Morgunblaðið - 06.10.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 MÁNUDAGUR 6. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Svona, svona, Emma mín, Gunnar í Krossinum er bara að hræða okkur. Svo erum við líka
með Fplús-heimilistryggingu, elskan.
Vatnarannsóknir og veðurfarsbreytingar
Vatn og veður-
far í brennidepli
VatnamælingarOrkustofnunarvinna nú í sam-
starfi við hin Norðurlöndin
að rannsóknum á áhrifum
veðurfarsbreytinga á end-
urnýjanlega orkugjafa, en í
tengslum við rannsóknar-
verkefnið er efnt til vinnu-
fundar á Nordica-hótelinu
dagana 9.–10. október þar
sem sérfræðingum í orku-
og rannsóknargeiranum
gefast tækifæri á að kynna
sér málin. Vatnamælingar
standa þá einnig að ráð-
stefnu um rannsóknir á ís-
lensku ferskvatni í sam-
starfi við Íslensku vatna-
fræðinefndina og fer hún
fram á Grand Hótel 13.
október nk. og er öllum op-
in.
Hver er sagan að baki norræna
rannsóknarverkefninu?
„Bakgrunnur vinnufundarins er
að nú nýlega var hafin vinna í
tengslum við fjögurra ára samnor-
rænt rannsóknarverkefni á áhrif-
um veðurfarsbreytinga á endur-
nýjanlega orkugjafa. Verkefnið,
sem unnið er með styrk frá Nor-
ræna orkusjóðnum og orkufyrir-
tækjum Norðurlanda, verður í
vinnslu til ársins 2006 og eru
Vatnamælingar Orkustofnunar í
forsvari fyrir rannsóknarvinnunni.
Um er að ræða viðamikið verkefni
sem unnið er í allmörgum vinnu-
hópum og forsvar þeirra milli land-
anna. Þannig sér íslenski hópur-
inn, undir forsvari Tómasar
Jóhannessonar frá Veðurstofunni,
til að mynda um annan hluta
vatnsorku rannsóknanna, en sá
hluti snýr að jöklum, ís og snjó.
Auk rannsókna á vatnsorkunni,
sem vegur þyngst, skoðum við svo
líka vindorku, orkulífmassa og sól-
arorku.“
Hvaðan kemur frumkvæðið að
rannsóknarverkefninu?
„Frumkvæðið er í raun fyrst og
fremst íslenskt, og á það jafnt við
um rannsóknarþáttinn, stjórnun
og styrkjaframkvæmd. Hugmynd-
in er til komin að mínu frumkvæði
og norsks kollega í tengslum við
eldra og umsvifaminna samstarf
norrænu vatnafræðistofnananna.
Við ákváðum að kanna möguleika
á fjármögnun frá Norrænu ráð-
herranefndinni og sá stuðningur
leiddi síðan til þess að stofnanirnar
lögðu fram umsókn um forverkefni
sem þróast hefur yfir í þetta lang-
tímaverkefni sem notið hefur
stuðnings íslenska iðnaðar- og við-
skiptaráðuneytisins, orkumála-
stjóra, Orkusjóðs og Landsvirkj-
unar.“
Hvaða viðfangsefni verða tekin
fyrir á vinnufundinum?
„Meðal þeirra viðfangsefna sem
tekin verða fyrir er kynning á for-
verkefninu, tveggja ára verkefni,
sem frekari rannsóknarvinna mun
byggjast á. Þessi vinna snýr meira
að vatnsorkuþættinum og það
verður til að mynda spennandi að
heyra hvað jöklamenn hafa að
segja, en einnig eru komnar sviðs-
myndir frá loftslags-
mönnum sem verður
gaman að skoða. Niður-
stöður þessara rann-
sókna kunna svo að
hafa áhrif á hugmyndafræðina
sem framhaldsvinnan verður
byggð á.“
Nú er íslenskt ferskvatn í
brennidepli á ráðstefnunni á
Grand Hótel. Hverju sætir það?
