Morgunblaðið - 13.03.2004, Side 14
boð hvað mikið magn ég hafði þurft og fyrir
hvað marga gesti. Ég skrifaði líka stundum
hjá mér hvað ég var lengi að gera hvern
rétt, lagði alltaf á borðið daginn fyrir boðið
og ákvað hvernig ég ætlaði að raða upp
veitingunum og á hvaða föt og í hvaða skál-
ar. Það skiptir svo miklu máli hvernig borðið
lítur út og hvernig maturinn er fram borinn
því sagt er að við borðum með augunum
líka. Og þetta getur tekið heillangan tíma.
Það er lykilatriði að gera sér grein fyrir því
magni sem til þarf því annars fer kostnaður
úr böndunum og þú ert að borða feitan og
sætan hátíðarmat marga daga eftir boðið,
mat sem þú kannske vilt ekki borða en ger-
ir það vegna þess að hann er til og búið er
að borga fyrir hann dýrum dómum.“
Tvær ólíkar fjölskyldur í einni veislu
„Það er einnig lykill að vel heppnaðri
veislu að húsbændurnir séu ekki svo upp-
teknir í eldhúsinu að þeir geti ekki sinnt
gestunum og á fermingardegi verður einnig
að vera tími fyrir fermingarbarnið.
Í fermingarveislum eru oft tvær ólíkar fjöl-
skyldur að mætast, fólk sem kannske
þekkist ekki mikið og hvor fjölskylda um sig
situr í sitt hvoru horninu. Þá er það hlutverk
gestgjafanna að ganga á milli, kynna gest-
ina hvern fyrir öðrum og reyna að finna um-
ræðuefni sem tengt getur saman. Það get-
ur verið mikil prýði að því í svona veislum ef
einhver nákominn fermingarbarninu talar til
þess nokkrum orðum og ég tala nú ekki um
ef einhver spilar á hljóðfæri eða ef að-
stæður eru til þess að að láta gestina
syngja. Eins getur verið gott að koma veit-
ingunum þannig fyrir að fólk þurfti að sækja
þær á t.d. tvo mismunandi staði t.d. að
kaffi sé borið fram á öðrum stað en mat-
urinn til að meiri hreyfing verði á gestunum
og það sitji síður einhverjir fastir í sínu
horni.“
Söngurinn sameinar hjörtu manna
„Á uppvaxtarárum mínum austur á Fljóts-
dalshéraði var mikið sungið þegar fólk kom
saman. Ég held að söngurinn hafi sam-
einað hjörtu manna og styrkt vináttubönd-
in.
Að minnsta kosti var mikil samkennd
meðal fólksins þar og samhjálp ef eitthvað
erfitt steðjaði að. Einhver skemmtilegustu
„partý“ sem ég hef upplifað voru boðin
heima hjá pabba og mömmu þegar vinir
þeirra komu saman og sungið var allt kvöld-
ið. Enda voru margir góðir söngmenn í
hópnum. Nú er almennur söngur á und-
anhaldi og tónmennt á líkt og aðrar list- og
verkgreinar við vissa erfiðleika að etja í
skólakerfinu. Það er að mínu mati mikill
skaði, vegna þess að allar auðga þær lífið
hver á sinn hátt og fyrir mér eru það lífs-
gæði að kunna til verka, geta byggt upp um-
hverfi sitt, búið með reisn og skapað
ánægjustundir fyrir sig og sína auk þess
sem það er heilbrigt tómstundagaman.“
Heimilisfræðin aldrei
verið nauðsynlegri en nú
„Heimilisfræðideild KHÍ flutti fyrir fjórum
árum í list- og verkgreinahús Kennarahá-
skólans í Skipholt 37 þar sem þessar
greinar voru allar sameinaðar undir eitt
þak. Áður hafði hún verið til húsa í stóru
einbýlishúsi við Hamrahlíð. Við flutninginn
átti sér stað viss uppbygging og endurmat.
Skólastjórnendur studdu vel við þá upp-
byggingu og allur ytri aðbúnaður er hér til
fyrirmyndar. Þeir höfðu góðan skilning á
gildi þessarar greinar enda allir kennslu-
fræðingar að mennt, sem vita vel að greinin
hefur samfélagslegt gildi og að fábreytt
skólastarf getur leitt af sér hóp óánægðra
nemenda sem aftur getur leitt til óánægðra
þjóðfélagsþegna sem hvorki verða sjálfum
sér né samfélaginu til þess gagns og gleði
sem efni gætu staðið til. Þjóðfélag sem
þannig býr að sínu unga fólki nýtir ekki
mannauð sinn og spurning er hvernig það
síðar endurspeglast í heilsufars- og efna-
hagslegu tilliti.
Heimilisfræðin hefur sennilega aldrei
verið nauðsynlegri samfélagslega séð en
einmitt nú um stundir. Allir vita um ofeldið
og offituna sem er að stórskaða heilsu allt-
of margra og meðal nemenda finnast ein-
staklingar komnir undir þrítugt sem hvorki
kunna að elda kjöt né fisk og geta nánast
enga björg sér veitt í þessu tilliti hvað þá
borið ábyrgð á neyslu annarra. Þegar mað-
ur spyr; en hvernig fórstu að þessu eða
hinu? heyrir maður svör eins og – ég sauð
bara pasta og opnaði krukkur og dósir með
sósum sem ég hellti út á og hitaði. Ef ég
spyr hvernig fórstu að um helgar eða hátíð-
ir? getur svarið verið: Þá fer ég bara með
fjölskylduna til mömmu eða tengdó. Mig
uggir að það fari í vöxt að ungt fólk fari út í
lífið vanbúið að þessu leyti og með litla
þekkingu á hollustuháttum og næringu. En
þessir nemendur hafa nær undantekning-
arlaust verið duglegir að tileinka sér námið
og stundum finnst mér þeir beinlínis drekka
í sig nýja þekkingu og vera fljótir að öðlast
nýja hæfni. Þeir finna sjálfir að þeir verða
að læra til verka, kunna skilin á milli holl-
ustu og óhollustu til að ráða við að ala upp
börn og stofna fjölskyldu. Síðan kemur sú
uppgötvun að það er gaman að náminu,
framfarirnar ótrúlegar og magnað andrúms-
loft getur skapast í kennslustundum.
