Morgunblaðið - 13.03.2004, Qupperneq 8
gengur ekki lengur, nú sit ég framar í
kirkjunni – ég vil fara í trúfræðslu.“ Ég
fór í trúfræðslu hjá séra Jakobi Rol-
land.“
Aðalatriðið er trúin sjálf
„Maður ræður hvort maður lætur
skíra sig eða ekki. Trúfræðslan er mjög
menntandi en mér fannst furðu lítið
stangast þar á við húslestrana sem
amma í Arnadal og móðurbróðir minn
höfðu lesið þegar ég var hjá þeim í sveit
sem barn. Aðalatriðið er trúin sjálf –
Guðstrúin.
En það tók mig að það var eins og
heilagleikinn væri meiri og fólkið væri
innilegra í kaþólsku kirkjunni heldur en
þeirri lúthersku, sem ég vil þó ekkert
segja nema gott um. Einkum fannst mér
áhrifamikið þegar fólkið bað saman.
Þetta bjargaði mér frá einsemdinni og ég
er Guði þakklát fyrir það.
Eftir trúfræðsluna ákvað ég og víst
einir fimmtán aðrir að láta fermast.
Svaramaður minn var Gunnar Eyjólfsson
leikari og gamall vinur minn. Ég fermdist
í síðara skiptið 29. september 1995.
Síðan hef ég stundað kirkju á hverjum
sunnudegi.
Ég var fermd snemma dags og prest-
urinn, nokkrar systur og safnaðarfélagar
komu heim til mín og drukku hjá mér
morgunkaffi. Um kvöldið hélt ég ætt-
ingjum og vinum matarveislu. Ég fékk
góðar gjafir, þar á meðal Biblíu og fleiri
bækur, mikið af blómum, stóra tertu frá
syni mínum og tengdadóttur í Lúxemborg og ýmislegt annað.
Þótt þessar fermingar væru gjörólíkar er atburðurinn sá
sami, það er bara mismunandi máti sem söfnuðirnir hafa.
Síðar létu dóttir mín, tengdasonur og dótturdóttir skírast inn í
kaþólska söfnuðinn.“
frá Grjótagötunni upp að Landakoti, sat aftast í kirkjunni og
lét lítið á mér bera og flýtti mér út eftir messurnar, því ég var
ekki kaþólsk.
Svo hugsaði ég með mér þegar ég var nokkrum árum síðar
farin að fara í kaþólsku kirkjuna á hverjum sunnudegi: „Þetta
ÞAÐ er ekki algengt að fólk fermist tvisvar, en það hefur Guð-
munda Elíasdóttir söngkona gert.
„Ég fermdist í fyrra sinni í maímánuði 1934 í Dómkirkjunni
í Reykjavík og það var séra Bjarni Jónsson sem fermdi,“ segir
hún.
„Mig minnir að við höfum verið um tuttugu stelpur og strák-
ar sem fermdumst saman, það var gengið til prests um vet-
urinn eins og gerist enn í dag og maður var búinn undir þessa
miklu lífsreynslu.
Ég átti heima í Skerjafirði þegar þetta var, mamma mín var
ráðskona hjá manni sem hét Ólafur og var steinhöggvari og
hafði okkur tvær systurnar hjá sér, mig og Nönnu, yngri systur
mína. Mamma hafði misst föður okkar 1923 í sjóinn og þann-
ig fór fyrri maður hennar einnig.
Þegar ég er að lesa um fermingartilboðin í blöðunum í dag
verður mér hugsað til kassamyndavélarinnar sem mamma,
Elísabet eldri systir mín og Ólafur slógu saman í og var eina
fermingargjöfin mín fyrir utan Passíusálmana.“
Fékk lánaðan fermingarkjól
„Ég var miklu meiri manneskja en áður að eiga þessa
myndavél og fann mjög til mín. Fyrsta myndin var tekin á vél-
ina á fermingardaginn eftir kaffiveislu sem mamma fékk að
halda í stofunni hans Ólafs steinhöggvara, við systurnar og
mamma bjuggum annars í kjallaranum. Ég man að stofan var
puntuð með blómum.