„Ráðstefnan beinist að rann-
sóknum á ferskvatni og er hún
annar viðburðurinn sem við skipu-
leggjum á ári vatnsins. Á fyrri ráð-
stefnunni, sem haldin var á Degi
vatnsins í mars, var lagt upp með
að miðla upplýsingum um vatn og
vatnafar til almennings en nú bein-
um við athyglinni að rannsókn-
arsamfélaginu. Ráðstefnan er
samstarfsverkefni Íslensku vatna-
fræðinefndarinnar og Vatnamæl-
inga Orkustofnunar og verður
fundarefnið þrískipt. Í fyrsta lagi
verður ákvarðanataka og skipulag
vatnsrannsókna tekið fyrir og mun
Ingimar Sigurðsson, fulltrúi frá
umhverfisráðuneytinu, m.a. fjalla
um stjórn vatnsauðlindarinnar. Í
öðru lagi verður athyglinni beint
að ráðgjöf um vatnarannsóknir, en
stór hópur í samfélaginu nýtir
grunnrannsóknir okkar við ráð-
gefandi vinnu. Þannig greinir
Helgi Jóhannesson frá Vegagerð-
inni t.d. frá því hvernig þeir nýta
okkar upplýsingar varðandi flóð,
hlaup o.fl. Grunnrannsóknir verða
svo kynntar í lokahluta ráðstefn-
unnar, m.a. jöklarannsóknir Tóm-
asar Jóhannessonar og hans hóps.
Gestafyrirlesari á vinnufundin-
um og ráðstefnunni verður svo
doktor Óli Grétar Blöndal Sveins-
son, er stundar rannsóknir við Int-
ernational Research Institute for
Climate Prediction við Columbia-
háskóla. Hann hefur verið að vinna
að merkilegum hlutum sem tengj-
ast veður- og vatnafari og mun hér
fjalla um veðurfarsbreytingar,
áhrif þeirra á vatnafar og tengsl
við vatnarannsóknir.“
Nú hefur heyrst að
sameinuð lúðrasveit
grunnskóla Reykjavík-
ur leiki á ráðstefnunni?
„Það er rétt. Lúðrasveitin, sem
kemur við þetta tækifæri fram í
fyrsta skipti, mun leika kafla úr
vatnasvítu Händels. Það er hins
vegar ekki eina æskustarfið sem
tengist ráðstefnunni, því einnig
verður veitt viðurkenning fyrir
verkefnið Börn og vatn sem nokkr-
ir grunnskólar í Reykjavík tóku
þátt í, og er það Vigdís Finnboga-
dóttir sem afhendir skólabörnun-
um viðurkenninguna.“
Árni Snorrason
 Árni Snorrason er fæddur
árið 1954. Hann útskrifaðist
með Bsc. í eðlisfræði frá Há-
skóla Íslands og stundaði dokt-
orsnám í vatnaverkfræði við
háskólann í Illinois, þaðan sem
hann útskrifaðist árið 1983.
Árni gegndi stöðu gesta-
fræðimanns við vatnsauðlinda-
og vatnafræðideild háskólans í
Tuscon í Arizona 1992–3.
Hann hefur verið forstöðumað-
ur vatnamælinga Orkustofn-
unar frá 1987, er formaður ís-
lensku vatnafræðinefndarinnar
og gegnir starfi verkefn-
isstjóra samnorræna rannsókn-
arverkefnisins um áhrif veð-
urfars á endurnýjanlega
orkugjafa.
Íslenskt
frumkvæði
„BORGARFULLTRÚINN Vil-
hjálmur Þ. Vilhjálmsson er bara að
gæta hagsmuna tiltekinna verktaka
og ganga erinda þeirra,“ sagði Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, borgar-
fulltrúi R-listans, á borgarstjórnar-
fundi á fimmtudag í harðri orða-
sennu um lóðaúthlutanir Reykjavík-
urborgar. Þá hafði oddviti Sjálf-
stæðisflokksins gagnrýnt uppboðs-
leið R-listans á lóðum og sagði
hana, samhliða lóðaskorti, hafa
hækkað íbúðaverð. Síðar sagði Vil-
hjálmur að Ingibjörg gæti beðist af-
sökunar á þessum ummælum enda
væru þau hrein ósannindi.
