Morgunblaðið - 03.09.2003, Blaðsíða 12
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 MIÐVIKUDAGUR 3. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SAMSKIP hafa tekið yfir rekstur
siglingakerfis hollenska skipafélags-
ins Northern Continental Lines bv
(NCL) sem stundað hefur áætlunar-
siglingar milli Lettlands, Svíþjóðar,
Bretlands og Hollands. Verða tvö
gámaflutningaskip í siglingum á
þessari leið og munu dótturfyrirtæki
Samskipa í Bretlandi, Svíþjóð og
Benelúxlöndunum sinna umboðs-
mennsku fyrir reksturinn í viðkom-
andi löndum. „Með þessu nýja sigl-
ingakerfi erum við að styrkja
starfsemi okkar verulega á þessu
markaðsvæði, segir Ásbjörn Gísla-
son forstjóri Samskipa, í fréttatil-
kynningu. „Það er verið að stórefla
þjónustu við Lettland og Rússland,
sem jafnframt mun styrkja stöðu
Samskipa á öðrum mörkuðum, eins
og t.d. flutninga milli Svíþjóðar og
Bretlands, segir Ásbjörn ennfremur
í tilkynningu.
Skipin sem notuð verða á þessari
nýju siglingaleið Samskipa, MV
Adele og MV Carina, hafa bæði 202
gámaeininga flutningsgetu. Þau
voru áður í rekstri hjá NCL.
Samskip taka við
siglingum NCL
GJALDÞROT eignarhaldsfélagsins
Brúar, sem stofnað var utanum upp-
byggingu og endurbætur Hótel Sel-
foss, breytir engu fyrir núverandi
stöðu Kaupfélags Árnesinga, þrátt
fyrir að Kaupfélagið sé stærsti eig-
andi Brúar með 63% hlut.
Jón Steingrímsson, rekstrarráð-
gjafi og starfsmaður KÁ á greiðslu-
stöðvunartíma, segir að frá byrjun
hafi verið gert ráð fyrir því að fé sem
bundið væri í Brú ehf. væri glatað.
Kaupfélag Árnesinga er í greiðslu-
stöðvun til 31. október nk. og leitar
nauðarsamninga við lánardrottna.
Þátttaka KÁ í Brú ehf. er ein helsta
ástæða slæmrar stöðu Kaupfélags
Árnesinga,
Allt fé sem KÁ lagði í Brú glatað
„Við lögðum upp með það strax í
byrjun þegar við kynntum stöðu KÁ
fyrir kröfuhöfum félagsins í sumar að
við gerðum ráð fyrir að féð sem lagt
var í Brú væri 100% glatað. Reyndar
höfðum við veika von um að hægt
væri að bjarga einhverjum verðmæt-
um en sú von brást.“
Eins og sagt var frá í Morgun-
blaðinu í síðasta mánuði og haft var
eftir Einari Gauti Steingrímssyni hrl.
aðstoðarmanni á greiðslustöðvunar-
tíma, kom fyrrverandi framkvæmda-
stjóri KÁ, Óli Rúnar Ástþórsson, fé-
laginu í ábyrgð fyrir víxla að upphæð
52 milljónir króna án vitundar stjórn-
ar félagsins. Féð var notað í endur-
byggingu Hótel Selfoss. Fara á með
málið til dómstóla og fá úr því skorið
hvort KÁ þurfi að standa við þessar
ábyrgðir. Sá málarekstur er enn ekki
hafinn.
Jón Steingrímsson segir að á fund-
inum með kröfuhöfum hafi einnig
verið skýrt frá þessum ábyrgðum
sem og öðrum sem kynnu að falla á
félagið. Það sé allt inni í þeim áætl-
unum sem unnið er eftir núna.
Heildarskuldir KÁ eru 1,4 millj-
arðar króna en að meðtöldum
ábyrgðum sem félagið er í nema
skuldirnar 1,8 milljörðum króna. Þar
af eru 79 milljónir sem ólíklegt er að
falli á félagið.
KÁ skuldar 320 milljónir umfram
áætlað verðmæti eigna.
Gjaldþrot Brúar
breytir ekki nú-
verandi stöðu KÁ
TIL greina kemur að Pharmaco
þrói samheitalyf þunglyndislyfs
danska lyfjarisans Lundbeck,
Cipralex. Það lyf er arftaki þung-
lyndislyfsins Cipramil en einka-
leyfi á því lyfi rann út á árinu
2001. Danska lyfjafyrirtækið
Lundbeck hefur einkaleyfi fyrir
Cipralex til ársins 2009 og hugs-
anlega allt til ársins 2014. Í net-
miðli Jyllands-Posten í gær segir
að Pharmaco efist um að einkaleyfi
Lundbeck á hinu nýja lyfi Cipralex
haldi.