Veitingarnar voru heimabakaðar kökur, súkkulaði með
þeyttum rjóma og kaffi á eftir, viðstaddir voru mamma, ég,
systur mínar Nanna og Beta og Ólafur.
Ég fékk lánaðan fermingarkjól hjá vinkonu minni sem bjó
líka í Skerjafirði – þetta var fyrir tíma kyrtlanna. Ég var bara
greidd eins og venjulega og var ekki með neitt stáss en fór í
sparikjólinn minn eftir ferminguna.
Ég var bara búin að vera tvö ár í Reykjavík þegar þetta var,
við fluttum frá Ísafirði hingað 1932, ég átti því ekki margar
vinkonur.“
Þú hefur alltaf verið kaþólsk, Guðmunda!
„Mér hafði verið innprentað að nú væri ég komin í krist-
inna manna tölu og tók það mjög alvarlega. Ég var mjög
trúhneigð sem barn, enda alin upp við trúrækslu, mamma lét
okkur Nönnu biðja bænir upphátt með sér á hverju einasta
kvöldi og alltaf báðum við sérstaklega fyrir
sjómönnunum. Svo sagði hún við okkur
eftir bænalesturinn að nú mættum við
ekki tala. Þetta var sniðugt hjá mömmu,
þá fórum við að sofa – ég áttaði mig ekki á
því þá.
Seinna skiptið sem ég fermdist var allt
öðru vísi.
Ég tók kaþólska trú og það átti sér for-
sögu til æsku minnar. Þegar við komum til
Reykjavíkur frá Ísafirði vorum við Nanna
systir mjög einmana, vorum allt öðruvísi
en stelpurnar í kring, töluðum meira að
segja vestfirsku, þannig að við duttum
niður á að fara í kaþólsku kirkjuna, þang-
að kostaði ekkert að fara og hún var ný-
byggð og mjög falleg. Við vorum svo feimn-
ar að þegar systurnar í Landakoti réttu
okkur hendurnar þá hlupum við í burtu.
Þetta hefur sáð fræi í sál mína sem síð-
ar náði að spíra og þroskast. Sam-
verkakona mín og vinkona, Þuríður Páls-
dóttir, við sungum mikið saman hér
heima, hún sagði einu sinni við mig:
„Þú hefur alltaf verið kaþólsk, Guð-
munda.“ Líklega er það rétt, ég var alltaf
með krossa og þegar ég fór til Danmerkur
17 ára gömul fór ég með talnaband sem
ég hafði átt lengi og haft mér til halds og
trausts. Ég var þó ekki með það þegar ég
var fermd í Dómkirkjunni. Ég fann að það
var ekki viðeigandi og vildi ekki vera öðru-
vísi en aðrir.
Þegar ég kom heim til Íslands 1968 eftir
langa dvöl í útlöndum þá hlustaði ég oft á
messur í útvarpinu og söng með eins og
mamma hafði gert.
Nokkrum árum síðar missti ég manninn minn, Sverri Krist-
jánsson sagnfræðing, og var mjög ein inni í mér, þótt ég væri
að kenna og leika á sviði um þær mundir. Þá hugsaði ég til
kaþólsku kirkjunnar og hvað við Nanna systir höfðum gert
þegar við vorum einar. Ég fór að fara í kaþólsku kirkjuna, gekk
Fermdist tvisvar með 60 ára millibili
Morgunblaðið/Þorkell
Páfinn veitir Guðmundu blessun sína í Rómarferð hennar 1997.
Guðmunda Elíasdóttir söngkona.
Í Skerjafirði 1934. F.v. Guðmunda, Sigríður Jensdóttir og hinar dætur hennar Elísabet og Nanna.