
myndlistinni, einkum keramik og
höggmyndalist, samhliða störfum við
kennslu. Það var ánægjulegt að fylgj-
ast með því gróskumikla tímabili í
listsköpun Gests sem tók við að loknu
farsælu starfi við Kennaraháskólann.
Listsköpun Gests á umræddu tímabili
sannaði að skapandi starf er ekki
bundið við ungan aldur eins og stund-
um er haldið fram. Við Kennaraskól-
ann og Kennaraháskólann kenndi
Gestur myndlist, en líka kennslufræði
og kennslutækni. Hann gerðist frum-
kvöðull á sviði nýsitækni og lagði
grunninn að gagnasmiðju skólans
sem hann stýrði frá stofnun hennar
1979 þangað til hann lét af störfum.
Gagnasmiðjan var algjör nýjung á
sviði skólastarfs hér á landi og er nú
hluti af metnaðarfullri starfsemi
Menntasmiðju Kennaraháskólans.
Gestur Þorgrímsson var einstakt
ljúfmenni, skemmtilegur og einlæg-
ur. Hann er minnisstæður mörgum
eldri starfsmönnum Kennaraháskól-
ans og fjölmörgum starfandi kennur-
um víða um land sem nutu tilsagnar
hans og framsýni við upphaf mikillar
tæknibyltingar á sviði kennslufræði
og kennslutækni.
Fyrir hönd Kennaraháskólans
sendi ég Sigrúnu, börnunum og öðr-
um aðstandendum Gests Þorgríms-
sonar innilegar samúðarkveðjur.
Ólafur Proppé rektor.
 Fleiri minningargreinar um Gest
Þorgrímsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 2003 37
þakka henni alla þá hlýju og um-
hyggju sem hún hefur veitt mér frá
barnsaldri. Allt frá því er ég var að
alast upp heima á Hlíðarenda á Ísa-
firði, hjá móðurafa mínum, Jóni
Andréssyni, og konu hans, Guðrúnu
frænku minni.
Þá var Lovísa líka á heimilinu og
tók hún mig undir sinn verndarvæng.
Alla tíð síðan hefur samband okkar
verið náið og hefur hún reynst mér
sem besta móðir.
Fyrir kærleika hennar til mín og
fjölskyldu minnar færi ég henni hjart-
ans þakkir.
Ég kveð Lovísu frænku mína með
söknuði og bið Guð að blessa minn-
ingu hennar.
Þorgerður Arnórsdóttir.
Þú áttir auð er aldrei brást,
þú áttir eld í hjarta,
sá auður þinn er heilög ást
til alls hins góða og bjarta.
Til meiri starfa guðs um geim
þú gengur ljóssins vegi.
Þitt hlutverk er að hjálpa þeim
er heilsa nýjum degi.
(Hrefna Tynes.)
Margs er að minnast frá árum okk-
ar með Lúllu frænku, eins og við köll-
uðum hana alla tíð. Við vorum alin
upp í návist Lúllu hvern dag. Aldrei
leið sá dagur að þær systur töluðust
ekki við í síma. Marga skemmtilega
ökutúra fórum við með þeim Begga
og Lúllu. Afmæli Lúllu í apríl og svo
jólaboð á jóladag voru fastir liðir,
hangikjötið, laufabrauð og ekki má
gleyma ,,gyðingakökunum“, alveg
sérstakar hjá henni, síðan var spiluð
félagsvist og allir með, börn og full-
orðnir.
Lúlla frænka bjó á Frakkastígnum
frá árinu 1953 eftir að hún hóf búskap
með sambýlismanni sínum, Bergþóri
Jónssyni (d. 2001). Þau áttu engin
börn, en stórfjölskyldan eru hennar
afkomendur. Lúlla var traust og
trygg við hlið Begga alla tíð. Hún
hjúkraði honum vel fram í háa elli.
Jón, bróðir Begga, bjó í nágrenni við
þau og Lúlla var sömuleiðis hans
hægri hönd alla tíð. Jón dó 26. des. sl.
Lovísa vann lengst af með heim-
ilinu við verslunarstörf í Liverpool við
Laugaveg, búsáhaldaverslun og síðan
hjá Kron, búsáhaldadeild, einnig við
Laugaveginn. Hún var Reykjavíkur-
kona, í miðbænum vildi hún helst
vera. Hún var natin við litla garðinn
sinn og málaði húsið þegar þess
þurfti. Hún var vön að bjarga sér.
Alltaf hugsaði hún fyrst um vilja
Begga í öllu er hún tók sér fyrir hend-
ur. Þau voru með eindæmum gestris-
in, öllum ættingjum Lúllu var tekið
opnum örmum.
Lúlla frænka fylgdist vel með öllu
sínu fólki og var alltaf sú fyrsta sem
rétti fram hjálparhönd í eiginlegri og
óeiginlegri merkingu, hún hafði sín
sambönd, eins og sagt er.
Ásta, Magga og Lúlla, þrjár yngstu
systurnar, voru mjög ungar að árum
þegar þær tengdust órjúfanlegum til-
finningaböndum við móðurmissi.
Þegar að er gáð sjáum við að Lúlla
var rauði þráðurinn í gegnum þennan
stóra systkinahóp, sáttasemjarinn og
alltaf til reiðu, boðberi og hjálpar-
hönd. Eftirlifandi systurnar fjórar;
Ásta, Magga, Gugga og Sigga, hafa
þurft að horfa á eftir nánum ástvinum
sl. tvö ár, spor sem skila eftir minn-
ingar og söknuð í daglegu lífi þeirra.
Góður guð, gef þeim styrk og mátt til
að horfa jákvæðum og björtum aug-
um fram á veginn með hækkandi sól.
Þorgerður, dóttir Siggu, skipaði
alla tíð sérstakan sess í heimi Lúllu.
Þorgerður reyndist henni trygg og
traust alla tíð. Áður en hún veiktist,
hvort sem það var að halda upp á stór-
afmæli eða annað. Síðustu árin hefur
hún staðið við hlið hennar í öllu sem
hún gerði, hvort sem um var að ræða
útréttingar eða læknaheimsóknir. Sl.
mánuði vék hún vart frá henni og síð-
ustu ævidagana vakti hún nótt sem
nýttan dag í von um að geta hjúkrað
henni eða linað hennar þjáningar á
einhvern hátt. Hafi hún hjartans
þökk fyrir, við frændsystkinin höfum
fylgst með Þorgerði með mikilli virð-
ingu.
Góði Guð, mér líður vel,
mig ég þinni forsjón fel.
Á mér, Guð minn, hafðu gætur,
annast þú mig daga’ og nætur.
Vertu öllum skjól og vörn,
blessa, Faðir, öll þín börn.
Elsku frænka, guð blessi þig og
minningu þína og veit systrum þínum,
Þorgerði, öðrum ættingjum og vinum
styrk og blessun.
Gunnsteinn, Þorgerður Ester, Jón
Grétar, Anna Sigríður og makar.