Morgunblaðið - 13.03.2003, Blaðsíða 48

48 FIMMTUDAGUR 13. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
AÐ undanförnu hafa staðið deilur
um Kárahnjúkavirkjun og hlut al-
þjóðlegra umhverfissamtaka. Ég
vil nota þetta tækifæri til að skýra
afstöðu International Rivers Net-
work (IRN).
IRN ber mikla virðingu fyrir
lýðræðishefð á Íslandi en Kára-
hnjúkavirkjun er greinilega orðin
alþjóðlegt verkefni. Þar koma við
sögu alþjóðlegir verktakar, alþjóð-
legir framleiðendur vél- og rafbún-
aðar, erlendir bankar og stærsta
álfyrirtæki heims. Alcoa hefur lok-
að álverum í öðrum heimshlutum –
sum þeirrra eru einnig knúin af
vatnsorku – til þess að flytja til Ís-
lands. Fyrirtækið fær hér ódýrari
raforku og mun ekki þurfa að
greiða fyrir losun mengunarefna í
hinu nýja álveri þar eð Íslendingar
hafa fengið undanþágu í Kyoto-
bókuninni.
Rétt eins og Landsvirkjun hafa
hópar svo sem Náttúruverndar-
samtök Íslands tekið upp sam-
vinnu á alþjóðavettvangi. Um-
hverfisverndarsamtök um allan
heim kalla stíflugerðarmenn til
ábyrgðar gerða sinna hvar sem þá
ber niður. Á undanförnum árum
hefur hvergi verið ráðist í verkefni
sambærileg Kárahnjúkavirkjun án
þess að vekja verulegar deilur al-
þjóðlega.
Ég átti hreinskiptnar viðræður
um kosti og lesti Kárahnjúkavirkj-
unar við forsvarsmenn Landsvirkj-
unar í heimsókn minni til Íslands.
Ég tjáði þeim að rök þeirra hefðu
ekki sannfært mig. Óháð úttekt
byggð á varfærnu mati á þróun ál-
verðs kemst að þeirri niðurstöðu
að Íslendingar muni árlega tapa 36
milljón USD á virkjuninni. (Grein-
argerðin, gerð að beiðni Náttúru-
verndarsamtaka Íslands, er á vef-
slóðinni www.inca.is.) Þessa miklu
fjármuni væri hægt að nýta til at-
vinnuuppbyggingar sem ekki
gengur á náttúru Íslands.
Í nokkrum atriðum var ég sam-
mála Landsvirkjun. Búið er að
breyta hönnun virkjunarinnar eftir
neikvæðan úrskurð Skipulags-
stofnunar og það væri rangt að
halda því fram að virkjunin muni
eyðileggja allt austurhálendið.
Engu að síður eru umhverfisáhrif-
in geigvænleg þegar tekið er mið
af framleiðslu virkjunarinnar. Þeg-
ar einnig er tekið tillit til óvissu
um arðsemi, þá er IRN sammála
Náttúruverndarsamtökum Íslands
og fleirum um það að ekki séu
nægilega sterkar forsendur fyrir
byggingu Kárahnjúkavirkjunar.
Á ráðstefnu í Bandaríkjunum
nýlega greindi Landsvirkjun frá
hugmyndum um miklar fram-
kvæmdir sem myndu sexfalda ál-
framleiðslu á Íslandi. Við munum
fylgjast grannt með þessum ráða-
gerðum.
Morgunblaðið hefur greint frá
vanþóknun iðnaðarráðherra vegna
fullyrðingar sem eignuð er IRN
um að íslensk stjórnvöld hafi fals-
að úrskurðinn um Kárahnjúka-
virkjun. IRN hefur ekki haldið
fram neinu í þá veru og vanþóknun
ráðherrans á sér enga stoð.
Eftir því sem fleiri alþjóðleg fyr-
irtæki, bankar og umhverfisvernd-
arsamtök blanda sér í málið munu
umræður magnast um Kára-
hnjúkavirkjun og fyrirhugaðar
framkvæmdir Landsvirkjunar. Við
vonum að umræðurnar verði mál-
efnalegar og lausar við persónu-
árásir.
PETER BOSSHARD,
International Rivers Network.
Kárahnjúkavirkjun
Frá Peter Bosshard
ÞAÐ er nú ánægjulegt að fá við-
brögð við því sem maður skrifar, og
hef ég svo sannarlega fengið þau.
Það hafa nefnilega ótrúlega margir
þakkað mér fyrir bréfstúfinn, og
verið mér hjartanlega sammála.
Fólk hefur hringt og tekið í hönd-
ina á mér og þakkað mér fyrir. En
nafna, það kemur hvergi fram í
grein minni að ég fyrirlíti einn né
neinn, þó svo að það komi fram að
mér finnst listafólk áberandi í mót-
mælum við virkjun og álveri, og
ertu mér ekki sammála þar.
Nei nafna, það er nú ekki mein-
ingin að hætta að lifa þótt einhverj-
ir listamenn séu að mótmæla því
sem þegar er að verða að raunveru-
leika, sem betur fer. Og ég segi
sem betur fer, því mér finnst öm-
urlegt að horfa upp á samborgara
mína fullfríska menn ganga um at-
vinnulausa ogunga fólkið sem sótt
hefur sérmenntun og ekki getað
snúið til baka vegna þess að engin
eru atvinnutækifærin. En með
virkjunarframkvæmdum og álveri
fær fólk vinnu, göfuga vinnu þar
sem bæði hugur og hönd koma til
með að vinna, og því gerum við
okkur öll grein fyrir sem búum hér
í neðra eins og þið stundum kallið
okkur.
Og þætti mér nú gaman ef þú
getur sannað það fyrir mér að þetta
séu mestu náttúruspjöll sögunar.
Væru það ekki meiri náttúruspjöll
ef Austfirðir yrðu mannlausir eða
fólkslitlir, kannski Strandir 21. ald-
arinnar, þá yrði náttúrulega algjör
þögn. Það er kannski það sem þið
þessir fáu og lágværu landvernd-
unarsinnar viljið.
Jæja nafna, ég ætla að þakka þér
fyrir „letters bréfið“ um leið og ég
skora á þig að koma og gleðjast
með okkur í neðra á Reyðarfirði á
laugardaginn 15. mars, þegar end-
anlega verður skrifað undir um
byggingu á álveri við Reyðarfjörð.
Með fyrirfram þakklæti,
GRÉTAR RÖGNVARSSON,
Eskifirði.
Ertu ekki
bara sammála?
Frá Grétari Rögnvarssyni