Sala Lundbeck á Cipramil
hefur dregist saman
Haft er eftir Robert Wessman,
forstjóra Pharmaco, í Jyllands-
Posten, að fyrirtækið kanni mögu-
leika sína þar sem bandaríska
samheitalyfjafyrirtækið Ivax hefur
hafið samkeppni við samstarfsaðila
Lundbeck, Forest Laboratories, í
Bandaríkjunum, sem selur cipra-
lex-töflur undir nafninu Lexapro.
Segir Róbert að ekki sé óalgengt
að einkaleyfum sé hafnað sé hægt
að sýna fram á að ekki sé um nýjar
uppfinningar að ræða. Það eru ein-
mitt þau rök sem Ivax hefur notað
gegn Forest Laboratories.
Frá því einkaleyfi Lundbeck á
Cipramil rann út fyrir um einu og
hálfu ári hafa ódýrari samheitalyf
komið á markaðinn. Fram kemur í
Jyllands-Posten að sala Lundbeck
á Cipramil, sem var um 2,3 millj-
arðar danskra króna á fyrstu sex
mánuðum þessa árs, hafi dregist
saman um 15% miðað við sama
tímabil á síðasta ári.
Pharmaco
íhugar sam-
keppni við
Lundbeck
SIGURÐUR Ágústsson ehf. seldi í
gær allan sinn hlut í Sölumiðstöð
hraðfrystihúsanna, SH. Um
8,0915% hlut var að ræða eða rúma
121 milljón króna að nafnverði. Ef
miðað er við lokaverð SH í Kaup-
höll Íslands er söluverðið um 684
milljónir króna.
Lífeyrissjóðir Bankastræti 7
juku við hlut sinn í SH í gær um
rúm 5%, úr 7,27% í 12,3%.
Albert Jónsson, forstöðumaður
eignastýringar hjá Lífeyrissjóðum
Bankastræti 7, telur kaup á hluta-
bréfum í SH góðan fjárfestingar-
valkost til lengri tíma og verðið
hagstætt. Mikil tækifæri séu fram-
undan í íslensku atvinnulífi við um-
breytingu á traustum og öflugum
fyrirtækjum eins og SH sem eiga
mikla möguleika á alþjóðlegum
markaði. „Ég held að það sé mik-
ilvægt að stjórn og stjórnendur
þjappi sér saman til að efla og
stækka fyrirtækið til að takast á
við verkefni framtíðar,“ að sögn Al-
berts.
Rakel Olsen, forstjóri Sigurðar
Ágústssonar ehf., segir að félagið
hafi fengið gott tilboð í SH-bréfin
sem ákveðið var að taka. Rakel er í
stjórn SH og segist ekki reikna
með því að sitja áfram í stjórn fé-
lagsins eftir næsta hluthafafund
eða aðalfund. Aðspurð segir hún að
salan nú tengist ekki viðræðum um
sameiningu SH og SÍF að neinu
leyti.
Sigurður Ágústsson
selur allt sitt í SH
KAUPÞING Búnaðarbanki
hefur áhuga á að kaupa dansk-
an banka sem getur veitt félag-
inu aðgang að danska við-
skiptabankamarkaðnum. Frá
þessu er sagt í netútgáfu
danska dagblaðsins Jyllands-
Posten.
Í fréttinni segir að hingað til
hafi Kaupþing eingöngu rekið
fjárfestingarbankastarfsemi í
Danmörku, en eftir að Kaup-
þing sameinaðist Búnaðar-
bankanum hafi skapast grund-
völlur fyrir því að skoða
inngöngu á viðskiptabanka-
markaðinn í Danmörku, eins og
það er orðað í fréttinni.
Kaupþing Búnaðarbanki
býður í dag ekki upp á almenna
viðskiptabankaþjónustu utan
Íslands.
Rétta stofnunin
ekki enn fundin
„Við höfum rætt við danskar
fjármálastofnanir, bæði við-
skiptabanka og fjárfestingar-
banka, um hugsanleg kaup, en
við höfum ekki fundið rétt verð
ennþá,“ segir Brian Töft yfir-
maður Kaupþings Búnaðar-
banka í Danmörku í fréttinni í
Jyllands-Posten.
