Morgunblaðið - 14.04.2003, Blaðsíða 20

MINNINGAR
20 MÁNUDAGUR 14. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Margrét Egg-ertsdóttir söng-
kona fæddist í
Reykjavík 26. júlí
1925. Hún lést á
Landspítala–Landa-
koti 1. apríl síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Eggert
Kristinn Jóhannes-
son, járnsmiður og
trompetleikari, f. 13.
júní 1892 á Haga í
Gnúpverjahreppi, d.
31. maí 1940, og
kona hans Halldóra
Jónsdóttir, f. 4. júní
1894 í Botni í Dýrafirði, d. 26. jan-
úar 1985. Margrét átti fjögur
systkin: 1) Jóhannes, hljóðfæra-
leikari, f. 31. maí 1915, d. 20. nóv-
ember 2002; 2) Guðbjörg Þórunn,
húsfreyja, f. 24. desember 1916, d.
1. mars 1945; 3) Einar Guðjón,
verslunarmaður, f. 5. ágúst 1921;
4) Pétur, hljóðfæraleikari, f. 11.
apríl 1927, d. 15. september 1947.
Hinn 31. mars 1945 giftist Mar-
1962. Börn Eggerts eru: a. Auður
Vala, f. 25. desember 1990, b. Ein-
ar Daði, f. 6. janúar 1993, c. Páll, f.
6. október 1997, d. Jóhannes, f. 23.
september 2002. 3) Valur, f. 31.
október 1961, hljóðfæraleikari,
kvæntur Lauru Marie Stephenson,
f. 2. júlí 1961. Börn Vals eru: a)
Jökull, f. 6. júní 1981, b) Katla Mar-
ie, f. 29. febrúar 1996, c) Andri
Hugh, f. 3. júlí 1998.
Margrét ólst upp í Reykjavík og
lauk gagnfræðaprófi frá Gagn-
fræðaskóla Ingimars. Margrét hóf
kórstarf í Barnakór Jóhanns
Tryggvasonar og söng síðar í fjöl-
mörgum kórum, s.s. Samkórnum
og Dómkórnum. Hún var einn af
stofnendum Kammerkórsins, Ein-
söngvarakórsins og Ljóðakórsins,
sem hún var í forsvari fyrir frá
upphafi. Hún lærði söng m.a. hjá
Sigurði Dementz, Primo Montan-
ari og Maríu Markan og söng ein-
söng á fjölmörgum tónleikum, í út-
varp og við kirkjuathafnir. Hún
var tónlistarfulltrúi Kirkjugarð-
anna í Reykjavík frá árinu 1982 í
u.þ.b. tíu ár og var í stjórn Söng-
skólans frá stofnun hans fram til
ársins 2001.
Útför Margrétar verður gerð
frá Langholtskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
grét Páli Þorsteins-
syni, múrarameistara,
f. 28. mars 1920, frá
Stóru-Gröf í Skaga-
firði. Foreldrar hans
voru: Þorsteinn Jó-
hannsson, f. 18. mars
1887, Þverá í Blöndu-
hlíð, d. 14. desember
1969, og Mínerva
Sveinsdóttir, f. 29.
apríl 1885, Hóli í Sæ-
mundarhlíð, d. 3. apríl
1971. Synir Margrétar
og Páls eru: 1) Einar
Ólafur, f. 26. október
1950, múrari, kvænt-
ur Katrínu Guðjónsdóttur, sjúkra-
liða, f. 4. október 1956. Börn Ein-
ars eru: a. Margrét, innheimtu-
fulltrúi, f. 7. mars 1973, b. Gyða,
bókari, f. 16. september 1974, c.
María, f. 27. september 1978, d.
Freyja, f. 17. nóvember 1982, e.
Eggert Páll, f. 7. maí 1984. 2) Egg-
ert, f. 23. mars 1960, hljóðfæra-
leikari, kvæntur Salvöru Nordal,
forstöðumanni, f. 21. nóvember
Margrét Eggertsdóttir kvaddi
þetta líf að kvöldi dags 1. apríl eftir
þriggja mánaða erfiða sjúkdóms-
legu. Æðrulaus og róleg með frið í
hjarta mætti þessi sterka kona sínu
skapadægri.
Margrét var stórbrotinn per-
sónuleiki, skarpgreind og fjölhæf
og listfeng með afbrigðum. Hún var
glæsileg kona, skapheit en stillt og
gædd höfðingslund. Hjálpsemi og
fórnfýsi voru henni eðlislæg, öllum
vildi hún leggja lið og hvers manns
vanda leysa og gestrisnin var
ómæld.
