Morgunblaðið - 29.09.2003, Síða 8

FRÉTTIR
8 MÁNUDAGUR 29. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Það er eins gott að það finnist eitthvað bitastæðara en háir vínberjaprísar.
Fyrirlestur um Sigvalda Thordarson
Áhrifamikill
arkitekt
HINN 1. októbernk. klukkan 20flytur Albina
Thordarson arkitekt fyr-
irlestur um föður sinn og
kollega, Sigvalda Thord-
arson, í Listasafni
Reykjavíkur – Hafnar-
húsi, en Sigvaldi er af
mörgum talinn einn list-
fengnasti arkitekt sinnar
kynslóðar. Fyrirlestur
þessi er haldinn í
tengslum við alþjóðlegan
byggingarlistardag.
Þess má geta að um
þessar mundir fagnar
byggingarlistardeild
Listasafns Reykjavíkur
tíu ára afmæli sínu með
stórri yfirlitssýningu í
Hafnarhúsinu. Að fyrir-
lestrinum standa Lista-
safnið og Arkitektafélag
Íslands.
Sigvaldi Thordarson fæddist
árið 1911 á Ljósalandi í Vopna-
firði. Eftir sveinspróf í húsasmíði
1934 fór hann utan til náms í
Tekniske Selskabs Skole. Þaðan
varð hann byggingafræðingur
1939. Það seiknaði honum í nám-
inu að hann fékk berkla meðan á
því stóð og var á berklahæli í
hálft annað ár. Hann hóf nám í
arkitektúr í Listaháskólanum í
Kaupmannahöfn en vegna stríðs-
ins fór hann með Esjunni frá
Petsamo árið 1940 til Reykjavík-
ur og hóf rekstur teiknistofu með
Gísla Halldórssyni arkitekt sem
með honum hafði stundað nám.
Að stríði loknu lauk hann námi
sínu ytra og var eftir það for-
stöðumaður teiknistofu SÍS
1948–1951 og rak loks eigin
teiknistofu til æviloka 1964.
En hver er staða Sigvalda
Thordarsonar í sögu arkitektúrs
Íslands, Albina Thordarson?
„Hann var afkastamikill arki-
tekt á tiltölulega stuttri starfsævi
og eftir hann liggja verk eins og
Ægissíða 80, en Húsafriðunar-
nefnd friðaði það hús 1999. Þá
var það aðeins rétt 40 ára gamalt
– þetta segir kannski sína sögu
um stöðu hans innan greinarinn-
ar.
Hann teiknaði mjög mikið af
íbúðarhúsum og íbúðarhverfum,
t.d. eins og Skeiðarvog og hverfi
starfsmanna SÍS við Hlíðargarð í
Kópavogi, að ógleymdum keðju-
húsunum við Hrauntungu þar í
bæ.“
– Hvaða áhrifa gætir mest í
hans verkum sem arkitekt?
„Hann er fulltrúi módernisma
og notaði óhikað liti og nátt-
úruleg efni, svo sem grjót-
hleðslur og grjótveggi.“
– Hvað fjallar þú aðallega um í
fyrirlestri þínum um föður þinn
og verk hans?
„Ég fjalla um þrjá helstu þætti
starfsævi hans, bæði um fyrsta
þáttinn í starfsferli hans, þegar
hann var með teiknistofu ásamt
Gísla Halldórssyni, þá um það
tímabil þegar hann veitti forstöðu
teiknistofu SÍS, en að sjálfsögðu
fjalla ég langmest um
síðasta kafla starfsævi
hans, frá árunum 1951
og þar til hann dó.“
– Eru helstu verk
hans frá síðasta tíma-
bilinu?
„Helstu verk hans eru frá þeim
tíma, svo sem fyrrnefnd hverfi og
hús.
Mér hefur alltaf þótt til um
stöðvarhús Laxárvirkjunar, fjöl-
býlishús við Skaftahlíð, einbýlis-
hús sem hann teiknaði við Kvist-
haga 13 og svo auðvitað að sjálf-
sögðu fyrrnefnt hús við Ægis-
síðu, sem er friðað. Húsið við
Kvisthaga er ekki mjög áberandi
núna en það var teiknað fyrir list-
málarana Svein og Agnethe Þór-
arinsson á sínum tíma. Ægissíðan
var teiknuð fyrir Othar Ellingsen
forstjóra.
Fjölbýlishúsið við Skaftahlíð
var teiknað fyrir starfsmenn
Stjórnarráðsins um miðjan sjötta
áratuginn.“
– Hafði það mikil áhrif á starfs-
val þitt að líta til starfs föður
þíns?