„Borgarfulltrúi Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson vill hafa sama háttinn á
og áður var, það er að segja að það
sé bara hægt að úthluta tilteknum
verktökum eftir því sem verkast vill
á hverjum tíma,“ bætti Ingibjörg
Sólrún við og sagði þessa verktaka
hafa setið eina að lóðaúthlutunum í
tíð Sjálfstæðisflokksins. Aðrir hafi
ekki komist að. „Það var ekki fyrr
en farið var að bjóða út að þessir
verktakar komust inn á markaðinn
og gátu farið að byggja hér í
Reykjavík og selja íbúðir.“
Ingibjörg sagði útboð tryggja að
byggingaraðilar keppi um lóðir og
þeir sem byggi best og hagkvæmast
fái úthlutað lóðum. „Verktakar eru
vanir því að keppa á markaði og
eiga að keppa á markaði,“ sagði hún
og sú keppni felist ekki í að hafa
bestu samböndin og ítökin.
Hanna Birna Kristjánsdóttir,
borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins,
krafði Ingibjörgu svara um fullyrð-
ingar hennar, að Vilhjálmur gangi
erinda einstakra verktaka. „Ég hlýt
að krefja borgarfulltrúa svara og
óska eftir því að borgarfulltrúar
standi ekki upp og fari með hálf-
kveðnar vísur og eitthvað sem við
getum ekki kallað neitt annað en
dylgjur,“ sagði hún. Ingibjörg end-
urtók orð sín og sagði að þar sem
rekin sé ógegnsæ úthlutunarstefna
án skýrra leikreglna, og fáir verk-
takar fái úthlutað lóðum en aðrir
ekki, þá sé verið að mismuna. „Þá
er verið að hygla sumum á kostnað
annarra. Það er kerfi sem Sjálf-
stæðisflokkurinn stóð fyrir hér í
borgarstjórn Reykjavíkur árum
saman og það vita allir sem vilja
vita.“
Ekki skömmtunarkerfi
Vilhjálmur sagði það hrein ósann-
indi að hann gangi hagsmuna tiltek-
inna verktaka og einungis útvaldir
aðilar hafi fengið úthlutað lóðum í
meirihlutatíð Sjálfstæðisflokksins.
„Allt þetta er hrein ósannindi.
Hrein ósannindi,“ sagði Vilhjálmur
og sagði Sjálfstæðisflokkinn hafa
strax lagt áherslu á að skapa nægt
lóðaframboð þegar hann tók við
stjórn borgarinnar 1982, bæði fyrir
verktaka og einstaklinga. Nánast
allir einstaklingar hafi fengið lóðir
og framboðið nægt. „Þá var það
þannig að menn komu á skrifstofu
borgarverkfræðings. Þar héngu
uppi kort af lausum lóðum og menn
hreinlega bentu á þá lóð sem þeir
vildu fá. Gengu þeir síðan til skrif-
stofustjóra borgarstjórnar og fengu
þeirri lóð úthlutað. Þannig var kerf-
ið. Það var ekki skömmtunarkerfi
eins og hafði verið frá 1978 til
1982.“
Vilhjálmur sagði að Ingibjörg
gæti beðist afsökunar á að fara með
þessi ósannindi og ef hún gerði það
ekki væri hún maður að minni.
Ingibjörg sá ekki ástæðu til að
biðjast afsökunar og sagðist vita að
þessi vinnubrögð voru viðhöfð, þar
sem hún sat með Vilhjálmi í borg-
arstjórn á þessum tíma.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Oddviti Sjálfstæðisflokksins gagnrýndi á borgarstjórnarfundi uppboðsleið
R-listans á lóðum og sagði hana, samhliða lóðaskorti, hafa hækkað íbúðaverð.
Sagði oddvitann ganga
erinda verktaka
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir um oddvita sjálfstæðismanna
Hrein ósannindi,
segir Vilhjálmur
Þ. Vilhjálmsson