Hún var Reykjavíkurmær, fædd
og uppalin í Austurbænum, og þar
lágu leiðir okkar fyrst saman á
barnsaldri. Allt frá því að við stóð-
um sem börn og hlustuðum hug-
fangnar saman á Lúðrasveit
Reykjavíkur spila við hátíðleg tæki-
færi í bænum, en þar voru feður
okkar í broddi fylkingar, hefur líf
okkar og vinátta verið samofin tón-
listarflutningi og söngstarfi, og fjöl-
skyldur okkar bundist tryggða-
böndum.
Margrét var dóttir sæmdar-
hjónanna Eggerts K. Jóhannesson-
ar járnsmiðs og tónlistarmanns
ættuðum frá Haga í Gnúpverja-
hreppi og konu hans Halldóru
Jónsdóttur frá Dýrafirði á Vest-
fjörðum.
Eggert var tónlistarmaður af
guðs náð. Þótt tækifæri til tónlist-
arnáms hafi verið afar takmörkuð á
fyrstu áratugum 20. aldarinnar og
Eggert þurft að vinna daglangt við
járnsmíðina, þá náði hann ótrúlegri
leikni í að spila á trompet og einnig
waldhorn. Hann þótti besti og list-
fengasti liðsmaður lúðrasveitanna,
og var mörgum harmdauði þegar
hann lést langt um aldur fram, en
Margrét var þá fjórtán ára. Mér
fannst hún alla tíð trega föður sinn.
Móðir hennar Halldóra var
kjarnakona og eftir lát Eggerts
setti hún á fót matsölu til að sjá
heimilinu farborða og einnig vann
hún við fatasaum en systkinin voru
fimm talsins.
Tvö systkini Margrétar dóu ung,
Guðbjörg 29 ára gömul úr berklum,
en Pétur þeirra yngstur lést svip-
lega af slysförum tvítugur að aldri.
Þau þrjú sem lifað hafa langa ævi
voru öll gædd tónlistargáfu föður
síns. Elstur þeirra var Jóhannes,
hann spilaði með Sinfóníuhljómsveit
Íslands, fyrst sem sellóleikari og
síðan slagverksleikari. En Jóhannes
var einn af þeim sem gat spilað á
flest hljóðfæri fyrirhafnarlaust.
Einar og Margrét höfðu bæði
einstaklega fallegar söngraddir.
Einar söng með Fóstbræðrum í
mörg ár og einnig með Þjóðleik-
húskórnum en stundaði verslunar-
störf lengst af. Margrét lagði söng-
listina fyrir sig og gerðist
atvinnusöngkona. Mjög kært var
með þeim systkinum og er Einar
nú einn eftir á lífi.
Margrét byrjaði ung telpa að
syngja í barnakór Jóhanns
Tryggvasonar og þar kynntumst
við tvær vel, því þar var ég líka og
margir mætir söngvarar hófu feril
sinn hjá Jóhanni. Hún hélt áfram
að syngja hjá Jóhanni Tryggvasyni
í Samkór Reykjavíkur og söng þar í
nokkur ár.
Ung að árum giftist hún glæsi-
legum öðlingsmanni úr Skagafirði,
Páli Þorsteinssyni frá Stóru-Gröf í
Staðarhreppi, og var hjónaband
þeirra mjög gæfusamt. Páll er múr-
arameistari og hafði í áratugi mikil
umsvif við byggingarframkvæmdir
í Reykjavík. Hann er einhver heil-
steyptasti og besti maður sem ég
hef kynnst, traustur og raungóður.
Þau hjónin reyndust móður Mar-
grétar, frú Halldóru, afar vel og bjó
hún mörg síðustu árin í skjóli
þeirra, en hún lést níræð að aldri.
Margrét og Páll eignuðust þrjá
syni, mikla efnismenn, vel af guði
gerða og hæfileikaríka, sem voru
foreldrum sínum mjög hjartfólgnir.
Sá elsti, Einar Ólafur, fetaði í fót-
spor föður síns og gerðist múrari
að atvinnu. En yngri synirnir, Egg-
ert og Valur, lögðu tónlistina fyrir
sig. Eggert er fyrsti pákuleikari í
Sinfóníuhljómsveit Íslands en Valur
er fyrsti kontrabassaleikari í Kon-
unglegu sænsku fílharmóníuhljóm-
sveitinni.