Stundum finnst mér mest gaman að
kenna þeim sem minnst kunna þegar þeir
koma til mín. Það er svo stórkostlegt að
upplifa hverju sköpunargleðin fær áorkað.“
Hópurinn sem útbjó
„fermingarveisluna góðu“
„Við erum með breiðan hóp nemenda og
kunnáttan er á öllum stigum. Hingað hafa
sótt í auknum mæli kennarar sem eru í
námsleyfi. Svo vildi til að það var einmitt
þannig hópur sem valdist í verkefnið „ferm-
ingarveislan góða“. Þetta voru æfðar hús-
mæður, bráðduglegar og vel verki farnar.
Það tók þær 11 talsins aðeins rúmlega
tvær stundir að útbúa veisluborðið. Þetta
verkefni var kennarastýrt en þær skila þér
líka plani að fermingarveislu sem þær hafa
alfarið útbúið sjálfar. Þessir nemendur eru
að sjálfsögðu ólíkir hinum yngri því þeir
hafa reynslu og þroska og þekkja skóla-
starf og allar hinar fjölbreyttu hliðar þess.
Þetta eru þakklátustu nemendur sem ég
fæ og gefa kennaranum mesta endurgjöf.
Þeir vita sem er að kennari veit aldrei nema
að hluta hvernig honum tekst til í starfi og
hverju hann fær áorkað og því er mikilvægt
fyrir hann að fá að heyra hvað nemendum
finnst. Þeir rökstyðja mat sitt af þekkingu
og reynslu og mat þeirra á verkefnunum og
kennslunni hafa verið mér leiðarljós og
kynnin af þeim veitt mér ómælda gleði.“
Morgunblaðið/Ásdís
Súkkulaðikaka
125 g suðusúkkulaði
125 g smjör
1½ dl sterkt kaffi
4 egg
275 g sykur
200 g hveiti
2 tsk lyftiduft
1. Bræðið smjör og súkkulaði við vægan
hita. Látið kólna.
2. Þeytið egg og sykur þar til ljóst og létt.
3. Blandið eggjunum saman við smjör- og
súkkulaðiblönduna.
4. Hrærið þurrefnunum ásamt kaffinu var-
lega saman við með sleikju.
5. Bakið deigið í tveimur tertumótum 23 cm
í þvermál í um 20 mínútur við 200°C.
Krem:
150 g sigtaður flórsykur
75 g smjör
1 egg
125 g suðusúkkulaði
1 msk vatn
e.t.v. vanilludropar
1. Bræðið smjörið og súkkulaðið hægt við
mjög lágt hitastig.
2. Hrærið sigtuðum flórsykrinum, eggi og
vatni (og e.t.v. vanilludropum) saman við.
3. Smyrjið kreminu yfir kalda kökuna.
4. Berið fram með þeyttum rjóma.
Veisluterta
4 egg
2 dl sykur
2 dl möndlur
2 dl döðlur
2 dl súkkulaði
2 dl hveiti
1 tsk lyftiduft
½ lítri rjómi
ca 400 g Odense marsipan
til að hjúpa kökuna með
60–70 g flórsykur
1. Þeytið egg og sykur mjög vel saman,
brytjið á meðan möndlur, döðlur og
súkkulaði.
2. Setjið þetta allt saman í eina skál og
hrærið 2 msk. af hveitinu saman við.
3. Blandið þessu síðan varlega saman við
eggjahræruna ásamt hveitinu sem eftir
er og lyftiduftinu.
4. Klippið bökunarpappír í botninn á þeim
tertumótum sem þið ætlið að baka tert-
una í, smyrjið hann og einnig vel upp
með köntunum.
5. Skiptið deiginu jafnt í tvö 24 cm tertu-
form í þvermál og bakið við 200°C í 15–
20 mín.
6. Lofið kökunum að kólna í mótunum á
bökunargrind.
Stífþeytið rjómann, smyrjið hluta af hon-
um á kökuna kalda og leggið hinn botninn
ofan á. Smyrjið rjóma einnig ofan á kökuna
og á hliðarnar.
Hnoðið saman marsipani og sigtuðum
flórsykri og bætið flórsykri út í þar til marsip-
anið er hætt að klístrast við hendurnar.
Fletjið það út (hafið plastfilmu undir á borð-
inu) í svo stóra köku að hægt sé að hjúpa
tertuna með henni. Leggið hana þétt að
hliðum tertunar. Skreytið að vild.
Gott er að láta rjómann og marsipanið á
kökuna 1–2 dögum áður en hún á að borð-
ast því þá verður marsipanið mýkra.
Athugið að marsipan er líka hægt að
kaupa útflatt í stórmörkuðum.
Morgunblaðið/Ásdís