„Auðvitað hafði það áhrif, ég
var alin upp á teiknistofu, hann
var alltaf með teiknistofuna sína
heima eftir að hann hætti hjá
Teiknistofu SÍS.“
– Hvaða erlenda arkitekta mat
hann mikils?
„Hann var mikill aðdáandi
franska nútímaarkitektsins Le
Courbisier.“
– Berðu verk föður þíns saman
við verk annarra arkitekta ís-
lenskra í fyrirlestrinum?
„Nei, það geri ég ekki, ég lýsi
aðeins ævi hans og starfi.“
– Hafði menntun hans sem
húsamiður mikil áhrif í hans arki-
tektúr?
„Hann var góður handverks-
maður. Við áttum heima húsgögn
sem hann hannaði og lét smíða.
Einnig teiknaði hann borðstofu-
húsgögn fyrir Helga Einarsson
húsgagnaframleiðanda og þau
voru framleidd og seld upp úr
1960 og eru enn til á þó nokkrum
heimilum.“
– Veist þú hvað hann taldi
einna mikilvægast í sínu teikni-
starfi?
„Hann lagði mikið upp úr
handverki og samstarfi við verk-
kaupa. Mikið af deili-
teikningum fylgdu
hverri húsateikningu
sem hann vann. Þess
má geta að hann teikn-
aði töluvert fyrir Raf-
magnsveitu ríkisins,
auk stöðvarhúss Laxárvirkjunar
má nefna stöðvarhús við Gríms-
árvirkjun á Héraði, Þverárvirkj-
un í Steingrímsfirði, Reiðhjalla-
virkjun við Ólafsvík, auk þess
sem hann stækkaði fleiri gömul
stöðvarhús. Hann teiknaði einnig
Héraðssjúkrahúsið á Sauðár-
króki og Félagsheimilið í Nes-
kaupstað svo eitthvað sé nefnt.“
Albina Thordarson
 Albina Thordarson fæddist
1939 í Kaupmannahöfn. Hún
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum í Reykjavík árið 1959
og prófi í arkitektúr lauk hún frá
Listaháskólanum í Kaupmanna-
höfn árið 1966. Hún rekur eigin
teiknistofu í Reykjavík. Albina er
gift Ólafi Sigurðssyni frétta-
manni. Þau eiga samtals fimm
börn.
Einn listfeng-
asti arkitekt
sinnar
kynslóðar
AÐ frumkvæði Evrópuráðsins hef-
ur sérstakur dagur verið tekinn frá
og haldinn hátíðlegur í evrópskum
skólum. Markmiðið með slíkum
degi er að vekja athygli á mik-
ilvægi tungumálakunnáttu og
hvetja til símenntunar í tungu-
málum. Er þetta þriðja árið sem
slíkur dagur er haldinn. Í grunn-
skólanum í Grundarfirði tóku nem-
endur virkan þátt í deginum. Hver
bekkur valdi sér ákveðið Evrópu-
land til þess að kynna sér og í sum-
um tilfellum helgaðist valið af því
að í viðkomandi bekk var e.t.v.
nemandi frá því landi. Bekkirnir
útbjuggu síðan kynningar og settu
upp í stofum sínum. Síðan ferð-
uðust nemendur milli landa innan
veggja skólans með vegabréfin sín
og fengu stimpil í þau ásamt því að
fræðast um viðkomandi land og
læra nokkur orð á viðkomandi
máli.
Í grunnskólanum í Grundarfirði,
sem settur var 25 ágúst sl., eru 198
nemendur en það er 9 nemendum
færra en á síðasta skólaári. Þótt
langflestir nemenda séu íslenskir
hefur börnum sem eru af erlendu
bergi brotin fjölgað á síðustu ár-
um. Börn sem flust hafa hingað
með foreldrum sínum og stunda
nám við grunnskólann eru nú 10
talsins frá fjórum þjóðlöndum:
Rússlandi, Lettlandi, Póllandi og
Víetnam. Eru það börn fólks sem
komið hefur til að vinna við fisk-
vinnsluna á staðnum. Kennarar við
Grunnskóla Grundarfjarðar eru 20
en auk þeirra eru 10 aðrir starfs-
menn.
Morgunblaðið/Gunnar Kristjánsson
Krakkarnir í 8. bekk voru í heimsókn hjá níunda bekk til að leita sér upp-
lýsinga um Lettland en í þeim bekk er nemandi frá Lettlandi.
Evrópski tungu-
máladagurinn í
grunnskólanum
Grundarfirði. Morgunblaðið.
Stimpill var útbúinn hjá hverjum
bekk, þessi snáði var að sækja sér
stimpil í vegabréfið sitt.