Margrét var gríðarlega myndar-
leg húsmóðir. Það lék allt í hönd-
unum á henni og þau Páll bjuggu
sér fallegt heimili sem ber fram-
úrskarandi smekkvísi þeirra beggja
fagurt vitni. Það var löngum gest-
kvæmt hjá þeim hjónum enda mikl-
ir höfðingjar heim að sækja. Þau
voru samhent í því að taka sem
best á móti gestum og gangandi og
alltaf gat Margrét töfrað fram dýr-
indis krásir hvernig sem á stóð.
Það er ljúft að minnast þess að
jafnvel fársjúk á banabeði hafði hún
hugann við það að öllum væri boð-
inn sá besti beini sem völ var á.
Hún hélt sinni höfðingsreisn þar til
yfir lauk.
Söngstarf Margrétar var marg-
þætt og merkilegt. Hún var aðal-
altsöngkona bæjarins um áratuga
skeið og eftirsótt í alla blandaða
kóra. Hún hafði fagra, djúpa og
mjúka kontraalt-rödd og óvenjulega
næmt tóneyra. Margrét stundaði
söngnám í mörg ár, lengst af hjá
Sigurði Demetz en einnig hjá
Primo Montanari og Maríu Mark-
an. Hún söng víða einsöng, einkum
við kirkjuathafnir og á kórtónleik-
um. Hún söng einnig tvö kontraalt-
óperuhlutverk í útvarpsflutningi
með Sinfóníuhljómsveit Íslands,
hlutverk Orfeusar úr óperunni
„Orfeo og Euridice“ eftir Gluck og
Miss Bagott, aðalhlutverk í óper-
unni „Litli sótarinn“ eftir Benjamin
Britten, og gerði það stórvel. Þær
fáu upptökur sem varðveist hafa
með söng hennar eru dýrmætar og
sýna vel hve söngröddin var einstök
og tónlistarnæmið óbrigðult.
Hún gekk snemma til liðs við
Dómkórinn hjá Páli Ísólfssyni og
hafði Páll miklar mætur á henni.
Þar var hún ómissandi söngkraftur
og söngráðunautur í mörg ár. Hún
átti stóran þátt í því að varða veg-
inn til fegurri kórsöngs við jarð-
arfarir þar sem sönggæði voru höfð
að leiðarljósi. Hún söng í Kamm-
erkórnum undir stjón Rutar Magn-
ússon meðan hann starfaði en Mar-
grét var einn af stofnendum hans.
Þá var hún einnig einn af aðalstofn-
endum Ljóðakórsins. Hún var um
árabil, eða meðan Ljóðakórinn
starfaði, í fyrirsvari fyrir kórinn
ásamt því að syngja með honum og
hann var þekktur fyrir sérlega
vandaðan söng og varð fljótlega eft-
irsóttasti kór við jarðarfarir í bæn-
um. Þá söng hún með Einsöngv-
arakórnum meðan hann starfaði, en
hann söng við ýmis tækifæri hér
heima og erlendis.
Árið 1982 réðst Margrét til
Kirkjugarða Reykjavíkur sem tón-
listarfulltrúi og hafði umsjón með
athöfnum við jarðarfarir. Með
reynslu sína og fagmennsku leysti
hún það starf af hendi afburðavel
og leitaðist við að leysa hvers
manns vanda. Hún var mjög vand-
virk og skipulögð og stálminnug og
næm á óskir þeirra fjölmörgu sem
leituðu til hennar á sorgarstundu.
Hún var líka alltaf viljug að
hlaupa undir bagga og hjálpa til að
syngja ef mikið lá við. Til dæmis
söng hún undir minni stjórn í Ár-
nesingakórnum í Reykjavík og
einnig í Kór Söngskólans í Reykja-
vík undir stjórn Garðars Cortes.
Með báðum þessum kórum fór hún
í söngferðalög til útlanda.
Margrét sat í stjórn Söngskólans
frá stofnun hans 1973 þar til fyrir
tveimur árum og lagði á sig
ómælda vinnu við að hjálpa til við
að koma skólanum á fót. Hún að-
stoðaði við allar fjáröflunarleiðir,
hvort sem var við söngskemmtanir,
bakstur, flóamarkaði eða sauma-
skap. Hún saumaði t.d. ásamt
Eygló Viktorsdóttur alla búninga á
fyrstu óperuuppfærslu Íslensku
óperunnar, Pagliacci í Háskólabíói.
Og allt var þetta sjálfboðavinna.
Hafi hún hjartans þökk fyrir það.
