Morgunblaðið - 20.02.2004, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra sagði á Alþingi í gær að ef
rétt reyndist að myndir, sem sýndar
voru í nýjum norskum heimildar-
myndaþætti um brottkast á fiski,
væru úr íslenskum skipum þá for-
dæmdi hann það eins og allt annað
brottkast. „Ég þekki ekki til þessara
mynda sem sýndar hafa verið í norsk-
um fjölmiðlum. Ég hef heyrt af þeim í
fjölmiðlum en ekki séð þær. Ef þar er
um að ræða íslensk skip þá fordæmi
ég það eins og annað brottkast. Ég tel
að það sé óafsakanlegur gerningur ef
það er gert með vísvitandi hætti.“
Hann sagði að hitt væri þó annað
mál að vitað væri að vinnsluskip köst-
uðu frá sér úrgangi og að við vissar
aðstæður í nótaveiðum hefðu skip
þurft að kasta fiski, þ.e. þegar þau
hefðu fengið fullfermi. Ráðherra
sagði jafnframt að því miður hefði
brottkast verið stundað á Íslandsmið-
um allt of lengi. Hann hefði þó þá trú
að dregið hefði úr því. Síðan sagði
hann: „En ég vona svo sannarlega að
hér sé ekki um íslenskt skip að ræða.
Ef svo er verður að taka það föstum
tökum.“
Guðjón A. Kristjánsson, formaður
Frjálslynda flokksins, sagði að væru
myndirnar úr íslenskum skipum gæti
það torveldað enn frekar viðræður
strandríkja um veiðar úr norsk-ís-
lenska síldarstofninum. Magnús Þór
Hafsteinsson, samflokksmaður Guð-
jóns, upplýsti síðar í umræðunnni að
myndirnar væru úr íslensku skipi að
veiðum á Svalbarðasvæðinu sl. sum-
ar. „Það kemur greinilega fram í
þessum norska sjónvarpsþætti og
norski skipherrann segir það. Þetta
er íslenskt skip.“ Þingmaðurinn
kvaðst vita hvaða skip væri um að
ræða en sagðist ekki ætla að upplýsa
það „hér úr þessum ræðustól“.
Viðræður í hnút
Þessi ummæli féllu í umræðu um
tillögu utanríkisráðherra um að Al-
þingi heimilaði ríkisstjórninni að stað-
festa fyrir Íslands hönd samninga um
veiðar úr norsk-íslenska síldarstofn-
inum á árinu 2003. Ráðherra sagði í
umræðunum að þær viðræður sem nú
stæðu yfir um skiptingu aflans úr
norsk-íslenska síldarstofninum væru
í hnút. Slitnað hefði upp úr síðasta
samningafundi sem haldinn var í
Kaupmannahöfn. Hann sagði að
Norðmenn væru með hugmyndir um
að stórauka hlut sinn frá síðasta ári.
„Við höfum ekki getað fallist á það.“
Rætt um norsku brottkastsmyndina á þingi
Vonar að myndir séu
ekki úr íslensku skipi
SKIPTAR skoðanir eru um tillögur
svokallaðrar 19 manna nefndar sem
falið var að setja fram tillögur að fyr-
irkomulagi raforkuflutninga og
hvernig megi jafna út kostnað og
dreifingu. Bryndís Hlöðversdóttir,
þingmaður Samfylkingarinnar, segir
þær tölur sem nefndar hafa verið um
hækkun á raforkuverði í Reykjavík
ekki í neinum takti við það sem tillög-
urnar fela í sér og segir ekki ljóst
hvaða forsendur liggi að baki útreikn-
ingum sem forstjóri Orkuveitu
Reykjavíkur kynnti á miðvikudag.
„Mér koma mjög á óvart þessar
tölur sem forstjóri Orkuveitunnar
nefnir og hljóða upp á 20% hækkun
raforkuverðs fyrir borgarbúa. Þetta
er í engu samræmi við þá spádóma
sem fólust í tillögum nefndarinnar.“
Bryndís telur hæpið að hægt sé að
reikna út nákvæma hækkun þar sem
forsendur að baki slíkum útreikning-
um liggi ekki fyrir. Til að mynda eigi
eftir að verðmeta eignir. „Á þessu
stigi málsins er mjög erftitt að segja
til um hvort maður eigi eftir að styðja
tillögurnar því heildarmynd er ekki
komin á þær þótt nefndin hafi kynnt
útlínur. Ég held að menn ættu að
anda rólega og sjá hvað gerist þegar
þessar tillögur liggja endanlega fyr-
ir,“ segir Bryndís.
Ögmundur Jónasson, þingmaður
Vinstri hreyfingarinnar – græns
framboðs, segir að sem þingmanni
Reykjavíkinga sé sér efst í huga að
meirihluti raforkunefndar virðist
reiðubúinn að opna á markaðs- og
einkavæðingu þessa geira.