Í fréttinni segir einnig að
Kaupþing hafi fjárfest mikið í
dönskum héraðsbönkum, en
aldrei keypt ráðandi hlut, enda
segir Brian Töft kaupin í þeim
einungis lið í almennri fjárfest-
ingarstefnu félagisns.
Kaupþing
Búnaðarbanki
Áhugi á
viðskipta-
banka-
starfsemi í
Danmörku
ÚR VERINU
RAFEINDAMERKINGAR ættu að
skila aukinni þekkingu á grálúðu-
stofninum en minna er vitað um
stofninn en flesta aðra nytjastofna á
Íslandsmiðum. Merkingar hafa þó
leitt í ljós að grálúða sem veiðist á Ís-
landsmiðum er að öllum líkindum af
sama stofni og sú sem veiðist við
Færeyjar.
Skipverjar á hafrannsóknaskipinu
Dröfn stóðu á dögunum fyrir merk-
ingum á grálúðu á Rauða torginu
svokallaða, djúpt austur af landinu.
Að þessu sinni var grálúðan veidd á
línu en Einar Hjörleifsson, sjávarlíf-
fræðingur á Hafrannsóknastofnun-
inni, segir að þannig verði lúðan líf-
vænlegri þegar búið er að merkja
hana en þegar hún er veidd í botn-
vörpu.
Alls voru merktar um 320 grálúð-
ur. Þar af voru sett rafeindamerki
frá Stjörnu-Odda í um 50 lúður en
þau eru hluti af samnorrænu verk-
efni sem miðast að því að þróa merki
sem þola mikinn þrýsting á miklu
dýpi.
Grálúðan fer niður fyrir
1.200 metra dýpi
Einar segir að grálúðan fari mjög
djúpt, veiðar séu jafnan stundaðar á
500 metra dýpi og allt niður á 1.200
metra dýpi en vitað sé að hún fari
mun dýpra. „Rafeindamerkin mæla
bæði hita og dýpi og veita þannig
dýrmætar upplýsingar um ferðir og
hegðan grálúðunnar. Við höfum nú
þegar endurheimt nokkur rafeinda-
merki úr fyrri mælingum. Þar af
sýndi eitt merkið að sú grálúða ferð-
aðist gjarnan frá botni, á um 400
metra dýpi, upp í sjó alveg upp á 150
metra dýpi um og upp úr miðnætti á
hverjum sólarhring.“
Einar segir að á árunum milli 1970
og 1980 hafi verið merktar um 25
þúsund grálúður. Þau merki hafi
hinsvegar að mestu skilað gögnum
um grálúðuna á Íslandsmiðum en að-
eins að takmörkuðu leyti af aðliggj-
andi svæðum, enda hafi þá verið
stundaðar takmarkaðar veiðar á haf-
svæðunum við Færeyjar og Austur-
Grænland.
„Við hófum því merkingar að nýju
árið 2000, sérstaklega til að reyna að
fá betri upplýsingar um samganginn
á milli þessara hafsvæða. Í stofnmati
okkar í dag er gert ráð fyrir að grá-
lúðan á þessum svæðum sé af sama
stofni. Þau gögn sem merkingarnar
hafa skilað okkur hingað til sýna að
grálúða sem er merkt við austur-
strönd Íslands endurheimtist í Fær-
eyjum.“
Vantar töluvert upp á þekkingu
á grálúðustofninum
Einar segir að upplýsingar um
gráðlúðustofninn séu fremur tak-
markaðar í samanburði við vitneskju
um marga aðra fiskistofna.
„Þannig er hrygningarslóð grálúð-
unnar ekki nægilega vel kortlögð en
hún er djúpt vestur af landinu.
Sömuleiðis skortir nokkuð á þekk-
ingu um uppeldissvæði grálúðunnar.
Við höfum ekki fundið mikið af fiski
sem er undir 50 sentimetrum á þess-
um hafsvæðum, hvort sem það er við
Ísland, Færeyjar eða Austur-Græn-
land. Aftur á móti hafa sjómenn aflað
góðra upplýsinga um veiðisvæðin og
er það vel. Vonandi eiga merking-
arnar eftir að skila okkur meiri upp-
lýsingum um grálúðuna og þá ríður á
að sjómenn verði duglegir að senda
okkur merki sem þeir ná,“ segir Ein-
ar.
Ljósmynd/Muggur
Starfsmenn Hafrannsóknastofnunarinnar koma rafeindamerki fyrir í
grálúðu um borð í rannsóknaskipinu Dröfn RE.
Rafeinda-
merki sett
í grálúðu
Aflar m.a. upplýsinga um samgang
milli fjarlægra hafsvæða