Margrét og Páll reistu sér sum-
arbústað á Stokkseyri á bakkanum
við fjöruborðið. Þar áttum við mað-
urinn minn, Örn Guðmundsson og
ég, bústað rétt hjá og í tæp 30 ár
áttum við samleið hvert sumar á
bakkanum á Stokkseyri ásamt vin-
um og stórfjölskyldu okkar beggja
sem einnig áttu þar sumarhús. Þeir
Örn og Páll urðu miklir vinir og ár
hvert fóru þeir saman um bæna-
dagana til Stokkseyrar, gerðu húsin
klár fyrir sumarið og gengu sína
árlegu pílagrímsgöngu á Loftstaða-
hól á föstudaginn langa. Það mátti
ekki bregðast. Á meðan sungum við
Margrét við hátíðarmessur í bæn-
um. Í því litla samfélagi allra sum-
arbústaðaeigenda á Stokkseyri varð
aðalmiðstöðin í bústað Möggu og
Palla. Þar sat gestrisni þeirra hjóna
í fyrirrúmi og þar var Margrét
hrókur alls fagnaðar. Hún var afar
launfyndin og sagði frá með leiftr-
andi frásagnargleði og af ríkri
kímnigáfu. Það voru dýrlegir sum-
ardagar.
Margrét var óvenju vinmörg og
hélt alla sína ævi tryggð og vináttu
við sína fjölmörgu vini og stóran
frændgarð. En fjölskyldan var
henni dýrmætust, Páll og synir
þeirra þrír sem hún var afar stolt
af og yndisleg barnabörn sem nú
sjá á bak ómissandi ástkærri
ömmu.
Við Margrét og Ingunn Sigurð-
ardóttir sem söng með okkur öll ár-
in höfum á síðustu árum komið
reglulega saman þrjár og yljað okk-
ur við ljúfar minningar liðinna ára.
Vinskapur okkar þriggja var djúp-
stæður og oft ræddum við endalok-
in. Þegar við heimsóttum Margréti
skömmu áður en hún dó þá sagði
hún svo fallega við okkur: „Það er
engu að kvíða.“ Við kveðjum
Möggu, kæra vinkonu okkar og
söngsystur, með hjartans þakklæti
fyrir dásamlega samfylgd á vegferð
langri þar sem tónlistin sveif yfir
vötnum. Guð gefi elsku Páli, son-
unum Einari Óla, Eggert og Val,
tengdadætrum og barnabörnum
styrk í þeirra mikla missi.
Hvíli elsku Margrét í guðs friði.
Þuríður Pálsdóttir.
Margrét Eggertsdóttir var sterk-
ur persónuleiki og hafði mikil áhrif
á umhverfi sitt. Hún var ætíð boðin
og búin að rétta öðrum hjálparhönd
og naut sín best í góðra vina hópi
enda afar félagslynd.
Tónlistin var Margréti í blóð bor-
in. Faðir hennar, Eggert, lék m.a. á
trompet og var að mestu sjálf-
menntaður í tónlist. Yfir minningu
föður hennar, sem lést langt fyrir
aldur fram, var ákveðinn helgiblær
og ljóst að þar hefur farið maður
með óvenjulega tónlistarhæfileika.
Öll systkini hennar fengu tónlist-
arhæfileika í vöggugjöf og elsti
bróðir hennar, Jóhannes, var m.a.
slagverks- og sellóleikari í Sinfón-
íuhljómsveit Íslands. Þannig ólst
Margrét upp við tónlist og lifði og
hrærðist í sönglífinu sjálf frá blautu
barnsbeini. Í gegnum starf sitt, föð-
ur síns og elsta bróður þekkti hún
framlag frumkvöðlanna frá fyrstu
hendi og var í mun að afkomendur
hennar skildu samhengið í íslenskri
tónlistarsögu og því óeigingjarna
starfi sem unnið hafði verið af fyrri
kynslóðum.
Þegar ég kynntist Eggerti syni
hennar og kom fyrst á heimili
Margrétar og Páls hafði hún dreg-
ið sig að mestu í hlé frá söngnum.
Ennþá var þó talsvert gestkvæmt
á heimilinu og sjaldan hef ég
kynnst eins miklum myndarskap
og þar. Óðar og einhver settist nið-
ur við eldhúskrókinn í Hjálmholt-
inu voru reiddir fram dýrindis
réttir hver af öðrum, sem hún
gerði „með vinstri hendinni“ eins
og hún orðaði það. Og varla var
hún komin innúr dyrunum á sum-
arbústaðnum á Stokkseyri en gesti
fór að bera að garði og kökur að
fylla borðin. Margréti fylgdi ávallt
glaðværð því henni var lagið að sjá
spaugilegu hliðarnar á tilverunni
og sagði sérstaklega skemmtilega
frá.