Raforka er sameiginleg gæði
„Þeim er umhugað um arðsemis-
kröfur en líta ekki fyrst og fremst á
þetta sem þjónustu við fólk og fyr-
irtæki. Þannig að þarna er að eiga sér
stað ákveðin grundvallarbreyting
sem ég harma og held raunar að þjóð-
in sé búin að fá upp í kok af þessari
einkavæðingarstefnu.“
Ögmundur minnir á að forstjórar
Landsvirkjunar og Orkuveitu
Reykjavíkur hafi látið hafa eftir sér
að markaðsvæðing kerfisins kæmi til
með að kosta um einn milljarð króna.
„Það er sá milljarður sem ég einblíni
fyrst og fremst á.“
Hvað varðar Reykvíkinga sérstak-
lega segist Ögmundur ekki skilgreina
sig þröngt í því sambandi heldur líti
hann frekar á sig sem Íslending. „Ég
tel að kjósendur VG upp til hópa vilji
hafa landið allt undir þegar gæðum
þjóðarinnar er skipt. Raforka er sam-
eiginleg gæði og ég er á því að verð-
lagið eigi að vera sem jafnast í land-
inu öllu,“ segir Ögmundur.
Guðlaugur Þór Þórðarson, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins í Reykja-
víkurkjördæmi norður, segir það
vera skref aftur á bak ef menn ætla
að jafna orkuverð þannig að hagræð-
ing hjá orkufyrirtækjum skili sér
ekki í hagkvæmara verði til neyt-
enda.
Guðlaugur segist að vísu hafa á því
fullan skilning að ekki sé gott að vera
í þeirri aðstöðu að þurfa að greiða
hátt orkuverð.
Óskynsamleg leið
„En ég tel það vera mjög óskyn-
samlega leið og óréttláta að hækka
orkuverð á öðrum íbúum landsins,
hvort sem þeir eru í Reykjavík, á Ak-
ureyri, Akranesi, í Reykjanesbæ eða
hvar sem þeir kunna að búa. Í fyrsta
lagi er ekkert réttlæti í því að láta þá
gjalda þess og í annan stað hefur það
sýnt sig að jöfnun sem þessi dregur
úr hagræðingu. Það er auðvitað svo
að það eru fyrirtæki að standa í þess-
um rekstri og það skiptir máli að þær
leikreglur séu til staðar að þau séu
alltaf að leita sem hagkvæmastra
lausna til þess að geta tryggt sem
best verð til neytenda sinna. Það væri
skref aftur á bak ef menn ætla að
koma á jöfnun þannig að slík hagræð-
ing, hvar sem hún næst á landinu,
skili sér ekki til neytenda á viðkom-
andi svæði,“ segir Guðlaugur Þór.
Reykvískir þingmenn um raforkumálin
Tölur forstjóra Orkuveitunn-
ar um hækkun koma á óvart
„ÞAÐ rignir í ræðustólinn,“ sagði
Halldór Ásgrímsson utanrík-
isráðherra á Alþingi í gær, er hann
sté úr pontu eftir utandagskrár-
umræðu um múr Ísraela á Vest-
urbakkanum. Í ljós kom að regn-
vatn hafði lekið af þaki
Alþingishússins, niður á efri hæð
hússins, og þaðan í gegnum gólfið,
með þeim afleiðingum að það drop-
aði beint fyrir framan ræðustólinn í
þingsalnum.
Starfsmenn Alþingis brugðust
skjótt við og var lekinn stöðvaður,
að sögn Helga Bernódussonar, að-
stoðarskrifstofustjóra Alþingis.
Hann segir að rigningin og rokið í
gær hafi gert það að verkum að
vatn hafi lekið meðfram flagg-
stönginni á þakinu, inn um þak-
gluggann og niður á efri hæðina.
Aðspurður segir hann að lengi hafi
staðið til að gera róttækar við-
haldsaðgerðir á annarri hæð þing-
hússins og er stefnt að því að þær
hefjist næsta sumar.
Morgunblaðið/Golli
Jón Torberg, lögreglumaður á Alþingi, sem sér meðal annars um að
flagga, horfir upp eftir flaggstönginni og kannar orsakir lekans.
Rignir í ræðustólinnKRISTINN H. Gunnarsson, vara-formaður sjávarútvegsnefndar Al-
þingis og þingmaður Framsóknar-
flokksins, hefur lagt fram á Alþingi
frumvarp til laga þar sem lögð er til
sú breyting að ákveðin verkefni sem
heyra undir sjávarútvegsráðuneytið
verði flutt til umhverfisráðuneytis.
„Er þar um að ræða hafrannsóknir,
friðun og ákvörðun um heildarafla-
mark úr einstökum fiskstofnum,“
segir í greinargerð frumvarpsins.
„Samhliða er gert ráð fyrir því að
yfirstjórn Hafrannsóknastofnunar-
innar verði færð frá sjávarútvegs-
ráðuneyti til umhverfisráðuneytis.
Nái þessi breyting fram að ganga
mun umhverfisráðuneyti ákvarða
heildaraflamark ár hvert, hafa um-
sjón með rannsóknum og gera til-
lögur varðandi almennt skipulag
veiða innan efnahagslögsögunnar,
ekki síst þær er tengjast hafsbotn-
inum. Þá mun ráðuneytið veita ráð-
gjöf um friðunaraðgerðir og notkun
veiðarfæra, jafnframt því að setja al-
mennar reglur um notkun veiðar-
færa. Sjávarútvegsráðuneyti mun
eftir sem áður annast stjórn veið-
anna innan framangreindra marka
og hafa yfirumsjón með eftirliti með
veiðum og mati á sjávarafurðum.“
Í greinargerð segir að nauðsyn-
legt þyki að gera umrædda breyt-
ingu og leggja þannig ríkari áherslu
en verið hefur á umhverfisþátt rann-
sókna og stjórn á álagi við hagnýt-
ingu auðlindanna. „Þetta er ítrekað
með því að færa mikilvægar ákvarð-
anir og tillögugerð úr höndum
beinna hagsmunaaðila til umhverfis-
ráðuneytis. Ekki er eðlilegt að hags-
munaaðilar geti ráðið miklu um
ákvörðun sem þá varðar miklu fjár-
hagslega þegar í húfi eru náttúru-
auðlindir sem þjóðin byggir afkomu
sína á í svo ríkum mæli sem raun ber
vitni.“
Kristinn H. Gunnarsson varaformaður sjávarútvegsnefndar
Verkefni verði flutt frá
sjávarútvegsráðuneyti
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra sagði í utandagskrárum-
ræðu í gær, um málefni Palestínu-
manna, að múr
Ísraela á Vestur-
bakkanum væri á
engan hátt í sam-
ræmi við alþjóða-
lög. „Það er mín
afstaða að þessi
múr sé á engan
hátt í samræmi
við alþjóðalög, að
hann torveldi
friðarumleitanir á
svæðinu og sé ekki í neinu samræmi
við Vegvísinn. Það er alveg ljóst, því
miður, að þrátt fyrir að Vegvísirinn
sé að mörgu leyti góður fer hvorugur
deiluaðila eftir honum“ sagði ráð-
herra.
Málshefjandi umræðunnar var
Mörður Árnason, þingmaður Sam-
fylkingarinnar. Gerði hann múrinn
að umtalsefni og sagði að hann ætti
að verða 1.000 km langur og til
glöggvunar myndi hann ná frá
Reykjavík norður hringveginn og
allt til Hafnar í Hornafirði. „Palest-
ínumenn kalla þetta aðskilnaðarmúr.
Sharon [forsætisráðherra Ísraela]
kallar þetta öryggisgirðingu,“ sagði
Mörður. „Alþingi hefur samþykkt
tvær ályktanir um þessa deilu, 1989
og 2002, og lagt ríkisstjórninni þær
skyldur á herðar að beita sér, með
leyfi forseta, fyrir viðræðum um
sjálfstætt ríki Palestínumanna og ör-
yggi Ísraelsríkis innan alþjóðlega
viðurkenndra landamæra, svo vitnað
sé í ályktunina sem samþykkt var
vorið 2002 að frumkvæði jafnaðar-
manna. Nú þegar þessi deila er kom-
in í harðari hnút en nokkru sinni fyrr
getum við ekki setið hjá. Meðan
Sharon hleður múrinn á rifrildum
samkomulagsins frá Ósló og Vegvís-
isins frá Washington er óverjandi að
fulltrúar Íslendinga þegi.“ Spurði
Mörður síðan um afstöðu ríkisstjórn-
arinnar til múrsins.
Ráðherra sagði að Íslendingar
hefðu stutt ályktun allsherjarþings
Sameinuðu þjóðanna um fordæm-
ingu múrsins, ásamt öðrum þjóðum á
Norðurlöndum og ríkjum Evrópu-
sambandsins. Hann sagði ennfremur
að íslensk stjórnvöld myndu að sjálf-
sögðu beita sér í þessu máli í sam-
vinnu við aðrar þjóðir. „Við gerum
það á vettvangi SÞ og í samvinnu við
Norðurlöndin. Þetta mál verður t.d.
rætt á fundi utanríkisráðherra
Norðurlandanna í Reykjavík í byrj-
un næsta mánaðar.“ Þá sagði hann
að íslensk stjórnvöld hefðu haft náið
samráð við ESB og önnur EFTA-
ríki í þessu máli.
Utanríkisráðherra um múr Ísraela
Ekki í samræmi
við alþjóðalög
Halldór
Ásgrímsson.