Margrét var einstaklega gjaf-
mild og örlát kona svo að enginn
fór varhluta af sem þekkti hana.
Hún bar hag fjölskyldu sinnar
mjög fyrir brjósti og lét ekkert
tækifæri ónotað að rétta afkom-
endum sínum hjálparhönd. Ef hún
vissi að gesta væri von hjá okkur
Eggerti voru kökurnar tilbúnar
hjá Margréti. Hún var vakin og
sofin yfir velferð sona sinna og
barnabarna.
Barnabörnin áttu alltaf vísan
stað hjá ömmu Möggu. Hún hvatti
þau áfram, kenndi og söng fyrir
þau og óskaði að þau lærðu að
njóta tónlistarinnar sem var líf
hennar og yndi. En umfram allt
umvafði hún þau kærleika og hlýju
sem börnin sóttu í við hvert tæki-
færi.
Í upphafi síðasta árs ákváðu
Margrét og Páll að flytja úr
Hjálmholtinu sem hafði verið
heimili þeirra í tæpa fjóra áratugi.
Þau fluttu í byrjun sumars í minni
íbúð sem hentaði þeim betur. Mar-
grét hafði varla lokið við að búa
þeim nýtt heimili af mikilli smekk-
vísi þegar alvarleg veikindi komu í
ljós. Fljótlega var sýnt að hverju
stefndi og að rausnarleg veisla
Margrétar væri á enda. Eftir lifa
fallegar minningar og djúp virðing
þeirra sem hana þekktu.
Salvör Nordal.
Elsku amma, nú er komið að
kveðjustund. Ég vil þakka fyrir all-
ar þær yndislegu stundir sem ég
hef átt með þér og afa. Það voru
farnar svo ótal margar ferðir upp í
sumó, þar sem við systur brölluðum
ýmislegt í gegnum árin.
Einnig minnist ég allra heim-
sóknanna í Hjálmholtið, þar sem þú
tókst alltaf á móti manni með opn-
um örmum, dekraðir endalaust við
mann. Og þegar við systur komum
til að gista þá leið okkur alltaf eins
og við værum prinsessur, enda vor-
um við líka prinsessurnar þínar.
Fjölskyldan sameinaðist alltaf á
jóladag hjá ykkur. Þá áttum við
saman góðan dag, borðuðum alltaf
hangikjöt og í eftirrétt var svo allt-
af einhver dýrindis kaka sem þú
hafðir bakað enda varstu fræg fyrir
baksturinn.
Þessar stundir og allar góðu
minningarnar geymi ég á góðum
MARGRÉT
EGGERTSDÓTTIR
MORGUNBLAÐIÐ birtir afmælis- og minningargreinar endurgjalds-
laust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er
minning@mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist)
eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að til-
greina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Tekið er á móti afmælis- og minningargreinum á 1. hæð í húsi
Morgunblaðsins, Kringlunni 1 í Reykjavík, og á skrifstofu Morgun-
blaðsins Kaupvangsstræti 1 á Akureyri. Ekki er tekið við handskrif-
uðum greinum.
Minningargreinum þarf að fylgja formáli með upplýsingum um hvar
og hvenær sá sem fjallað er um er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um
foreldra hans, systkini, maka og börn og loks hvaðan útförin verður gerð
og klukkan hvað. Ætlast er til að þetta komi aðeins fram í formálanum,
sem er feitletraður, en ekki í greinunum sjálfum. Um hvern látinn ein-
stakling birtist ein aðalgrein af hæfilegri lengd á útfarardegi, en aðrar
greinar séu um 300 orð eða 1.500 slög (með bilum) en það eru um 50 línur
í blaðinu (17 dálksentimetrar). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast
við eitt til þrjú erindi. Einnig er hægt að senda örstutta kveðju,
HINSTU KVEÐJU, 5–15 línur, og votta virðingu án þess að það sé gert
með langri grein. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en
ekki stuttnefni undir greinunum.
Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að berast fyrir
hádegi tveimur virkum dögum fyrr. Ef útför er á sunnudegi, mánudegi
eða þriðjudegi þurfa greinarnar að berast fyrir hádegi á föstudegi. Ber-
ist greinar hins vegar ekki innan hins tiltekna skilafrests er ekki unnt að
lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er takmarkað getur þurft að
fresta birtingu greina, enda þótt þær berist á réttum tíma.
Birting afmælis- og
minningargreina